မတ်မလီု ၊ ဒဳဇြမ်ပါ ၂၄
ညးတၠအကံက် Facebook ၉ တၠတံ သွက်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ် ညံၚ်ဂွံအထေၚ်ဗၠတ်လ္တူပေါဲရုဲမာဲ ကဝ်မယှေန်ပၞာန်ကၠောန်အာဏံ ဟိုတ်နူချူဆန်တြးလဝ်တုဲ ဒးဒုၚ်ရပ်ပံက်အမှု နကဵုဥပဒေပရေၚ်စဵုဒၞာ ပေါဲရုဲမာဲရဂှ် ဂွံတီနူကဵုလိက်ပရိုၚ်တြးဝါဒ ပ္ဍဲကဵုဒဳဇြမ်ပါ ၂၂ ရ။
အတိုင်လိက်ပရိုၚ်တြးဝါက ဒပ်ပၞာန်ထိၚ်ချုက်လဝ်တံချူလဝ်မ္ဂး ရန်ကဵုပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၂၅ ညံၚ်ဂွံလီုလာ်အာတုဲ မၞိဟ်ပလီုပထုဲမံၚ် မွဲနဲမွဲဗီုတံဂှ် ဒပ်ပရေၚ်ဂီုကၠီုတံ နကဵုဥပဒေပရေၚ်စဵုဒၞာပေါဲရုဲမာဲ ကေတ်မံၚ်အရေဝ်ပိုတ်တ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
လၟေၚ်ပရေၚ်ကမၠောန်ပေါဲရုဲမာဲ ညံၚ်ဂွံလီုလာ်ယုတ်ဒေက်စှ်ေအာ ပ္ဍဲကဵုဇာဖိုၚ်မုက်လိက်ပရေၚ်မၞိဟ်တံကီု ပ္ဍဲကဵုအကြာဒၞာဲဆေင်စပ်ကဵုညးဂမၠိုၚ်တံကီု မၞိဟ်တံဏံကၠောန်သ္ပလဝ် ပရေၚ်ဟီုဂးဟဝ်တွံ၊ စန်ဒက်ဆဝ်ဗ္ၚုဟ်၊ ထ္ၜးဆန္ဒ၊ ချူဆန်လိက်ပတ်၊ ဗာန်ချိက်လဝ်ပဝ်သတာ တြးလဝ်ရုပ်ရမျှာၚ်တံရောၚ် သ္ဂးရ။
စနူတုဲကၠုၚ် ဂိတုနိုဝမ်ပါ တတိယသတ္တဟတေံ အကြာဒဳဇြမ်ပါ ၁၉ ဏံ ရဲနူကဵု နေပျဳတဝ်၊ တွဵုရးသေံ၊ ရးဧရာဝတဳ၊ ရးဗဂေါ၊ ရးသဂိုၚ်ကဵု ရးမာန္တလေဝ် တၠအကံက် Faecbook ညးတြုံညးဗြဴ ၉ တၠတံဂှ် ကဝ်မယှေန်ပၞာန် ရပ်ထိၚ်ပံက်လဝ်အမှုရ။
လ္တူအကံက် Facebook မၞိဟ်တံဏံ ညံၚ်မၞိဟ်ဂမၠိုၚ်ဂွံအထေၚ်ဗၠေတ်ပေါဲရုဲမာဲ ချူဆန်လဝ်တံဂှ် ထပ်တြးလဝ်ကီုထပ်ချူလဝ်ကီုဂှ် ဂၠိုက်ဂၠာဲစၟဳစၟတ်ဆဵုလဝ်ရောၚ် ကဝ်မယှေန်ပၞာန်ထ္ၜးလဝ်ဟိုတ် သ္ဂးရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲကဵုရုၚ်ဗၠာဲသၟိၚ်ဆေင်စပ် သၟဝ်တဲကဝ်မယှေန်ပၞာန်တံဂှ် ရဲတၠအကံက် Facebook တံဏံ ဒးဒုၚ်ပံက်လဝ်အမှု နကဵုဥပဒေပရေၚ်စဵုဒၞာပေါဲရုဲမာဲ ၝောံပိုဒ် ၂၃(က) ရ။
