ဒဳပေဝ်ယေန်၊ မေ ၁၄
ကံင်ဇြဳပၞာန် မကျကၠုၚ်ဒၟံၚ် ဂကောံပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲပေါဲဗ္တိုက်ဗလးတိတံဂှ် ရပ်စပ်စကာကၠုၚ်ဒၟံၚ် ဗျူဟာပၞာန် မဗ္တိုက်ကေတ်ပွန်ကောန်အရာပ် နူကဵုပၞာန်ကျာ မဒှ်အရာညးတံစိုန်သကီုဂှ်ရ။
နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် အပ္ဍဲပရေၚ်ပၞာန်သီအဝဵုဏံ ဒးဆောံလေၚ်လဝ် လွဟ်လက်နက်မကမ် ကေုာံ ဇြဟတ်ဒပ်၊ ဗ္ဒိုပ်ဒပ်ဂမၠိုၚ် ပါလုပ်သီုကဵုတိဍာ်ဒးဗလးလဝ်တဲတံဂှ်တုဲ ကၠောန်ဒၟံၚ်နကဵုဗျူဟာပၞာန် မဓရတ်လ္တူကောန်အရာပ်တံဂှ်ရောၚ် ညးခါတ်အကာဲပရေၚ်ပၞာန်ဂမၠိုၚ် ဟီုရ။
ဗျူဟာပၞာန်ဂမၠိုၚ်ဝွံ ပၞာန်ဗလးတိ ကေုာံ ပၞာန်ဗ္တိုက် ပၞာန်အခိုက်တြေံတြေံသၟးဟွံသေၚ်ရတုဲ ရပ်စပ်က္ၜၚ်ကျာဗ္တိုက် ကေုာံ ဒရုၚ် နဒဒှ်နဲကွတ်ပညာလွဟ် မရီုဗၚ်ကဵုမာန်တံဂှ်သၟးဟွံက စကာ က္ဍိုၚ်ကျာဗ္ဂပ်စုတ်လဝ်စက်တံဂှ်တုဲလေဝ် ပွမထံၚ်ပရိုၚ် ကေုာံ ပွမထောံမခတိုဟ်တံဂှ် သာကၠောန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ရ။
ပ္ဍဲအရာကၠောန်သာ်ဏံဂှ် လ္တူစမြိုၚ်ဒၞါဲမၞိဟ်ကောံ ပ္ဍဲကဵုဒၞါဲကံၚ်ဇြဳပၞာန် အုပ်ဓလီုဟွံဂွံ နကဵုပရေၚ်ပၞာန်ကဵုဒှ် ပရေၚ်အုပ်ဓုပ်ကဵုဒှ်ဂှ် စၟတ်ကေတ်သၞတုဲ ဗ္တိုက်ဒၟံၚ်ရောၚ် ဗိုလ်ဇၞော်ကံၚ်တူဝေန် သ္ပလဝ် CDM ဂှ် ဟီုရ။
“ တၚ်ရန်တၟံပရေၚ်ပၞာန်ဍေံတံဂှ် ဒးဇီုကပိုက်ရဲရပ်လွဟ်တံ အောန်တုဲ ဗွဲမဂၠိုၚ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ၊ ကောန်ၚာ်သၟတ်တံ၊ ကွးဘာတံဂှ်ရ ကဵုက္ဍိုပ်တုဲ အာဒးဒၟံၚ်ရ။ ဟိုတ်ဍေံဂှ်တှ်ေ လွဟ်လက်နက်မကမ်ဍေံတံ မရပ်လဝ်တအ် မခတိုဟ်ဂြာတ်ဖျေံနူပၞာန်ကျာတံဒှ်ဒှ် ဖဵုဍေံဂှ်တှ်ေ ဇီုကပိုက်ဒးတုဲ ချိုတ်လီုလာ်ရဏောၚ်။ ညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ်လေဝ် ဍေံတံ စၟတ်ကေတ်သၞရဏောၚ်။ ဒၞါဲမၞိဟ်ကောံမာန်တံဂှ် ထောံဂြာတ်မခတိုဟ်တုဲ ဗ္တိုက်ဒၟံၚ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မလလောၚ်တြးလဝ် ဒေါအ်ပန်ပှော် စဵုကဵုဂိတုမေ ၃၁ ဂှ် ပေါဲဗ္တိုက်ဆေၚ်မုက် ပ္ဍဲဗလးတိဟွံမွဲမွဲသာ် ဒၟါနူထောံဂြာတ်လဝ်မခတိုဟ် ဘာဗ္တောန်လိက်မွဲမတုဲ ကောန်ၚာ်သၟတ် ကွးဘာဂမၠိုၚ် ဒးဇီုကပိုက် ပြဟ်လလုဲအာ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်ရ။
