ပ္ဍဲကဵုကံၚ်ဇြဳကဆံၚ်ကၟိန်ဍုၚ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သီအဝဵုတုဲ မဒက်ပ္တန်လဝ်ဂှ် အလဵုညး သ္ပဥက္ကဌတုဲ ပ္ဍဲကဵုတွဵုရး ကေုာံ ရးဒေသတံဂှ် ပအပ်ကဵုလဝ်တာလျိုၚ် ကုဥက္ကဌကံၚ်ဇြဳအုပ်ဓုပ်ကောပ်ကာဲ ရးဒေသဇၞော်၊ တွဵုရး အတိုၚ်ညးစကာ မကၠောန်တံဂှ်ရ။
ကံၚ်ဇြဳအုပ်ဓုပ်ကောပ်ကာဲတွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ် ဒံက်တာတေန်ဌေ ကေတ်တာလျိုၚ် ဥက္ကဌတုဲ စထ္မံက်လဝ်ရုပ်ရဴကီုလေဝ် ခြာဟွံလအ်ဂှ် စၞးဒံက်တာတေန်ဌေ ဂှ် ပြံၚ်လှာဲကဵုလဝ်တာလျိုၚ် ဥူဇြဝ်လေန်ထောန်ရ။
ဥူဇြဝ်လေန်ထောန်ဝွံ ပ္ဍဲလက်ထက်အလဵုအသဳဥူတုၚ်ဇြုၚ်ဂှ် နဒဒှ်ညးအုပ်ကာနာနာတွဵုရး၊ ပ္ဍဲလက်ထက်အလဵုအသဳဥူထေန်ကျဝ်ဂှ် ကေတ်လဝ်တာလျိုၚ် နဒဒှ်ညးအုပ်ကာ အလဵုအသဳတွဵုရးဍုၚ်မန်တုဲ သီုကဵုကေတ်လဝ်တာလျိုၚ် ဥက္ကဌ ဂကောံဗုဒ္ဓကလျာဏ တွဵုရးဍုၚ်မန်တုဲ ဒှ်ညးသ္ကိုပ်သ္ကလဝ် ပေါဲထံက်ဂလာန်ဒပ်ပၞာန် ဍုၚ်မတ်မလီုရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်ဂှ် ဥူအံၚ်ကျဳတုၚ် ဟွံဂွံဇၞးလဝ်မာဲ ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲ သၞာံ ၂၀၂၀ နဒဒှ်ဥက္ကဌဗော်ဖောအ်ဗြေဝ်ခိုၚ်ကၠိုက်တွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ်ဝွံ ပါလုပ်ဒၟံၚ် နဒဒှ်ကောန်ဂကောံ ပ္ဍဲကဵုကံၚ်ဇြဳအုပ်ဓုပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ခါန်ကၞက်ဂှ်တုဲ သီုကဵုဒှ်ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ကံၚ်ဇြဳအုပ်ဓုပ်တွဵုရး သီုကဵုဝန်ဇၞော်ကေၚ်ကာသယံဇာတရ။
ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၂၀ ညးဍုၚ်ကွာန်ဟွံထံက်ဂလာန်တုဲ ဥူအံၚ်ကျဳတုၚ် မကျအာလဝ်ပေါဲရုဲမာဲဂှ်ဝွံ ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၃ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁ ဂှ် ဒှ်ကၠုၚ်သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော် ဂကောံအလဵုအသဳတွဵုရးဍုၚ်မန် မကၠောန်အတိုၚ်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် စကာတံဂှ်ရ။
နကဵုသြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ကြဴနူဥူအံၚ်ကျဳတုၚ် ဒှ်ကၠုၚ်သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော် ဂကောံအလဵုအသဳတွဵုရးဍုၚ်မန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ခါန်ကၞက်ဂှ်တုဲဂှ် စဵုကဵုဂိတုဒဳဇြေမ်ဗာကြပ်အိုတ် သၞာံ ၂၀၂၃ ဂှ် ပကောံပ္ကေဝ်စၟတ်သမ္တီလဝ် ပရေၚ်ချဳဒရာၚ်ညး မပ္တိုန်လဝ် ပ္ဍဲမုက်လိက်ဇာဇၞိက်ပရေၚ်မၞိဟ်ညးဂှ်တုဲ မ္ဒးထ္မံက်ထ္ၜးဏာရ။
ဥူအံၚ်ကျဳတုၚ်ဝွံ စဵုကဵုဒးဟီုစ ညးဒးဒုၚ်ခါန်ကၞက် နဒဒှ်သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်တိုန်စိုပ်ပေါဲသ္ဘၚ်ဂှ် အပ္ဍဲအခိၚ်ကာလညးကေတ်တာလျိုၚ် ပွိုၚ် ၁၀ ဂိတုဂှ် ဒှ်ညးကၠောန်ကၠုၚ်လဝ် ကမၠောန်တိုန်သ္ဘၚ် အဓိကဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။
