နေပျဳတဝ်၊ သိပ်တမ်ပါ၂၈
နကဵုဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံ သွက်ဂွံစန်ဒက်မာဲမာန် နူကဵု ရေဒဳယောကဵု အစဳဇန်ရုပ်ရမျှာၚ်တံဂှ် ကဵုအခေါၚ်ဟီုတွံဟီုအာဏောၚ် ကဝ်မယှေန်ပေါဲရုဲမာဲကၟိန်ဍုၚ် လလောၚ်တြးဏာ ပ္ဍဲသိပ်တမ်ပါ ၂၅ ကီုလေဝ် ဟွံဂွံပလေဝ်ပလေတ်လဝ်ဏီပုဟ် ဗော်လ္ၚဵု ဟီုကဵုဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်မ်ရ။
စပ်ကဵုမူဝါဒလစွံစိုတ် လၟေၚ်ကမၠောန်ဗော်တံတုဲ သွက်ဂွံစန်ဒက်အာပေါဲရုဲမာဲ နူကဵုအစဳဇန်ရေဒဳယောကဵု ရုပ်ရမျှာၚ်နိဂီုဍုၚ်တံဂှ် စနူကဵုဂိတုအံက်တဝ်ပါ ၂၈ စဵုကဵု ဒဳဇြမ်ပါ ၂၆ တေံ ကဵုအခေါၚ် ဟီုတွံစန်ဒက်အာရောၚ် စဳဇန်လဝ်ရ။
သွက်ဂွံတံၚ်ဂြဲစန်ဒက်မာဲ အခိၚ်ဟီုတွံဗော်မွဲမွဲ ပွိုၚ် ၁၅ မိနေတ် ကဵုအခေါၚ်တုဲ ပၟိက်နွံမ္ဂးဒွက်ဗော်တံဂှ်လေဝ် အပ္ဍဲကဵုအခိၚ်ကဵုလဝ်အခေါၚ်ဏံ ကဵုအခေါၚ်ဗလးကီုရောၚ် လလောၚ်တြးလဝ်နွံရ။
တုဲပၠန် ပွမဟီုတွံဂး နူကဵုအစဳဇန်ရေဒဳယောကဵု ရုပ်ရမျှာၚ် နိဂီုဍုၚ်တံဂှ် ဘာသာဗမာကီု ဘာသာကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံကီု ကဵုအခေါၚ်တုဲ ယဝ်ရဟဝ်ဟီုတွံဂး နကဵုဘာသာကောန်ဍုၚ်အရၚ်မ္ဂး ကၠာဲလဝ် ဘာသာဗမာတံဂှ်လေဝ်မွဲကရောံတောဲတုဲ ဒးပတိုန်ထ္ၜးအာရောၚ် သ္ဂးရ။
စပ်ကဵုပရေၚ်စန်ဒက်မာဲဂှ် ပြဟ်ဟ်ဏံ ဟွံဂွံချပ်စလဝ်ဏီတုဲ ဂဇအ်အာကောံဓရီု အပ္ဍဲဗော်တုဲဒှ်မှ ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ်မာန်ရောၚ် ညးအခေါၚ်ဟီုဂးနွံ ဗော်ညဳသၟဟ်မန် နာဲတာန်ယှိုဲ ဟီုလဝ်ကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်မ်ရ။
သွက်တၠဆန္ဒမာဲ ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ယဝ်ရပၟိက်ဒးစန်ဒက်မာဲနွံကၠုၚ်မ္ဂး သွက်ဂွံအာဆဵုဂဗ ဆက်ဆောံတိုက်ရိုက် ဟီုတွံဂးအာဂှ် ဒးမၚ်ရံၚ်အာအကာဲအရာနွံမံၚ်ရောၚ် ညးဆက်ဟီုရ။
“သွက်ဂွံစန်ဒက်မာဲ နွံကၠုၚ်ပၟိက်မ္ဂး ညးဍုၚ်ကွာန်တံ နွံပၟိက်မ္ဂး ပိုဲကၠောန်အာဏောၚ်။ ဗီဵုလဵုနွံပၟိက်ရော။ သွက်ဂွံကၠောန်အာ ပေါဲစန်ဒက်မာဲတိုက်ရိုက် ဆက်ဆောံအာကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် တန်တဴကဵုတၠဆန္ဒမာဲ ညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ်ရ။ ညးတံဟၟဲပၟိက်တှ်ေ ပိုဲအာကၠောန်ဟွံမာန်။ ရံၚ်အကာဲအရာတုဲ ဘိုအ်ဂွံကၠောန်အာနွံမံၚ်။ ဆဂး ကိုန်ဂစိုတ် ဟီုဟွံဂွံ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
နကဵုဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် စန်ဒက်အာပ္ဍဲကဵုတွဵုရးမန် ပတိုန်လဝ် စၟတ်သမ္တီ ဗော်ညဳသၟဟ်မန်ဝွံ အပ္ဍဲကဵုပေါဲရုဲမာဲကဝ်မယှေန်ပၞာန် ကၠောန်အာဏံ ညးစၞးအလံၚ်အမာတ် ၃၈ တၠ သွက်ဂွံလုပ်ပြိုၚ်အာ ပတိုန်လဝ်စရၚ်ရ။
ယဝ်ရ ဒွက်ဗော်/ရုပ်ရမျှာၚ်တံ မိက်ဂွံစုတ်ကီုမ္ဂး သီုကဵုကဝးဒွက် ၂ ကဝးဂှ် သတ်ဒွက်တံကီု ဒးပလံၚ်ဗစိုပ်လဝ်တုဲ သွက်ဂွံကၠောန်အာ ပရေၚ်စန်ဒက်မာဲ နူကဵုအစဳဇန်ရေဒဳယောကဵု ရုပ်ရမျှာၚ်နိဂီုဍုၚ်ဂှ် ယဝ်ရပၟိက်ဟၟဲမ္ဂး ဒဒှ်ရ ပၟိက်ဟၟဲဂှ်လေဝ် ဒးပလံၚ်ဗစိုပ်လိက်ကီုရောၚ် နူကဵုကဝ်မယှေန်ပေါဲရုဲမာဲ သ္ဂးလဝ်ရ။
နကဵုဗော်တံ မိက်ဂွံဟီုတွံမ္ဂး ဂိတုအံက်တဝ်ပါ ၁၅ ဂှ် စွံလက်ကရဴအိုတ်တုဲ ဗော်မဆေၚ်စပ်တံဂှ် ဥက္ကဌဒှ်ဒှ် ညးအုပ်ကာဒှ်ဒှ် တမ်လိက်မိက်ဂွံဟီုတွံကီု သီုကဵုတၚ်နင်ပူဂဵု မဟီုတွံအာဂှ်လေဝ် ထမံက်ထ္ၜးလဝ်တုဲ ဒးဂမြၚ်ပ္တီ အာတ်အခေါၚ်ကု ကဝ်မယှေန်ပေါဲရုဲမာဲကၟိန်ဍုၚ်ရောၚ် ကဵုလဝ်သမ္တီနွံရ။
စပ်ကဵုပရေၚ်တံၚ်ဂြဲစန်ဒက်အာမာဲတုဲ သွက်ဂွံစှ်ေအာဗလးတိဟီုဂှ် ပြေပြံၚ်ဟွံမာန်ပုဟ် ညးတာလျိုၚ် တွဵုရးမန် ဗော်ကၠးဗော် ကော် “ရှမ်းနဲ့တိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ” ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်မ်ရ။
ပြဟ်ဟ်ဏံ တော်အာကဵုပရေၚ်ဂီုကၠီုတုဲ သွက်ဂွံစှ်ေတံၚ်ဂြဲ စန်ဒက်မာဲဂှ် ဗီုလဵု ဂွံဆက်ဖန်ဖက် ရေၚ်တၠုၚ်အာထေက်ကီု မၚ်မံၚ်စၞောန်ပၟိၚ်ဥက္ကဌဗဟဵု ညးတံဖိုအ်ဏီ ညးဆက်ဟီုရ။
ဗော် “ရှမ်းနဲ့တိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ” စန်ဒက်မာဲ အလုံကၟိန်ဍုၚ်ဝွံ သွက်ပေါဲရုဲမာဲဏံ ညးစၞးအလံၚ်အမာတ် ၅၈၄ တၠ ဘိုအ်ဂွံလုပ်ပြိုၚ်အာနွံတုဲ အပ္ဍဲကဵုတွဵုရးမန်ဂှ်ပတိုန်လဝ်စရၚ် အလံၚ်ညးစၞးအမာတ် ၁၃ တၠနွံရ။
စပ်ကဵုပရေၚ်စန်ဒက်မာဲဂှ် ဗီုဗီုကၠာတေံနကဵုမၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ပကောံစန်ဒက်အာဂြုဂြုဂြီုဂြီုဂှ် ဟွံကဵုအခေါၚ်ပုဟ် ဂွံမိၚ်လဝ်တုဲ ဗီုလဵုဂွံဆက်ကၠောန်အာရောဟီုဂှ် ဟွံဂွံချပ်စအပ္ဍဲဗော်ဏီရောၚ် ဥက္ကဌ ဗော်ဒဳမဝ်ကရိတ်တေတ်ကောန်ဂကူကရေၚ် မာန်အံၚ်ပျဳသိုဝ် ဟီုကဵုဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်မ်ရ။
