နျူဒေလဳ၊ အဝ်ဂါတ် (၁၈)
ညးဒဒိုက်ရိုဝ်ဟေန်ဂျာ နူကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာ မၞုံဍုၚ်ဇၞော်အိန္ဒိယတံဂှ် ဖျေံကဵုလဝ် ဗ္ဒမ်တိုက်တံတုဲ ဂကောံဒပ်ဗၠာဲသၟိၚ်တံ စဵုဒၞါကဵုအာရောၚ် ဝန်ဇၞော်အလဵုသဳမွဲတၠ ဟီုလဝ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဗုဒ္ဓဝါဂှ်တုဲ ကဵုလဝ်တြီ အပြံၚ်အလှာဲ တၚ်ဒတူလိုၚ် လ္တူဂကောံမၞိဟ်အောန် မွဿလေမ်တံရ။
“ကုညးအာတ်အခေါၚ်စ္ၜုဲစ္ၜော်တံဂှ် အိန္ဒိယ ဒုၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ်လၟိုန်ရ” သာ်ဝွံ ဝန်ဇၞော်သ္ၚိဌာန် ကေုာံ ကေၚ်ကာမြုဍုၚ်ဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် တၚ်စၞောန်ပျးတၟိ ဗွဲအပြောံ သွက်ညးဒဒိုက်ရိုဝ်ဟေန်ဂျာ မၞုံနျူဒေလဳတံတုဲ ချူပ္တိုန်လဝ် ပ္ဍဲမုက်လိက်တွေတ်တာရ။
“အိန္ဒိယဝွံ တၚ်တုပ်စိုတ် စပ်ကဵုညးဒဒိုက် ကုလသမဂ္ဂ (၁၉၅၁) ဂှ် ဗွဲမအဲပရဲ ဒ္ဂေတ်ဗက်တုဲ ဟွံပါ်တၞဟ်ခြာ ဂကူ၊ဘာသာ၊ ကွေတ်ဝါဒ တံတုဲ ကဵုအာအခေါၚ် စ္ၜုဲစ္ၜော်ဖအိုတ်ဏောၚ်” သာ်ဝွံ ဝန်ဇၞော်ဂှ် ဟီုဂးလဝ်ရ။
အိန္ဒိယဝွံ ပ္ဍဲကဵုကောန်ဝါန်ယှေန် မသၞောန်ဗ္ၜတ်လဝ် တာလျိုၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ဂမၠိုၚ် သွက်ဂွံစဵုဒၞါအခေါၚ်အရာညးဒဒိုက်တံကဵု သွက်ဂွံစဵုဒၞါညးတံဂှ် ဒှ်ကၟိန်ဍုၚ်ထ္ပက်လဝ်စၟတ်တဲ ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် ဟီုလဝ်ဏီရ။
ဝန်ဇၞော်ပူရဳဝွံ လၟိဟ်အခိၚ် ဒပ်ဗၠာဲသၟိၚ်တံ မကဵုလဝ်ပရေၚ်စဵုဒၞါဂှ် ဟွံဟီုလဝ် ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ကီုလေဝ် ပ္ဍဲအိန္ဒိယ လၟေၚ်ဒဒှ်ပကီုပရာပ် လ္တူရိုဝ်ဟေန်ဂျာတံ ကေၚ်မၞုံလဝ်ရ။
အလဵုအသဳ သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော် နာရာန်ဒါမဝ်ဒဳဂှ်ဝွံ နူကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာ ဒၞါဲဗုဒ္ဓဘာသာ ဗွဲမဂၠိုၚ် မသ္ပဒတဴဂှ် သွက်ဂွံကလေၚ်ဗလး ဂကောံမၞိဟ်အောန်ဏံဂှ် ကၠာတေံ ဂ္စါန်ကၠုၚ်လဝ်ရ။
