မတ်မလီု ၊ အံက်တဝ်ပါ ၁၈
သွက်တွဵုရးမန်ဂွံၜိုဟ်သြိုဟ် ဂကောံရပ်လွဟ်တံ သွက်ဂွံဆဵုဂဗ ဂၠာဲသွဟ်မာန် လ္တူဥက္ကဌ ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ဟီုဂးဏာဂှ် ဒပ်ပၞာန် ကလေၚ်ပအပ်အဝဵု ကုညးဍုၚ်ကွာန်တုဲ ကလေၚ်စဴဒၞာဲမှ ဂွံမာန်ရောၚ် ဂကောံပၠန်ဂတးမန်တံ ဟီုပလန်ဏာရ။
သွက်တွဵုရးမန် ဂွံၜိုဟ်သြိုဟ်အာ ဂကောံရပ်လွဟ်ဆေင်စပ်တံကဵု ညးတာလျိုၚ်ဍုၚ်တံကေတ်အခိၚ်တုဲ ညံၚ်ဂွံသဳကၠဳအာ ပ္ဍဲသဘၚ်ကၞာ NCA ပေၚ်ကၠောံ ၁၀ ဂှ် ညးဟီုသှ်ဏာကဵု ဌာန်ပရိုၚ် VOM ရ။
တုဲပၠန် ညးနွံတာလျိုၚ်ဍုၚ်တံကဵု ဂကောံပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဆေင်စပ်တံ သီုညးဖအိုတ် ဗလး ညးရေၚ်တၠုၚ်ဖဵုတုဲ သွက်ဂွံသဳကၠဳအာ ကေုာံ ပြဿနာအပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ် သောၚ်ကလးအပ္ဍဲဍုၚ်တုဲ ဇကုကဵုဇကု ကယျာန်ထဝါတ်သဳကၠဳ ဂၠာဲအာသွဟ်ညးသ္ကံမ္ဂး ဟွံဒှ်ဟၟဲပုဟ် သ္ဂးရ။
ပရေၚ်ဒပ်ပၞာန် လုလောန်ၜက်ၜေတ်လဝ် အမှုရာဇဝတ်တံဂှ် ညံၚ်ဂွံဒေါအ်ထောံကီု ပ္ဍဲတဲညးဍုၚ်ကွာန်တံ ကလေၚ်ပအပ်အဝဵု ပေၚ်ၚ်မာန်မှ တွဵုရးမန်ဟွံက အလုံဍုၚ်မွဲၜိုဟ်သြိုဟ်မာန်ရောၚ် သ္ကိုပ်ဌာနပရေၚ်စဵုဒၞာ ကံၚ်သဳဖိတ်ဒရေဝ်ဍုၚ်မန် MSFC နာဲတလနာဲ ဟီုကဵုဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုင်မ်ရ။
“တွဵုရးမန်သၟးဟွံကပုဟ်။ သွက်အလုံဍုၚ် ဂွံၜိုဟ်သြိုဟ်ဟီုတှ်ေ အမှုရာဇဝတ်ကံၚ်သဳပၞာန် လုလောန်ၜက်ၜေတ်မံၚ် လ္တူညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် ဒးဒေါအ်ထောံဏောၚ်။ မွဲပၠန် ဒပ်ပၞာန် ဒးကလေၚ်စဴဒၞာဲဏောၚ်။ အဝဵုညးဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ဒးကလေၚ်စုတ်ကဵုတဲ ညးဍုၚ်ကွာန်တံပၠန်ဏောၚ်။ ဒပ်ပၞာန် ကၠောန်ကဵုပေါဲရုဲမာဲဟွံဂွံပုဟ်။ ပေါဲရုဲမာဲ ဗော်ဒစဵုဒစးပါလုပ်သီုဖအိုတ်တံ ကလေၚ်ကၠောန်တုဲ ပလေၚ်ပအပ်အဝဵုကု တဲညးဍုၚ်ကွာန်တံမာန်မှ ဍုၚ်ဏံၜိုဟ်သြိုဟ်မာန်ဏောၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
စွံပွန်ကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်တံတုဲ စပ်ကဵုဒပ်ပၞာန်နမာ ဗတိုက်မံၚ်ကဵု ဒပ်ပၞာန်ကျာတံကီု လ္တူလုလောန်ၜက်ၜေတ်မံၚ် အမှုရာဇဝတ် ဗီုပြၚ်နာနာတံ သွက်ဂွံဆဵုဂဗတက်ကျာ ဟီုဂးမံၚ်တံဂှ် ဒှ်မံၚ်ညးဟၟဲကဵု သဳလ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံရောၚ် ညးဆက်ဟီုရ။