ယြဴပူဂဵုလဵုဟွံဟီု ယဝ်ရဖံက်ပကဝ်ကၠောန်လဝ်တင်စဵုဒၞာဏံမ္ဂး အောန်အိုတ်ဒဏ်ထံၚ် နူကဵု ၃ သၞာံ ဂၠိုၚ်အိုတ် ထံၚ် ၇ သၞာံ ဒးဖျေံသၟးဟွံက ဒဏ်သြန်ဂှ်လေဝ်ထပ်ဖျေံမာန်ကီုရောၚ် ပ္ဍဲဥပဒေဏံချူခၞံလဝ်ရ။
ကြပ်ကၠုၚ်မံၚ်ကဵုပေါဲရုဲမာဲဟဍၚ် ကဝ်မယှေန်ပၞာန် ဆက်ဗက်ဂၠာဲရပ်မာန်တုဲ ထေက်ကဵုဒးစကာအာ Facebook ညံၚ်ပရေၚ်ဂီုကၠီုနွံနွံဂှ် ညးအုပ်ကာ ကံၚ်သဳပရိုၚ်မဳဒဳယာဗၠးၜးဗမာ IPCM ဥူတိုဝ်ဇဝ်လာတ် ကဵုကသပ်ရ။
“အဲထေၚ် ညးစကာတံ Digital Literacy ပဵုဒးနွံလဝ်ထေက်။ ဖျေံလဝ် Lock အကံက်ဇကု။ ပ္ဍဲကဵု Facebook စပ်ကဵုပရေၚ်ဂီုကၠီု safety ဗီုဇကုကဵုဇကု လ္ၚတ်ကေတ် self learning ဂွံမံၚ်။ တုဲပၠန် ပဵုတုဲစွံအာသတိညိ။ ပရေၚ်ရပ်မၞိဟ်ဂှ် ဆက်နွံမံၚ်ဏောၚ်။ မုဟိုတ်ဒှ်ဒှ် ဟွံမိက်ကဵု ဒေါအ်ထောံ ပရေၚ်ဟီုဂး ဗွဲမသၠးပွးတံရ။ ဆဂး သွက်ဇကုပရေၚ်ဂီုကၠီုနွံနွံ အကာဲအရာ ဟီုဂွံမာန်ဂှ် နွံမံၚ်တၟာဂမၠိုၚ်ဏီ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ပ္ဍဲဂိတုတုဲကၠုၚ်တေံ စပ်ကဵုပရေၚ်တြးဝါဒပရေၚ်ဇာတ်တုဲ ရဲချူလဝ်ပရေၚ်ပါ်ပါဲလ္တူ Facebook တံ၊ ရဲကဵုလဝ် Love React ဒါရိုက်တာ ၃ တၠကဵု ညးချဳဒရာၚ်ထ္ၜးရုပ် ၂ တၠတံဂှ် ကဝ်မယှေန်ပၞာန်ကေတ်အရေဝ်ရပ်စပ်လဝ်ရ။
မွဲလပါ်ပၠန် မၞိဟ်ဂစိုက်ထောံလဝ်ယာတ်ဂတဵုမုက် စန်ဒက်တံၚ်ဂြဲမာဲပေါဲရုဲမာဲ နူကဵုဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ၜါဗော် သွက်ဂွံလုပ်ပြိုၚ် ပေါဲရုဲမာဲအလုံဍုၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဒဳဇြမ်ပါ ၁၇ ကဝ်မယှေန်ပၞာန် ရပ်ဂွံညးတြုံၜါတၠတုဲ ပံက်လဝ်အမှုရ။
