နေဗျဳတဝ်၊ သိပ်တမ်ပါ ၃
စိုပ်ကၠုၚ်ကၞောတ် ဂိတုဒဳဇြမ်ပါမ္ဂး နကဵုကဝ်မယှေန်ပၞာန်သီအဝဵု သ္ကိုပ်သ္ကကၠောန်အာပေါဲရုဲမာဲဂှ် ဍုၚ်ဇြဟတ်ဇၞော်တံကဵု ဍုၚ်လ္ၚဵုပ္ဍဲဒေသတံဂှ် ရံၚ်သွက်ဖဵုဂုဏ်ညးတံတုဲ ထံက်ကၠုၚ်မံၚ်ဂလာန်ရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဂအုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှိုၚ် စိုပ်မံၚ်ဍုၚ်ကြုက် ပ္ဍဲကဵုလၟေၚ်တရဴဏံ ဗွဲတၞဟ်ခြာ ဆဵုဂဗလဝ်ကဵု သမ္မတဍုၚ်လဴ(လာအို) တံၚ်လံၚ်သဳသိုဝ်လေတ် ဒၞာဲဍုၚ်တဳယန်ကျေန် ပ္ဍဲကဵု သိပ်တမ်ပါ ၁ ဂှ်ရ။
အပ္ဍဲကဵု ပွမဆဵုဂဗညးသ္ကံဏံ ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်ဗၟာ ကၠောန်အာပေါဲရုဲမာဲ ညံၚ်ဂွံအံၚ်ဇၞးအာ နကဵုပရေၚ်ထံက်ဂလာန် ဍုၚ်လဴဂှ် ဗလးဏာ ဂကောံမင်ရံၚ်လ္ၚတ်ပေါဲရုဲမာဲရောၚ် ကဝ်မယှေန်ပၞာန် လလောၚ်ပတိတ်လဝ်ပရိုၚ်နွံရ။
မွဲလပါ်ပၠန် ကဏ္ဍအာတရဴ၊ ကဏ္ဍပရေၚ်ကူသာန်ဗၞိက်တံ နူဗီုလၟုဟ်ဏံ ပဵုတုဲညံၚ်ဂွံထပ်သၠုၚ်အာကီု ပရေၚ်ဒေသပယျဵုညိင်ဝပ်၊ ပွမပံၚ်တောဲ အကြာဒပ်ပၞာန်ၜါတံကဵု အရာကဏ္ဍတၞဟ်ဟ်ဗွဲမဂၠိုၚ်တံ အကြာၜါဍုၚ် ညံၚ်သ္ဂောံသၠုၚ်ပတိုန်ဏာ ပရေၚ်ပံၚ်တောဲတံဂှ် ချပ်စလဝ်ရေၚ်သ္ကံ သ္ဂးရ။
စပ်ကဵုပေါဲရုဲမာဲတုဲ ကြုက်၊ ရတ်ယှာ ကဵု ဍုၚ်ဗာလာရုတံ ကဵုဇြဟတ်ထံက်ဂလာန်မံၚ်ကီု သွက်ဂွံဗလးဏာ ဂကောံမင်ရံၚ် လ္ၚတ်ပေါဲရုဲမာဲတံကီု နူကဵုအခိၚ်ကၠာတေံ ကေၚ်ဟီုပတိတ်ကၠုၚ်လဝ်နွံတုဲ အခါလၟုဟ် ဍုၚ်အန္ဒိယကဵု ဍုၚ်လဴတံကီု ဗွဲမလုပ်သၞောဝ် ထံက်ဂလာန်ကၠုၚ်မံၚ်ရ။
ညးအခေါင်နွံဟီုဂး ကံၚ်သဳဖက်ဒရေဝ်ဍုၚ်မန် MSFC နာဲမန်သာင် ဂှ်တှ်ေ ဍုၚ်လ္ၚဵု ၜိုန်ရထံက်ဂလာန်လေဝ် ပရေၚ်ဓရ်ယာကဵု ပွမကၠးမးတံ ဟၟဲတုဲ ဍုၚ်သ္ပစၟတ်သမ္တီ သွဟ်ပေါဲရုဲမာဲဂှ် နွံဆညိညရ ဒှ်မာန်ရောၚ် ဟီုရ။
“ပေါဲရုဲမာဲဏံ ဍုၚ်လ္ၚဵုတံ ၜိုတ်လဵုထံက်ဂလာန်ကီုလေဝ် ဗီုပြၚ်ပိုဲတံ ဂွံညာတ်မံၚ်ဂှ်တှ်ေ ပေါဲရုဲမာဲဏံ ပရေၚ်ဓရ်ယာ ဟၟဲပုဟ်။ ပွမကၠးမးတံ ဟၟဲပုဟ်။ ညးဍုၚ်ကွာန်တံလေဝ် ဗွဲမသၠးပွး အခေါၚ်ပါလုပ်ဟၟဲပုဟ်။ ကဵုဇြဟတ်ဟရိုဟ်နူလက်ကရဴတုဲ အကာဲအရာဒးပါဲလုပ်မံၚ်ရ။ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံပၠန် ဗွဲမသၠးပွး