နယူယံက် – ဒဳဇြေန်ဗာ(၁၆)
တၚ်သ္ဂုတ်သွာတ် သွက်အလဵုအသဳကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဗၟာ ကေုာံတာလဳဘာန် ဂွံဗလးကဵုညးစၞးကုလသမဂ္ဂမာန်ဂှ် ၜိုန်ရပဆုဲပြံၚ်ဏာလဝ် နဒဒှ်အလန်ဒုတိယကီုလေဝ် ပ္ဍဲအခိၚ်ကၠုၚ်စိုပ်ပွိုၚ်တြဴဂိတုဏံ သွက်ဂွံကလေၚ်ချပ်ဂၞန်စန်စာကဵု နွံဒၟံၚ်ရဂှ် ဓမံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် ဗော်ဒုၚ်ကာစၟဳစၟတ်ဍာ်ဒကေဝ်ကုလသမဂ္ဂရ။
ကောံဓရီုကာနာနာကုလသမဂ္ဂ ညးလုပ်ဂကောံ ပါလုပ် (၁၉၃)တၠဂှ် ဆက်စပ်ကဵု တၚ်အာတ်မိက် ဒၞာဲညးသ္ပစၞးလေဝ်ဗျာတုဲ လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် တၚ်သ္ဂုတ်သွာတ်ပဆုဲပြံၚ်လဝ်ဂှ် စဳဇန်လဝ် သွက်ဂွံသ္ပအာဒ္တန် ပ္ဍဲဂိတုဒဳဇြေန်ဗာ စၟတ်တ္ၚဲ(၁၆)ဂှ်ရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ပ္ဍဲဗော်ဒုၚ်ကာစၟဳစၟတ်ဍာ်ဒကေဝ်ကုလသမဂ္ဂဂှ် ညးလုပ်ဂကောံ (၉)တၠပါလုပ်တုဲ ကၟိန်ဍုၚ်ရုယှာ၊ ကြုက် ကေုာံအမေရိကာန်တအ် ပါလုပ် နဒဒှ်ညးစၞးဒ္တန်ရ။
ပဆုဲပြံၚ်လဝ်တၚ်သ္ဂုတ်သွာတ်ဂှ် ညးစၞးမၞုံဒၟံၚ်လၟုဟ်ဏံဂှ် ပသှ်ေစွံလဝ်ခုၚ်ဂဇအ် သွက်ကၟိန်ဍုၚ်မဆေၚ်စပ်တအ်ရဂှ် ကလုတ်တမာန်ဂမၠိုၚ် ဟီုသ္ဂးလဝ်ရ။
သွက်ဒၞာဲ ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာ ကေုာံအာဖဂါန်နေဿတာန်တအ် ကၠောန်သ္ပကၠုၚ် ပရေၚ်အာတ်မိက်ပြိုၚ်ပ္ကာန်တုဲ ကလုတ်တမာန်အလဵုအသဳ ပလှ်ဖျေံလဝ် ပ္ဍဲကဵုသၞာံတုဲကၠုၚ်တေံဂှ် အလဵုအသဳကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဗၟာကဵု တာလဳဘာန်တအ် ဟီုဂးပါ်ပါဲဒၟံၚ်ရ။
အလဵုအသဳတာလဳဘာန်ကဵု ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဗၟာတအ်ဂှ် ယဝ်ရဒုၚ်ထောံတဲ ပ္ဍဲကုလသမဂ္ဂမ္ဂး သွက်ဂွံက္လိဂွံပရေၚ်သ္ပစၟတ်သမ္တီ ကၟိန်ဍုၚ်နာနာ မအာတ်မိက်ဒၟံၚ်သီုၜါလ္ပာ်ဂှ် ဒှ်လဂါံဇိုၚ် မွဲလဂါမ်မာန်ဒၟံၚ်ရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။
သွက်ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာ၊ အာဖဂါန်ဿေတာန်ကေုာံ လေတ်ဗျာတအ်ဂှ် သွက်ဂွံပဆုဲပြံၚ် ပရေၚ်ချပ်ဂၞန်စန်စာ ပွရုဲစၟဳစၟတ်ရုဲစှ် ပ္ဍဲကဵုဂိတုဒဳဇြေန်ဗာ (၁၂)ဂှ် ဆဵုဂဗ တုပ်ကၠုၚ်လဝ်စိုတ် သွက်ဂွံပဆုဲပြံၚ်တုဲ ပ္ဍဲကောံဓရီု ပ္ဍဲလဒေါဝ်ဂိတုသေတ်တေမ်ဗာ သၞာံကၠုၚ်စိုပ်ဏံ မရနုက်ကဵု(၇၇)ဝါ အိုတ်ဂှ် ကၠောန်သ္ပအာပရေၚ်ကလေၚ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပါ်ပါဲရ။
တာလဳဘာန်တအ်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဩဝ်ဂေတ် သၞာဲတုဲကၠုၚ်တေံဂှ် သိမ်ကေတ်လဝ်အဝဵုနူအလဵုအသဳ ကၟိန်ဍုၚ်နာနာသ္ပလဝ်စၟတ်သမ္တီတုဲ ပ္ဍဲပွိုၚ်နူကဵုသၞာံ ၁၉၉၆ စဵုကဵုသၞာံ ၂၀၁၁ အခိၚ်အုပ်ဓုပ်လဝ်အာဖဂါန်နေဿတာန် ကဆံၚ်သဝ်အိုတ်ဂှ် နဒဒှ်ကလုတ်တမာန် အလဵုအသဳဒးဒုၚ်ပလှ်ဖျေံလဝ် ဗော်ဒုၚ်ကာဂှ် ပဆုဲပြံၚ်လဝ်တၚ်သ္ဂုတ်သွာတ်ညးတအ်တုဲ ဆက်စွံပ္တန်လဝ်နဒဒှ်ကလုတ်တမာန်တၟေၚ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်မ္ဂ ပ္ဍဲသၞာံတုဲကၠုၚ် ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳဂှ် သီကေတ်လဝ်အဝဵု နူကဵုအလဵုအသဳရုဲစှ် ဒဝ်အံၚ်သာန်သုကျဳ က္ဍိုက်က္ဍိုပ်တုဲ သွက်ဂွံဆက်စွံပ္တန်အာ အမာတ်ကလုတ်တမာန်ဇၞော် ဥူကျဝ်မိုဝ်ထောန် ပွိုၚ်မွဲသၞာံဂှ် ဗော်ဒုၚ်ကာစၟဳစၟတ်ဍာ်ဒကေဝ်ကုလ ဖျေံလဝ်သ္ဂုတ်သွာတ် ပ္ဍဲကောံဓရီု ဗော်ဒုၚ်ကာ မကၠောန်ဗဒှ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုဒဳဇြေန်ဗာ စၟတ်တ္ၚဲ (၁၂)ဂှ်ရ။
Ref: Reuters