ဗထူ၊ ဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၃
ဂွံကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲဂှ် နွံပၟိက်ကဵုပရေၚ်ဂီုကၠီုကဵု ပရေၚ်ညိၚ်ဝတ်တံတုဲ နကဵုဒပ်ပၞာန် ဒဒှ်မထ္မံက်ကၠုၚ်ပေါဲပၞာန် သၠဲကၠုၚ်တိဍာ်တံဂှ် ကၠောန်အာဏောၚ်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ် ဟီုကြီုလဝ်ရ။
ပ္ဍဲဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၂၁ တေံ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် စိုပ်ဒၟံၚ်ဍုၚ်ဗထူ ရးသေံသ္ကုတ်သၠုၚ်ကျာဂှ် အခိၚ်အာစိုပ်ဘာပရေၚ်ဗ္တိုက် ကေုာံ အသေအဟာန်စှ်ေဘာအလံၚ်ဗိုလ်တံဂှ် ဟီုလဝ်ကဵု သၞာဲဒဴဂမၠိုၚ်ကဵု ကောန်တန်ဗ္တောန်ဂမၠိုၚ်ရ။
ဟိုတ်နူဒးကၠောန်ဗဒှ်ကဵု ပေါဲရုဲမာဲတွဵုဏောၚ်ဂှ်တုဲ ဂွံကၠောန်ဗဒှ်ဗွဲမအံၚ်ဇၞးမာန်ဂှ် အပ္ဍဲဍုၚ် ညံၚ်ပရေၚ်ဂီုကၠီု ကေုာံ ပရေၚ်ညိၚ်ဝတ် သ္ဂောံနွံဂှ် နွံပၟိက်ဒၟံၚ်ဂှ်ရ ၜိုတ်သၟဟ်အစောံ ပ္တိတ်အာဇြဟတ်ဏောၚ်ဂှ် သ္ဂးရ။
ဂကောံရပ်လွဟ်ဂမၠိုၚ် သၠဲကၠုၚ်တိဍာ် ထ္မံက်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ပေါဲဗ္တိုက်တံဂှ် နကဵုဒပ်ပၞာန် ပံၚ်တောဲကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်နွံပၟိက်ကဵုပရေၚ်ညိၚ်ဝတ်တအ်တုဲ ဆက်ဝေၚ်အာပၞာန် ဗဗွဲဓဝ်ဂှ်ဏောၚ်ဂှ် ဟီုရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ နကဵုကောန်ဒပ် ဒးဒၟံၚ်တာလျိုၚ် ပ္ဍဲတမ်ဒပ်၊ ဂကောံဒပ်နာနာတံ ပံၚ်တောဲကဵုညးဍုၚ်ကွာန်တံတုဲ သွက်ဂွံယိုက်ဂၠေၚ်အာလျိုၚ်ပရေၚ်ပၞာန် ကေုာံ ပရေၚ်ဂီုကၠီု အပ္ဍဲဒေသတိဍာ်တံဂှ်အိုတ်ညိဂှ် ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်လဝ်ရ။
အကြာပ်ဒပ် ဇြေယျ သ္ပလဝ်ဇြဳဒဳအာမ် နူကဵုဒပ်ကျာဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲပၠန်ဂတးလၟုဟ်ဏံ ညံၚ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂွံဒးဂိဂှ် ညးမသၟဟ်အစောံဂှ်တှ်ေ ဒှ်ဂကောံရပ်လွဟ်သ္ကုတ်သၟဝ်ကျာတေံဂှ်တုဲ ယဝ်ရဒေါအ်ပန်ပှော် ကုဂကောံတံဏံမာန်မ္ဂး ဍိုက်ဗ္တိုက်အာ ဒၞါဲသှ်ေဒၟံၚ်တံမာန်ရောၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“ပ္ဍဲဒၞါဲဏံ စွံထောံ KIA မွဲစုတ်တုဲ ကုဂကောံပိဂကောံ AA, MNDAA, TNLA တံဏံဂှ် ယဝ်ရဍေံ (စကစ) တက်ကျာသ္ဂောံဒေါအ်ပန်ပှော်တုဲမ္ဂး ဒၞါဲသှ်ေဒၟံၚ်တံဂှ် ဍိုက်ဗ္တိုက်ဂွံအာဏောၚ်။ ဟိုတ်ဒှ်သာ်ဂှ်ရ ဟီုကၠုၚ်လဝ်အရေဝ်သာ်ဏံရောၚ် ထေၚ်ကေတ်ရ။ ယဝ်ရဟွံဒေါအ်ပန်ပှော် ကုဂကောံတံဏံဏီပုဟ်ဟီုမ္ဂး ရဲလ္ပာ်တံဏံ ( ဂကောံပၠန်ဂတး) တံဂှ်လေဝ် သၠုၚ်ပ္တိုန်အသိၚ်ပရေၚ်ပၞာန်မ္ဂး လ္ပာ်မေန်အံၚ်လှာၚ် ကၠောန်အာပၞာန်ထ္ပက်မာန်ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ပၞာန်ဒုၚ်သၟးရဂှ် ဒးဂ္စါန်ကၠောန်အာတၟာလှ်ေဏောၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