ပ္ဍဲဂိတုမေ ၁၂ အခိၚ်နူဂယး ၜိုတ် ၉ နာဍဳဝိုက် အခိၚ်ကောန်ၚာ်သၟတ်ဂမၠိုၚ် ပလေဝ်ဒၟံၚ်သ္ဂောံသှ်လိက်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကၠုၚ်စိုပ်ထောံဏာလဝ်မခတိုဟ် နကဵုဂျက်ဖိုက်တာမွဲဖ္ဍိုက် ပ္ဍဲဘာဗ္တောန်လိက် ကွာန်အိုဝ်ထုၚ်တွေန် ပွိုၚ်ဍုၚ်ဒဳပေဝ်ယေန် ရးသက်ကိုၚ်ရ။
ဟိုတ်နူပရေၚ်ဗ္တိုက်ဏံတုဲ အ္စာဘာၜါတၠ မပါလုပ် ကောန်ကွးဘာ ၂၂ တၠ ဒးချိုတ်အာလဝ်တုဲ ညးကလိဂွံဝပ် ၆၀ ပြၚ် နွံရောၚ် ဂွံတီကေတ် ဇရေၚ်အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ဂကူ NUG ကဵု ဂကောံအုပ်ဓုပ်ညးဍုၚ်ကွာန်ပွိုၚ်ဍုၚ်ရ။
ညးဒေသမွဲတၠဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲကဵုကွာန်ဂှ် ကရောၚ်ပၞာန်ပ္ဍဲဗလးတိဏံ ဟွံလုပ်စိုပ်ကၠုၚ် ဂွံၜိုတ်ၜါသၞာံဂှ်တုဲ စွံသတိကဵုအန္တရာယ်ပၞာန်ကျာတုဲ အခိၚ်ဒးဗ္တောန်ဒၟံၚ်လိက်ဂှ် လၟေၚ်ဒဒှ်ဏံဝွံ သတိဗၠးအာဏောၚ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
အတိုၚ်တၚ်နၚ် ဌာနဝန်ဇၞော်စပ်ကဵုအခေါၚ်အရာမၞိဟ် NUG ဂှ်မ္ဂး ပ္ဍဲပရေၚ်ဗ္တိုက်ကဵုပၞာန်ကျာဂှ် ဒဒှ်ရရပ်စပ်လဝ် ဂကူဗမ် Cluster မဗ္တိုဟ်ထ္ကးအဆက်က်လေပ် ၜါမဂှ် ဂွံတီကေတ် အတိုၚ်သက်သဳဆဵုကေတ်နမတ်တံ ဟီုပ္တိတ်လဝ်ဂှ်ကီု သီုကဵုဂွံဆဵုကေတ်လဝ် အတိုၚ်သၞော်ဗမ် မသှ်ေဒၟံၚ်တံဂှ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်တှ်ေ ကယျာန်ပါဲလဝ် လ္တူလၟေၚ်ဒဒှ် ဘာဗ္တောန်လိက်ကွာန်အိုဝ်ထုၚ် ဒးဒုၚ်ထောံမခတိုဟ်ဗ္တိုက်လဝ်ဂှ်တုဲ ဒၞါဲပွန်ပၞာန်ဟွံသေၚ်တံဂှ် ဟွံထောံဂြာတ်မခတိုဟ် ဟွံဗ္တိုက်ပုဟ် သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ဂကောံပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်တံရ ပန်ပှော်ဗ္တိုက်လဝ် နကဵုလွဟ်ဇၞော်၊ ဒရုၚ် ပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်၊ ပ္ဍဲကွာန်တံဂှ်ရောၚ် ကလေၚ်စောဲစပ်လဝ် နူလိက်ပရိုၚ်တြးဝါဒကၟိန်ဍုၚ်ပိုၚ်ရ။
