မိုဝ်ဗျေဝ်၊ ဂျူလာၚ် ၈
ဒပ်ကံင်ဇြဳပၞာန်ဝွံ သွက်ဂွံကလေၚ်သီကေတ် ဍုၚ်မဒးဆောံလေၚ် ဗလးလဝ်တဲတအ်ဂှ်တုဲ စကာရပ်စပ်ကၠုၚ်လွဟ်ဇၞော် ကေုာံ အရီုဗၚ်ပၞာန်ကျာတံဂှ်တုဲ ထ္ပက်ဒၟံၚ်ပၞာန်ရောၚ် ဂွံတီကေတ် ဇရေၚ်ဂကောံသုတေသနပရေၚ်ပၞာန် ကေုာံ ဗွိုၚ် CDM ရ။
အကြာဏံ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကလေၚ်ထိၚ်ဒက်ဂွံလဝ် ဍုၚ်မိုဝ်ဗျေဝ်တုဲ ကရောၚ်ပၞာန်အဓိကဂမၠိုၚ် ဂွံလဝ်အရီုဗၚ်လွဟ်ဇၞော် ကေုာံ ပၞာန်ကျာတံဂှ်တုဲ လ္တူဍုၚ်ဂှ် ဖျေံလဝ်သ္ဇိုၚ်အဆံၚ်ၚ် စနူကဵုအရာပ်(သစ်ရာကုန်း) ဗွဲဒိုဟ်သၟဝ်ကျာဍုၚ်ဂှ်ကဵု အရာပ်(စည်ကား ၂) တအ်ဂှ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ပရိုၚ်ရ။
ဍုၚ်မိုဝ်ဗျေဝ် ပယျဵုသေံ−ကရေၚ်ဍာဲ နူကဵုဒပ်ပံၚ်ကောံ ကေုာံ ဒပ်ပံၚ်ကောံကရေၚ်ဍာဲ KNPP KNDF တအ် မထိၚ်ဒက်လဝ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ထ္ပက်လဝ်ပၞာန် အပ္ဍဲပွိုၚ်တြဴဂိတုတုဲ ကလေၚ်သီဂွံလဝ် ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၆ တေံရ။
ပပ္တံနူသၞာံ ၂၀၂၅ ဏံတုဲ နကဵုယၟုပရေၚ်ပၞာန် ဗတိုက်သရိုဟ်ပကီုပရာပ် (Counter-Terrorism Operation) ဂှ် ကရောၚ်ပၞာန်ဒပ်ပၞာန် ကေတ်ကၠုၚ်ဒၞါဲဖျေံကၠုၚ်သ္ဇိုၚ် မွဲဒမြိပ်ဒေသမိုဝ်ဗျေဝ်ဂှ်တုဲ ဗတိုက်သရိုဟ်ရေၚ်တၠုၚ်လဝ်ရောၚ် လိက်ပရိုၚ်တြးဝါဒ မလလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၇ တေံ ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
ဣဏံဝွံ ပ္ဍဲကဵုတိဍာ်ဒးဆောံလေၚ်လဝ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ရပ်စပ်စကာကၠုၚ် သီုပၞာန်ထ္ပက်ဗလးတိ သီုကဵုအရီုဗၚ်လွဟ်ဇၞော် ကေုာံ ပၞာန်ကျာတံဂှ်တုဲ ကလေၚ်ကေတ်လဝ် ဍုၚ်မိုဝ်ဗျေဝ် သ္ကုတ်သၠုၚ်ကျာရးသေံဏံ နကဵုဗီုပြၚ်ပၞာန်ထ္ပက်ရ။
ဗိုလ်ဇၞော် ဇြေန်ယဝ် သ္ပလဝ် ဇြဳဒဳအာမ်ဂှ်တှ်ေ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကေတ်အရီုဗၚ်ပၞာန်မၚ်ကွာန်ပအိုဝ် မစိုန်သ္ကီုပ္ဍဲတိဍာ်တံဂှ်တုဲ စကာရပ်စပ်ကၠုၚ်လွဟ်နာနာသာ်တုဲ ဗ္တိုက်ကၠုၚ်မိုဝ်ဗျေဝ်ရောၚ် ဟီုရ။
