မျေတ်ကျဳဏာ၊ ဒဳဇြမ်ပါ ၁၈
ပ္ဍဲဒၞာဲကျလဝ်ပၞာန်တံဂှ် အကာဲအရာ သွက်ဂွံကၠောန်ပေါဲရုဲမာဲဟၟဲပုဟ် ကဝ်မယှေန်ပၞာန် ဒုၚ်လဝ်ဝန်နွံမံၚ် ပ္ဍဲကဵု ၅၆ ပွိုၚ်ဍုၚ်တံဂှ် ၜိုတ်သ္ပမာန် သွက်ဂွံကၠောန်အာပေါဲရုဲမာဲအကြာ ကဝ်မယှေန်ပၞာန်ရန်လဝ်နွံရဂှ် ဒုဂဥုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် သဵုဝေန် ဟီုပတိတ်ကၠုၚ်ရ။
ပ္ဍဲဂိတုဒဳဇြမ်ပါ ၁၆ ဒုဂဥုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် အခိၚ်အာဆဵုဂဗလဝ် ညးတာလျိုၚ်ဒပ်ပၞာန်တံကဵု သ္ၚိကၟိန်အိန်ထံၚ် ပ္ဍဲကဵုဗွိုင်ဒေသဒပ် မျေတ်ကျဳဏာဂှ် စပ်ကဵုပရေၚ်ပေါဲရုဲမာဲတုဲ ဟီုဂးလဝ်ရ။
ပ္ဍဲဒဳဇြမ်ပါ ၂၈ မ္ဂး ပေါဲရုဲမာဲသ္ကုတ်ပထမဂှ် ၁၀၂ ပွိုၚ်ဍုၚ်၊ သ္ကုတ်ဒုတိယဂှ် သၞာံ ၂၀၂၆ ပ္ဍဲဂျာန်နဝါရဳ ၁၁ မ္ဂး ၁၀၀ ပွိုၚ်ဍုၚ် ကေုာံ သ္ကုတ်တတိယဂှ် ခြာၜါသတ္တဟတုဲ (ပ္ဍဲဂျာန်နဝါရဳ ၂၅) မ္ဂး သွက်ဂွံကၠောန်အာ ပ္ဍဲ ၇၂ ပွိုၚ်ဍုၚ် သ္ဂးလဝ်ရ။
တုဲပၠန် ပေါဲရုဲမာဲညံၚ်ဂွံအံၚ်ဇၞး ကၠောန်ဗ္ဒျ်အာဟီုမ္ဂး ညးအခေါၚ်ကဵုမာဲနွံ သီုဖအိုတ်တံ ညံၚ်ဂွံကဵုမာဲမာန်ဂှ် ညးတာလျိုၚ်ဆေင်စပ်တံ နူကဵုကဏ္ဍညးတံ ဒးဘိုင်ဂစာန်ကၠောန်အာမဒှ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ်ဍုၚ် သှ်ေမံၚ် ၅၆ ဒၞာဲတံဂှ်လေဝ် သွက်ဂွံကၠောန်အာပေါဲရုဲမာဲအကြာဂှ် ဒုဂဥုပ် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် ဟီုလဝ်ရ။
အခိၚ်လဵုကၠောန် ပေါဲရုဲမာဲအကြာဂှ် ဒုဂဥုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် ဟွံဟီုကီုလေဝ် ကၠောန်ပေါဲရုဲမာဲတုဲဒှ်မ္ဂး အခိၚ်ကော်စၠတ်ဓရ် ပံက်အာဂကောံအလဵုအသဳတၟိတုဲ သၠောဲပအပ်ကဵုအဝဵုဍုၚ်ရောၚ် သ္ဂးလဝ်ရ။
ပံက်အလဵုအသဳတၟိတုဲမ္ဂး တန်တဴကဵုအကာဲအရာပရေၚ်တိဍာ်တုဲ ကၠောန်အာပေါဲရုဲမာဲ ကွပ်ဍေံကဵုဍေံ ဒှ်ကၠုၚ်မာန်ရောၚ် ဗိုလ်ဇၞော် CDM ဇြေန်ယဝ် သ္ၚဳဂၠိပ်ရ။