ဥူနေဖုၚ်လာတ် ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ရုၚ်သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော် NUG ဂှ်တှ်ေ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် တြးဝါဒစောဲစပ်ကၠုၚ်ဂှ်ဝွံ ပါ်ထ္ကးဆီ ညးဍုၚ်ကွာန်တံကဵု ပရေၚ်ပၠန်ဂတးဏောၚ်တုဲ ထောံဂြာတ်လဝ်မခတိုဟ် ပ္ဍဲဘာလကျာ် နကဵုတၚ်ရန်တၟံနွံနွံရောၚ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“ ဗွဲအဓိက မိက်ဂွံပါ်ထ္ကးဆီ ပၠန်ဂတးကဵုညးဍုၚ်ကွာန်ဏောၚ် ကၠိုဟ်ကေတ်သာ်ဏံရ။ မူဟိုတ်ရောဟီုတှ်ေ အလဵုဇြဝ်မေန်ထောန် ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ဂကောံပၞာန်ပကီုပရာပ် ဟီုဏာလဝ် ပ္ဍဲအေန်တာဗျူ ကုအေဝ်ဂျာဇြဳရာရ။ ဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတးတံဂှ် ညးတေံ စကာလဝ် နဒဒှ်သၟာပကီုပရာပ်။ နွံဒၟံၚ်ကဵုဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတးတံမ္ဂး စနူကဵုကောန်ၚာ် ဒးဒုၚ်ဂစိုတ်ဂယိုၚ်မာန် သာ်ဏံရ။ ဟီုဏာလဝ် သီုဗီုပြၚ်ဏံရ။ လအာတုပ်သာ်ဂှ်ကီု ဗွဲကြဴဏံ ဘာဗ္တောန်လိက် ဒၞါဲကောန်ၚာ်သၟတ် ကောန်ကွးဘာဂမၠိုၚ် နွံတံဂှ် ပန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် နကဵုတၚ်ရန်တၟံနွံနွံဏောၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ကုညးမကဵုအမိၚ် သွက်ဂွံဗ္တိုက် နူကဵုပၞာန်ကျာ၊ ကုညးကမလိလောန် ကာယကံ၊ ကုညးမပံၚ်တောဲပါလုပ်သီုဖအိုတ်ဂှ် မူရဴဟိုတ်သာ်လဵုမွဲမှ ဟွံကဵုအခေါၚ်ဗၠးနူဒုဟ်ဒဏ်ပုဟ်ဂှ် ဌာနဝန်ဇၞော်ပရေၚ်ပညာ NUG ကဵုလဝ်သမ္တီရ။
နကဵုက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ် ညးမက္ဍိုက်ပ် ပရေၚ်သီအဝဵုဂှ် သွက်ဂွံကလေၚ်ထိၚ်ဒက် တိဍာ်ဗၠးၜးဂှ် နူသၞာံ ၂၀၂၁ ဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ ၁ တေံဂှ်ရ ထ္မံက်ကၠုၚ်လဝ်ရုပ်ရဴ ပရေၚ်ပၞာန်( ရန်နိုင်မင်း) ရ။
နကဵုတၚ်ရန်တၟံ သ္ဂောံကလေၚ်သီကေတ် တိဍာ်မဒးဆောံလေၚ်လဝ် ဇရေၚ်ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံကဵု ဂကောံဒပ်ပၠန်ဂတးအပ္ဍဲဒေသတံဂှ်တုဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် စဳဇန်လဝ် ပရေၚ်ပၞာန် (ရန်နိုင်မင်း) ရောၚ် ဂွံတီကေတ် အတိုၚ်လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် Myanmar Witness ရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မ္ဒးဗလးလဝ်တိဍာ် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် နူသွာၚ်ဇဳဂှ် ပလေဝ်ဒၟံၚ် သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲ ကၞောတ်သၞာံဏံတုဲ လ္ဂောံကဵုပရေၚ်ပၞာန်မ္ဂးလေဝ် သၠုၚ်ပ္တိုန်အသိၚ် ဗ္တိုက်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ပၞာန်ကျာ ဒဵုကဵုအခိၚ်လၟုဟ်ရ။
အကြာပ်ဒပ်ဇၞော်ဇြေယျ သ္ပလဝ်ဇြဳဒဳအာမ် နူဒပ်ကျာဂှ် ၜိုတ်ဂွံ သွက်ဂွံကလေၚ်ကေတ် တိဍာ်ဒးဗလးလဝ်တဲတံဂှ်တုဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဆက်ဓရတ်ကၠုၚ် ပွန်ကောန်အရာပ်ဂမၠိုၚ် နကဵုပရေၚ်ဗ္တိုက်ပၞာန်ကျာမာန်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“ ကၠာပေါဲရုဲမာဲဏံ ၜိုတ်ဂွံဂှ် ဍေံတံ ကလေၚ်ထိၚ်ဒက်အာဏောၚ် ကၠောန်ဒၟံၚ် နဗီုပြၚ်သာ်ဏံရ။ ပရေၚ်ကောန်အရာပ်ဇီုကပိုက်တ်ံဂှ်တှ်ေ ပကေတ်တုဲ ကဵုဒၟံၚ်ဇြဟတ်ဓရိုဟ် ကုပရေၚ်ဗ္တိုက်ကဵုပၞာန်ကျာဏံရ။ ဒှ်ဒၟံၚ်ဗီုပြၚ် ကၠောန်ထ္ၜးဒၟံၚ် နကဵုဗျူဟာဍေံတံ ဓဇန်ဓဇန်ရဏောၚ်။ သာနူဏံတုဲ ဗ္တိုက်ကၠုၚ်ကဵုပၞာန်ကျာ လ္တူကောန်အရာပ်တံမာန်ရ။ ဣဏံဝွံ လ္ပာ်ဇြဟတ်ဍေံတံခိုဟ်ဂှ် ဆက်တုဲကဵုအာဇြဟတ်ဓရိုဟ် ကၠောန်ကၠုၚ်မာန်ဏောၚ် ညာတ်ကေတ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
အကြာတ္ၚဲတံဏံ ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ်ဍုၚ် နူရးသေံသၟဝ်ကျာ TNLA မထိၚ်ဒက်လဝ်ဂှ်ကီု၊ ပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ်( ရသေ့တောင်) တွဵုရးရခေၚ် AA မထိၚ်ဒက်လဝ်ဂှ်ကီု ပ္ဍဲကဵုကွာန် နူကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်ကျံက်ဖျူ ဒှ်ဒၟံၚ်ပေါဲဗ္တိုက်တံဂှ်လေဝ် ဗ္တိုက်ဒၟံၚ်ကဵုပၞာန်ကျာတံ နွံဒၟံၚ်ရ။
ဟိုတ်နူကသဳတိ ဇၞော်ကဵုဇြဟတ် က္တဵုဒှ်အာလဝ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗမာတုဲ သွက်ဂွံကလေၚ်ရေၚ်တၠုၚ် ကမၠောန်ဖျေံဒၞါဲဝါဲ ပ္ဍဲနေဗျဳဒဝ်မပါလုပ် ပ္ဍဲကဵုဒေသဒးလဝ်ဘဲတိချဳတံဂှ်တုဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပပဵုပ္တိုန်လဝ်အာယုက်ကာလဒေါအ်ပန်ပှော် စဵုကဵုဂိတုမေအိုတ် နဒဒှ်အလန်တတိယရ။
