ပေကျေန်၊ အဝ်ဂါတ် (၁၁)
ကတိ ယဝ်ရထိၚ်ဒက် တ္ကအ်ဂှ်မာန်မ္ဂး ဟွံဗလးသၞာဲဒဴပရေၚ်အုပ်ဓုပ်တံ ဟွံသေၚ်မ္ဂး ကောန်ဒပ်တံ ပ္ဍဲထာဲဝါန်ရောၚ်ဂှ် ကြုက်ရုပ်သီထောံတုဲ သမ္မတကြုက် ယှဳကျေန်ဖျေန်ဂှ် လ္တူနူမဘိက်ပၟိက်လဝ်ကၠာတေံဂှ် ကဵုကၠုၚ်လဝ်တြီ ကုတၚ်သ္ဂုတ်သွာတ်အခေါၚ်အုပ်ဓုပ်အပိုၚ် သ္ဂောံဒှ်အောန်ကၠုၚ်ဂှ်ရ။
တၚ်ဒတူလိုၚ်ကြုက် ပ္ဍဲကဵုလိက်စံၚ်စက္ခူဗု လ္တူထာဲဝါန် မဂွံအခေါၚ်အုပ်ဓုပ်အပိုၚ်ဂှ် တုဲကၠုၚ် သတ္တာဟတေံ နဒဒှ်ဒစဵုဒစး ပရေၚ်ကၠုၚ်စိုပ် ဥက္ကဌကၠတ်ထဝ်သၟဝ် အမေရိကာန် နာန်ဇြဳပဳလဝ်ဇြဳဂှ်တုဲ ပေကျေန်ဝွံ ပ္ဍဲကဵုဗဒါဲတ္ကအ် မစၟတ်လဝ် တွဵုဒၞက်ဍေံတံဂှ် ကၠောန်သ္ပလဝ် ပ္ကတ်ပ္ကေၚ်ပရေၚ်ပၞာန်ကြုက် ဟွံကေၚ်ဂဗမွဲလှ်ေဂှ်တုဲ မံက်တိတ်ကၠုၚ် သာ်ဏံရ။
ပေကျေန်ဂှ် ဗွဲကြဴအံၚ်ဇၞးကေတ် ဝေါဟာမ္ဂး “ကလေၚ်ပံၚ်ကောံ” မဖျေံစၟတ်လဝ်တုဲဂှ် ပ္ဍဲကဵုလိက်စံၚ်စက္ခူဗုၜါ ကြုက်မဟီုဂးလဝ် ပ္ဍဲသၞာံ ၁၉၉၃ ကဵု သၞာံ ၂၀၀၀ တေံ ကောန်ဒပ်တံ ဟွံသေၚ်မ္ဂး သၞာဲဒဴပရေၚ်အုပ်ဓုပ်တံဂှ် ဖျေံအာသ္ဇိုၚ် ပ္ဍဲထာဲဝါန် ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် ဟီုဂးလဝ်ရ။
ကြဴနူဒှ်ကၠုၚ် ဒေသပရေၚ်အုပ်ဓုပ်ကြုက် ဗွဲတၟေၚ်တုဲဂှ် ထာဲဝါန်ဝွံ တၚ်နၚ်မဒုၚ်ကဵုလျိုၚ် ဂွံအခေါၚ်အုပ်ဓုပ်အပိုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲလိက်စံၚ်စက္ခူဗု မလလောၚ်ပ္တိတ်လက္ကရဴအိုတ်ဏံဂှ် ဟွံပါကၠုၚ်ရ။
ဗော်ကောန်မျူနေတ် မဂွံအဝဵု ဍုၚ်ကြုက်ဂှ် တုပ်သၟဟ်ညံၚ်ရဴ ကလေၚ်လှဲပြံၚ်လဝ် ဟံၚ်ကံၚ် နူကဵုခေတ်ကိုဝ်လိုဝ်နဳဗရေတ်တေတ်ယှတြေံ ပ္ဍဲသၟဝ်အုပ်ဓုပ်ကြုက်ဂှ်ကီု နကဵုဗီုအစာံ “မွဲကၟိန်ဍုၚ် ၜါသၞောတ်” ဂှ် ထာဲဝါန် ညံၚ်ဂွံကလေၚ်စိုပ် သၟဝ်အုပ်ဓုပ်ဍေံပၠန်ဂှ် ပ္တိုန်လဝ်ဂလာန်ရ။
