မတ်မလီု၊ ဂျာန္နဝါရဳ (၂၇)
စနူအခိၚ်ကာလသြောံတိတ်တုဲ ၚုဟ်သ္ၚုတွဵုရးဍုၚ်မန် မညိၚ်ဒၟံၚ် အခိၚ်ဗွဲမလအ်လဂှ်ဝွံ ပ္ဍဲဂိတုဂျာန္နဝါရဳ သတ္တာဟလက္ကရဴအိုတ်ဏံဂှ် ထ္ပက်တိုန်ကၠုၚ်လဝ် ချိုန်ခဏဓဝ်ဂှ် တၠကမၠောန်ပရေၚ်သွံရာန်သ္ၚုတံ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
ၚုဟ်သ္ၚုဝွံ အပ္ဍဲတွဵုရးဂှ် ကရောံသြောံသှ်ေ အောန်စှ်ေကၠုၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူပရေၚ်ပလံၚ်ဗစိုပ်မပါလုပ် သီုကဵုခရိတ်အိုတ်နာနာ ဇၞော်သၠုၚ်တံဂှ်ရ လွာဲလွာဲဂှ်ဟီုဂွံ ထ္ပက်တိုန်ကၠုၚ်လဝ်ရ။
သြောံ မလုပ်ဂကောံသ္ၚုတဲခိုဟ် လျိုၚ်မၞုံ (၁၂၀) ပံၚ်ဂှ်ဝွံ အပ္ဍဲဂိတုဂျာန္နဝါရဳ သတ္တာဟပထမ နူကဵုၚုဟ်မၞုံ (၁၆) ကိုဋ်ဒ္ကေဝ်ဓဝ်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဂျာန္နဝါရဳ သတ္တာဟလက္ကရဴအိုတ်ဏံဂှ် ၚုဟ်သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်လဝ် စဵုကဵု (၁၈) ကိုဋ်ဒ္ကေဝ်တုဲ သြောံ လုပ်ဂကောံသ္ၚုကြံၚ်ၚ်တံဂှ်လေဝ် နူကဵု (၁၃) ကိုဋ်ဒ္ကေဝ်ဂှ် ၚုဟ်သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်လဝ် စဵုကဵု (၁၆) ကိုဋ်ဒ္ကေဝ်ရ။
ကရောံၚုဟ်သ္ၚု သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဂှ် ၚုဟ်သ္ၚု(ပေါ်ဆန်) မွဲရိုက်ဝွံ နူ (၅၉၀၀၀) ဒ္ကေဝ် စဵုကဵု (၆၂၀၀၀) ဒ္ကေဝ်၊ သ္ၚုကြံၚ် (ဧည့်မထ) မွဲရိုက်ဂှ်လေဝ် နူကဵု (၄၅၀၀၀) ဒ္ကေဝ်ဂှ် ၚုဟ်သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်လဝ် စဵုကဵု (၅၀၀၀၀) ဒ္ကေဝ်ရ။
တၠကမၠောန်စက်သ္ၚုမွဲတၠဂှ် သ္ၚုၚုဟ်က္ဍၚ်ကၠုၚ်ဂှ်ဝွံ အပ္ဍဲတွဵုရး သြောံသှ်ေအောန်စှ်ေကၠုၚ်ဂှ် သၟာဗၞိက်လ္ၚဵု ဟိုတ်နူတံၚ်ပ္တိုန်ဒၟံၚ် ၚုဟ်သြောံဂှ်ရ ၚုဟ်ကလေၚ်သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဂှ် ဟီုရ။
“ၚုဟ်သြောံ သၠုၚ်တိုန်ဒၟံၚ်ဟီုတှ်ေ ၚုဟ်သ္ၚု ဗက်တိုန်ကီုရ။ သြောံဟွံမွဲစကွေံကွေံ၊ သြောံတိတ်အောန်၊ ရဲသြောံနွံလ္ၚဵုတံဂှ် ဟွံသွံပုဟ်။ သြောံအောန်တုဲ မၞိဟ်မသှ်ေဒၟံၚ်ညိညိလ္ၚဵုတံ ကလေၚ်တံၚ်ပ္တိုန်ၚုဟ်ပၠန်ရ။ သြောံဂှ်လေဝ် နူဏေံတေံတှ်ေ အတိုၚ်မွဲတ္ၚဲ ဂၠါဲဗွဲအပြောံဂှ် သြောံမွဲနဓဝ်ရဂှ် ဟွံဂွံပုဟ်။ ဗီုလဵုဂွံဟီုရောဟီုမ္ဂး ဟွံဂွံစ သြောံကွေံကွေံလေဝ် ပါရ။ တုဲတှ်ေ ၚုဟ်ဝါဲဂှ်လေဝ် တိုန်ကီု။ ခရိတ်အိုဿီု ၚုဟ်ဂၠိုၚ်ဒၟံၚ်ဖအိုတ်ဏောၚ်လေဝ်။ သ္ၚုတဲခိုဟ် (ပေါ်ဆန်မွှေး) တံဂှ်တှ်ေ ကၠာတေံဂှ်လေဝ် (၁၅) (၁၆) ရ။ သြောံဂကူယှေဝ် မဂၞန်မွဲဂှ်တှ်ေ (၁၇) ၊ လၟုဟ်မ္ဂးလေဝ် ဗ္ဒါဲ (၁၇) (၁၈) ရ။ ကြံၚ်ၚ်ဂှ်တှ်ေ ဍေံတံ သွံကဵုပံၚ်တုဲ ဟီုအရေဝ်ရ။ ကၠာတေံ ရာန် (၁၂၀)ပံၚ်မ္ဂး ၜိုတ် (၁၃) ကိုဋ်ဘာ်ရ။ လၟုဟ်မ္ဂး ပ္ဍဲကဵုဂှ် (၁၂၀) ပံၚ်ဂှ် ဒးရာန် (၁၆) ကိုဋ်ဘာ်ရ။ နူဏေံတေံရ ဗုတ်လဝ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ၚုဟ်သ္ၚုဝွံ အပ္ဍဲကာလဒပ်ပၞာန်သီလဝ်အဝဵုဂှ် မ္ၚးနူပၟတ်ဓာတ်လလဳ ဟွံမှာန်ဂှ် သီုကဵုၚုဟ်ကၠေၚ်စက် သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်၊ ခရိတ်အိုတ်ပရေၚ်ပလံၚ်ဗစိုပ် သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်မွဲကရောံဂှ်တုဲ ခရိတ်အိုတ်ကၠောန်ပ္တိတ်တံ အိုတ်ဂၠိုၚ်ဂှ်ရ ၚုဟ်ဒးသၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ရဂှ် သ္ဂးရ။