ဆ္ဂး အပ္ဍဲကာလဒေါအ်ပန်ပှော်ဏံ ပါဲနူရးလ္ဂုၚ်၊ တိဍာ်ဒပ်ပၠန်ဂတးတံကဵု ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ မထိၚ်ဒက်လဝ်ဂှ်တုဲ အလုံဍုၚ်မွဲ ဟိုတ်နူပရေၚ်ဗ္တိုက်ကဵုပၞာန်ကျာ ထောံကၠုၚ်မခတိုဟ်ဂှ်တုဲ ပရေၚ်ကောန်အရာပ် ဒးပြဟ်လလုဲတံ သၠုၚ်တိုန်ဒၟံၚ်ရ။
ပဒိုဝ်သဝ်တဝ်နဳ ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေၚ် KNU ဂှ် ဗွိုၚ်ဍုၚ်သ္အာၚ်ဂမၠိုၚ် ကေတ်ကၠုၚ်အရေဝ် ကုကမၠောန်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မကလိလောန်ဒၟံၚ်တံဂှ် ဟွံမွဲတုဲ လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်လေဝ် ကျဗြံဒၟံၚ်သွာၚ်ဇဳတုဲ ဆက်ကၠောန်ဒၟံၚ်အတိုၚ်တြေံရောၚ် ဟီုရ။
“ ဟိုတ်ဂွံဟီုဒၟံၚ်သာ်ဏံ မွဲဏှမွဲဏှဂှ်တှ်ေ ရံၚ်မွဲလ္ပာ်မ္ဂး ဗွိုၚ်ဍုၚ်သ္အာၚ်တံ ကေတ်လဝ်အရေဝ် လ္တူပြဝကံၚ်ဇြဳပၞာန် မကၠောန်ကၠုၚ်လဝ်ကြာန်န်တံဂှ် မုဟွံမွဲတုဲ ကၠောန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် နကဵုပြဝမုဟွံစိုပ်တရဴတံဂှ်သၟးရတုဲ လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်တှ်ေ ဂံၚ်ကၠုၚ်တုဲ ဗီုပၟိက်စိုတ်ဖန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ရ။ ရံၚ်မွဲလ္ပာ်ပၠန်ဂှ်လေဝ် လ္ပာ်ပရေၚ်ပၞာန်ကီု လ္ပာ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ကီုဂှ် နူသွာၚ်ဇဳ ကျဗြံဒၟံၚ်တုဲ ဆက်ကၠောန်ဒၟံၚ်အတိုၚ်သၞောတ်တြေံရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
Justice For Myanmar ဂှ်တှ်ေ နကဵုအာဇြဳယာန် စၞးဒးဘိုၚ်သောၚ်ကလး အကြေပ်အဂြတ်ဍုၚ်ဗၟာဂှ် ပွမတာဒၞါ ပရေၚ်ဍုၚ်သ္အာၚ်ဂမၠိုၚ် ကေတ်အရေဝ်ဂှ်ကီု၊ ဒဒှ်မဂကောံပၞာန်ကေုာံ ဍုၚ်မလုပ်ဂကောံဂမၠိုၚ် ဆက်စပ်ဒၟံၚ် နကဵုပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်တံဂှ် သ္ပလဝ်မၛ္ဇဟ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲကဵုအမှုရာဇဝတ်ပၞာန် ဂကောံပၞာန် မဆက်ကလိလောန်ဒၟံၚ်ဂှ်ကဵု အမှုရာဇဝတ် ကလိလောန်လဝ် လ္တူဂကူမၞိဟ်တံဂှ် အာဇြဳယာန်ဝွံ ဆက်စပ်ဒၟံၚ်ရောၚ် ကဵုသမ္တီလလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုမေ ၁၃ တေံရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီုရုပ်− CJ