အခိၚ်လၟုဟ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကလေၚ်ဗပေၚ်လဝ်ဇြဟတ် နကဵုကောန်ဒပ်စှ်ေနူတန်ဗ္တောန်ကွတ်ပၞာန်တံကီုလေဝ် နူကဵုမှဲအကး ကဵုကၠုၚ်ဇြဟတ်ဒရိုဟ်ဂှ် ဂၠိုၚ်နူကဵုပၞာန်ထ္ပက်ဗလးတိဏီတုဲ ဂွံကၠောန်အာပၞာန်ဒုၚ်နွံဂှ် ညးဆက်ဟီုရ။
နကဵုအစဳဇန် အလဵုအသဳကြုက် လုပ်စိုပ်ပ္ညဳပ္ညပ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲပရေၚ်ဍုၚ်ဗၟာဂှ်မ္ဂး တုဲကၠုၚ်ဂျာန္နဝါရဳတေံ အကြာဒပ်ကဝ်က MNDAA ကဵု ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ် ထ္ပက်လဝ်စၟတ်တဲဒေါအ်ပန်ပှော်ရောၚ် လ္ပာ်ကြုက် ဟီုပ္တိတ်ကၠုၚ်လဝ်ရ။
ဆက်တုဲ အကြာဒပ်တအာၚ် TNLA ကဵု ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ဂွံဒေါအ်ပန်ပှော်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၆ ကဵု ၁၇ တေံ နကဵုအစဳဇန်ကြုက်ဂှ် ညးစၞးၜါလ္ပာ် ဆဵုဂဗလဝ်ညးသ္ကအ်ကီုလေဝ် ဟွံဂွံတၚ်တုပ်စိုတ်မွဲသာ် ပေါဲသဳကၠဳတုဲဒှ်အာလဝ်ရ။
ဒပ်ပၞာန်ရခေၚ် AA ထ္ပက်ဒၟံၚ်ပၞာန် ကုတမ်ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ မဒှ်ဒၞါဲဒတန်ဗြိုဟ် နွံဒၟံၚ်ပ္ဍဲသေတ်တိုဲ တွဵုရးရခေၚ်ဂှ်တှ်ေ လလောၚ်တြးလဝ် သ္ဂောံသဳကၠဳပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ကီုလေဝ် ပြဟ်ဟ်ဏံ ဟွံဂွံဆဵုကဵု ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဏီရ။
ပံၚ်တောဲကဵုညးဒေသတံတုဲ ဝေၚ်အာပၞာန်ဏောၚ် ဟီုဂးဒၟံၚ်ဂှ်လေဝ် ရန်လဝ် သွက်ပၞာန်မၚ်ကွာန်ပအိုဝ်၊ ဒပ်သေံဍာဲ မပံၚ်တောဲဒၟံၚ်ကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ၊ သီုကဵုပၞာန်မၚ်ကွာန်ဂကောံတၞဟ်ဟ်တံဂှ်ရောၚ် ကိုဝ်ဇြေယျ ထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ်တှ်ေ ဂကောံရပ်လွဟ်လ္ၚဵုတံဝွံ ပံၚ်တောဲကဵု NUG, CRPH, PDF တံတုဲ ညံၚ်ဂွံအုပ်လဒံညးဍုၚ်ကွာန်တံ နကဵုဓဝ်ဖေက် ကေုာံ ညံၚ်ဂွံသၠဲတိဍာ်မာန်ဂှ် ထ္ၜးဟိုတ်ကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တုဲ ရပ်ဒၟံၚ်လွဟ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
ဂကောံပၠန်ဂတး ဒ္ဂေတ်ဗက်ဒၟံၚ်ဂၠံၚ်တရဴရပ်လွဟ်တံဂှ်ဝွံ ကေတ်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ထာဝရတုဲ သ္ဂောံကွာ်ဂၠံၚ်တရဴဒဳမဝ်ကရေဇြဳဗော်ဇဳ ကရောံကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ နူကဵုပရေၚ်ဏံဂှ် တိဍာ်ညးကဵုညး ဂွံဂွံအဝဵုဂှ် ကၠောန်ဒၟံၚ်ဂၠိုၚ်ဏောၚ် စောဲစပ်လဝ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် စပ်ကဵုပၞာန် နူဒပ်ပၞာန်ဗၟာ မဝေၚ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ဂှ်တုဲ အလုံညးဍုၚ်ကွာန် မနွံပၟိက်ကဵုပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်တံ ဘိုၚ်ပူဗိုၚ်ကဵုဇြဟတ်တုဲ သွက်ဂွံထပိုတ်ကၠေံရိုဟ်ကၞက် ကုဂကောံပၠန်ဂတးတံဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန် ကေုာံ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ကၠောန်အာမွဲစွံဏောၚ်ဂှ် ဟီုလဝ်ရ။