ထိၚ်ဒက်လဝ် သၞောတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကေုာံ ပရေၚ်မၞိဟ်ထာဲဝါန် မွဲဒကုတ်မွဲဒကဴတုဲ သွက်ဂွံအုပ်ဓုပ် ဗွဲမစှ်ေကဵု သၞောတ်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳဂှ် ပအပ်ကဵုအာ အခေါၚ်အရာပရေၚ်အုပ်ဓုပ်အပိုၚ် လ္ၚဵုတံရောၚ်ဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ထာဲဝါန်သီုဖအိုတ်ဂှ် တးပါဲလဝ် ဂလာန်မပ္တိုန်ထ္ၜး “ မွဲကၟိန်ဍုၚ် ၜါသၞောတ်” ဂှ်တုဲ အတိုက်မကံက်ဂွံလဝ် လစွံစိုတ်တံဂှ်မ္ဂး ပရေၚ်ထံက်ဂလာန်ညးဍုၚ်ကွာန် စဵုကဵုဟွံမွဲ ဒှ်ဒၟံၚ်တုဲ အလဵုအသဳထာဲဝါန်ဝွံ ကောန်ကၟိန်ဍုၚ်တ္ကအ်တံဟေၚ် သ္ဂုတ်သွာတ်အာ အနာဂတ်ညးတံမာန်ရောၚ် သ္ဂးလဝ်ရ။
ကံၚ်ဇြဳကေၚ်ကာၝောံဍုၚ်ထာဲဝါန်ဂှ် လိက်စံၚ်စက္ခူဗုဂှ်ဝွံ “ နကဵုဆန္ဒနွံနွံ ပေၚ်က္ဍတ်ဒၟံၚ်ကဵု မုသာစၚ်ခြၚ်ညာန်တံတုဲ ဟွံသ္ပဂရုကဵု တၚ်နၚ်တံမွဲသာ် ကၟိန်ဍုၚ်သမ္မတကြုက် မဒှ်ယၟုဗဗွဲသၞောဝ် ထာဲဝါန်ဂှ် ဒဒှ်ရ ဒှ်ကၟိန်ဍုၚ်ပိုၚ်ပြဳအဝဵုအပိုၚ်အခြာရောၚ်” ဂှ် ဟီုဂးလဝ်ရ။
“ညးဍုၚ်ကွာန်ထာဲဝါန် (၂၃) ပြကောဋိကိုဋ်တံဟေၚ် အခေါၚ်သ္ဂုတ်သွာတ် အနာဂတ်ထာဲဝါန်မၞုံတုဲ သွဟ်အလဵုအသဳတၠအဝဵုဂှ် ဆောဝ်လအ်မှ ဒုၚ်အာတဲ ဟွံသေၚ်ပုဟ်” ဂှ် သ္ဂးရ။
ဗော်ကောန်မျူနေတ် မဝ်ဇြဳတုၚ်ဂှ် ဗွဲကြဴဂွံဇၞးကေတ် ပၞာန်အပ္ဍဲဍုၚ်တုဲ အလဵုအသဳ ကၟိန်ဍုၚ်သမ္မတညးဍုၚ်ကွာန်ကြုက် မကျအာဂှ်ဝွံ ဂြိပ်ဒဴတိတ် ဍုၚ်တ္ကအ်ဂှ်တုဲ ပပ္တံနူသၞာံ ၁၉၄၉ တေံတုဲ ထာဲဝါန်ဝွံ ဒးမံၚ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် သၟဝ်ကြုက် မဘပဠ သၠိုၚ်လုပ်ၜက်ၜေတ်ဒၟံၚ်တံရ။
Ref: Reuters