တၚ်ဆက်စၠောံသၟာန်သွဟ်လဝ်ကဵုဥက္ကဋ္ဌဂကောံကမၠောန်အာတရဴကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာ ဥူနောၚ်နောၚ်ဟာန်။
ပ္ဍဲဗ္ဒာဲဒေသအေန်လေဝ်၊ တွဵုရးဍုၚ်သေံသၠုၚ်ကျာ ညးအာတရဴ ပ္ဍဲဍုၚ်မ္ၚးဍုၚ်ကၠုၚ်စိုပ်ဒၟံၚ် ဂၠိုၚ်အိုတ်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဂျာန္နဝါရဳ တုဲကၠုၚ် စၟတ်တ္ၚဲ (၃) ဂှ် ပေါဲဗတိုက်အကြာဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ကဵု ဒပ်ပရေၚ်စဵုဒၞာညးဍုၚ်ကွာန်တအ် က္တဵုဒှ်လဝ်တုဲဂှ် ကမၠောန်အာတရဴ မၞုံပ္ဍဲဒေသအေန်လေဝ် ဗွဲမဂၠိုၚ်တအ်ဂှ် ဒးဒေါံဇူကၠုၚ်အိုတ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရပေါဲဗတိုက်ၜါလပါ်ဂှ် သာ်လဵု ဇီုကပိုက်ဒးဒၟံၚ် ပ္ဍဲလတူကမၠောန်အာတရဴ ဒေသအေန်လေဝ်တအ် မၞုံဒၟံၚ်ရော။
အခိၚ်လၟုဟ်ပြဟ်ဟ်ဏံမ္ဂး ကမၠောန်အာတရဴသာ်လဵုဒးဒေါံကၠုၚ်လဝ်နွံရော။ ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ ကမၠောန်အာတရဴကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာဂှ် အကာဲအရာသာ်လဵုစိုပ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ရော။ စပ်ကဵုအကာဲအရာဏံတုဲသၟာန်သွဟ်လဝ်ကဵု ဥက္ကဋ္ဌဂကောံကမၠောန်အာတရဴကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာ ဥူနောၚ်နောၚ်ဟာန်ရ။
-အလန်ကိုပ်ကၠာအိုတ်ဏံ ကြဴနူပေါဲဗတိုက်က္တဵုဒှ်လဝ်ပ္ဍဲဗ္ဒာဲဒေသအေန်လေဝ်တုဲ ပရေၚ်ဇီုကပိုက် ပ္ဍဲလတူကမၠောန်အာတရဴ ဗီုလဵုနွံကၠုၚ်ဒၟံၚ်ရော။
နူကဵုအခိၚ်ဂှ်တုဲတှ်ေ ကုမ္ပဏဳရေၚ်တၠုၚ်လဝ် လၟေၚ်တရဴပိုဲတအ်လ္ၚဵုဂှ် နွံဒၟံၚ်ရ။ ဒၞာဲဂှ်တှ်ေ ဒှ်ကၠုၚ်ခက်ခုဲရ။ လ္ၚဵုဂှ်လေဝ် အရာဏံဂှ် မုဟွံဒှ်အာပုဟ်လေဝ်။ ဗၠးတိတ်အာရ။ ကုသိုလ်ခိုဟ်တုဲ ဗၠးအာရ။ ညးအာတရဴတအ်လေဝ် မိပ်အာရ။ နကဵုညးအာတရဴတအ်ဂှ် ဖေက်လကိုတ်အာအိုတ်ရ။ ညးအာတရဴသှ်ေနူဂှ်တအ်လေဝ် ညံၚ်ဟွံဂွံအာဒးရလေဝ်ဏး။ ပ္ဍဲဗွိုၚ်ညးအာတရဴတအ်တှ်ေ အရာဏံ ဇီုကပိုက်ဒးလဝ် ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ရ။ တၚ်သၟာန် သွက်ညးအာတရဴကၠုၚ်စိုပ် ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာတအ်လေဝ် မံက်တိုန်ဂၠိုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်တုဲ ပလီုကၠုၚ်လၟေၚ်တရဴလေဝ် နွံကၠုၚ်ရ။ အရာဏံဂှ် ဇီုကပိုက်ဒးဒၟံၚ် ကမၠောန်အာတရဴ ဇၞော်ဇၞော်ရ။
-ဟီုတှ်ေ ဟိုတ်နူပေါဲဗတိုက်ၜါလပါ်တုဲ ကမၠောန်ဆေၚ်စပ်ကဵု ကမၠောန်အာတရဴတအ်ရော ဗီုလဵုဒးဆဵုဂဗဒၟံၚ်ကဵု ပရေၚ်ဇီုကပိုက်ယျရော။ ဟိုတ်နူအကာဲအရာလၟုဟ်တုဲ တၠကမၠောန်ဟဝ်တေဝ်ကဵု ဗ္ဒမ်ဇူဒီုတအ်ဂှ် သွက်ဂွံဒတူလာၚ်အာ ခက်ခုဲဒၟံၚ်ယျဏောၚ်တှ်ေ ဖိုလ်ဍေံ အကာဲအရာဗီုလဵု ဆက်ဒှ်ကၠုၚ်မာန်ရော။
အရာဏံဂှ် ဒှ်ကၠုၚ်ပရေၚ်ဒးဇီုကပိုက် နူကမၠောန်အာတရဴကဆံၚ်ကဆံၚ်ရ။ အခိၚ်ဏံတှ်ေ ဟဝ်တေဝ်သှ်ေမံၚ်တအ်၊ ဆေၚ်စသုၚ်တအ်ကီု သီုဖအိုတ်ဂှ် ဒးပတှ်ေဒၟံၚ် ကမၠောန်အာတရဴပိုဲ ကမၠောန်အာတရဴ ပ္ဍဲဍုၚ်အဓိကရ။ ကမၠောန်အာတရဴပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ် ဇီုကပိုက်ဒးမံၚ် ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ရ။ ညးအာတရဴဍုၚ်မ္ၚးနွံမံၚ်ဟီုဂှ်လေဝ် နွံဒၟံၚ်ၜိုတ် မၞိဟ် ဂၞန်ကဵု စှော်ဓဝ်ရ။ ကဵုကၠံဂှ်ဟၟဲဏီ။ ပရေၚ်ဇီုကပိုက်ဒး ပ္ဍဲကဵုအခိၚ်ဗီုလၟုဟ်ဏံဟီုဂှ် အာဇီုကပိုက်ဒးကဵု တရဴကၟိန်ဍုၚ်နာနာရ။ ညးအာတရဴ ပ္ဍဲဍုၚ်တအ်ဂှ် နူကဵုအခိၚ်ဂှ်ရ အာမံၚ်ညးသ္ကအ်ယျ။ အခိၚ်အာဒၟံၚ် ကလဝ်တအ်၊ အံၚ်ပါန်တအ် မွဲဒမြိပ်ဂှ် လၟေၚ်တရဴတအ်ဏံသီုဖအိုတ် ဒှ်အာလဝ်ဂှ်ရ ဟိုဝ်တေဝ်တအ်၊ ဆေၚ်စသုၚ်တအ် ညးကၠောန်သွံဒၟံၚ်ကမၠောန်ကွတ်တဲ နွံဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒေသတအ် သၟာကမၠောန်ဒးနိဿဲဒၟံၚ်ကဵု ကမၠောန်အာတရဴ တိုက်ရိုက်ကီု လစှ်ေကီုသီုဖအိုတ်နွံဒၟံၚ်ရ။ ကောန်ကမၠောန်တအ်ဏံ သီုဖအိုတ်ဂှ် ဇီုကိပိုက်ဒးလဝ်ရ။ လၟုဟ်တှ်ေ လၟေၚ်တရဴလ္ၚဵုဂှ် ပလီုထောံလဝ်ရ။ ဇီုကပိုက်ဒးဗွဲမဂၠိုၚ်ရ။ ကမၠောန်လိၚ်စ ကွဳစက်တအ်၊ ကမၠောန်ကဝါ်ကၟုဲတအ် ဇီုကပိုက်ဒးဒၟံၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်။ သီုဖအိုတ်ရ။
