ပေကျေန်- သိပ်တမ်ပါ ၄
သွက်ဍုင်ဗမာ အရာဂွံညိၚ်ဝပ်ကဵု ပရေၚ်ဖောအ်ဗြဳတဴတက်တံကီု စပ်ကဵုပေါဲရုဲမာဲတုဲ နကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် တင်ဒုၚ်လျိုင် ဂွံလဝ်နူကြုက်ကဵု အေန္ဒိယတံနွံမံၚ်ရောၚ် သာ်ဝွံ ညးနွံအခေါၚ်ဟီုဂး ကဝ်မယှေန်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန် ဇြဝ်မေန်ထောန် ဟီုရ။
စပ်ကဵု လၟေၚ်တရဴ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဂအုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှိုၚ် ကိစ္စအာတိုန်စိုပ်လဝ် ကောံဓရီုက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်အဆံၚ်လှုၚ်အိုတ် ဂကောံပရေၚ်ပံၚ်တောဲရေၚ်တၠုၚ် ယှာန်ဟိုၚ်ဂှ်တုဲ ညးဟီုသှ်ကလးလဝ်ကဵု ရဲမဳဒဳယာတံရ။
နကဵုပရေၚ်သဳကၠဳလဝ်ကဵု သမ္မတယှဳကျေအ်ဖျေန်မ္ဂး ပွမသ္ပစၟတ်သမ္တီ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် သွက်ဍုၚ်ဗမာ၊ ပွမသ္ပစၟတ်သမ္တီ ဍုၚ်ဂၠးကဝ်ဂမၠိုၚ် ကေုာံ ပ္ဍဲကဵုကၠောန်အာပေါဲရုဲမာဲဏံ နကဵုဍုၚ်ကြုက် သ္ပကဵုစၟတ်သမ္တီရောၚ် ဂွံနၚ်လဝ်ဂုဏ်ဖဵု ညးသ္ဂးရ။
စပ်ကဵုပရေၚ်ပေါဲရုဲမာဲတုဲ သွက်ဂွံကဵုအာ အရီုဗၚ်ကီု ပရေၚ်သ္ပလဝ်ဒတန်နွံမံၚ် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇဝ်မေန်ထောန် ဟီုရ။ ဆဂး ပ္ဍဲကဏ္ဍဗီုလဵုတံ နနဲဗီုပြၚ်လဵု ရီုဗၚ်အာဂှ် ဟီုစုတ်လဝ်ဟၟဲရ။
စပ်ကဵု ပရေၚ်ဍုင်ဗမာ အရာဂွံညိၚ်ဝပ်ကဵု ပရေၚ်ဖောအ်ဗြဳတဴတက်တံတုဲ နကဵုဍုၚ်ကြုက် ဆက်ရီုဗၚ်ကဵုအာရောၚ် ဂွံလဝ်တၚ်ဒုၚ်လျိုၚ် နွံမံၚ်ဂးရ။
တုဲပၠန် ဆေၚ်စပ်ကဵု အရာနွံမံၚ်ပၟိက် သွက်ပရေၚ်ဖောအ်ဗြဳတဴတက် ဍုၚ်ဗမာတံဂှ် ဆက်တုဲဒတူလိုၚ် ရီုဗၚ်ကဵုအာပၠန်ရောၚ်ဂှ်လေဝ် ဂွံကၠုၚ်လဝ်တၚ်ဒုၚ်လျိုၚ် နူသမ္မတကြုက် ယှဳကျေအ်ဖျေန် ညးသ္ဂးရ။
နကဵု သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော် မိုဒဳ ပၠန်လေဝ် ပ္ဍဲအရာကိစ္စ ပရေၚ်ဍုၚ်ဗမာဂှ် နကဵုအေန္ဒိယ လၟိုန်ကာလ ဒတူလိုၚ်ကၠုၚ်လဝ်တံဂှ်ကီု တၚ်ဒုၚ်လျိုၚ် နကဵု ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်နွံနွံ စပ်ကဵုပေါဲရုဲမာဲတုဲ ၜိုတ်ကၠောန်သ္ပ ရေၚ်တၠုၚ်ကဵုမာန်တံဂှ် သဳကၠဳကၠုၚ်လဝ်နွံကီု သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇြဝ်မေန်ထောန် ဟီုရ။
