ဘာအင်၊ အဝ်ဂတ် ၃
ပ္ဍဲကာလ ပၞာန်သီအဝဵုဏံ ဒၞာဲဒေသတွဵုရးကရေင် ဟိုတ်နူကဵု အန္တရာယ်မါင်တပ်တိ ကလေင်ဇၞော်ကၠုင်ဂှ်ရ ပရေင်စသုင်မံင်စံင် ညးဍုင်ကွာန်တံဂွံတန်တဴ ပဵုတုဲဝါတ်ခါဲကၠုင်တုဲ ညးဒးလဝ်ဘဲဝပ်တံဂှ်လေဝ် ကေင်ဂွံကၠုင်အရီုဗင်ဟၟဲဏီဂှ် ဂွံတီနူ ဂကောံမှာဇန်ကရေင်တံရ။
အခိင်ကာလပၞာန်သီလဝ်အဝဵုဏံပၠန် ပ္ဍဲတွဵုရးကရင် ပေါဲဗတိုက်သ္ကာတ်မြဟ် ဒှ်ကၠုင်မံင်တံဂှ် အန္တရာယ်မါင်တပ်တိ မွဲတုဲမွဲ ထပ်သၠုင်တိုန်ကၠုင်တုဲ လၟိဟ်ကောန်ညးဍုင်ကွာန် ဒးဘဲဝပ်ဒဏ်ချိုတ် ဂၠိုင်တိုန်မံင်ဟဂှ်ရ။
အတိုင်လိခ်စၟတ်သမ္တီ မှာဇန်ဒေသတံမ္ဂး ပ္ဍဲသၞာံဏံ စနူဂိတုဂျာန်နဝါရီ ဒဵုကဵုဂျောန် ပွိုင် ၆ ဂိတုဏံဂှ် အပ္ဍဲကဵုဍုင်ကမမံင် (ကမမောင်း) မွဲဓဝ်ဟေင် ဟိုတ်နူဒးလဝ်ဘဲမါင်တပ်တိဂှ် မၞိဟ်ဟွံအောန်နူ ၁၃ တၠ ချိုတ်လဝ်နွံ ဂးရ။
အပ္ဍဲကဵု ရဲဒးလဝ်ဘဲဒဏ်ဒးဝပ်နာနာတံဂှ် မပ္တံစနူကောန်င္ရာ်၊ ညးဗြဴနွံကဵုပဋိသန္ဓိ၊ ညးအာယုက်ဇၞော်ကဵု ကွးဘာတံ ပါလုပ်မံင်ရောင် ဂွံတီနူ လိက်စၟတ်သမ္တီလဝ်တံရ။
ဟိုတ်နူကဵု ဘဲဒဏ်မါင်တပ်တိတုဲ ညးဒးလဝ်ဘဲဝပ်ဂမၠိုင်တံ ပရေင်စသုင်မံင်စံင်အိန်ထံင်ညးတံ ပဵုတုဲဝါတ်ဂါတ်ကၠုင်ရဂှ် သ္ကိုပ်စၞောန် ဂကောံအခေါင်အရာမၞိဟ်-ကရေင် KHRG သဝ်အေဝ်ဗါတ် (စောအဲဘတ်) ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုင်သြင်လောန်တိုင်(မ်) ရ။
“ဒၟာနူမါင်တပ်တိဂှ် ပရေင်စသုင်မံင်စံင်ကၟိန်အိန်ထံင်ညးတံ ပဵုတုဲဝါတ်ခါဲကၠုင်၊ မၞိဟ်ဒးလဝ်ဘဲဝပ် မါင်တပ်တိတံပၠန်လေဝ် အရီုဗင်ဍိုက်က်ပေင်င် ဟွံဂွံကၠုင်လဝ်ပုဟ်၊ ပြဟ်ဟ်ဏံ ဇၟာပ်ပ်ဂကောံရပ်လွဟ်တံဂှ် ပါမ်လဝ်မါင်တပ်တိ သီုဖအိုတ်၊ အောန်ကီု ဂၠိုင်ကီု တင်နင်ချိုတ်တ်ပၠိုတ် ပိုဲလေဝ် ဟွံတီလဝ်ပုဟ်” ဂးရ။
