လ္ဂုၚ်၊ အံက်တဝ်ဗာ (၁၉)
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်သီအဝဵု သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ် ဟီုဂးဒၟံၚ် သွက်ဂွံပလေဝ်ပလေတ် တၚ်စၞောန်ပျးလ္ၚဵု မပါလုပ် ပ္ဍဲသၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန် ၂၀၀၈ ဂှ်ဝွံ ဒှ်သွက်အဝဵုအာဏာဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ဂွံတြန်ကြန်ဟေၚ်ရတုဲ သ္ဇက်ဂွံဒုၚ်တဲမာန် ဟွံမွဲပုဟ်ဂှ် ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် (EAOs) တံ ဟီုဂးလဝ်ရ။
ပ္ဍဲဂလာန် တ္ၚဲချုက်လိက်ကသုက် ဒေါအ်ပန်ပှော် NCA ပေၚ် (၇) သၞာံ ပ္ဍဲဂိတုအံက်တဝ်ဗာ (၁၅) တုဲကၠုၚ်တေံဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဝွံ သွက်ဂွံထ္မံက်ရုပ်ရဴ အရာနွံပၟိက် တၚ်အာတ်မိက် ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံမာန်ဂှ် ဒးပလေဝ်ပလေတ် သၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန်ရောၚ်ဂးတုဲ ဟီုဂးလဝ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပ္ဍဲအရာရေၚ်တၠုၚ် လၟေၚ်ကမၠောန်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဂှ် ဒတူလိုၚ်အာ လ္တူလိက်ကသုက်ဒေါအ်ပန်ပှော် အလုံကၟိန်ဍုၚ်မွဲ NCA ကေုာံ သၞောဝ်သ္ဇိုၚ် ၂၀၀၈ ခိုၚ်ၚ်ကၠိုက်က်ရောၚ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ဂးလဝ်ရ။
ကောန်ဂကောံ ကမ္မတဳသ္ကိုပ်သ္ကဗဟဵု၊ ဒပ်ပၠတရဴဒဳမဝ်ကရေတ်တေတ် ကွးဘာအလုံဍုၚ်ဗၟာ (ABSDF) သ္ဂံၚ်သလိုၚ်ယောအံၚ်ဂှ် ဒၟါနူသီလဝ်အဝဵုဂှ်ရ သၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန် ၂၀၀၈ ဂှ် ပလီုထောံလဝ်တုဲတုဲရတုဲ ဂလာန်လဟီုလၟုဟ်ဝွံ သ္ဇက်ဂွံဒုၚ်တဲမာန် ဟွံမွဲပုဟ်ဂှ် ဟီုရ။
“ရံၚ်ကဵု ဍေံတံမဟီုဒၟံၚ် ကၠောန်ပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၂၃ ရောၚ်ဂှ်မ္ဂး သၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန် ၂၀၀၈ ဝွံ သွက်ဍေံတံ ဂွံဂွံအဝဵုလၟိုန်ထာဝရမာန်ဂှ် ဒှ်သၞောဝ်သ္ဇိုၚ် မချူခၞံလဝ်မွဲရောၚ်ဟီုဂှ် ထ္ၜးပျးဒၟံၚ်ပြာပြာကတ်တ်ရ၊ အေဂှ်တှ်ေ ပိုယ်တံ သၞောဝ်သ္ဇိုၚ် ၂၀၀၈ ဂှ် ပလီုထောံလဝ်တုဲတုဲရ၊ ကၠဟ်ထောံလဝ် သၞောဝ် ၂၀၀၈ ဏံ ပ္ဍဲနခၟိက်တုဲတုဲရ၊ ပိုယ်တံ သ္ဇက်ဂွံဟီု ကု ၂၀၀၈ ဂှ် မုဟၟဲရ” သာ်ဝွံ ညးသ္ဂးရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ဟိုတ်နူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ သွက်ဂွံဒက်ပ္တန်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် ဒှ်ဟွံမာန်တုဲ လိက်ကသုက်ဒေါအ်ပန်ပှော် NCA ဝွံလေဝ် လီုလာ်အာတုဲယျဂှ် သ္ဂံၚ်သလိုၚ်ယောအံၚ် သ္ဂးရ။