ဒံက်တာသဳရိမန်ဆာန် ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ကရောၚ်ပၞာန်ရာမည ဖျေံသ္ဇိုၚ်သ္ကုတ်သၠုၚ်ကျာဂှ်တှ်ေ ကၠောန်ဒၟံၚ်ညံၚ်ဓဝ်ဖေက်ဂွံအုပ်ဓုပ်ဓလီုဂွံ ညးဍုၚ်ကွာန်ဟၟဲကဵုဒုဟ်ဒဏ်တံဂှ် ညးဂှ်ရောဟီုဂှ်တှ်ေ ညးဍုၚ်ကွာန်တံ တီအိုတ်ရဏောၚ်ဂှ် ခၠေဝ်ကၠုၚ်လဝ်ရ။
“အကာဲအရာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ပရေၚ်ပၞာန် က္တဵုဒှ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဗလးတိဏံဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ တီအိုတ်ရ။ ညံၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်ဟၟဲကဵုဒုဟ်ဒဏ်တံ ဓဝ်ဖေက်ဂွံအုပ်ဓလီုအာဂှ် ထောံဂြာတ်မခတိုဟ် အကြာဍုၚ်အကြာကွာန်၊ စံၚ်ယတ်ပြိုက်ဂစိုတ်ဒၟံၚ်ဂှ် ညးဂှ်ရောဟီုဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဂွံညာတ်ဒၟံၚ် နကဵုမတ် အရိုဟ်တ္ၚဲရ။ တုဲပၠန် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်တှ်ေ ပံၚ်တောဲကဵုညးဍုၚ်ကွာန်တံတုဲ ကလေၚ်စၟဳတ် ဂကောံပၠန်ဂတးတံဏောၚ်ဟီုဂှ်လေဝ် အဓိပ္ပာယ်ဟွံမွဲပုဟ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ပ္ဍဲဗလးတိဂှ်လေဝ် ပရေၚ်ပံၚ်တောဲညးဍုၚ်ကွာန်တံဟွံမွဲ ဒစဵုဒစးဒၟံၚ်သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန် သီုဂတမတ် သီုကြဴမတ်တံဂှ်တုဲ ဇၟာပ်ပေါဲဗ္တိုက်ဂှ်လေဝ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဒးဆောံလေၚ်ဒၟံၚ်တိဍာ်တံရောၚ် ညးထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
အပ္ဍဲပေါဲဗ္တိုက်ထပိုတ်ရိုဟ်ကၞက်သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဒးဗလးလဝ်ဍုၚ် စဵုကဵု ၉၅ ဍုၚ်တုဲ ဒဒှ်မဌာန်ဂအုပ်ပၞာန်ရးၜါ မဒးကျဗြံအာဂှ်လေဝ် ပြံၚ်လှာဲထောံ ဝၚ်ဒပ်ပၞာန်မွဲပ္ၚံက်ရ။
အတိုက်လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် ဌာနဝန်ဇၞော်ကာစဵုဒၞါ NUG ဂှ်မ္ဂး အလုံဍုၚ်မွဲဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဒးဗလးလဝ်ပွိုၚ်ဍုၚ် ၅၅ တၟံကၠံတုဲ သှ်ေ ၂၄ တၟံကၠံဂှ်တှ်ေ ဒှ်ဒၟံၚ်ပေါဲဗ္တိုက်တုဲ နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် အုပ်ဓလီုဂွံလဝ် ၜိုတ် ၃၂ တၟံကၠံဓဝ်ရ။
အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ်လေဝ် နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက်ကဵုပေါဲဗ္တိုက်အလုံဍုၚ်မွဲဂှ် ပဋိပက္ခရပ်လွဟ်ပ္ဍဲဒေသတံ အိုတ်အးအာမှဟေၚ် ကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲဗၠးၜးဗဗွဲဓဝ်မာန်ဏောၚ်ဂှ် ဟီုလဝ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−MOI