ပ္ဍဲကာလသီလဝ်အဝဵုဏံ ဒပ်ပၞာန်ဗၟာသၟးဟွံသေင်၊ ဂကောံပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်တံလေဝ် စကာကၠုင်လဝ် ပရေင်စကာမါင်တပ်တိ သၠဲသၠဲလးလးနွံ သ္ဂးရ။
ရံင်အာညးဍုင်ကွာန် ဒးလဝ်ဘဲမါင်တပ်တိဂှ်တှ်ေ ညးမတန်တဴမံင်ကရပ်ဗဒါဲဍုင်တံဂှ် တိတ်အာကွာန်တုဲ ဗက်ခါဲၜင်၊ ဗက်ၜှ်တၞုင်ကၟာဝက် ဗက်ဂၠာဲမံင်ခၞေဝ်ကေဝ် အကြာကၠအ် ဥဒျာန်တံဂှ်ရ လိုန်ဒးအာမါင်နွံကီု ရဲလတူဍုင်တံလေဝ် ဒးဘဲမါင်နွံကီု ရဲဒေသတံ ဟီုဂးမံင်ရ။
လောန်ကၠုင်ဂျူလိုင် ၂၉ တေံဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲတွဵုရးကရေင် ဍုင်လိုင်ဗၠဲ အခိင်ဍာ်ဇၞော်မံင်တေံဂှ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာတပ်လဝ်မါင်ဂှ် ကောန်ကွာန်မွဲတၠ လိုန်ဒးအာတုဲ ဒးဝပ်ဘဲဒဏ်မါင် ဒှ်ကၠုင်လဝ်နွံရ။
ကရပ်ဗဒါဲဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ခလရ ၂၈ မဖျေံလဝ်ဒပ် ပ္ဍဲဍုင်လိုင်ဗၠဲဂှ် ညးတြုံမွဲတၠ အဃောအာမံင်တရဴဍောတ် လိုန်ဒးမါင်တုဲ ဇိုင်ဒးအာဝပ်ဂှ်ရ နူရုင်ဂဥုဲလိုင်ဗၠဲဂှ် ဂကောံရီုဗင်ဟံင်ပြာ်တံ ဒးပြံင်ပဆုဲဏာ ရုင်ဂဥုဲဘာအင်တေံရ။
ဍုင်ဗမာဝွံ အပ္ဍဲဂၠးကဝ်ဏံမ္ဂး ဟိုတ်နူမါင်တပ်တိဂှ် မၞိဟ်ဒးဝပ်ချိုတ်ဂၠိုင်အာတုဲ သွက်ဂွံစဵုဒၞာမင်မွဲ ရံင်စံင်ကဵု ကောန်ညးဍုင်ကွာန်ဂမၠိုင်ဂှ် ပၟိက်ဇၞော်မံင်ကွေံကွေံရောင် သာ်ဝွံ ရုင်ပညဳပညပ်ဆက်စၠောံ ကုလသမဂ္ဂ စပ်ကဵုဗစာရဏာပရေင်မၞိဟ် UNOCHA ကဵုလဝ်သတိရ။
နကဵုတင်နင် ကုလသမဂ္ဂ သြန်ဂအုံကောန်င္ရာ်ဂမၠိုင် UNICEF မ္ဂး ဍုင်ဗၟာဝွံ ကၠာပၞာန်ဟွံသီအဝဵုဏီ ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၀ ဂှ်တှ်ေ ဟိုတ်နူဒးလဝ်ဘဲဒဏ်မါင်တပ်တိ လၟိဟ်ကောန်ညးဍုင်ကွာန်ချိုတ်လဝ် ၂၅၂ တၠဟေင် နွံကီုလေဝ် အခိင်သီလဝ်အဝဵုဂှ် ရဲဒးလဝ်ဘဲဒဏ်မါင်တပ်တိ ကရပ် ၈ ဆ နွံဂၠိုင်ကၠုင်မံင် သ္ဂးရ။
ပရိုင်- သြင်လောန်တိုင်(မ်)
photo – TNLA