“မိုဝ်ဗျေဝ်လၟုဟ်ဂှ်တှ်ေ ဍေံတံ ထိၚ်ထောံယျ။ ဒၟါနူဇြဟတ်ဟွံတုပ်တုဲ ယဝ်တုပ်မ္ဂးလေဝ် လွဟ်လက်နက်မကမ် ကေုာံ အသိၚ်ပန်တအ်ဂှ် ဍေံတံဂွံရပ်ဒၟံၚ် ပၟိက်စိုတ်ဏောၚ်။ တုဲတှ်ေ ပၞာန်မၚ်ကွာန်ပအိုဝ် မကော်ဂး (ပအိုဝ်ဖြူ) ဂှ်လေဝ် ထ္ၜးကဵုဒၟံၚ်ဂၠံၚ်။ စိုန်သကီုဒၟံၚ်ပ္ဍဲတိဍာ်ဏောၚ်။ နကဵုအရီုဗၚ်ဏံဂှ် ရပ်စပ်စကာကၠုၚ် သီုလွဟ်ဇၞော်မကမ် သီုက္ၜၚ်ကျာ သီုဒရုၚ် သီုကမ်လှောဝ်တအ်ဂှ်တုဲ ထ္ပက်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ပၞာန် ပွိုၚ်တြဴဂိတုရ။ ဆ္ဂး ထိၚ်ဒက်ဂွံပေၚ်ၚ်ဟွံသေၚ်ဏီ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်တှ်ေ လ္တူဍုၚ်မိုဝ်ဗျေဝ် အရာပ် (၁၄) ဂှ် ၚးတးပသောၚ်ဒၟံၚ်ဗာန်ကာ သီုလ္တူတိ သီုသၟဝ်တိ နူကဵုဒပ်ပၠန်ဂတးတအ် မသ္ပလဝ်ပၞာန်ဒုၚ်တအ်ဂှ်တုဲ အပ္ဍဲပရေၚ်ပၞာန်ပွိုၚ်တြဴဂိတုဂှ် ပေါဲဗ္တိုက်ဇၞော်ဇၞော် ၂၁၅ ဝါ၊ ပရေၚ်ဆေၚ်မုက်ဒိဓဗတ် ၄၀၀ ဝါ က္တဵုဒှ်လဝ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
အခိၚ်လၟုဟ် ကရောၚ်ပၞာန်ဒပ်ပၞာန်ဝွံ ၚးတးပသောၚ်ဒၟံၚ်တိဍာ် အကြာဍုၚ်မိုဝ်ဗျေဝ်ကဵု ဍုၚ်လွိုၚ်ကဝ်ဂှ်တုဲ သွက်ဂွံကလေၚ်ပံက် ဂၠံၚ်ဇၞော် လွိုၚ်ကဝ်၊ မိုဝ်ဗျေဝ်၊ ဖေဝ်ခုၚ်၊ ပေန်လံၚ် ခြာဟွံလအ်ဂှ် စဳဇန်ဒၟံၚ်ရောၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကဵုကၠုၚ်လဝ်သမ္တီရ။
မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် အပ္ဍဲဂိတုဒဳဇြေမ်ဗာဏံ ကၠောန်အာပေါဲရုဲမာဲဏောၚ်ဂှ်တုဲ ညံၚ်သ္ဂောံဂွံတိဍာ်ဆန္ဒမာဲ ဂၠိုၚ်ၚ် ကေုာံ ညံၚ်ဂွံကလေၚ်ထိၚ်ဒက်ဍုၚ် မဒးဆောံလေၚ်လဝ်တိဍာ်တံမာန်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ထ္ပက်ပၞာန်ဗတိုက်ဒၟံၚ် ဍုၚ်နံၚ်ချဵုကီု သီုဍုၚ်တၞဟ်သ္အာၚ်ဂမၠိုၚ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုဏံ ပ္ဍဲပေါဲဗ္တိုက်နံၚ်ချဵုဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် စရပ်စပ်ဒၟံၚ် ကမ်လှောဝ် ( Multiple Launch Rocket Systems-MLRS) ပတိတ်နူရုၚ်စက်ကၠောန်ကပေါတ်ကာစဵုဒၞါ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ်ရောၚ် ဂကောံလ္ၚတ်ကေၚ်ကာပၞာန်ဗၟာ ကေုာံ ပရေၚ်ဂီုကၠီု MSDI ကဵုလဝ်သမ္တီရ။