“ပိုဲဂွံမိၚ်လဝ် ဟရိပ်အရေဝ်ညိည ဗီုဗီုကၠာတေံ ပံက်လဝ်စက်သၠဲရမျှာၚ်ထတ်တ် ပကောံကော်လဝ်မၞိဟ်တံဂၠိုၚ်ၚ်ဟီုဂှ် ယုက်ဒေက်မံၚ်ကဵု ပရေၚ်ဂီုကၠီုဏောၚ် ဂးတုဲ ဟွံကဵုအခေါၚ်ပုဟ် ဂွံမိၚ်လဝ်အပြောံနွံ။ ဟွံကဵုအခေါၚ်ဗီုဏံပုဟ်ဟီုတှ်ေ ကော်ကေတ်မၞိဟ်အောန်န် ၜိုတ်သ္ပမာန်ရ ချပ်လဝ် ညံၚ်ဂွံကၠောန်အာ။ ဟွံဂွံပညဳလဝ်ဏီ။ ဟွံဂွံချပ်စလဝ်ဏီပုဟ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
နကဵုဗော်ညးတံဂှ် စန်ဒက်အာ အပ္ဍဲတွဵုရးကရေၚ်ရဒှ်တုဲ ဒၞာဲဆန္ဒမာဲ ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ကီု သီုကဵုစၠတ်ထဝ်ပိတန်တံ သွက်ဂွံလုပ်ပြိုၚ်အာပတိုန်လဝ်စရၚ် အလံၚ်ညးစၞးအမာတ် ၂၆ တၠနွံမံၚ်ရောၚ် ညးဟီုရ။
စပ်ကဵုပရေၚ်ဗော်ဂမၠိုၚ်တံ နူကဵုအစဳဇန်ရေဒဳယောကဵု ရုပ်ရမျှာၚ်နိဂီုဍုၚ် သွက်ဂွံကဵုအခေါၚ် ပွမဟီုတွံဂးတံဂှ် စၟတ်ကဵုလဝ် အခိၚ် ကာလကီုလေဝ် စပ်ကဵုပရေၚ်စှ်ေစန်ဒက်တံၚ်ဂြဲမာဲ ပ္ဍဲကဵုဒၞာဲဗလးတိတံဂှ် လလောၚ်တြးစုတ်လဝ် ဟွံဂွံဆဵုဏီရ။
အခိၚ်ကၠောန်ဗ္ဒျ်မံၚ်ပေါဲရုဲမာဲမ္ဂး သွက်ပရေၚ်ဂီုကၠီု ညးစၞးအလံၚ်အမာတ်တံ အခိၚ်စှ်ေစန်ဒက် တံၚ်ဂြဲမာဲတံဂှ် နကဵု ကဝ်မယှေန်ပၞာန် ဒးစဳဇန်ဖန်ဖက်ကဵုရောၚ် ကဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂအုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှိုၚ် ဟီုလဝ်ရ။
ဆဂး ဟိုတ်နူအကာဲအရာ ပရေၚ်ပၞာန်အပ္ဍဲဍုၚ် က္တဵုဒှ်မံၚ်ဏံ သွက်ညးစၞးအလံၚ်အမာတ်တံ ပကောံမၞိဟ်တုဲ ဂွံစန်ဒက်အာမာဲဟီုဂှ် အကာဲအရာဒှ်ဟွံမာန်ရောၚ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဒုၚ်ကေတ်လဝ်နွံရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ နူကဵုသိုယှေဝ်မဳဒဳယာတံမွဲအဆံၚ်သွက်ဂွံစန်ဒက်အာမာဲတုဲ ပ္ဍဲကဵုဒၞာဲပရေၚ်ဂီုကၠီုခိုဟ် ဒၞာဲဆန္ဒမာဲ ပံက်ရုၚ်မာဲမာန်ဂှ်ရ တိုက်ရိုက်သွက်ဂွံဆဵုဂဗအာကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်ကဵုမာဲတံမာန်ရောၚ် တၚ်ချပ်စလဝ်နွံရ။
သွက်စန်ဒက်မာဲကာလဟီုတွံမ္ဂး တာလျိုၚ်ပိုဲ (၃) တၚ်ကဵုပရေၚ်ပါ်ဒကးဒပ်ပၞာန်တံ ညံၚ်ဟွံဂွံစုက်လုက်ဒးအာကီု ဂုဏ်သိက္ခာဍုၚ်နိဂီု ညံၚ်ဂွံစှ်ေကီု ညံၚ်ဟွံဂွံဟဝ်တွံဟီုဂးဒးအာဂှ် တာဒၞာလဝ်ပေၚ်ၚ်ရ။
တုဲပၠန် စပ်ကဵုပရေၚ်ဂကူ ပရေၚ်ဘာသာ ပရေၚ်ဒှ်ပဋိပက္ခကဵု ညးဂမၠိုၚ်တံ ညံၚ်ဂွံက္တဵုဒှ်အာကေုာံ သွက်ဂွံဒစဵုဒစး အလဵုအသဳပွမထပက်ဆီ တွံဟီုဂးမံၚ်တံဂှ်တာဒၞာလဝ်တုဲ ဖံက်ပကဝ်ပရေၚ်တံဏံဟွံဂွံပုဟ်ဂှ်လေဝ် ကဵုလဝ်သမ္တီနွံရ။
ပရိုၚ်-သြၚ်လောန်တိုၚ်မ်
Photo – MUP