“ကၠောန်အာပေါဲရုဲမာဲအကြာဟီုဂှ် နွံမံၚ်ကာလသ္ၚောဲတၟာဂလိုၚ်ဏီ။ အလဵုအသဳတၟိဟွံလုပ်သၞောဝ် ဍေံတံတိုန်ကၠုၚ်တုဲ အခိၚ်လက်ကရဴတေံမှ ကၠောန်အာပေါဲရုဲမာဲ ကွပ်ဍေံကဵုဍေံ ဒှ်ကၠုၚ်မာန်ဏောၚ်။ တော်အာကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မ္ဂး နူကဵုဒေသဏံ မိက်ဂွံလုပ်စၠတ်ဓရ်တှ်ေ ပွိုၚ်ဍုၚ်ဏံ အကာဲအရာၜိုဟ်သြိုဟ်အာဂးတုဲ နနဲကၠောန်အာပေါဲရုဲမာဲမာန်တှ်ေ ပေါဲရုဲမာဲသ္ကုတ်ဍေံကဵုဍေံ တံၚ်ကၠောန် Extensions မာန်ဏောၚ် တော်ဂွံရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
အပ္ဍဲ ၅၆ ပွိုၚ်ဍုၚ်ဏံ သွက်ဂွံကၠောန်အာပေါဲရုဲမာဲတံဂှ်တှ်ေ တွဵုရးကချေၚ်၊ ချေၚ်၊ ရခေၚ်၊ ကရေၚ်ဍာဲ၊ သေံ၊ ရးဒေသဇၞော် မန္တလေဝ်၊ သဂိုၚ် ကဵု မဂွေတံပါလုပ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုစၠတ်ဓဝ်ပိတန်ဂှ် ဒၞာဲဆန္ဒမာဲ ၁၂၁ ဒၞာဲ ပါလုပ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုဒၞာဲဆန္ဒမာဲတံဏံ အကာဲအရာသွက်ဂွံကၠောန်အာ ပေါဲရုဲမာဲဟၟဲဏီပုဟ် ကဝ်မယှေန်ပေါဲရုဲမာဲကၟိန်ဍုၚ် ဒုၚ်ဝန်ဟီုပတိတ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုသိပ်တမ်ပါ ၁၄ တေံ မဒှ်ရ။
ဟိုတ်ဍေံဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲကဵုဒၞာဲဒေသတံဏံ ဂကောံသၠးပွးကချေၚ် KIA၊ ဒပ်ပၞာန်အာရက္ခ AA၊ ဒပ်ပံၚ်ကောံ ကရေၚ်ဍာဲ၊ ဒပ်ပၠန်ဂတးချေၚ်ကေုာံ ဒပ်ကဝ်က MNDAA ကဵု ဒပ်တအာၚ် TNLA တံ ထိၚ်ချုပ်လဝ် ဒၞာဲပွိုၚ်ဍုၚ်တံဏံရောၚ်။
တုဲပၠန် ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ်ဍုၚ် အကာဲအရာပၞာန်ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်မံၚ်ကဵု ဒၞာဲတိဍာ်ကဝ်မယှေန်ပၞာန် ထိၚ်လဝ်ပေၚ်ၚ်ဟွံမာန် ပွိုၚ်ဍုၚ်တံဂှ်လေဝ် စုတ်လဝ်ပ္ဍဲစရၚ် ဒၞာဲကၠောန်ပေါဲရုဲမာဲဟွံမာန် မဒှ်ရ။
