နျူယျံက်၊ မေ ၂၈
ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာဏံ ဟိုတ်နူပေါဲဗ္တိုက်အသိၚ်ဟွံဍိုန်စှ်ေ၊ ပရေၚ်ဓဇန်ကြမ်ကြ ကေုာံ သီုကဵုပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် မသရိုဟ်စှ်ေကၠုၚ် ဇြိုဟ်နက်ကၠုၚ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာဏံ ပြဒ္ဒညာအခေါၚ်အရာမၞိဟ် ဒှ်ကၠုၚ်ယဲကပ်မွဲမာန်ရောၚ် သၟိၚ်ဇၞော်အခေါၚ်အရာမၞိဟ် ကုလသမဂ္ဂ ဗိုလ်ကာတက် ဟီုလဝ် ပ္ဍဲဂိတုမေ ၂၆ တေံရ။
ကြဴနူသီအဝဵုတုဲ ဟိုတ်နူဒပ်ပၞာန် ဗ္တိုက်ကၠုၚ်တုဲ သၞာံ ၂၀၂၄ ဏံ ကောန်အရာပ်ချိုတ် ဂၠိုၚ်အိုတ်ဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် ရုၚ်အခေါၚ်အရာမၞိဟ် ကုလသမဂ္ဂ OHCHR ရ။
ပေါဲဗ္တိုက်ဂမၠိုၚ် အသိၚ်သ္ကာတ်ကၠုၚ်တုဲ အာဇီုကပိုက် လ္တူပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ကၟိန်ဍုၚ် ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်တုဲ ကြဴနူသီအဝဵုတုဲဂှ် ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ဍုၚ်ဗၟာ ဒးဆောံလေၚ်အာလဝ် ၉၃ ဒဿမ ၉ ဗဳလျာန်ဒဝ်ဠာဂှ်လေဝ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်ဂှ်ရ။

ၚုဟ်မးကၠောန်ပ္တိတ်အပ္ဍဲဍုၚ် GDP ဂှ်လေဝ် ကၠာဟွံစိုပ်သၞာံ ၂၀၂၈ ဂှ် ဒဒှ်ရစၟဳကေတ် ဂွံကလေၚ်စိုပ်ကဆံၚ်အခိၚ်ယဲကပ်ဂၠးကဝ်ဂွိုအ်ဒှ်ဏီတေံ ဟွံဂွံပုဟ်ဂှ် OHCHR ဟီုလဝ်ရ။
သြန်ဖောဝ်ဂၠိုၚ်တုဲ ၚုဟ်မးသြန်ဒ္ကေဝ် ယအ်စှ်ေအာ ၄၀ တၟံကၠံတုဲ လၟိဟ်မၞိဟ်ကၟိန်ဍုၚ် ကဝက်ပြၚ်ဂှ်ဝွံ နွံဒၟံၚ်သၟဝ်ပၞောန်ဒိုက်ဝါတ်ဏောၚ်ဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
အခိၚ်ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက်ကဵု ပရေၚ်ဇွောံမဟွံရုမ်ဂပ်၊ ၚုဟ်ဗၞိက်ဖျာ သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဂှ် ဒးဂဗလဝ်ကဵုဘဲတိချဳတုဲ ပြဒ္ဒညာဂမၠိုၚ် သာတုဲပရေံစှ်ေကၠုၚ်ရ။

ဗွဲတၟေၚ် ပ္ဍဲတွဵုရးရခေၚ် နူကဵုဒပ်ပၞာန်ရခေၚ် AA မသီဂွံလဝ် တိဍာ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် အကာဲအရာပရေၚ်ဗ္စာရဏာပရေၚ်မၞိဟ် သာပရေံကၠုၚ်ဒၟံၚ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုပေါဲဗ္တိုက်ဒပ်ပၞာန်ကဵု AA ဂှ် ရဲရပ်လွဟ်ရိုဝ်ဟေန်ဂျာတံလေဝ် ပါလုပ်ကၠုၚ်ဂှ်ရ ပရေၚ်ထုဲထံၚ်ဂမၠိုၚ် က္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်ဏောၚ် OHCHR သ္ဂးရ။
အကာဲအရာဏံဂှ် ဒးသောၚ်ကလးအာ နူကဵုသွာၚ်ဇဳတုဲ ပါလုပ်သီုကဵု အရီုဗၚ်ပရေၚ်ဗ္စာရဏာမၞိဟ် ကေုာံ အရီုဗၚ်လောန်နူပယျဵု သွက်ညးမဒးထောံလသာဌာန်ဒၟံၚ် ဒးဂြိပ်ဒဴပါဲဒလေတ်ဒၟံၚ်တံဂှ်ဏောၚ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်ဂှ်ရ။
Ref: UN.org