မတ်မလီု ၊ အံက်တဝ်ပါ ၂၂
ပ္ဍဲကဵုပေါဲရုဲမာဲ ကဝ်မယှေန်ပၞာန်ကၠောန်အာဏံ နကဵုညးစၞး အလံၚ်အမာတ်တံဂှ် ဟိုတ်နူကဵုပရေၚ်ဂီုကၠီု အခေါင်ဇက်ဂၠောဲ ပြေင်ရေၚ် ဂေတ်ကဝါ်စန်ဒက်ဟၟဲကီုလေဝ် အတိုင်စေဝ်ပၞောန်ပေၚ်ၚ် ပကောံမၞိဟ်တုဲ စန်ဒက်အာဂွံရောၚ် ဂွံတီနူကဵု ကဝ်မယှေန်ကဵု ဗော်လ္ၚဵုတံရ။
သွက်ညးစၞးအလံၚ်အမာတ် လုပ်ပြိုၚ်ပေါဲရုဲမာဲတံ အခေါင်ဟီုတွံကဵု ပရေၚ်စန်ဒက်မာဲတံဂှ် စနူကဵုအံက်တဝ်ပါ ၂၈ ဒဵုကဵုဒဳဇြမ်ပါ ၂၆ တေံ ပွိုၚ် ၆၀ တ္ၚဲ ကဵုလဝ်အခေါင် ပ္ဍဲအံက်တဝ်ပါ ၁၅ ကဝ်မယှေန် ပေါဲရုဲမာဲကၟိန်ဍုၚ် လလောၚ်တြးလဝ်ရ။
အခိၚ်တံၚ်ဂြဲစန်ဒက်မာဲဏံမ္ဂး အလံၚ်ညးစၞးအမာတ်တံကဵု ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဝွံ စပ်ကဵုပကောံမၞိဟ်တုဲ ဟီုတွံတံဂှ်တှ်ေ ပေါဲရုဲမာဲသၠးပွးဗၠးၜးညံၚ်ဂွံဒှ် အတိုင်နဲကဲဥပဒေ ပေါဲရုဲမာဲခၞံဗ္ဒျ်လဝ် ညံၚ်ဂွံစန်ဒန်အာ မဒှ်ရ။
ပ္ဍဲဗလးသၠာတ်မွဲမွဲဒၞာဲ ကောံတုဲဟီုတွံဂှ် ကဵုလဝ်အခေါင်တုဲ နကဵုထ္ၜးလဝ်ဟိုတ်ပရေၚ်ဂီုကၠီုတုဲ ပြေင်ရေၚ်ဇက်ဂၠောဲအာတံဂှ် ဟွံကဵုအခေါင်ပုဟ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်မန်တဴတက်မွဲတၠ ဟီုကဵုဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်မ်ရ။
“ပရေၚ်စန်ဒက်မာဲ ဒးဟီုမ္ဂး ပိုဲပကောံတုဲ စန်ဒက်မၞိဟ်ဂွံမံၚ်ရလေဝ်။ ဒၞာဲသၠာတ်မွဲဒှ်ဒှ် မုဒှ်ဒှ်။ အာကောံပ္ဍဲဒၞာဲဂှ်တုဲ ဗီုဇကုကဵုဇကု ကလေၚ်စဴအာရ။ ဗီုဏံဂှ် ဂွံ။ ပြေင်ရေၚ်ဇက်ဂၠောဲအာဟီုဂှ် အလာံတံ ယာတ်ပါတ်ဍိုပ်တံ မုတံ ပေၚ်ၚ်ဟွံဂွံပုဟ်။ ထ္ၜလဝ်ဟိုတ်ကဵု ပရေၚ်ဂီုကၠီု။ ဗီုကၠာကၠာတေံ တၟေၚ်မွဲဂှ် ပြေင်ရေၚ်ဇက်ဂၠောဲအာဟွံဂွံ။ ဗီုတၞဟ်ဟ်ဂှ် ဂွံမံၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ပ္ဍဲတ္ၚဲအကြာတံဏံ ကၠောန်လဝ်ပေါဲသဳကၠဳ ပ္ဍဲနေပျဳတဝ်ဂှ်လေဝ် ဗော်စန်ဒက်တွဵုရးလ္ၚဵုတံ ပ္ဍဲကဵုဒၞာဲဗွိုၚ်ဆေၚ်စပ်မံၚ်ကဵု ပရေၚ်သာသၞာ သွက်ဂွံစန်ဒက်ပကောံအာမၞိဟ်တံဂှ် ပတိုန်ထ္ၜးလဝ်ကဵု ကဝ်မယှေန်ကီုလေဝ် သွဟ်ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ် ဟွံဂွံဏီ ညးဆက်ဟီုလဝ်ရ။
အတိုၚ်ဥပဒေပေါဲရုဲမာဲ ၝောံပိုဒ် ၃၀-က မ္ဂး အတိုၚ်ကဝ်မယှေန် ပွိုၚ်ဍုၚ်ကဵုလဝ်အခေါၚ် ကေုာံ စၟတ်ကဵုလဝ် ဒၞာဲကဵုအခိၚ်တံဂှ်ကောံတုဲ ကၠောန်ပေါဲဟီုတွံတံကီု စန်ဒက်မာဲသၟးဟွံက နူကဵုမဳဒဳယာတံလေဝ် အတိုၚ်ကဝ်မယှေန်ကဵုလဝ်အခေါၚ် စန်ဒက်အာမာန်ရောၚ် ခၞံဗ္ဒျ်လဝ်နွံရ။
တုဲပၠန် အတိုၚ်ဥပဒေ၊ နဲကဲဥပဒေဆေၚ်စပ်တံ စေဝ်ပၞောန်ဂွံဒဂေတ်ဗက် စၞောန်အမိၚ်တံမ္ဂး နကဵုသၞောတ်ဗီုပြၚ် ပရေၚ်ကမၠောန် စှ်ေစှ်ေ နကဵုလိက်ပတ် အခေါၚ်စန်ဒက်တက်ပတိတ်မာန် ကဵုလဝ်အခေါၚ်ကီုလေဝ် ပရေၚ်ဂေတ်ပြေၚ်ရေၚ် ဇက်ဂၠောဲတံဂှ် ချူစုတ်လဝ် ဟၟဲပုဟ်။
သွက်အရာဏံ အလံၚ်ညးစၞးစၠတ်ထဝ်တံကဵု ညးစၞးပေါဲရုဲမာဲတံဝွံ အစဳဇန်ပရူပရာ ပေါဲဟီုတွံကေုာံ တၚ်နၚ်ပူဂဵု ဟီုတွံတံဂှ် ဒးပတိုန်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲဇရေၚ် ဂကောံပါ် ကဝ်မယှေန်ပေါဲရုဲမာဲ ပွိုၚ်ဍုၚ်တံရောၚ်။
စပ်ကဵုပရေၚ်စန်ဒက်မာဲ သွက်အလံၚ်အမာတ်ညးစၞး လုပ်ပြိုၚ်ပေါဲရုဲမာဲတံတုဲ ခြာဟွံလံ ကၠောန်ပေါဲကောံဓရီုဗော်တုဲမှ ဟီုလဴပတိတ်မာန်ရောၚ် ညးတာလျိုင်ဗော်ညဳသၟဟ်မန် ဟီုလဴကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်မ်ရ။
ပ္ဍဲနဲဥပဒေတံမ္ဂး ကာလကဵုအခေါၚ်ပေါဲရုဲမာဲမ္ဂး ညံၚ်ဟွံဂွံဒှ် ပရေၚ်ပလာတ်ပထုဲကု ရုၚ်ဌာနအလဵုအသဳ၊ ရုၚ်စက် ရုၚ်ကမၠောန် တံကီု၊ ဒၞာဲဆေင်စပ်ကဵုပရေၚ်သာသနာ၊ ဘာဗတောန်လိက်ကဵု ရုၚ်ဂဥုဲတံရောၚ် ဒးရေၚ်တၠုၚ်အာ ချူခၞံလဝ်နွံရ။
တုဲပၠန် စပ်ကဵုပရေၚ်ပကောံမၞိဟ်စန်ဒက်ကေုာံ တံၚ်ဂြဲစန်ဒက်မာဲ တံတုဲ ပ္ဍဲကဵုဒၞာဲစမြိုၚ် သၠာတ်ဗလး ဒၞာဲမၞိဟ်ကောံတံဂှ်မ္ဂး လၟိဟ်မၞိဟ်တံ ညံၚ်ဟွံဂွံပေၚ်ၜက်ကၟိုဟ်အာ နူကဵုအဝဲသၞောတ်ထ္ၜတ် အပိုၚ်အခြာဒၞာဲ သ္ဂးလဝ်ရ။
