မတ်မလီု၊ ဂျောန် ၂၅
အပ္ဍဲတိဍာ်အုပ်ဓုပ်ကဝ်တူလေဝ် ဟိုတ်နူဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် သာတုဲပန်ပှော်ဗ္တိုက်ကၠုၚ် လ္တူညးဍုၚ်ကွာန်ကောန်အရာပ်တံ နကဵုတၚ်ရန်တၟံနွံနွံဂှ်ရ ညးပါဲဒဴဘဲပၞာန် နွံကၠုၚ် စဵုကဵုမွဲပြကောဋိကိုဋ်ရောၚ် ပဒိုဝ်သဝ်ကလာသေ ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေၚ် KNU ဟီုရ။
အတိုၚ်တၚ်လလောၚ်တြး ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေၚ် KNU ဂှ်မ္ဂး စနူအခိၚ်ဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ စဵုကဵုဂိတုမေ သၞာံ ၂၀၂၄ ဏံ ညးဍုၚ်ကွာန် ထောံလသာသ္ၚိဌာန် ဒးဂြိပ်ဒဴပါဲဒလေတ်ဒၟံၚ် အပ္ဍဲတိဍာ်အုပ်ဓုပ်ကဝ်တူလေဝ်တံ နွံကၠုၚ်လဝ် စဵုကဵုမွဲပြကောဋိကိုဋ် ထပှ်ဠက်ပြၚ်ရ။
နကဵု KNU လၟိဟ်ညးဍုၚ်ကွာန်ပါဲဒဴဘဲပၞာန် ထောံလသာသ္ၚိဌာန် မ္ဒးဂြိပ်ဒဴပါဲဒလေတ်ဒၟံၚ် ၆ ကိုဋ်ပြၚ်ဂှ် ကဵုလဝ်အရီုဗၚ် စပ်ကဵုပရေၚ်ဗ္စာရဏာမၞိဟ်တံ မာန်လဝ်တုဲ ညံၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်ပါဲဒဴဘဲပၞာန်သီုဖအိုတ် ဂွံကလိဂွံ အရီုဗၚ်ပရေၚ်ဗ္စာရဏာမၞိဟ်တံဂှ် ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ်ဖိုဟ်ရောၚ် ကဵုလဝ်သမ္တီရ။
ပ္ဍဲတိဍာ်အုပ်ဓုပ်ကဝ်တူလေဝ်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုခရိုၚ်မၞုံ ၇ ဂှ် ပ္ဍဲတိဍာ်ဒပ်မဟာ ၃ ခရိုၚ်ညံၚ်လေဝ်ပေန်ဂှ် လၟိဟ်မၞိဟ်ပါဲဒဴဘဲပၞာန် နွံဒၟံၚ်ဂၠိုၚ်အိုတ်တုဲ လၟိဟ်ညးပါဲဒဴဘဲပၞာန် အပံၚ်ဖအိုတ် ဗ္ဒါဲ ၅ ကိုဋ် နွံလဝ်ရောၚ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲတၚ်လလောၚ်တြးဂှ်ရ။
ညးပါဲဒဴဘဲပၞာန် ထောံလသာသ္ၚိဌာန် မ္ဒးဂြိပ်ဒဴပါဲဒလေတ်ဒၟံၚ်သီုဖအိုတ် သ္ဂောံဂွံအရီုဗၚ်တံဂှ် နကဵု KNU ဆက်စၠောံကဵုဍုၚ်သ္အာၚ်တုဲ သွက်ဂွံကလိဂွံအရီုဗၚ်ဂှ် ဆက်ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ်ရောၚ် ပဒိုဝ်သဝ်ကလာသေ ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး KNU ဟီုရ။
“ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ထ္ပက်ပၞာန်ဟွံပိုတ်သ္ကုတ်တုဲ နကဵုတၚ်ရန်တၟံနွံနွံ ပန်ပှော်ဒၟံၚ်တံဂှ်ရ မၞိဟ်တံဏံ ဆက်တုဲသ္ဂောံဂွံအရီုဗၚ်ဂှ် နွံပၟိက်ရ။ ဂွံဂွံသီုဖအိုတ်ဂှ်လေဝ် ဆက်စၠောံကဵုဍုၚ်သ္အာၚ်တုဲ ပိုယ်တံ ဆက်ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ်ရ။ ကိစ္စလၟိဟ်ညးပါဲဒဴဘဲပၞာန်တံ ပဵုတိုန်ကၠုၚ် သာ်ဏံဂှ်တှ်ေ လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဒပ်ပၞာန်ဂှ်တှ်ေ ပန်ပှော်ဗ္တိုက်ကၠုၚ် လ္တူကောန်အရာပ်တံ နကဵုတၚ်ရန်တၟံနွံနွံဂှ်လေဝ် ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်တုဲ ညးပါဲဒဴဘဲပၞာန်တံ ဂၠိုၚ်တိုန်ကၠုၚ် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်ဟီုဂှ် ဟီုဂွံရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