အတိုၚ်ဂလာန်တၠကမၠောန် ပရေၚ်ကူသာန်သွံရာန်သ္ၚုတံဂှ်မ္ဂး ၚုဟ်သ္ၚုဝွံ မ္ၚးနူသြောံသှ်ေအောန်ဂှ် သီုကဵုအခက်အခုဲ ပရေၚ်ပလံၚ်ဗစိုပ်တံဂှ်ရ အပ္ဍဲဂိတုကၠုၚ်စိုပ်ဏံ ၚုဟ်ထပ်သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်မာန်ရောၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
ၚုဟ်သ္ၚု ၜိုန်ရသၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ကီုလေဝ် ပ္ဍဲတဲသၟာဗ္ၚတံ သြောံဟွံမွဲရဂှ်တုဲ ပရဲပရာဟွံမွဲအိုတ်ပုဟ်ဂှ် သၟာဗ္ၚမွဲတၠ ဟီုရ။
“သြောံကသီုဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲကဵုဝါပိုယ် သၞာံဏံဂှ် ဗြဲဂှ်လေဝ် ဂူမံၚ် အခိၚ်အခါဟွံသေၚ်ဂှ်ရ သြောံတံဂှ် လေၚ်အာဂၠိုၚ်ရ။ ပ္ဍဲသြောံကသီုဂှ် (ပေါ်ဆန်မွှေး) တံ၊ သ္ၚုကြံၚ်ၚ်တံ လေၚ်အာဂၠိုၚ်ရ။ မူဟိုတ်ရောဟီုမ္ဂး ဗြဲဂှ် ဂူအခိၚ်အခါဟွံသေၚ်တုဲ အခိၚ်သြောံတံဂှ်ဍုဟ်ဂှ် သြောံအောန်အာရ။ ဗြဲဂူတုဲ ဍာ်ဗြဲတံဂှ် ပ္ဍဲကဵုဒၞါဲရတ်သြောံတံဂှ် အခက်အခုဲတံ နွံတဴရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဆောံလေၚ်ဂၠိုၚ်အာရ။ မွဲပၠန်ဂှ် ဍာ်ဒကေဝ်သြောံတံ စှ်ေဂှ်ရ။ ၜိုန်ရၚုဟ်သြောံ သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ကီုလေဝ် စၟအ်အ်သၟာဗ္ၚတံဂှ် သြောံဟွံမွဲပုဟ်။ သၟာဗ္ၚလ္ၚဵုတံတှ်ေ သြောံတိတ်ဗက်ဂှ် ဒးလေဲထောံခတှ်တံလေဝ် နွံရ။ ညးတံဂှ်တှ်ေ အခါလၟုဟ် ၚုဟ်သြောံတိုန်ကီုလေဝ် သွက်ညးတံဂှ် မုဟွံတၟေၚ်ပုဟ်”သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် သၟာဗ္ၚတံဝွံ ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲဂှ် ဟိုတ်နူကဵုၚုဟ်ကပေါတ်တမ် မက္တဵုဒှ် သၠုၚ်တိုန်ဒၟံၚ်ကဵုဆတံတုဲ ခရိတ်အိုတ်နာနာ သၠုၚ်တိုန်တံဂှ်ရ ပရဲပရာအောန်လဝ်တုဲ သၟာဗ္ၚ စုတ်ဝါဲဟွံမာန်တံလေဝ် ဒမြိပ်တိတ် သဝ်စှ်ေတုဲ ဒးကျဗြံလဝ်တံ နွံလဝ်ရ။
တွဵုရးဍုၚ်မန်ဝွံ ဒှ်တွဵုရး ဨကတိတဵုသြောံ ဗ္ဒါဲ (၇) ကိုဋ်နွံမွဲတုဲ လၟေၚ်သၞာံ သ္ၚုအပံၚ်န (၄၃၀) ကိုဋ်ပြၚ် တိတ်ဒၟံၚ်တုဲ သ္ၚုမတိတ်ကၠုၚ်တံဂှ် ဗုတ်သွံတြးတုဲ ပလံၚ်ပ္တိုန်သွံတြးလဝ် ရးဒေသ ကေုာံ တွဵုရးလ္ၚဵုတံရ။
ဆ္ဂး ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ ၚုဟ်သ္ၚု သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်လဝ် ဗ္ဒါဲ (၂) ဆတုဲ ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဒးဒုၚ်စသိုၚ်လဝ် ဘဲဒဏ်ၚုဟ်က္ဍၚ်တံ ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)