မွဲလပါ်ပၠန် ဒၞာဲ ၁၄ ပွိုၚ်ဍုၚ် ဒပ် AA တံ ထိၚ်ချုက်ဂွံလဝ်တံဂှ် ဒၞာဲကၠောန်ပေါဲရုဲမာဲဟွံမာန် ၁၀ ပွိုၚ်ဍုၚ်ရ လလောၚ်တြးလဝ်တုဲ ပသှ်ေစွံလဝ် ပွိုၚ်ဍုၚ်တာန်တဲ၊ ဂွ၊ အာန် ကဵု တံၚ်ဂုက်တံရ။
ပ္ဍဲဒၞာဲတိဍာ် AA ထိၚ်ချုပ်လဝ်တံ သဘဴကၠောန်အာပေါဲရုဲမာဲအကြာ ၜိုတ် ၄ ပွိုၚ်ဍုၚ်ရနွံတုဲ ပ္ဍဲကဵုဒၞာဲပၠန်ဂတးချေၚ်တံ ထိၚ်ချုက်ဂွံလဝ် ပွိုၚ်ဍုၚ်ထာန်တလာန်၊ တောန်ဇြာန် ကဵု ဖလာန် တံဂှ်လေဝ် သဘဴဘိုအ်ဂွံကၠောန်အာ ပေါဲရုဲမာဲအကြာ နွံမံၚ်ရောၚ်။
ပ္ဍဲတွဵုးရးချေၚ် အပ္ဍဲကဵုဒၞာဲဒပ်ပၠန်ဂတးချေၚ်တံထိၚ်ချုက်ဂွံလဝ် ၇ ပွိုၚ်ဍုၚ်ဂှ် ကဝ်မယှေန်ပေါဲရုဲမာဲကၟိန်ဍုၚ် စုတ်လဝ်ပ္ဍဲစရၚ် ဒၞာဲကၠောန်ပေါဲရုဲမာဲဟွံမာန် ၄ ပွိုၚ်ဍုၚ်ရ။
ဒၞာဲပွိုၚ်ဍုၚ်ကဝ်မယှေန်ပၞာန် ထိၚ်ချုက်ဟွံမာန်တံမ္ဂး ၜိုတ်သ္ပမာန်ရ သွက်ဂွံကၠောန်အာပေါဲရုဲမာဲ ဖန်လဝ်ဗီုပြၚ်ဏံနွံမံၚ်ရောၚ်ဂှ် ဗိုလ်ဇၞော် CDM ဇြေန်ယဝ် ဟီုရ။
“အကာဲအရာဗီုပြၚ်ဍေံတံ ကၠောန်ပေါဲရုဲမာဲဟီုဂှ် ကၠောန်အာပေါဲရုဲမာဲတှ်ေ တုဲမံၚ်ရ။ ဒၞာဲရုၚ်ပွိုၚ်ဍုၚ်ဍေံတံ ကၠောန်ဟွံဂွံမ္ဂး ဗီုပြၚ်ဒၞာဲကၠောန်ဂွံဂှ် ဍေံတံကၠောန်အာဏောၚ် ဂွံဆဵု။ သောၚ်ဂှ်တှ်ေ ဒၞာဲဍေံတံ ထိၚ်ချုက်ဟွံမာန်ကီုလေဝ် နကဵုဗီုပြၚ် ကၠောန်အာပေါဲရုဲမာဲအကြာ ကၠောန်အာရောၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ဂကောံပၠန်ဂတးကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံကဵု ဒပ်ပၠန်ဂတးဒစဵုဒစးမံၚ် သၠောတ်တၠအဝဵုပၞာန်တံဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲကဵုဒၞာဲတိဍာ်ထိၚ်ချုက်လဝ်တံဂှ် ကဵုအခေါၚ်ကၠောန်အာပေါဲရုဲမာဲအလီဟွံသေၚ်ပုဟ် ဟီုပတိတ်လဝ်ရ။
ပြဟ်ဟ်ဏံ ပေါဲရုဲမာဲကၠောန်အာ ပ္ဍဲကဵုသ္ကုတ် ၁ ကဵု သ္ကုတ် ၂ နွံမံၚ် ၂၀၂ ပွိုၚ်ဍုၚ်တံမ္ဂး ဒၞာဲကၠောန်ပေါဲရုဲမာဲဟွံမာန်နွံမံၚ် အရာပ်/ကွာန် ကြပ် ၃၀၀၀ ဂှ် နူကဵုကဝ်မယှေန်ပေါဲရုဲမာဲကၟိန်ဍုၚ် လလောၚ်တြးလဝ် ပ္ဍဲကဵုဒဳဇြမ်ပါ ၆ တေံကီုရ။
ပရိုၚ်-သြၚ်လောန်တိုင်မ်
Photo – MOI