အတိုၚ်စၟတ်သမ္တီ ဂကောံမၚ်ရံၚ်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဍုၚ်ဗၟာ BNI ဂှ်မ္ဂး နူအခိၚ်သီအဝဵု စဵုကဵုသၞာံဏံ ဂိတုမေ ၂၅ အပ္ဍဲပွိုၚ် ၄၀ ဂိတုဏံဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်ပါဲဒဴဘဲပၞာန် အလုံဍုၚ်မွဲ နွံကၠုၚ် ပိပြကောဋိကိုဋ်ပြၚ်တုဲ သၞာံတုဲကၠုၚ် ၂၀၂၃ တေံဂှ် ဒှ်သၞာံလၟိဟ်ညးဍုၚ်ကွာန်ပါဲဒဴဘဲပၞာန်ဂၠိုၚ်အိုတ်ရောၚ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၃ နူပၞာန်တဝ်စၞေဟ်ပၠန်ဂတး ဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတးတံ ပြံၚ်ကၠုၚ်လွေဟ်ပၞာန်ထ္ပက်ဂှ် လၟိဟ်ညးပါဲဒဴဘဲပၞာန် ဂၠိုၚ်အိုတ်ဒှ်ဒၟံၚ်ဂှ် ရံၚ်ကေတ်မ္ဂး ဗွိုၚ်ပၞာန်သၠဲကၠုၚ်ဗက် ပရေၚ်ဂီုကၠီုညးဍုၚ်ကွာန် ကေုာံ ပရေၚ်လမျီုဂွံဂျိုၚ်တဴအာတံဂှ်ဝွံ သာတုဲဒးဒုၚ်ဘပဠဒၟံၚ်ရောၚ် BNI သ္ဂးရ။
မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် ညးဍုၚ်ကွာန်ပါဲဒဴဘဲပၞာန်ဂမၠိုၚ်ဝွံ အပ္ဍဲအခိၚ်ဗြဲဏံ ဒးဂဗဒၟံၚ်ကဵုပြသၞာပရေၚ်ထတ်ယုက်ဂမၠိုၚ် မပ္တံကဵုမံၚ်ပရေံ၊ ဂၞဴအာ၊ ယဲဇွဟ်တံ မဒှ်တုဲ အန္တရာယ်ဘဲသဘာဝ ကေုာံ သွက်ပရေၚ်ဂယိုၚ်လမျီုတံဂှ် ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက်ဂဗဒၟံၚ် အခက်အခုဲနာနာရောၚ် သဝ်နန္ဒသူ ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး အခေါၚ်အရာမၞိဟ်ကရေၚ် KHRG ဟီုရ။
“ယဲဂၞဴအာ မံၚ်ပရေံ ဒှ်လေပ်အခိၚ်ကသီုတံဏံဂှ်ကီု၊ ယဲဇွဟ် ဒှ်ဂၠိုၚ်တံဂှ်ကီု ဖဵုအဆက်လက္ကရဴ စပ်ကဵုပရေၚ်ထတ်ယုက်တံဂှ်လေဝ် ဒးဂဗဒၟံၚ်တုဲ ဒၞါဲမံၚ် ဗွဲမဂီုကၠီုဟွံမွဲတုဲ ဘဲသဘာဝဂှ်လေဝ် ထပ်ဒးဂဗအာဂှ်နွံ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ သွက်ပရေၚ်ဂျိုၚ်လမျီု ဂွံဒတူလိုၚ်တံဂှ်ကီု သွက်ဂွံလွဳယဲ အခေါၚ်မၚ်မွဲပရေၚ်ထတ်ယုက်တံဂှ်လေဝ် အခိၚ်ကာလကသီုဏံ ခက်ခုဲဒၟံၚ်ဂှ်တှ်ေ ပိုယ်တံ ဂွံဆဵုကေတ်ရ” သာ်ဝွံ သဝ်နန္ဒသူ ဟီုရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် လၟိဟ်ညးပါဲဒဴဘဲပၞာန် ဂၠိုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဂှ်ဝွံ ဒှ်ဟိုတ်သ္ဇိုၚ် ဂွံဒှ်အကြေပ်အဂြတ် သွက်ပရေၚ်ဗ္စာရဏာမၞိဟ်တံမွဲတုဲ က္တဵုဗဒှ်ကဵုအကြေပ်အဂြတ် သွက်ပရေၚ်ဗ္စာရဏာမၞိဟ်တံဂှ်လေဝ် ဒှ်ဖဵုအဆက် ပဋိပက္ခရပ်လွဟ်ရောၚ်ဂှ် ညးဆက်ဟီုရ။
ဗွဲတၟေၚ် နကဵုဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဆက်ကၠောန်သ္ပဒၟံၚ် ပရေၚ်ထ္ပက်ပၞာန်တံဂှ်တုဲ ပဋိပက္ခရပ်လွဟ်တံ ဆက်က္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်ဏောၚ်ဟီုမ္ဂး အကြေပ်အဂြတ်ပရေၚ်ဗ္စာရဏာမၞိဟ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံကဵု အကာဲအရာ ဒးဒုၚ်ဝးပ္ကဝ်အခေါၚ်အရာမၞိဟ်တံဂှ်ဝွံ ဆက်တုဲဇြဟတ်ဇၞော်အာဒၟံၚ်ဏီဂှ် သဝ်နန္ဒသူ သ္ဂးရ။
ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာ လၟိဟ်မၞိဟ် ၅၅ ပြကောဋိကိုဋ်နွံဂှ် ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ ဟိုတ်နူပဋိပက္ခရပ်လွဟ် မသ္ကာတ်မြဟ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်တံဂှ်တုဲ လၟိဟ်မၞိဟ်အလုံဍုၚ်မွဲ ပိပြကောဋိကိုဋ်ပြၚ်ဂှ်ဝွံ ထောံလသာသ္ၚိဌာန် ဒးဂြိပ်ဒဴပါဲဒလေတ်ဒၟံၚ်ရောၚ် တၚ်နၚ်ရုၚ် UNOCHA ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−KHRG