တိုန်စိုပ်လဝ်သ္ဘၚ် ဟွံဒှ်အထံက်အရီု ကုပရေၚ်ဖောအ်ဗြေဝ်ဒေသ ကေုာံ ဒတုဲဖဵုညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဗ္ဒါဲ ၂၂၀ တုဲ မွဲဂိတုမ္ဂး တိုန်စိုပ်လဝ်သ္ဘၚ် ၂၂ ဂှ် စၟဳတ်ဂွံဆဵုကေတ်ရ။
ပေါဲသ္ဘၚ်တိုန်စိုပ်လဝ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ်တှ်ေ ဒှ်အသေအဟာန် မဆက်စပ်ကဵုဘာသာသၟးတုဲ ပေါဲသ္ဘၚ်နူကဵုဂကောံအလဵုအသဳ ကၠောန်ဗဒှ်လၟေၚ်ၚ်တံကဵု နူကဵုဂကောံတၞဟ်ဟ်တံ ကၠောန်ဗဒှ်တံဂှ်လေဝ် တိုန်စိုပ်လဝ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။
ကြဴနူလုပ်ပၠံၚ်ၜးကေတ်ဒၞါဲအလဵုအသဳ မ္ဒးရေၚ်တၠုၚ်ကဵု ပရေၚ်ဒုၚ်ကာညးဍုၚ်ကွာန်တံတုဲဂှ် စၞးသ္ဒးကဵု ပရေၚ်ဒုၚ်ကာတံဂှ် တိုန်စိုပ်ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် ပေါဲသ္ဘၚ်တံ အဓိကရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ၜိုန်ရခါန်ကၞက်လဝ် ပအပ်ကဵုလဝ်တာလျိုၚ် သွက်ပွိုၚ်ဍုၚ် ၁၀ ပွိုၚ်ဍုၚ် တွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ်ကီုလေဝ် အသေအဟာန် ကေုာံ ပေါဲသ္ဘၚ် ဥူအံၚ်ကျဳတုၚ်တိုန်စိုပ်လဝ်တံဂှ် ကၠောန်ဗဒှ်လဝ် လ္တူဍုၚ်မတ်မလီုဂၠိုၚ်အိုတ်တုဲ ပွိုၚ်ဍုၚ်ၜါသွာၚ်၊ မုဟ်ဍုၚ်၊ ပံၚ် ကေုာံ ပွိုၚ်ဍုၚ်ကျာ်မြဟ်တံဂှ် အာစိုပ်လဝ်ညိညကီုဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။
အခိၚ်ဥူအံၚ်ကျဳတုၚ် ကေတ်တာလျိုၚ်ဂှ် အတိုၚ်စရၚ်ချဳဒရာၚ် မထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲဇာဇၞိက်ပရေၚ်မၞိဟ်ညးဂှ်မ္ဂး ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်ကျာ်ထဝ်၊ ၜဳကလေၚ်၊ သဓီု၊ ဇြပ်ဗု ကေုာံ ပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ် ဒၞါဲဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတး ဇြဟတ်ခိုဟ်တံဂှ် အာစိုပ်လဝ်စဵုကဵုဟွံမွဲ အောန်လဝ်ရ။
ဥူအံၚ်ကျဳတုၚ် ပ္ဍဲအရာတိုန်စိုပ်ပေါဲသ္ဘၚ်တံဂှ် ကော်ဏာလဝ် သီုသ္ကိုပ်ရးဌာန်ဂအုပ်ပၞာန်ရးအဂၞဲ သီုကဵုဝန်ဇၞော်ဂကောံအလဵုအသဳ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ခါန်ကၞက်တံသီုဖအိုတ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။
ဥဳအံၚ်ကျဳတုၚ် ဥက္ကဌဗော်ဖောအ်ဗြေဝ်ခိုၚ်ကၠိုက် မကျလဝ်ပေါဲရုဲမာဲ ပလီုကၠေံသွဟ်ပေါဲရုဲမာဲညးဍုၚ်ကွာန်တံ အတေၚ်အဓမ္မတုဲ ပၠံၚ်ၜးကေတ်လဝ်အဝဵုဂှ် ဂကောံအလဵုအသဳ ညးမသ္ကိုပ်သ္ကဂှ်ဝွံ စၞးဒးရေၚ်တၠုၚ်ကဵု ပရေၚ်ဒုၚ်ကာညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် ဖအိုတ်ကၠုၚ်အခိၚ် သၞာံ ၂၀၂၃ ပွိုၚ်မွဲသၞာံ ရပ်စပ်ဘဏ္ဍာကၟိန်ဍုၚ်တုဲ တိုန်ဒၟံၚ် ပေါဲသ္ဘၚ်ဟွံဒှ်ဖဵု သွက်ညးဍုၚ်ကွာန်တံသၟးဂှ် နကဵုသြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) မ္ဒးပ္တိုန်ထ္ၜးဏာ နဒဒှ်စၟတ်သမ္တီရ။