နေဗျဳဒဝ်၊ ဂျူလာၚ် ၁၂
ဍုၚ်ဗၟာဝွံ အကာဲအရာလၟုဟ်မ္ဂး ဒှ်ဒၟံၚ်ဍုၚ်ဝါတ်အိုတ် လ္တူဂၠးတိဏံ မွဲဍုၚ်တုဲ သွက်ဂွံဖအောန်ဖျေံကဵုအခေါန်ဖလှာဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ် ဒုၚ်လဝ်ဂုန် သမ္မတအမေရိကာန် ဒဝ်နေဝ်ထြာမ်ရ။
စပ်ကဵုလိက် သမ္မတအမေရိကာန် ဒဝ်နေဝ်ထြာမ် မပလံၚ်ဗစိုပ်ကဵုကၠုၚ်သမ္တီ ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၇ တေံ စပ်ကဵုအစဳဇန်ကံက်ဂလိုၚ်ပ္တိုန်အာအခေါန်ဂှ်တုဲ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ပ္ဍဲကဵုကလေၚ်ပလံၚ်ဏာလိက် ပ္ဍဲဂိတုဂျူလာၚ် ၉ ဂှ် ဒုၚ်လဝ်ဂုန်သာ်ဏံရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ဍုၚ်ဗၟာဝွံ ဒှ်ဒၟံၚ်ဍုၚ်ဝါတ်အိုတ် လ္တူဂၠးတိဏံမွဲတုဲ အပ္ဍဲပွိုၚ်မသုန်သၞာံတုဲကၠုၚ်တေံလေဝ် ဟိုတ်နူယဲကပ်ကဝ်ဝေဒ် ၁၉၊ လဗိုတ်ကျာ မိုဝ်ခါဇြိုၚ်ကလုၚ်၊ လဗိုတ်ကျာ ယာဂဳ၊ ဍာ်ဇၞော်ဍာ်ကလိုပ် ကေုာံ ဟိုတ်နူကသဳတိ ဇြဟတ်မၞုံ ၇ ဒဿမ ၇ မဂ္ဂနဳကျုတ်ဂှ်တုဲ ဒှ်ဒၟံၚ်အခိၚ် ဍုၚ်ဗၟာ ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက်ကဵုတၚ်ကော်ဆဴဇၞော်ဇၞော်ရောၚ် သ္ဂးရ။
နကဵုဍုၚ်အမေရိကာန် ကၠာတေံ ချိၚ်လဝ်သ္ဂောံကံက်အာအခေါန် လ္တူဗၞိက်ဍုၚ်ဗၟာ ၄၄ တၟံကၠံကီုလေဝ် လၟုဟ် ဖျေံကၠုၚ်သ္ဂုတ်သွာတ် သ္ဂောံကံက်အာ ၄၀ တၟံကၠံဂှ်ဝွံ တၚ်ဂုန်ဗွဲမလောန်ရောၚ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဟီုလဝ်ရ။
ကၠာတဲဏံ သွက်ဂွံထ္မံက်အာ ပရေၚ်သွံရာန်ဗၞိက် အကြာၜါဍုၚ် ကဆံၚ်တုပ်ဂှ် ဗၞိက်နူဍုၚ်ဗၟာ ပလံၚ်ပတိုန်ဒၟံၚ်ဍုၚ်အမေရိကာန်တအ်ဂှ် သွက်ဂွံကံက်အာ အကြာ ၁၀ တၟံကၠံကဵု ၂၀ တၟံကၠံဂှ်ကီု၊ ဗၞိက်နူအမေရိကာန် ပၠောပ်နၚ်ဍုၚ်ဗၟာတအ်ဂှ် သွက်ဂွံကံက်အာ နူ သုညတၟံကၠံ အကြာ ၁၀ တၟံကၠံဂှ် အာတ်မိက်လဝ်ရ။
ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဥူကျဳမျေတ်ဂှ်တှ်ေ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ကလေၚ်ပလံၚ်လိက် ကုထြာမ်သာ်ဏံဂှ်ဝွံ ကၠောန်ဒၟံၚ်ညံၚ်ဂွံလုပ်ဝိုၚ်ဏောၚ်တုဲ တၟေၚ်ကၠုၚ်ဟွံသေၚ်ဂှ်လေဝ် ပါ်ပါဲလဝ်ရ။
“ကိစ္စဗီုဏံဟီုဂှ် ဍုၚ်ဗၟာ ပလံၚ်မူစိ လ္ပာ်တေံ ပလံၚ်မူစိတအ်ဏံဂှ် မးမးရဏောၚ်။ မိက်ဂွံလုပ်ဝိုၚ် မိက်ဂွံပတိတ်ပရဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တုဲ ချူဏာလိက် ကုထြာမ်။ မုဟီုဟီု လ္ပာ်တေံ ဗှ်ၜိုတ်မွဲပၞောန်ရဂှ် ဟွံထေၚ်ပုဟ်၊ စိုပ်အာဌာနမဆေၚ်စပ်တံဂှ်ရဏောၚ်။ မုဟွံတၟေၚ်ပုဟ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ်တှ်ေ ကၟိန်ဍုၚ်အမေရိကာန် မဒှ်ဂၞန်မွဲ ပ္ဍဲဗွဝ်ဖျာကဵု မၞုံကဵုပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် မခိုဟ်သန်ဏံ ကော်ဘိက်ကၠုၚ် သ္ဂောံဆက်ပံၚ်တောဲအာ ကုဍုၚ်ဗၟာဂှ်လေဝ် တၚ်ဂုန် မိပ်စိုတ်ဂှ် ဟီုကၠုၚ်လဝ် မွဲလ္ပာ်ဓဝ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် အကြာၜါဍုၚ် ဟိုတ်နူပရေၚ်သွံရာန် ဟွံသၟဟ်တးတုဲ လ္ပာ်အမေရိကာန် ဒးကျဗြံပ္ဍဲပရေၚ်သွံရာန်ဗၟိက်ဂှ် နကဵုထြာမ် ဒးရေၚ်တၠုၚ်လဝ်ဒတုဲဖဵုဍုၚ်အမေရိကာန်ဂှ် ကၠိုဟ်ကေတ်ပေၚ်ၚ်တုဲ နွံပၟိက်မ္ဂး ဗလးဏာညးစၞးကဆံၚ်သၠုၚ်ၚ် နူဍုၚ်ဗၟာ ဗွဲမပြဟ်တုဲ ဒးဆဵုဂဗပညဳပညပ်ဏောၚ်ဂှ် သ္ဂးရ။
တၠကမၠောန်မွဲတၠဂှ်တှ်ေ ဗၞိက်ပလံၚ်ပ္တိတ်ဒၟံၚ် နူအပ္ဍဲဍုၚ်လၟုဟ်ဂှ် စွံအဓိက ပလံၚ်ပတိုန်ဒၟံၚ် ဍုၚ်အမေရိကာန် ဟွံသေၚ်ဂှ်ရ ၜိုန်ရက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဟီုဒၟံၚ်သာ်ဏံကီုလေဝ် ဟိုတ်နူကိစ္စအမေရိကာန် ကံက်ဂလိုၚ်ပတိုန်အာ အခေါန်ဖလှာဏံတုဲ ပရေၚ်ဇီုကပိုက် ဟွံမွဲပုဟ်ဂှ် ဟီုရ။
“ ဗၞိက်ပလံၚ်ပတိုန်ဍုၚ်သ္အာၚ်ပိုယ်တအ်ဂှ်တှ်ေ ဍုၚ်အမေရိကာန်ဟွံသေၚ်၊ ဒှ်ဒၟံၚ်အဳယူတုဲ ပိုယ်တံ ဒးဇီုကပိုက်ကွေံကွေံဏောၚ်ဂှ် ဟွံထေၚ်ကေတ်ရ၊ ပလံၚ်ပတိုန်ဒၟံၚ်အမေရိကာန် ဟွံမွဲဂှ် ဟွံသေၚ်၊ နွံမံၚ်ကီု ဆ္ဂ: အောန်ကွေံကွေံ၊ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် ပလံၚ်ဒၟံၚ်လ္ပာ်အဳယူ၊ ပြဟ်ဟ်ဏံ နူကဵုပိုယ်ဏံ ပလံၚ်ဒၟံၚ် လ္ပာ်အမေရိကာန်ဂှ် ဟွံမွဲပုဟ်၊ ပလံၚ်ဒၟံၚ်အဳယူ၊ ဂျပါန်၊ ကိုဝ်ရဳယျာ အဓိကရ။ ပိုယ်တအ် ဒးဟွံဂၠိုၚ်ပုဟ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ်တှ်ေ နကဵုအမေရိကာန် အရာမဖျေံစၟတ်လဝ် ပရေၚ်ကေတ်အရေဝ်ကၟာတ်လဒဵု လ္တူဍုၚ်ဗၟာဂှ်ဝွံ ဟွံဒှ်ဖဵု သွက်ၜါဍုၚ်တုဲ ရန်ကဵုဂုန်ဖဵုညးဍုၚ်ကွာန်ၜါဍုၚ်တံဂှ်တုဲ သွက်ဂွံရုပ်သီကဵု ပွမကၟာတ်လဒဵုလဝ်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ဂှ်လေဝ် အာတ်မိက်လဝ်ဏီရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ပွမရုပ်သီ ပရေၚ်တာဒၞါစပ်ကဵုပရေၚ်သွံရာန်ဗၞိက်၊ ပွမထိၚ်ဒက် ပရေၚ်ကံက်အခေါန်ဖလှာရေၚ်သ္ကအ် အတိုၚ်ဂလာန်ထြာမ် မဟီုကၠုၚ်လဝ်ဂှ်မ္ဂး သၠုၚ်ပ္တိုန်အာ ပရေၚ်သွံရာန်ဗၞိက် အကြာဗၟာ−အမေရိကာန်မာန်ဏောၚ် စှ်ေစိုတ်ဂှ် ပါလုပ် ပ္ဍဲလိက်ပလံၚ်ဗစိုပ်လဝ် ကုထြာမ်ရ။
သမ္မတအမေရိကာန် ဒဝ်နေဝ်ထြာမ်ဂှ်တှ်ေ ပပ္တံနူဂိတုအဝ်ဂါတ် စၟတ်တ္ၚဲ ၁ တုဲ ကံက်အာအခေါန် လ္တူဍုၚ်ဗၟာကဵုဍုၚ်လာအိုဝ် ၄၀ တၟံကၠံ၊ ဍုၚ်သေံကဵု ကာမ္ဗောဒဳယျာဂှ် ၃၆ တၟံကၠံ၊ ဍုၚ်ဗေန်ဂလာဒေတ်ကဵု ဍုၚ်သာဗဳယျာဂှ် ၃၅ တၟံကၠံ၊ ဍုၚ်အေန်ဒိုဝ်နဳယှာဂှ် ၃၂ တၟံကၠံ၊ အာဖရိကသၠုၚ်ကျာကဵု ဍုၚ်ဗဝ်သနဳယျာဂှ် ၃၀ တၟံကၠံ၊ ဍုၚ်ကိုဝ်ရဳယျာသၠုၚ်ကျာ၊ မလေဝ်ယှာ၊ ကာဇြက်သတာန် ကေုာံ ဍုၚ်တူနဳယှာဂှ် ၂၅ တၟံကၠံဏောၚ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီုရုပ်− MOI/AFP