ဂတဵုမုက်တံၚ်ဂြဲမာဲ ဗော် “ပြည်သူ့ရှေ့ဆောင်ပါတီ” ပွိုၚ်ဍုၚ်လှိုၚ် ရးလ္ဂုၚ်ကေုာံ ဂတဵုမုက်တံၚ်ဂြဲမာဲ ဗော်ပျဳခိုၚ်ဖျို ပွိုၚ်ဍုၚ်တံၚ်ဂျဳ တွဵုရးသေံဂှ် ညးတြုံၜါတၠဏံ ဂစိုက်ပလီုထောံလဝ်ရောၚ် လိက်ပရိုၚ်တြးဝါဒတံချူထမံက်လဝ်ရ။
သွက်ဒဒှ်ဏံ ပံက်လဝ်အမှု နကဵုဥပဒေပရေၚ်စဵုဒၞာပေါဲရုဲမာဲ ၝောံပိုဒ် ၂၄(က) တုဲ ယဝ်ရအမှုဏံ ဖံက်ပကဝ်လဝ် ဒှ်ဍာံမ္ဂး အောန်အိုတ် ဒဏ်ထံၚ်နူကဵု ၃ သၞာံ ဂၠိုၚ်အိုတ် ထံၚ် ၇ သၞာံ ဒးဖျေံသၟးဟွံက ဒဏ်သြန်ဂှ်လေဝ် ထပ်ဖျေံမာန်ကီုရောၚ် ပ္ဍဲဥပဒေဏံချူခၞံလဝ်ရ။
စပ်ကဵုဥပဒေပရေၚ်စဵုဒၞာပေါဲရုဲမာဲတုဲ ပ္ဍဲကဵုနိုဝမ်ပါ မွဲဂိတုဂှ် ကဝ်မယှေန်ပၞာန်ရပ်စောဲလဝ်အမှု မၞိဟ် ၄၀ နွံမံၚ် နူကဵုဂကောံ “ရမျှာၚ်” ချဳဒရာၚ်မံၚ် ပရေၚ်အခေါၚ်ဟီုဂးဗွဲမသၠးပွး လလောၚ်ပတိတ်လဝ်ရ။
အပ္ဍဲဏံ မၞိဟ် ၂၁ တၠဂှ် ဒးဒုၚ်ပတိတ်လဝ်ဝရာန်တုဲ သှ်ေမံၚ် ၁၇ ဂှ် ဒးဒုၚ်ရပ်ကၠေၚ်လဝ်၊ ၂ တၠပၠန်ဂှ် ဒးဒုၚ်ဖျေံလဝ်ထံၚ် ၁၇ သၞာံမွဲတၠကဵု ၄၂ သၞာံမွဲတံရ။
တုဲပၠန် ဂကောံမဳဒဳယာ ၂ ဂကောံကေုာံ ဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတးရပ်လွဟ် ၇ ဂကောံလေဝ် ဒးဒုၚ်စောဲလဝ်အမှု နကဵုဥပဒေဏံကီုရောၚ် နူကဵုဂကောံ “ရမျှာၚ်” လလောၚ်တြးလဝ်ရ။
ဟိုတ်နူ ပလီုပထုဲမံၚ်ပေါဲရုဲမာဲ နကဵုနဲကဲစုၚ်ၚ်ဂှ် ဒဵုကဵုဒဳဇြမ်ပါ ၁၅ ဏံ လပါ်ကဝ်မယှေန်ပၞာန်ပံက်အမှု ကေတ်လဝ်အရေဝ် မၞိဟ်ကြပ် ၂၃၀ နွံမံၚ်ရောၚ် ဝန်ဇၞော်ကေၚ်ကာအပ္ဍဲဍုၚ် ဒုတိယသ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် ထောန်န်နံၚ် ဟီုလဝ်ရ။
ပရိုၚ်-သြၚ်လောန်တိုၚ်မ်
Photo – Social Media