-ဒၟာနူကမၠောန်အာတရဴ ဒေါံဇူကၠုၚ်တုဲ ပရေၚ်ဒးဇီုကပိုက်ဒး ပ္ဍဲလတူညးဍုၚ်ကွာန်ကောန်ဒေသတအ် ဗီုလဵုနွံဒၟံၚ်ရော။
ဣဏံလေဝ် လၟုဟ်ဏံဂှ်တှ်ေ ဒှ်ကိစ္စ ပိုဲဂွံဆဵုဂဗဒၟံၚ်ရလေဝ်ဏး။ လၟုဟ်တှ်ေ ရဲပိုဲ ညးဍုက်ကေဝ်ကဵုပိုဲတအ် ဂစာန်ဒၟံၚ် သွက်ဂွံသွံပ္တိတ် ကမၠောန်တအ်ဂှ်ရ။ ပရေၚ်ဓလိုက်တမ် ရိုဟ်တအ်ဂှ် ပလေဝ်ပလေတ်ကၠုၚ် သွက်ဂွံပါ် သွံပ္တိတ်ရ။ ကမၠောန်ဂေတ်ဒတူလာၚ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် နူလောန်ကၠုၚ် ၁၅၊ ၂၀ တအ်လေဝ် ကၠောန်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် ဗီုဏံယျဏောၚ်တှ်ေ သွက်ဂွံတံၚ်ဂြဲ ညးဂွံထပ်ဓလိုက်တမ်ရိုဟ်ဂှ် ဒှ်ဟွံသေၚ်ရ။ ညးမၞုံဒၟံၚ်တုဲတုဲတအ်လေဝ် သွက်ဂွံတိတ်အာ နူကမၠောန်ဏံဂှ် ဒှ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် ညံၚ်ဇြဟတ်ဓရိုဟ်ရ။ ပ္ဍဲကမၠောန်တွဵုရးဍုၚ်သေံတအ်ဂှ် အရၚ်အခိၚ်အာတရဴတှ်ေ နူကဵုအကာဲအရာသိုၚ်သၠဲပတိုန်ဒၟံၚ် ဟဝ်တေဝ်ဂှ် လၟုဟ်တှ်ေ ဟဝ်တေဝ်နွံဒၟံၚ်တုဲတုဲတအ်ဂှ် ကဆံၚ်ဒးကလေၚ်သွံပ္တိတ်လေဝ် ဒှ်ကၠုၚ်မံၚ်ယျ။ တုဲပၠန်ဂှ် ကမၠောန်လိၚ်စကွဳစက် နွံဒၟံၚ်ပ္ဍဲဒေသတအ်ဂှ် ကၠာတေံတှ်ေ ဒှ်ကွဳစက်သုၚ်စောဲ သွက်ကမၠောန်အာတရဴရ တအ်ဏအ်လေဝ် တၠဍေံဗွဲမဂၠိုၚ်တအ်ဂှ် သွံပ္တိတ်ထောံအိုတ်ရ။ ဟၟဲရ။ ဒှ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ဗီုဏံရ။ ညးကဝါ်ပလံၚ်ကၟုဲတအ်လေဝ် ပြံၚ်ကၠောံအာ ကမၠောန်တၞဟ်တၞဟ်အိုတ်ယျ။ ညးကဝါ်ပလံၚ်ကၟုဲ ပ္ဍဲဒေသတအ်ဂှ်တှ်ေ ကမၠောန်အာတရဴဂှ် ဒှ်ကၠုၚ်အကာဲအရာကြေပ်ဂြတ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် သိုက်က်ရ။