ကမ်လှောဝ် (အတွဲလိုက်ပစ်ဒုံး) ဏံဂှ်ဝွံ ဒှ်သၞောတ်လွဟ် ဘိုၚ်ပန်ကဆံၚ်ၝောံဒပ်တုဲ ဗတိုက်သရိုဟ်ကၠုၚ် ဂကောံဒပ်သၞတအ် ဒၞါဲဗ္ဒိုပ်ထံက်ပၚ်ဂမၠိုၚ် ဒၞါဲဌာနကောပ်ကာဲကဵုအမိၚ် ကေုာံ ဒၞါဲဖျေံသ္ဇိုၚ်လွဟ်ဇၞော်တံဂှ်မာန်ရောၚ် MSDI သ္ဂးရ။
ဗိုလ်ဇၞော် ဇြေန်ယဝ်ဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲကဵုဍုၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မဝေၚ်ကၠုၚ်ပၞာန်ထ္ပက် မရနုက်ကဵုဒုတိယ သွက်ဂွံကလေၚ်သီကေတ်ဂှ် ဍုၚ်နံၚ်ချဵု၊ မိုဝ်ကုတ်၊ တဗုက်ကျေန် မွဲမွဲဍုၚ် ဒှ်မာန်ရောၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“ ပ္ဍဲကဵုဒၞါဲကလေၚ်ဗ္တိုက် တိဍာ်ဒးဆောံလေၚ်လဝ်ဂှ် နံၚ်ချဵုနွံဏောၚ် တုဲတှ်ေ တဗုက်ကျေန် နွံဏောၚ် သေအ်ကူနွံဏောၚ်။ ပြဟ်ဟ်ဏံ ဗတိုက်ဒၟံၚ်အဏံ အဓိကရ။ မွဲအဆက်ဓဝ် ရံၚ်အာမ္ဂး ဗာန်မဝ်ဂှ် ကလေၚ်ဒှ်ကၠုၚ်ပၞာန်ဒုၚ်ညးတအ်ရ။ ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်ညးတအ် ဝေၚ်ကၠုၚ်ပၞာန် မရနုက်ကဵုဒုတိယဂှ် ဍုၚ်နံၚ်ချဵု မိုဝ်ကုတ် တဗုက်ကျေန် မွဲမွဲဍုၚ် ဒှ်အာမာန်ဏောၚ် ဟီုဂွံရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ တၞဟ်နသ္ဂောံကလေၚ်သီကေတ် ဍုၚ်နံၚ်ချဵု လ္တူဂၠံၚ်တရဴသွံရာန်ဗၞိက်ပယျဵု မာန္တလေဝ်−မူဆယ် နူရးသေံသၟဝ်ကျာဂှ် ပံၚ်ဖျပ်ကဵုအရီုဗၚ်ပၞာန် နူကဵုပၞာန်တိုက်၊ လွဟ်ဇၞော်၊ ဒရုၚ် ကေုာံ ပၞာန်ကျာတံဂှ်တုဲ ဝေၚ်ဒၟံၚ်ပၞာန်ထ္ပက် ဗွဲမသ္ကာတ်မြဟ်ရ။
MDSI ဂှ်တှ်ေ နကဵုဂကောံပၠန်ဂတးဂမၠိုၚ် လ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ကေတ် အပြံၚ်အလှာဲ နဲဗျူဟာပၞာန်ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တအ် ဗွဲမစှ်ေကဵုသၞောတ်တုဲ သွက်ဂွံဝေၚ်အာဗျူဟာပၞာန် မကလေၚ်ဗတိုက်သရိုဟ် ဒၞါဲဖျေံစွံလဝ်လွဟ်ဇၞော် ပ္ဍဲကဵုစးပၞာန်တအ်မာန်ဂှ် ကဵုလဝ်ကသပ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီုရုပ်−MOI