မတ်မလီု၊ ဂျာန္နဝါရဳ (၁၉)
ပေါဲရုဲမာဲကံၚ်ဇြဳပၞာန် မဂ္စါန်ကၠောန်ဗဒှ်ဒၟံၚ် နကဵုသၞောတ်သ္ပစၞးခလပ်ဆ ပဳအာ အပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၃ ဂှ် ဗော်ညဳသၟဟ်မန် သွက်ဂွံလုပ်စိုပ်ပြိုၚ်ပ္ကာန် နွံ ဟွံမွဲဂှ် ဟီုဂးထ္မံက်ပ္တိတ်ကၠုၚ် ဗွဲမလုပ်သၞောဝ် ဟွံမွဲဏီရ။
ကဝ်မယှေန်ပေါဲရုဲမာဲကၟိန်ဍုၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မခါန်ကၞက်ဂှ် ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲကၠုၚ်စိုပ်ဏံ သွက်ဂွံဒ္ဂေတ်စကာအာ Close List PR မဒှ်သၞောတ်သ္ပစၞးခလပ်ဆဂှ် သ္ဂုတ်သွာတ်လဝ်တုဲယျ ရဴဝွံ သ္ပဒတန်ဟီုဂးလဝ် ပ္ဍဲပေါဲသောၚ်ကလးလိက်ပရိုၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မကၠောန်ဗဒှ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုဂျာန္နဝါရဳ (၁၆) သၞာံတုဲကၠုၚ်တေံရ။
စပ်ကဵုတၚ်ဟီုဂးဂှ်တုဲ ဗော်ညဳသၟဟ်မန်ဂှ် ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲဏံ သုၚ်စောဲသၞောတ်လဵုဒှ်ဒှ် လ္ပာ်ဒပ်ပၞာန်တံဂှ် ဂွံလဝ်ဒၞါဲညးစၞး ၂၅ တၟံကၠံတုဲတုဲဂှ်ရ ဂွံတၟေၚ်ဟ်တိုန်ဂှ် ဟွံမွဲတုဲ နကဵုဗော် လုပ်စိုပ်ပြိုၚ်ပ္ကာန်အာ ပေါဲရုဲမာဲရောၚ်ဂှ် သၞာံတုဲကၠုၚ် ဂိတုဂျောန် (၁၇) တေံ ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂးဗော် နာဲတာန်ယှိုဲ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
ဆ္ဂး ဒဵုကဵုတ္ၚဲဏံဂှ် စပ်ကဵုပေါဲရုဲမာဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မကၠောန်ဗဒှ်ဂှ်တုဲ နကဵုဗော်ညဳသၟဟ်မန် ကၠောန်သ္ပဒၟံၚ် ကမၠောန်စန်ဒက်အပ္ဍဲဗော်တံဂှ် ဟွံဂွံဆဵုကေတ်ဏီတုဲ လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် မွဲမွဲဂှ်လေဝ် ဟွံမွဲဏီရ။
စပ်ကဵုပေါဲရုဲမာဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မဂ္စါန်ကၠောန်ဗဒှ်ဒၟံၚ်ဂှ်တုဲ နူကဵုသြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) လေဝ် သွက်ဂွံထပ်တီကေတ် လစွံစိုတ်ဗော်မာန်ဂှ် ၜိုန်ရပ္တိတ်ဇြဟတ်ဆက်စၠောံကၠုၚ်လဝ် ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ဟွံအောန်နူကဵု (၁၀) ဝါဂှ်ကီုလေဝ် ဒုၚ်တဲသှ်ကဵုလဝ်ဂှ် ဟွံမွဲရ။
တၠနာဲ ညးမဒှ်ကောန်ဂကောံ ဂကောံဇြဟတ်ဖေဝ်ဒရာရးမည (NRFF) ဂှ် ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ချပ်ဒၟံၚ် လုပ်ပြိုၚ်ပေါဲရုဲမာဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မကၠောန်ဗဒှ် ထေက် ဟွံထေက်ဂှ်ဝွံ ချိၚ်ဆဒၟံၚ်ကဵု အကာဲအရာပရေၚ်ဂီုကၠီု ကေုာံ ဗီုပြၚ် လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ မရေၚ်တၠုၚ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲတ္ၚဲသီအဝဵုပေၚ် (၂) သၞာံဂှ်ရောၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“ညးစၞးတံဂှ် ပ္ဍဲကာလအကြေပ်အဂြတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ဟွံကၠောန်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မွဲသာ် ကၠောန်ဒၟံၚ်ပရဟိတသၟးဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ၊ ဟီုမ္ဂး ပေါဲရုဲမာဲကံၚ်ဇြဳပၞာန် မကၠောန်ဗဒှ်ဂှ် လုပ်ပြိုၚ်ဏောၚ် ဟွံပြိုၚ်ပုဟ်ဟီုဂှ် ဒးဟီုနကဵုလညာတ်အဲမ္ဂး ကၠုၚ်စိုပ်စၟတ်တ္ၚဲ (၁) တ္ၚဲသီအဝဵုပေၚ် (၂) သၞာံဏံ မေန်အံၚ်လှာၚ် မုဟီုပ္တိတ်ရောဟီုဂှ် ညးတံ မၚ်ကျောဝ်ဒၟံၚ်လေဝ် ဒှ်မာန်ရ၊ မွဲပၠန်ဂှ် အလံၚ်ညးစၞး မလုပ်စိုပ်ပြိုၚ်ပ္ကာန် ပေါဲရုဲမာဲတံဂှ် ဟိုတ်နူအကာဲအရာပရေၚ်ဂီုကၠီုညးတံတုဲ ပြိုၚ်ထေက် ဟွံပြိုၚ်ထေက်ဂှ် ဒးချိၚ်ဆဒၟံၚ်ရောၚ် ထေၚ်ကေတ်ရ” သာ်ဝွံ ညးသ္ဂးရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ဟွံဂတရံၚ် လ္ပာ်ညးဍုၚ်ကွာန် အလုံကၟိန်ဍုၚ်မွဲဂှ်မွဲသာ် ယဝ်ရဗော်ညဳသၟဟ်မန် လုပ်စိုပ်ပြိုၚ်ပ္ကာန်အာ ပေါဲရုဲမာဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မကၠောန်ဗဒှ်ဂှ်မ္ဂး ပရေၚ်ဂီုကၠီု ကေုာံ ပွမထံက်ဂလာန်ညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် ကလိဂွံအာဟွံသေၚ်တုဲ ပံက်ကဵု ပၞော်တိတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကေုာံ ဒှ်ဒတုဲဖဵုပရေၚ်ပူဂဵု သွက်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ရောၚ်ဂှ် တၠနာဲ ထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
သၟတ်မန်မွဲတၠဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲ ကၠုၚ်စိုပ်ဏံ နကဵုဗော်ညဳသၟဟ်မန် လုပ်ပြိုၚ်ဏောၚ် ဟွံပြိုၚ်ပုဟ်ဟီုဂှ် တန်တဴဒၟံၚ် လ္တူတၚ်သ္ဂုတ်သွာတ်ဗော်တုဲ ဒဵုကဵုပလီုအာဗော်ဂှ် ကၠောန်အာဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“တန်တဴဒၟံၚ် လ္တူတၚ်ဒတူလိုၚ်ညးတံဏောဝ်၊ ယဝ်ရညးတံ ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ် လုပ်ပြိုၚ်ဏောၚ်ဟီုမ္ဂး ဗော်ညးတံဂှ်လေဝ် ညးတံဟွံမိက်ပလီုပုဟ်ဟီုတှ်ေ ဟွံဒေါအ်ဟွံဂွံ ပိဒၞါဲဟီုကီုလေဝ် ဒၞါဲမကဵုပရေၚ်ဂီုကၠီုမာန် ဍာံဍာံတံဂှ်ဟေၚ် ရုဲစှ်တုဲ သွက်ဂွံလုပ်ပြိုၚ်အာနွံဏောၚ်၊ နကဵုညးတံဂှ် အဲထေၚ်ဂှ်တှ်ေ ဒဵုကဵုပလီုထောံဗော်ဂှ် ညးတံ ဟွံကၠောန်ပုဟ်ဂှ် အဲညာတ်ရ” သာ်ဝွံ ညးသ္ဂးရ။
ဗော်ညဳသၟဟ်မန်ဝွံ ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ ဒှ်ဗော်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် ဖျေံသ္ဇိုၚ်တွဵုရး သ္ပစၞးကောန်ဂကူမန် မပံၚ်တောဲလဝ်ကဵု ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မွဲရ။
ညးစၞးဗော်ဂမၠိုၚ် နာဲဗညာအံၚ်မဵုု ကေုာံ နာဲလျးတၟးတံဝွံ ယိုက်ဂၠေၚ်ဒၟံၚ်တာလျိုၚ် နဒဒှ်ကောန်ဂကောံကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပ္ဍဲကဵုကဆံၚ်တွဵုရးကဵု ကဆံၚ်ကၟိန်ဍုၚ်တံရ။
အပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၁ တုဲကၠုၚ်တေံ သီအဝဵုတုဲ ပ္ဍဲအခိၚ်ကာလ သ္ကုတ်ပြဟ်ဟ်တေံဂှ်ကဵု သ္ကုတ်လက္ကရဴဂှ် သွက်ဂွံပြံၚ်သၠာဲသုၚ်စောဲအာ သၞောတ်ပေါဲရုဲမာဲဂှ် ပ္ဍဲကဵုပေါဲဆဵုဂဗ ကဝ်မယှေန်ပေါဲရုဲမာဲကၟိန်ဍုၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မခါန်ကၞက်ဂှ်ကဵု ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် ဗော်ညဳသၟဟ်မန် တိုန်စိုပ်လဝ် စဵုကဵုပန်ဝါရ။
အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ သွက်ပေါဲရုဲမာဲကၠုၚ်စိုပ်ဏံဂှ် ပပ္တံနူဂိတုဂျာန္နဝါရဳ (၉) တေံတုဲ ဗက်ကံက်ဒၟံၚ် စရၚ်လၟိဟ်မၞိဟ်ဗလးတိ ပ္ဍဲကဵုတွဵုရး ကေုာံ ရးဒေသဂမၠိုၚ် သီုကဵုပါလုပ် ပွိုၚ်ဍုၚ်လ္ၚဵု နူတွဵုရးဍုၚ်မန်တံရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)