အခေါၚ်ချဳဒရာၚ် ဟွံဂွံပုဟ်။ ဒးဒုၚ်မာတ်လဝ်အခေါၚ်။ ဗော်လ္ၚဵု ဒးဒုၚ်မာတ်ပလီုလဝ် နွံ။ တုဲတှ်ေ ပ္ဍဲဒေသကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ အကာဲအရာ ပေါဲရုဲမာဲဒှ်မာန်ဂှ် အောန်ကွေံကွေံ။ အခိၚ်ဒှ်မံၚ်ဗီုတံဏံဂှ် ဍုၚ်သ္ပစၟတ်သမ္တီ သွဟ်ပေါဲရုဲမာဲ Results နွံဆညိညဟေၚ် ဒှ်မာန်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ကၠာဟွံစကၠောန်ဗ္ဒျ် ကောန်ဓရီု က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်အဆံၚ်သၠုၚ် ဂကောံပရေၚ်ပံၚ်တောဲ ရေၚ်တၠုၚ် ယှာန်ဟိုၚ် SCO ဏံ နကဵုက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဆဵုဂဗလဝ်ကု ညးအုပ်ကာနာနာအာသဳယာန်၊ သမ္မတ မန်ဂိုလဳယာ၊ သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော် ပါကေတ်သတာန်၊ မလေယှာ၊ နဳပဝ်တံ ဗွဲတၞဟ်ခြာကီုရ။
အပ္ဍဲကဵု ပွမဆဵုဂဗလဝ်ဏံဂှ် ပၞောဝ်ကဵု နိဂီုဍုၚ်မွဲမွဲတုဲ အကြာၜါဍုၚ် ကိစ္စဆေၚ်စပ်ကဵု ပရေၚ်ဆာန်ကၟိန်ကဵု သွက်ဂွံသၠုၚ်ပတိုန် ပရေၚ်ပံၚ်တောဲရေၚ်တၠုၚ်တံ ချပ်သဳကၠဳလဝ်ကီု ကဝ်မယှေန်ပၞာန် လလောၚ်ပတိတ်လဝ်ပရိုၚ်ကီုလေဝ် ဗွဲတြးဂှ် ထမံက်ထ္ၜး သောၚ်ကလးလဝ် ဟၟဲဏီ။
ပေါဲရုဲမာဲကဝ်မယှေန်ပၞာန် ကၠောန်အာဏံ နကဵုအာသဳယာန်ဂှ် လစွံစိုတ် လညာတ်တၞဟ်ခြာ နွံမံၚ်ကီုတုဲ ဍုၚ်ထံက်ဂလာန်လေဝ်နွံ ဍုၚ်ဟွံထံက်ဂလာန်လေဝ် နွံမံၚ်ရောၚ် နာဲမန်သာၚ် ထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
လောန်ကၠုၚ်အဝ်ဂတ် ၃၁ ဂှ်လေဝ် သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်အန္ဒိယ မိုဒဳဂှ် ကုက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်တံ ဗွဲတၞဟ်ခြာ ဆဵုဂဗလဝ်တုဲ ပရေၚ်ၜံက်ခါဲသတ္တု တိသ္အး၊ ဓါတ်လလဳ၊ ပရေၚ်ကူသာန်ကဵု ပ္ဍဲကဵုအရာကိစ္စပရေၚ်ဂီုကၠီုတံ ဂွံကၠုၚ်တၚ်တုပ်စိုတ်နွံရဂှ် ပ္ဍဲမုက်လိက်ပရေၚ်မၞိဟ် ကဵုလဝ်သမ္တီနွံရ။
ပ္ဍဲကဵုတၚ်နၚ်ကဝ်မယှေန်ပၞာန် လလောၚ်တြးလဝ်ဂှ်တှ်ေ ပေါဲရုဲမာဲ ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်ဗမာ ဗွဲမအံၚ်ဇၞး ညံၚ်သ္ဂောံကၠောန်ဗ္ဒျ်အာမာန်ဂှ် ဍုၚ်အန္ဒိယ ကဵုအာထံက်ဂလာန်တုဲ ဗလးကဵုဏာ ဂကောံမင်ရံၚ်လ္ၚတ်ပေါဲရုဲမာဲတံရောၚ် ချူလဝ်ရ။