ပ္ဍဲလတူဒှ်ကၠုၚ်ဗီုဏံဂှ် သွက်ညးတအ် ဂွံကလေၚ်လုပ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲကမၠောန်အာတရဴပၠန်ဂှ် ပိုဲတံၚ်ဂြဲလဝ်ညးတအ်ဟွံမာန်ရ။ ကၠာတေံ သၟာကွဳစက်အာတရဴတအ်တှ်ေ ရာန်ကွဳစက်ဗီုဏံတုဲ ဗက်မုဒှ်ရော ဗီုဏံဂှ် ဟီုဟွံဂွံရပုဟ်။ ညးကဝါ်ပလံၚ်ကၟုဲတအ်လေဝ် ကလေၚ်ကဝါ်ပလံၚ် ကၟုဲပၠန်မုဒှ်ရော ဂွံဟီုဗီုဏံဂှ် ဇြဟတ်ဟၟဲရ။ ဇီုကပိုက်ဒးဒၟံၚ် ကမၠောန်အာတရဴဂှ် ဗီုပြၚ်ဏံရ။ တၚ်စၟဳ ကၠေံကၠက်အိုတ်အာရ။
-အလန်လကြဴအိုတ်ဏံ ကမၠောန်အာတရဴ ပတိုန်စလဝ် ရုၚ်စက်ယက်ဟွံတိတ်တအ်ဂှ် ညံၚ်ဂွံကလေၚ်ယာပတိုန်က္ဍိုပ်မာန်ဂှ် နွံပၟိက်ဒၟံၚ်ကဵု အကာဲအရာခိုဟ်ဗီုလဵုရော။ ညံၚ်ဂွံစိုပ် အကာဲအရာမူလတြေံတေံဂှ် အခိၚ်ိၜုတ်လဵုလအ်မာန်မံၚ်ဏီရော။
ယဝ်ရဒးဟီု နကဵုကၟာအေန်လေဝ်တှ်ေ ကၟိန်အိန်ထံၚ်နွံပ္ဍဲကၟာန်အေန်လေဝ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ်တှ်ေ ဒးဗ္ဒာဲဒလာဲဒၟံၚ်ကဵု ကမၠောန်အာတရဴဏံရ ဂၠိုၚ်မံၚ်။ ပ္ဍဲဍုၚ်ကီု မ္ၚးဍုၚ်ကီုရလေဝ်ဏး။ ရုၚ်တုတ်တတ်တအ် ကပေါတ်ကွတ်တဲတအ် ကမၠောန်ပုတ်ဂၠဟ်ရုပ်တအ် ကမၠောန်သြန်ဂတှ်ေတအ် တအ်ဏံသီုဖအိုတ်ဂှ် သွံကဵုဒၟံၚ် ညးအာတရဴတအ် နဒဒှ်ကပေါတ်စၟတ်သမ္တီ။ သွံကဵုနဒဒှ်ကပေါတ်ပရၚ်တဲတုဲ ကမၠောန်တအ်ဏံ ဂွံဂေတ်အာဒၟံၚ်ဂှ်ဂၠိုၚ်ရ။ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ်တှ်ေ ဒၟာနူကမၠောန်အာတရဴ ဇီုကပိုက်ဒးကၠုၚ်တုဲ ကမၠောန်တအ်ဏံ သီုဖအိုတ်ဂှ် ဒးဇီုကပိုက်ကၠုၚ်ကီုရ။ ၜိုတ်ကမၠောန်ပရေၚ်တဵုလွဳ တုဲပၠန်ခုၚ်ၜံက်တအ် ဆၜိုတ်ကမၠောန်တအ်ဏံရ သှ်ေမာန်ရ။ သွက်ညးအာတရဴ ပ္ဍဲဍုၚ်တှ်ေလေဝ်။ ကောန်ညးဍုၚ်ကွာန် မံၚ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲအၚ်လှာဂှ် ၜိုတ် ၆၀ တၟံကၠံဂှ်တှ်ေ ဒးဗ္ဒာဲဒလာဲဒၟံၚ်ကဵု ကမၠောန်အာတရဴ တိုက်ရိုက်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲလတူဏံ ဒးဇီုကပိုက်ဒၟံၚ် ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ရ။ လၟုဟ်ဏံ ဂုဏ်နူကမၠောန်အာတရဴဟၟဲရပုဟ်တှ်ေ အရာတအ်ဏံ ဇီုကပိုက်ကၠုၚ်ဏောၚ်။ တုဲပၠန် အရာ ၅ တ္ၚဲမွဲဖျာဂှ်လေဝ် လကြဴတှ်ေ အကာဲအရာဒးဇီုကပိုက်ကၠုၚ်ဂှ် နွံမံၚ်ရ။