ဆ္ဂး က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်သီအဝဵုဂှ် ပ္ဍဲအရာယိုက်ဂၠေၚ်တာလျိုၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် ယိုက်ဂၠေၚ်ဒၟံၚ် ဗွဲမသၟဟ်ကဵု သၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန်တုဲ နကဵုကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ သွက်ဂွံဂါံကွာ်အာ ကုပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်အိုတ်ဂှ်ကဵု ဂကောံသၟေဟ် သ္ဂောံထ္ပက်စၟတ်တဲ NCA တံဂှ်လေဝ် သွက်ဂွံပါလုပ်ကၠုၚ်အိုတ်ကီုဂှ် ဟီုဂးလဝ်ရ။
ညးအုပ်ကာ(၁) ဗော်တောတက်ကောန်ဂကူကရေၚ်ဍာဲ (KNPP) ခူဒါန်နဳယဴဂှ်လေဝ် လ္တူဂလာန် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာတံ မဟီုဂးဒၟံၚ် ကဵုအခေါၚ်အရာ ကုကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံဟီုဂှ် ဓဝ်ပတှ်ေဟွံမွဲတုဲ သ္ဇက်ဂွံဒုၚ်တဲလေဝ် ဟွံမွဲပုဟ်ဂှ် ခၠေဝ်ပၠန်လဝ်ရ။
“ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ သီအဝဵုမိက်သ္ဂးသ္ဂး ထိၚ်အဝဵုမိက်ဂွံဟီုဟီု လက္ကရဴဏံတုဲဂှ် သၞောဝ် ၂၀၀၈ လေဝ် လီုအာယျ၊ NCA လေဝ် လီုအာယျ၊ မုဟွံမွဲရပုဟ်၊ နကဵုဍေံ ယဝ်ရစေတနာနွံ ကဵု ဒက်ပ္တန်ကၟိန်ဍုၚ်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳဏောၚ်၊ ဒက်ပ္တန်ဍုၚ်ဖေဝ်ဒရာဏောၚ်၊ ကဵုအခေါၚ်အရာ ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဏောၚ်မ္ဂး ဟွံဒးသီအဝဵုပုဟ်၊ လၟုဟ်ဍေံသီအဝဵုတုဲ ဂစိုတ်ဂယိုၚ်ဒၟံၚ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဂလိုၚ်ဂလိုၚ်ဏံ၊ စံၚ်ဒၟံၚ်ကွာန်တံ တုဲဂှ် ဒက်ပ္တန်ဍုၚ်ဖေဝ်ဒရာဏောၚ်၊ ကၠောန်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဏောၚ်၊ ကဵုအခေါၚ်အရာ ကုကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံဏောၚ် ဟီုဒၟံၚ်ဂှ် ညးလဵုမှ ဟွံပတှ်ေပုဟ်၊ သွက်ပိုယ်တံလေဝ် ဒှ်ကလောန်ပြဝစိုပ်တရဴတံ ဟွံသေၚ်ပုဟ်၊ အရာဏံဂှ် ဓဝ်ပတှ်ေ ဟွံမွဲရ” သာ်ဝွံ ညးသ္ဂးရ။
ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေၚ် KNU ပဒိုဝ်သဝ်တဝ်နဳဂှ်လေဝ် ဂလာန်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မဟီုဂးလဝ် ပလေဝ်ပလေတ်ကဵု တၚ်လ္ၚဵုလ္ၚဵု မပါလုပ် ပ္ဍဲသၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန် သွက်ပရေၚ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ ဟီုဂှ်ဝွံ ဆၜိုတ်ဗက်ဂၠါဲဟီုဒၟံၚ်ပြးဇး ဟွံမွဲကဵုအဓိပ္ပာယ်ရတုဲ သၞဖေဝ်ဒရာ ကဵု သၞဒဳမဝ်ကရေဇြဳဂှ်ဝွံ ဒှ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ရဂှ် ခၠေဝ်ပၠန်လဝ် သ္ကာတ်တ်မြဟ်ဟ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ကြဴနူထ္ပက်စၟတ်တဲ NCA ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၅ တုဲဂှ် လ္တူမကၠောန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် လၟေၚ်ကမၠောန်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် အဆက်က်ဂှ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ကၠောန်သ္ပပလာပ်ပထုဲဒၟံၚ်တုဲ ဖံက်ပလီုလဝ် တၚ်တုပ်စိုတ်တံအိုဿီုရောၚ် သာ်ဝွံ ပါ်ပါဲလဝ်ရ။
ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဥူတာန်သဵုနာၚ်ဂှ် ပရေၚ်ပလေဝ်ပလေတ် သၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် မေန်အံၚ်လှာၚ်ဂှ်ဝွံ ဒှ်သွက်သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန် အာယုက်ဂွံဂၠိၚ်ဟေၚ်ရဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“ကလေၚ်ဟီုဒၟံၚ် အရာတံဏံဂှ် မုမှ အဓိပ္ပာယ်ဟွံမွဲပုဟ်၊ ဣဏံအိုဿီုဂှ် သွက်သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန် အာယုက်ဂွံဂၠိၚ်၊ သွက်ဂွံဆက်ဒတူလိုၚ်မာန်တုဲ ဒှ်အစဳဇန်ဂကောံသီလဝ်အဝဵု သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ်တံရတုဲ အစဳဇန်ဏံဂှ် ဂကောံဇြဟတ် NUG, PDF, EAOs ဗွဲမဂၠိုၚ် ဟွံဒုၚ်တဲအိုတ်ပုဟ်၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဆက်အာဒၟံၚ် ကဵုအစဳဇန်ဏံမ္ဂးလေဝ် ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာ ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် ဒှ်ဟွံမာန်ပုဟ်၊ ဟွံတန်ကြန်မာန်ပုဟ်၊ သောၚ်ကလး ပြသၞာဍုၚ်ပိုယ် ဟွံမာန်ပုဟ်ဂှ် တော်ဆချိၚ်ခယျကေတ်ရ” သာ်ဝွံ ညးသ္ဂးရ။
အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ ဒးပံက်လဝ်မုက်ပၞာန် ကြပ်အလုံမွဲကၟိန်ဍုၚ်တုဲ ဂကောံ EAOs မထ္ပက်လဝ်စၟတ်တဲတံ မပါလုပ် သီုကဵုဂကောံဇြဟတ် EAOs ဟွံဂွံထ္ပက်လဝ်စၟတ်တဲ လ္ၚဵုတံ ကေုာံ ဂကောံပံၚ်တောဲ PDF တံဂှ် က္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်ပေါဲဗ္တိုက် ကဵုဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ အရိုဟ်ဒဒှ်တ္ၚဲရ။
ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မဒးဂိဒၟံၚ် ပ္ဍဲပေါဲဗ္တိုက်ဂှ်ဝွံ အခါလၟုဟ် ပလေဝ်ပလေတ်ကဵု သၞောဝ်သ္ဇိုၚ် သွက်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်ရောၚ် စန်ဒက်သၠေံသၠန်ကၠုၚ်ကီုလေဝ် ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် EAOs တံ ဟွံဒုၚ်တဲအိုတ်ရ။
ကမ္မတဳသ္ပစၞးကၠတ်ထဝ်ကၟိန်ဍုၚ် CRPH လေဝ် ပ္ဍဲဂိတုမာတ် စၟတ်တ္ၚဲ (၃) သၞာံတုဲကၠုၚ်တေံဂှ် ဒဒှ်ရပလီုကၠေံ သၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန် ၂၀၀၈ မချူခၞံလဝ် သွက်အဝဵုဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ဂွံဂၠိၚ်ဂှ်ရောၚ် လလောၚ်တြးလဝ်ကီုရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)