နူကဵုဒပ်ပၞာန် ထ္ၜးဟိုတ်ပရေၚ်ပေါဲရုဲမာဲ ဟွံဍာံပြဂးတုဲ သီကေတ်အဝဵုဍုၚ် ပ္ဍဲကဵုသၞာံ ၂၀၂၁ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳတေံ ဗွဲကြဴဏံ အကြာဂကောံဇြဟတ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်တံကီု အကြာညးဍုၚ်ကွာန်မန်တံကီု လညာတ်သဘဴလစွံစိုတ်တံ ပါ်ဒကးပြးဇးအာရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ တၚ်ရန်တၟံဘုံ သွက်ဂကူဂွံဗၠးၜး ကောန်ဂကူတံ အဆံၚ်တုပ်သၟဟ်ကေုာံ ပ္ဍဲအရာဒက်ပ္တန်ကၟိန်ဍုၚ် အခေါင်ကံကုသဵု ဇကုဖန်ဖက်ကေတ် ညံၚ်ဂွံနွံပေၚ်ၚ် ဗီုပြၚ်လုပ်စိုပ်တၞဟ်ခြာအာ ညးသ္ကံရ။
သွက်ကောန်ဂကူဂွံဗၠးၜး ၇၀ သၞာံပြၚ်ၚ် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ လုပ်ကၠုၚ် ပေါဲဗတိုက်ရပ်လွဟ်ဂှ် အပ္ဍဲကဵု ပရေၚ်ပၞာန်သီအဝဵုဏံ ပြဿနာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ညံၚ်ဂွံသောၚ်ကလးအာ နနဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဟေၚ် ဒတူလိုၚ်ကၠုၚ်လဝ်ရ။
ကၠာအခိၚ်ဟွံသီအဝဵု ဂွံကၠုၚ်လဝ်ပရေၚ်ထံက်ဂလာန်မန် နကဵု ဗော်ညဳသၟဟ်ဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲလက်ထက်ကံၚ်သဳပၞာန် အတိုၚ်လးကၠုၚ် ဂၠံၚ်ဍာန် သွက်ဂွံဂါံကွာ်အာ ဗလးဏာလဝ် ညးစၞးဇၞးလဝ်မာဲ ၜါတၠရ။
ဟိုတ်နူပရေၚ်သီအဝဵုတုဲ ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်အပြံၚ်အလှာဲ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် က္တဵုဒှ်ကၠုၚ်လဝ်ဏံ ဂကောံဇြဟတ်ဒစဵုဒစး သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန်ဂှ် နကဵုဗီုပြၚ်ဇကု ဒက်ပတန်ကၠုၚ်လဝ် ဂကောံပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်မန် တံတုဲ လုပ်မံၚ်ပေါဲဗတိုက်ရ။
ညးဂွံမာန် အဲဂွံမာန် သ္ပမာန်ကေတ်မံၚ်ဇၞးညးသ္ကံမ္ဂး စိုတ်ညးဍုၚ်ကွာန် တံလေဝ် ဟွံၜိုဟ်သြိုဟ်ကီု သွက်ဂကောံရပ်လွဟ်တံကဵု ကၟိန်ဍုၚ်လေဝ် သွဟ်ခိုဟ်ကၠုၚ်မာန်ဟွံသေၚ်တုဲ ခြာဟွံလံဟွံလံ နူကဵုဆဵုဂဗတံဂှ် ဂၠာဲသွဟ် ဂွံအာမွဲမွဲသာ်မာန်ရောၚ် နာဲလဝဳအံၚ် ဟီုလဝ်ရ။
သွက်အယုက် တၠအဝဵုပၞာန်ဂွံဂၠိၚ်အာ သွက်ဂုဏ်ဖဵုပူဂဵုညးဟေၚ် ဟီုဂးလဝ်မဒှ်တုဲ ယဝ်ရ ဒပ်ပၞာန်ကလေၚ်စဴဒၞာဲမ္ဂး သွက်ဂွံသဳကၠဳ ချပ်အာရောၚ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ် ဂကောံစဵုဒၞာညးဍုၚ်ကွာန် ပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ် YPDF ဗိုလ်ယာန်နိုၚ် ဟီုကဵုဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုင်မ်ရ။
လ္တူဒပ်ပၞာန်သီလဝ်အဝဵုဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံဟွံဒုၚ်တဲတုဲ နူကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်တံမွဲအဆံၚ် ပၠန်ဂတးတမ်ကညၚ် ပၠန်ဂတးရပ်လွဟ် ပြံၚ်သၠောတ် မံက်ဂတဝ်ကၠုၚ်ရောၚ် ဂကောံပၠန်ဂတးတံ ဟီုဂးမံၚ်ရ။