လၟုဟ်ဏံတှ်ေ ပ္ဍဲကမၠောန်ပရေၚ်ကူသာန်သွံရာန်တအ်၊ ကမၠောန်ပရေၚ်တဵုလွဳတအ် ၜိုတ်လဵုဒးဒုၚ်ဇီုကပိုက်ဒၟံၚ်ရောဂှ် နကဵုပိုဲ ချိၚ်ခယျကေတ်ဟွံမာန်ရ။ ဟိုတ်နူကမၠောန်အာတရဴဏံလေဝ်ဏး။ ဆက်စပ်တုဲ အရာဇီုကပိုက်ကၠုၚ်မာန်ဂှ် နွံဗွဲမဂၠိုၚ်ရဂှ် ပိုဲဟီုစဂွံရ။ ကမၠောန်အာတရဴဂှ် ဆက်စပ်ဒၟံၚ်ကဵု ကမၠောန်တၞဟ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဏောၚ်လေဝ်။
-အလန်လကြဴအိုတ်ဏံ ကမၠောန်အာတရဴ ပတိုန်စလဝ် ရုၚ်စက်ယက်ဟွံတိတ်တအ်ဂှ် ညံၚ်ဂွံကလေၚ်ယာပတိုန်က္ဍိုပ်မာန်ဂှ် နွံပၟိက်ဒၟံၚ်ကဵုအကာဲအရာခိုဟ်ဗီုလဵုရော။ ညံၚ်ဂွံစိုပ်အကာဲအရာမူလတြေံတေံဂှ် အခိၚ်ိၜုတ်လဵုလအ်မာန်မံၚ်ဏီရော။
ဟွံဒးညှာ ယဝ်ရဒးဟီုဏောၚ်တှ်ေ ပရေၚ်ဍုၚ်တဴတက်ပြံၚ်သၠာဲတိုန်ကၠုၚ် ဟၟဲပုဟ်။ ပရေၚ်ဒေသညိၚ်ဝတ်တန်ကြန် ဟွံမွဲပုဟ်တှ်ေ ကမၠောန်အာတရဴဂှ် ဒးအာမံၚ်အတိုၚ်ဏံရ။ သွက်ဂွံဂေတ်အာဂွံ ကေတ်မံၚ်ဇြဟတ်ဏီရ။ သွက်ဂွံဗ္ဂေတ်အာဂွံဍာံဍာံဂှ် ဟွံစိုပ်ဏီရ။ ပ္ဍဲကဵုစက်ကြပ်ၚုဟ်ဂှ် စက်ကလေၚ်ချိုတ်အာ ဒှ်မာန်ရ။ ဒှ်အာညံၚ်ကဵု ၚုဟ်မွဲလစုတ်ဒေါံမွဲလစုတ်၊ ညံၚ်ၚုဟ်မွဲလစုတ် ဒေါံမွဲလစုတ်ဏောၚ်တှ်ေ ပရေၚ်ကမၠောန်အာတရဴပိုဲဂှ် ဗီုလဵုသ္ပလေဝ် ဂွံဂေတ်အာဂွံဂှ် ဒှ်ဟွံမာန်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ နူအခိၚ်ဂိုဝ်ဝေတ်ကၠာတေံဂှ် ပိုဲချိၚ်ခယျကေတ်တှ်ေ ၂၀၂၃ ကလေၚ်စပ္တန်မာန်ဏောၚ်၊ စိုပ် ၂၀၂၅ တှ်ေ ကလေၚ်ဂေတ် ဗီုပကတိမာန်ပၠန်ဏောၚ်ဂှ် ပိုဲချိၚ်ခယျလဝ် နူကဵု ၂၀၂၀ တေံရ။ ဆဂးဂှ် အကာဲအရာလၟုဟ်ဏံတှ်ေ ကိစ္စဂိုဝ်ဝေတ်ဂှ် တုဲအာယျ ၜိုန်ဟီုစဂွံကီုလေဝ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟွံညိၚ်ဝတ်ဏံ ဆက်နွံဒၟံၚ်ဏီဂှ်ရ ကမၠောန်အာတရဴဂှ် အတိုၚ်ပိုဲစၟဳလဝ်ဒဵု ၂၀၂၅ တေံဂှ် ဟီုဟွံမာန်ဏီရ။ လၟုဟ်တှ်ေလေဝ်။