မတ်မလီု၊ နဝ်ဝေမ်ဗာ (၁၆)
ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ နကဵုဗော်သွးကောန်ဂကူကရေၚ် (KNU) တံ ဟွံဒုၚ်တဲ သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန်တုဲ လ္တူပွမပံၚ်တောဲကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ်ကဵု ဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတးတံဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပၞတ်လဝ်စိုတ်တုဲ သၠုၚ်ပ္တိုန်လဝ် အသိၚ်ပရေၚ်ပၞာန်တံဂှ်ရ ပေါဲဗ္တိုက်တံ ဒးသာသ္ကာတ်မြဟ်ကၠုၚ်ရဂှ် ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး KNU ဗဒိုဝ်သဝ်တဝ်နဳ ဟီုဂးလဝ်ရ။
ပ္ဍဲတိဍာ်အုပ်ဓုပ် ကဝ်တူလေဝ် KNU ဂှ် သၞာံတုဲကၠုၚ် သၞာံ ၂၀၂၁ အပ္ဍဲပွိုၚ်မွဲသၞာံဂှ် အကြာဒပ်ပံၚ်ကောံ ဒပ်ပၞာန်ဗၠးၜးကောန်ဂကူကရေၚ်KNLA ၊ ဒပ်စဵုဒၞါကောန်ဂကူကရေၚ် KNDO တံကဵု ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်၊ ဒပ်မၚ်ပယျဵု BGF တံဂှ် က္တဵုဒှ်လဝ် ပေါဲဗ္တိုက်အပံၚ်လၟိဟ် (၃၁၅၂) ဝါတုဲ သၞာံ (၂၀၂၂) သၞာံဏံ နူဂိတုဂျာန္နဝါရဳ စဵုကဵု ဂိတုအံက်တဝ်ဗာဂှ် အပံၚ်လၟိဟ်ပေါဲဗ္တိုက် က္တဵုဒှ်လဝ် (၃၈၄၅) ဝါရ။
အတိုၚ်တၚ်လလောၚ်တြး KNU ဂှ်မ္ဂး ပေါဲဗ္တိုက်မက္တဵုဒှ်လဝ် အပ္ဍဲသၞာံ (၂၀၂၂) သၞာံဏံ ပွိုၚ် (၁၀) ဂိတုဂှ်ကဵု ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဇီုကပိုက်ချိုတ်ဂျိုၚ်ဂွံဝပ်တံဂှ်ဝွံ ဂၠိုၚ်နူကဵု ပေါဲဗ္တိုက်မက္တဵုဒှ်လဝ် သၞာံ (၂၀၂၁) သၞာံတုဲကၠုၚ်တေံ ပွိုၚ်မွဲသၞာံဂှ်ရ။
ပေါဲဗ္တိုက်တံ သာဂၠိုၚ်ကၠုၚ်သာ်ဏံဂှ်ဝွံ ဒၟါနူမူဝါဒ KNU မပိုတ်သ္ကုတ်သောၚ်ကၠး ဟွံဒုၚ်တဲ ပရေၚ်ပၞာန်သီအဝဵုဂှ်ကဵု ဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတး မဒစဵုဒစး ပရေၚ်ပၞာန်သီအဝဵုတံ ပံၚ်တောဲကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ်ဂှ်ရ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပၞတ်စိုတ်တုဲ သၠုၚ်ပ္တိုန်လဝ် အသိၚ်ပရေၚ်ပၞာန်ဂှ်ရ ပေါဲဗ္တိုက်တံ သာသ္ကာတ်မြဟ်ကၠုၚ်ရဂှ် ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး KNU ဗဒိုဝ်သဝ်တဝ်နဳ ဟီုရ။
“လ္ပာ်ဍေံတံ ကၠောန်ကၠုၚ် အရာအေၚ်ဒုၚ်ဟွံမာန်တံဂှ်တှ်ေ ပေါဲဗ္တိုက်ဂှ် သာ်လဵုမှ ထိၚ်ဟွံဂွံရပုဟ်၊ ဗွဲတၟေၚ် ဒပ်မဟာ (၆) ဏံရ၊ ပ္ဍဲကဵုဂှ် ပေါဲဗ္တိုက် ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ကွေံကွေံ၊ ကၠာတေံ ပ္ဍဲဒပ်မဟာ (၅) ဂှ် ဂၠိုၚ်အိုတ်ရ၊ အခိၚ် ၂၀၂၂ လုပ်ကၠုၚ်ဂှ် ဒပ်မဟာ (၅) ကဵု ဒပ်မဟာ (၆) ဂှ် ဂြိပ်ဒၟံၚ်ဂတရ၊ ပေါဲဗ္တိုက်တံ ဒှ်အာတၟာဂလိုၚ်ရ၊ မုပရောဟီုတှ်ေ ဟွံဒုၚ်တဲသၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန်တုဲ လ္တူပွမပံၚ်တောဲဗ္တိုက်ဒၟံၚ်တံဂှ် ဍေံတံ ကလေၚ်ဗ္တိုက်ကၠုၚ် နကဵုစိုတ်မဒက်လဝ်ဝဲတံရ” ဂှ် သ္ဂးရ။
နကဵု KNU ညံၚ်ပေါဲဗ္တိုက်တံ သာဂွိုအ်သၠဲလးကၠုၚ်ဂှ် ၜိုတ်သၟဟ်ရထ ရပ်စပ်ထိၚ်ဒဝ်ရေၚ်တၠုၚ်လဝ်ကီုလေဝ် ဒၟါနူပြဝကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ်တုဲ နကဵု KNU သာ်လဵုမှ အေၚ်ဒုၚ်ဟွံမာန်ဂှ်ရ ပေါဲဗ္တိုက်တံ ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်လဝ်တုဲ ဒပ်မဟာ (၅) သၟးဟွံက လ္ပာ်ဒပ်မဟာ (၆) တံလေဝ် လက္ကရဴဏံ က္တဵုဒှ်လဝ် ပေါဲဗ္တိုက်တံ ဂၠိုၚ်အိုတ်ရဂှ် သ္ဂးရ။
အပ္ဍဲတိဍာ်ထိၚ်ဒဝ် KNU ဂှ် နူစကသီုတုဲကၠုၚ်တေံတုဲ ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကၠောန်သ္ပထ္ပက်ဒၟံၚ်ပၞာန် နကဵုၝောံဒပ် (၃) ဒပ် ကေုာံ တမ်ဒပ်အရန်တၞဟ်ဟ်တံ၊ တမ်ဒပ်မၚ်ပယျဵု BGF တံတုဲ ဒဵုကဵုအခိၚ်လၟုဟ် ဟွံကလေၚ်ရုပ်သီ ဒပ်တံဏံဏီတုဲ ထ္ပက်ဒၟံၚ်ပၞာန်ကီုလေဝ် ပြဝကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်ဝွံ မူမွဲမှ ဟွံစိုတ်တရဴတုဲ ပွမဇီုကပိုက်ဂွံဝပ်တံ သာဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ရဂှ် ဗဒိုဝ်သဝ်တဝ်နဳ ဟီုရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် လက္ကရဴဏံဂှ်လေဝ် လၟိဟ်ဂကောံဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မသ္ပကၠုၚ် CDM ဖျေံကၠုၚ်လွဟ် ဇရေၚ် KNU တံဂှ်လေဝ် သာဂၠိုၚ်ကၠုၚ်လဝ်တုဲ လၟိဟ်ဂၠုဲပၞာန် ဂကောံဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မဖျေံလွဟ် ရပ်ဂွံလဝ် အပ္ဍဲပေါဲဗ္တိုက်တံဂှ်လေဝ် ဟွံကေၚ်ဂဗမွဲလှ်ေ ဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်ကၠုၚ်လဝ်ဂှ် ဗဒိုဝ်သဝ်တဝ်နဳ ဆက်ဟီုရ။
“ဗွဲတၟေၚ် ရဲရပ်လွဟ် လုပ်ကၠုၚ် CDM တံ နွံရ၊ ဒေါအ်အာဒၞါဲဏံရ ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ ဆက်တုဲ နွံဒၟံၚ်ဖိုဟ်ရ၊ ပါဲနူဏံဂှ် ဆက်စပ်ကဵု မဏံတုဲ လၟိဟ်ဂၠုဲပၞာန် မရပ်ဂွံ ပ္ဍဲပေါဲဗ္တိုက်တံဂှ်လေဝ် စဵုကဵုဟွံကေၚ်ဂဗ ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ဟီုဂှ် ဂွံညာတ်ကၠုၚ်ကွေံကွေံရ၊ ပေါဲဗ္တိုက်တံဂှ် ပေါဲဗ္တိုက်ကဵုမိနေတ် မွဲလစုတ်တံလေဝ် နွံ၊ လအ်ကဵုတ္ၚဲတံလေဝ် နွံ၊ ၜိုန်ဂှ်ကီုလေဝ် အခိၚ်သီဗ္ဒိုပ်တံဂှ် မုဂွံဆဵုကေတ်ရောဟီုမ္ဂး သီဗ္ဒိုပ်ရဂှ် လအ်ကဵုမိနေတ်၊ လအ်ကဵုနာဍဳတံဂှ် ဂွံဆဵုကၠုၚ်ရ၊ အေဂှ်တှ်ေ လၟိဟ်ဂၠုဲပၞာန်တံ ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ရ၊ ဂွံဆဵုကၠုၚ် ၂၀၊ ၁၅၊ ၁၆ တၠတံဂှ်တှ်ေ တၟေၚ်တၟဟ်တဴရ” သာ်ဝွံ ဟီုထ္ၜးလဝ်ရ။
ကောန်ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဖျေံလွဟ်ဒုၚ်ရပ်ကၠုၚ် အပ္ဍဲပေါဲဗ္တိုက်သာ်ဏံတံ ဂၠိုၚ်နူကဵုကၠာတေံဟီုဂှ်ဝွံ လ္ပာ်ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် စိုတ်ဓာတ်လီုလာ်ယောၚ်ယာကၠုၚ်ဒၟံၚ်တုဲ မ္ၚးနူအစောံစရာဲဍာ်ဒကေဝ် ဆေၚ်စပ်ကဵုပရေၚ်ဗ္တိုက်တံ ဟွံမွဲဂှ် ယဝ်ရဒှ်ကၠုၚ်ပေါဲဗ္တိုက်မ္ဂး ဒးစၟဳဒၟံၚ် အရီုဗၚ်ပန်ကဵုတရဴကျာတံသၟးရတုဲ အရီုဗၚ်ပန်ကဵုတရဴကျာတံ ဟွံစိုပ်ကၠုၚ်မ္ဂး အပ္ဍဲအခိၚ်မွဲချိုန်ခဏဓဝ်ဂှ် ဒုၚ်ကျဖျေံကၠုၚ်လွဟ်ဣရ။
အတိုၚ်တၚ်လလောၚ်တြး KNU ဂှ်မ္ဂး ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲဂှ် ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဗ္တိုက်ကၠုၚ်တရဴကျာ နကဵုက္ၜၚ်ကျာဗ္တိုက်တံ၊ က္ၜၚ်ကျာသၞေၚ်ဝဲဗ္တိုက်တံ လ္တူဒပ်သၟဝ်တဲ KNU တံဂှ် မၞုံကၠုၚ် စဵုကဵု (၁၀၇) ဝါရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)