အတိုၚ်တၚ်နၚ် ဂကောံသုတေသန ဗၠးၜး ISP-Myanmar မ္ဂး ပရေၚ်သီအဝဵုဒှ်တုဲ ဗွဲကြဴဏံ အလုံဍုၚ်မွဲ ဂကောံ/ဒပ်ရပ်လွဟ် ဟွံအောန်နူကဵု ၅၀၀ က္ဍိုပ် မံက်တိုန်ကၠုၚ်လဝ် ဂွံတီရ။
အပ္ဍဲဏံ ဂကောံရပ်လွဟ်မန်တံလေဝ် ပါလုပ်မံၚ်ကီုတုဲ အတိုၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်မန်တံ နွံပၟိက် သွက်အခေါၚ်အရာတုပ်သၟဟ် ကေုာံ ဍုၚ်မန်မၞုံကဵု အခေါၚ်ကံကုသဵုဇကု ဖန်ဖက်ကေတ်တုဲ သွက်ဂွံဒက်ပတန်အာ ကၟိန်ဍုၚ်ဖိတ်ဒရေဝ်ဒဳမဝ်ကရေသဳရ။
သွက်ဂွံဆဵုဂဗသဳကၠဳအာ ပွမ လဟီုသ္ဂး ဥက္ကဌဗော်ညဳသၟဟ်ဂှ် ဟွံဒှ် ပရေၚ်သ္ပစၞး အလုံဂကူမန်တုဲ ဂၠံၚ်ဍာန်ဍာံစၟတ်မွဲလေဝ် ဟွံသေၚ်ပုဟ် ညးအခေါင်ဟီုဂးနွံ ဇြဟတ်ရာမညဖိတ်ဒရေဝ်ခတ်တၟိ NRFF နာဲပဳတာ ဟီုရ။
“သွက်ၜိုဟ်လလမ်မွဲခဏ ဒးထံက်ၜံၚ် သၟဝ်ဒၞပ်ပၞာန်ဟီုဂှ် တၞာၚ်ဗၠာၚ်ပၠန်ဂတးတမ်လညၚ်ပိုဲမွဲ ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ပြဟ်ဟ်ဏံ ပၠန်ဂတးညးဍုၚ်ကွာန်ပိုဲဂှ် အဓိက သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန် ညံၚ်ဂွံပြဟ်စှ်ေအာ ညံၚ်ဂွံဒက်ပ္တန်ကၟိန်ဍုၚ် ဖိတ်ဒရေဝ်ဒဳမဝ်ကရေသဳ အကာဲအရာဏံရ။ သောၚ်ဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲအကာဲအရာဏံ တၚ်လဟီုသ္ဂး ညးတေံဂှ် ဂၠံၚ်ဍာန်ဍာံဍာံမွဲ ဟွံသေၚ်ပုဟ် မိက်ဂွံဟီုရ။
ပြဟ်ဟ်ဏံ ဂကောံရပ်လွဟ်မန်တံဂှ် သွက်ဂွံထပိုတ်ရိုဟ်ကၞက် သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန် တဝ်စၞေဟ်မံၚ်တုဲ မွဲလပါ်ပၠန် ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ထပက်လဝ်စၟတ်တဲဂှ် လ္တူဂၠံၚ်ဍာန် ဆဵုဂဗတက်ကျာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဆက်တုဲ ဂါံကွာ်မံၚ်ဖိုအ်ရ။
တုဲပၠန် ပ္ဍဲကဵုပေါဲရုဲမာဲကဝ်မယှေန်ပၞာန် ကၠောန်အာဏံ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မန်နွံမံၚ်တံ ဗော်ညဳသၟဟ်မန်ကဵု ဗော်မန်တဴတက်တံလုပ်ပြိုၚ်အာ ပ္ဍဲကဵုတွဵုရးမန်ကဵု ကရေၚ် မဒှ်ရောၚ်။
ပ္ဍဲကဵုတွဵုးရမန်ဂှ် ဒပ်ပၠန်ဂတးမန်ချဳဒရာၚ်မံၚ်တံကီု ဂကောံ PDF ဒေသတံကီု ဒပ်မဟာမိတ်တံဂှ်တှ်ေ အပ္ဍဲကဵုဒေသတိဍာ် ချဳဒရာၚ်မံၚ်ဂှ် ဟွံကဵုအခေါၚ်ကၠောန်အာပေါဲရုဲမာဲပုဟ် လလောၚ်တြး လဝ်ရ။
ဗော်ကေုာံ ပူဂဵု လုပ်ပြိုၚ်ပေါဲရုဲမာဲတံဂှ် နဒဒှ် ဂကောံ/ ပူဂဵု ညးကလေၚ်ပၠုပ်လမျီု သၞောဝ် ၂၀၀၈ တုဲ ဖန်ဗဒှ်မံၚ် သၞောတ်တၠအဝဵု ညံၚ်ဂွံဂၠိၚ်ဂှ် ခုတ်စၟတ်အာရောၚ် နူကဵုဒပ်ပၞာန်မန်ရာမည ကဵုလဝ်သမ္တီနွံရ။
ဌာန်ပရိုၚ်-သြၚ်လောန်တိုင်မ်
Photo – MOI