ဗီုတံဏံ သ္ပလဝ်ပရေၚ်ကဵုကေတ်တုဲ နူကဵုပေါဲရုဲမာဲမွဲအဆံၚ် ပရေၚ်သ္ပစၟတ်သမ္တီ ဍုၚ်ဂၠးကဝ်တံကဵု ညံၚ်ဂွံဒှ်လုပ်ဗဗွဲသၞောဝ် ကဝ်မယှေန်ပၞာန် ဂစာန်ကၠောန်အာ ပေါဲရုဲမာဲ သ္ကုတ် ၁ ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဒဳဇြမ်ပါ ၂၈ မ္ဂး အလုံဍုၚ်မွဲ ၁၀၂ ပွိုၚ်ဍုၚ်တံ စကၠောန်အာရောၚ် လလောၚ်တြးလဝ်ရ။
ပရေၚ်ဏံဝွံ ပေါဲရုဲစှ် ကမၠောန်ကလေၚ်ဟပၠုပ်လမျီုကဵု သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန်ရောၚ် ဒှ်မံၚ်ဂှ် ဍုၚ်ဂၠးကဝ်ဟလိုၚ် ညံၚ်ဂွံတီအာ နကဵုဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတးတံ ဒးထံက်ထ္ၜးကဵုရောၚ် နာဲမန်သာၚ် ဟီုရ။
“နကဵုဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတးတံဏံဂှ် ၜိုတ်သ္ပမာန် ပေါဲရုဲမာဲဂှ် ပရေၚ်ဓရ်ယာဟၟဲပုဟ်။ ပရေၚ်သၠးပွးဟၟဲပုဟ်။ ပရေၚ်ဏံဂှ် ပေါဲရုဲမာဲဟွံသေၚ်ပုဟ်။ သဘဴကမၠောန်ရုဲစှ် သွက်ဂွံကလေၚ်ဟပၠုဟ်လမျီု သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန်ရဏောၚ် ပိုဲတံ ဒးထံက်ထ္ၜးကဵု တၚ်နၚ်တံဏံရောၚ်။ တုဲတှ်ေ စပ်ကဵုပေါဲရုဲမာဲတုဲ ပရေၚ်ဖံက်ပကဝ်အခေါၚ်အရာမၞိဟ်တံဂှ် ဍုၚ်ဂၠးကဝ်တံ ညံၚ်ဂွံတီအာ ဒးထံက်ထ္ၜးအာဏောၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
နကဵုကဝ်မယှေန်ပၞာန်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုဂျူလိုၚ် ၃၁ တေံ ဍုၚ်ဝွံ နဒဒှ်အကာဲအရာကာမံက်တိုန် လလောၚ်တြးဏာလဝ်တံဂှ် ကလေၚ်သီရုပ်ဏာတုဲ နကဵုဗီုပြၚ်ပၞော်တိတ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် သွက်ဂွံကၠောန်ဗ္ဒျ်အာပေါဲရုဲမာဲဂှ် နူကဵုကံၚ်သဳပၞာန် ပြံၚ်လှာဲဗီုပြၚ် ဒက်ပတန်ဏာရ။
ဗွဲကြဴဂှ်ပၠန် သွက်ဂွံကၠောန်ပေါဲရုဲမာဲ ဂစာန်ပလေဝ် ဥပဒေဆေၚ်စပ်ကဵု ပေါဲရုဲမာဲကီု သွက်ပရေၚ်ဂီုကၠီု ရးဒေသဇၞော်ကဵု တွဵုရး ၉ ဒၞာဲ ပ္ဍဲကဵု ၆၃ ပွိုၚ်ဍုၚ်ဂှ် နဒဒှ်ပရေၚ်အုပ်ဓုပ်ပၞာန် သွက်ဂွံစကာအာ လလောၚ်တြးလဝ်ရ။