ညးဒဒိုက်ဂၠိုၚ်ကဵုလ္ၚီတံဝွံ ဟိုတ်နူပွပကီုပရာပ်တံကဵု ပွပ္ဍဵုပ္ဍိုက်ပျဲပျာံတံတုဲ အပ္ဍဲသၞာံတုဲကၠုၚ်ခြာဟွံလအ်ဏီတံဂှ် ဒးဂြိပ်တိတ်လဝ် နူဌာန်ဇာတိညးတံရ။
ပ္ဍဲသၞာံဏံအခိၚ်မပြဟ်ဂှ် ရိုဝ်ဟေန်ဂျာ ၜိုတ် (၁၁၀၀) မံၚ်တန်တဴလဝ် ပ္ဍဲဒေလဳတုဲ ပ္ဍဲကဵုရိုဝ်ဟေန်ဂျာတၞဟ်သ္အာၚ် မၞုံအိန္ဒိယ (၁၇,၀၀၀) ဂှ် ဗွဲမဂၠိုၚ် ကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ် နဒဒှ်သၟာကမၠောန်တံ၊ သၟာကြေဝ်သွံဖျာတံ ကေုာံ မၞိဟ်ဒဇက်လာန်ချာတံရဂှ် ညးချဳဒရာၚ် ပရေၚ်ရိုဝ်ဟေန်ဂျာ အာလဳဂျဵုဟာ သ္ဂးရ။
အပ္ဍဲသၞာံဏံ အပံၚ်မၞိဟ် ၜိုတ် (၂၀၀၀) စဴအာ ဗၚ်္ဂလာဒေတ်(ယှ်) တေံတုဲ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် ဖေက်ဒးဒုၚ်ထဍေၚ်ပ္တိတ်နူဍုၚ်ဂှ် ပရေၚ်ဂွိၚ်ဂွါဲတံ မၞုံဒၟံၚ်ရောၚ် ညး ဆက်ဟီုတဴရ။
“တၚ်လလောၚ်တြး မရှ်ေသှ်ေဒ္ဂေတ်ဗက် ကောံဓရီုညးဒဒိုက်ကုလသမဂ္ဂဂှ်ကဵု အစဳဇန် မကလေၚ်ဖျေံဒၞါဲဝါဲ နကဵုစမြိုၚ် ကေုာံ သ္ၚိဒၟံၚ်ခိုဟ်ဟ်တံဂှ် ဒုၚ်တၠုၚ်ရောၚ်” သာ်ဝွံ ဂျဵုဟာ အာယုက်မၞုံ (၂၇) သၞာံ လောန်ကၠုၚ်စှ်သၞာံပြၚ်တေံ စိုပ်ကၠုၚ်အိန္ဒိယတုဲ လၟုဟ် မလိၚ်မံၚ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဒေလဳ မွဲကရောံကဵု သ္ၚိကၟိန်တံဂှ် ဟီုဂးလဝ်ရ။
ဆ္ဂး စပ်ကဵု ပွမဖေက်လကိုတ် အကြာဗွိုၚ် မဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက်ကဵု ပရေၚ်ပ္ဍဵုပ္ဍိုက် နူဂကောံဟိန္ဒူ အိန္ဒိယ မစိုပ်တၞုၚ်တၞးလ္ၚဵုတံဂှ် ဂျဵုဟာ ဟီုဂးလဝ် ဇြိုဟ်ဟ်နက်က်ရ။
စမြိုၚ်တၟိတံဏံဝွံ သွက်ဂွံပါ်ပ္တိတ် ရိုဝ်ဟေန်ဂျာတံ ဗွဲတၞဟ်ခြာ ဒဒှ်ရစကာရပ်စပ်မာန်ဂှ် “ဒှ်ကၠုၚ် ဗ္ဒိုပ်ထိၚ်ဒက်မွဲမ္ဂး သွက်ပိုယ်ဂှ် ဒှ်ကသွပ်လ္ပအ်ပရေံမွဲရောၚ်” သာ်ဝွံ ညး ဟီုဂးလဝ်ရ။
Ref: Bangkok Post