ပေါဲရုဲမာဲ ကဝ်မယှေန်ပၞာန် ကၠောန်အာဏံဂှ် ဍုၚ်ဇြဟတ်ဇၞော် ကြုက်ကဵု ရတ်ယှာတံကီု သီုကဵု ဍုၚ်ဗဳလာရုလေဝ် ကဵုဇြဟတ် ထံက်အာမံၚ်ဂလာန်ဂှ် နူအခိၚ်ကၠာတေံရ ကေၚ်ဟီုဂးလဝ်နွံတုဲ အခိၚ်လၟုဟ် ဍုၚ်အေန္ဒိယပၠန်လေဝ် ထံက်ဂလာန်ကီု ဟီုပတိတ်လဝ် ဗွဲလုပ်သၞောဝ်ရ။
နကဵုသမ္မတဍုၚ်လဴကီုလေဝ် ဗွဲတၞဟ်ခြာ ဆဵုဂဗသဳကၠဳလဝ်ကဵု က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ကီုတုဲ ပေါဲရုဲမာဲကၠောန်ဗ္ဒျ်အာဏံ သွက်ဂွံအံၚ်ဇၞးမာန် နကဵုဍုၚ်လဴ ကဵုဇြဟတ်ထံက်ဂလာန်အာတုဲ ဗလးဏာ ဂကောံမၚ်ရံၚ်လ္ၚတ် ပေါဲရုဲမာဲတံကီုဏောၚ် ဟီုလဝ်နွံ ကဝ်မယှေန်ပၞာန် ပတိတ်လဝ်ပရိုၚ်ရ။
ပ္ဍဲကဵု ကောံဓရီုက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်အဆံၚ်လှုၚ်အိုတ် ဂကောံပရေၚ်ပံၚ်တောဲရေၚ်တၠုၚ် ယှာန်ဟိုၚ် SCO ဝွံ စပ်ကဵု Global Governance Initiative GGI တုဲ ပ္ဍဲကဵု သမ္မတ ယှဳကျေအ်ဖျေန် ဟီုဂးဏာ ၅ တၚ်ဂှ်မ္ဂး အဝဵုမပိုၚ်ပြဳဍုၚ်တံဂှ် သ္ပကဵုအဲပရဲအိုတ်ညိ သ္ဂးလဝ်ရ။
လ္တူတၚ်ဏံ နကဵု ဍုၚ်ဍောတ်တ်တံဂှ်လေဝ် အဝဵုအာဏာ ညးမပိုၚ်ပြဳလဝ်တံ ညံၚ်သ္ဂောံတန်ကြန် ခိုၚ်ကၠိုက်အာမာန် နူကဵုဂကောံတံဏံမွဲအဆံၚ် ကၠောန်မာန်မှ ခိုင်ကၠိုက်အာမာန်ရောၚ်မဒှ်တုဲ ပ္ဍဲကဵု SCO ဂှ် ညံၚ်ဂွံလုပ်အာ ကောန်ဂကောံလၟိုန်မာန် နကဵုဍုၚ်ဗမာ ပၠုပ်လဝ်ဂလာန်နွံမံၚ်တုဲ အံၚ်ဇၞားမာန်ရောၚ် ပတှ်ကေတ်လဝ် ဟီုရ။
အလုံကောန်ဍုၚ်ဗမာသီုဖအိုတ်တံ ညံၚ်ဂွံနွံပၟိက်ကဵု ပရေၚ်ညိၚ်ဝပ်ၜိုဟ်သြိုဟ် ကေုာံ ညံၚ်ဂွံနွံပၟိက်ကဵု ပရေၚ်ညဳသာသၟဟ်န်တံကီု ပၟိက်ဇၞော်နွံမံၚ်တုဲ သွက်ဂွံထမံက်အာ အရာတံဏံမာန် နကဵုစိုတ်ဓါတ်ကၟိန်ဍုၚ် ရေၚ်တၠုၚ်အာညိဂှ် ညး ဗတိုက်ဖအောဝ်လဝ်ရ။
ဟိုတ်နူသီအဝဵုပၞာန်တုဲ ပေါဲပၞာန်အပ္ဍဲဍုၚ် က္တဵုဒှ်ကၠုၚ်မံၚ် ပွိုၚ်ပန်သၞာံပြၚ်အာတုဲ ဗွဲကြဴ နကဵုပၞော်တိတ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကဝ်မယှေန်ပၞာန် ကၠောန်အာ ပေါဲရုဲမာဲဟီုဂှ် အရာနွံမံၚ်ပၟိက်ကဵု ပရေၚ်ညိၚ်ဝပ်တံ ဟီုမံၚ်ကီုလေဝ် နတဲမ္ဂး ဗၠေၚ်မံၚ်လပါ်လံက်ဗၠိုက်ရောၚ် ညးလ္ၚတ်တံ ထံက်ထ္ၜးမံၚ်ရ။
ပရိုၚ်-သြၚ်လောန်တိုၚ်မ်
Photo – SAC