ပြဟ်ဟ်ဏံ အလုံမွဲဍုၚ်ဂှ် ဒးဆဵုဂဗ ဇီုကပိုက်မံၚ်ကဵု ပေါဲဗတိုက်ရပ်လဝ် ဇၟာပ်ပ်ဒၞာဲဒှ်မံၚ်ကီုလေဝ် သွက်ပေါဲရုဲမာဲဂှ် ပ္ဍဲအလုံဍုၚ်မွဲ နဒဒှ် ဒၞာဲဒေသဆန္ဒမာဲ ၃၃၀ ပွိုၚ်ဍုၚ် နူကဵုကဝ်မယှေန်ပေါဲရုဲမာဲကၟိန်ဍုၚ် ခုတ်စၟတ်စွံကဵုလဝ် မဒှ်ရ။
ပေါဲရုဲမာဲအလီဏံဂှ် ဒစဵုစစးအာတုဲ ညးပါလုပ်ပံၚ်တောဲမံၚ်တံဂှ်လေဝ် ဆက်ကေတ်အာအရေဝ်ဏောၚ် ညးအခေါၚ်ဟီုဂးနွံ ဒပ်ပၠန်ဂတးဍုၚ်မန် MSRF ဟီုကဵုဌာန်ပရိုၚ် သြၚ်လောန်တိုၚ်ရ။
“နကဵုပိုဲ MSRF ဂှ်တှ်ေ အတိုၚ်ဂၠံၚ်စၞောန်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဖက်ဒရေဝ်ကံၚ်သဳဍုၚ်မန်ရ ဒစဵုဒစးအာ ပေါဲရုဲမာဲမေန်အံၚ်လှိုၚ်အလီရ၊ တုဲတှ်ေ နကဵုဒပ်ပၠန်ဂတးဍုၚ်မန်လေဝ် ပံၚ်တောဲအာကဵု ဒပ်မဟာမိတ်တံတုဲ ပ္ဍဲကဵုပေါဲရုဲမာဲ နကဵု Non CDM တံ ညံၚ်ဟွံဂွံပါလုပ်ဆေၚ်စပ်အာ ကဵုလဝ်သတိတုဲတုဲဏောၚ်။ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵု လ္တူတၚ်ကဵုသတိဏံတုဲ ဆက်ကၠောန်အာ ပရေၚ်ကေတ်အရေဝ်တံဏောၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ပေါဲရုဲမာဲ ကဝ်မယှေန်ပၞာန် ကၠောန်အာဏံဂှ် နဒဒှ်ပေါဲရုဲမာဲ ဟွံလုပ်သၞောဝ် ပေါဲရုဲမာဲအလီ စွံအာစိုတ်တုဲ ဗတိုက်သရိုဟ်အာဏောၚ် ရဲဂကောံဇြဟတ် ပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်တံ ထမံက်ပတိတ် ဟီုဂးမံၚ်ရ။
သွက်ဂွံဖအိုတ်ကၠေံ သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန်မာန် ပေါဲဗတိုက် ထပက်ပၞာန် ဇၟာပ်ဒိုဟ်ဇဳ ကၠောန်အာရောၚ် ဥူယဳမန် ဝန်ဇၞော်ပရေၚ်စဵုဒၞာ အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ဂကူ NUG ဟီုလဝ်ကီုလေဝ် ဒဵုအခိၚ်လၟုဟ် ရုပ်ရဴ ဟွံမံက်ကၠုၚ်ဏီ။
ဆဂး နဒဒှ်ဗီုပြၚ် အပြံၚ်အလှာဲပရေၚ်ပၞာန်ဂှ် ပံက်ဏာလဝ် ဌာနရးပၞာန်တၟေၚ် သၟဝ်တဲပရေၚ်ကောပ်ကာဲ ရုၚ်ဌာန်ဂအုပ်ပၞာန် ဒပ်ပၞာန်စဵုဒၞာညးဍုၚ်ကွာန်တုဲ နဲကဲဗျူဟာတံကီု တမ်ဒပ်ဂမၠိုၚ် ပကဖ၊ ဒပ် EROs သီုကဵု Local PDF တံ ပံၚ်တောဲ သၠုၚ်ပတိုန်အာ အသိၚ်ပၞာန်ရောၚ် ကဵုလဝ်သမ္တီနွံရ။
ပရိုၚ်-သြၚ်လောန်တိုၚ်မ်
Photo – MOI