တုဲပၠန် သွက်ဂွံစန်ဒက်မာဲ ကာလမၞိဟ်တံကောံဒှ်ဒှ် ပေါဲဟီုတွံတုဲဒှ်တုဲ ကာလမၞိဟ်တံတိတ်အာဒှ်ဒှ် နကဵုမၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ကၠောန်သ္ပ ရမျှာၚ်ကညာၚ်ကမြေဲ ဇက်ဂၠောဲအာဟွံဂွံပုဟ်ဂှ် ပ္ဍဲနဲကဲဥပဒေပေါဲရုဲမာဲ ခုတ်စၟတ်လဝ်နွံရ။
အတိုၚ်ဂကောံပါ် ကဝ်မယှေန်ပေါဲရုဲမာဲပွိုၚ်ဍုၚ် ကဵုလဝ်အခေါၚ်ဂှ် စိုပ်ဒၞာဲအခိၚ်ကၠောန်ပေါဲဟီုတွံ ပ္ဍဲသၠာတ်တေံမှ ဗော်ဆေၚ်စပ်တံဂှ် ဂွံအခေါၚ်ဗစူအလာံ၊ တက်ကယျိုၚ်ပလောအ်ဗော် ဆေၚ်စပ်တံ ရောၚ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်မန်တဴတက် ဟီုရ။
“ဗီုအခိၚ်စန်ဒက်မာဲကၠာကၠာတေံရ ချိၚ်လၟိဟ်မၞိဟ်ပူရိသာတ်တံတုဲ ပ္ဍဲကဵုဒၞာဲသၠာတ်လဵု ညးတံကေတ်ကဵုဂီုကၠီုရောၚ်။ အခိၚ်ကၠုၚ်တှ်ေလဝ် ဗီုဇကုကဵုဇကု ကယျိုၚ်ပလောအ်အရာပ်အတိုၚ်ဏံရ ကၠုၚ်၊ စိုပ်သၠာတ်တေံမှ ဗီုဇကုမိက်ဂွံဗိုက်လတက်ဂှ် ဖန်၊ အလာံတံ မုတံ ဗစူတုဲ ဗီုမိက်ဂွံဟဝ်ဂှ် ဟဝ်(အတိုၚ်ခုတ်စၟတ်လဝ်)။ တုဲမ္ဂး အခိၚ်ကလေၚ်တိတ်အာဂှ် ကပေါတ်ဇကု ဒးကလေၚ်သီကေတ် ဏာဖအိုတ်ဏောၚ်။ အကြာဂၠံၚ်တံ ဗစူအလာံဟွံဂွံပုဟ် သဘဴဍေံ နွံမံၚ်ဗီုဏံ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ကာလစန်ဒက်မာဲမ္ဂး ပ္ဍဲပရေၚ်ဟီုတွံတံဂှ် တာလျိုၚ်ပိုဲ (၃) တၚ်ကဵု ပရေၚ်ပါ်ဒကးဒပ်ပၞာန် ညံၚ်ဟွံဂွံလုက်စုတ်ဒးကီု ပရေၚ်ရှ်ေသှ်ေ သိက္ခာဍုၚ် ဂွံစှ်ေတံ ညံၚ်ဟွံဂွံဟီုတွံ တာဒၞာလဝ် မဒှ်ရ။
တုဲပၠန် စပ်ကဵုပရေၚ်ဂကူ ဘာသာ ဟွံသေၚ် မၞိဟ်ဟလိုၚ်တံတုဲ ပဋိပက္ခညံၚ်ဂွံဒှ် ပွမဟီုတွံတံကီု ညံၚ်ဂွံတဝ်စၞေဟ် ထ္ၜးဆန္ဒ အလဵုအသဳ မ္ၚုဟ်ဆီဆဝ်ဗ္ၚုဟ်မံၚ်တံဂှ် တာဒၞာလဝ်တုဲ ညိလေဝ် ကၠောန်သ္ပအာဟွံဂွံပုဟ်ဂှ် ကဵုလဝ်သမ္တီနွံရ။
ဌာန်ပရိုၚ်-သြင်လောန်တိုင်မ်
Photo – MUP