တၚ်ဆက်စၠောံသၟာန်သွဟ်လဝ်ကဵုညးအုပ်ကာနာနာ ဗော်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳရခေၚ်((ALD) ဥူမျိုဝ်ကျဝ်။
ဗော်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳရခေၚ်(ALD) ဂှ် ဒှ်ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် လုပ်ဂကောံမဟာမိတ်ကောန်ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်ညဳသၟဟ် (UNA) မွဲဗော်တုဲ ဖျေံလဝ်သ္ဂုတ်သွာတ် သွက်ဟွံဂွံပတိုန်စရၚ်စၟတ်သမ္တီပ္ဍဲကဝ်မယှေန်ပေါဲရုဲမာဲကၟိန်ဍုၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ နကဵုဗော်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳကောန်ဂကူရခေၚ် (ALD) ဂှ် အကာဲအရာဟွံပတိုန်စရၚ်စၟတ်သမ္တီ၊ လစွံစိုတ်ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် လုပ်ဂကောံ UNA တအ်၊ ပ္ဍဲလတူပေါရုဲမာဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ပ္တိတ်ဒၟံၚ်ဇြဟ်ဂှ် ဗီုလဵုညာတ်ကေတ်ရော။ စပ်ကဵုအကာဲအရာတအ်ဏံတုဲ ဆက်စၠောံသၟာန်သွဟ်လဝ်ကဵု ဥူမျိုဝ်ကျဝ် ညးမဒှ်ညးအုပ်ကာနာနာ ဗော်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳရခေၚ် (ALD) မဒှ်ဗော်လုပ်ဂကောံ (UNA)ရ။
-အလန်ကိုပ်ကၠာအိုတ်ဏံ ပ္ဍဲလတူပေါဲရုဲမာဲကံၚ်ဇြဳပၞာန်ပ္တိတ်ဒၟံၚ်ဇြဟတ် သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ်ဂှ် ဗီုလဵုညာတ်ကေတ်ရော။
နကဵုပိုဲတအ်ဂှ်တှ်ေ ပေါဲရုဲမာဲပတောံ စကစကၠောန်ဗဒှ်ရဏောၚ် ပိုဲညာတ်ကေတ်ရ။ နကဵုဗော်ပိုဲ နွံမွဲပၠန်ဂှ် သီမ်ကေတ်လဝ်အဝဵုရ။ ထိၚ်လဝ်အဝဵု မိက်ဂွံဟီုဟီု အတိုၚ်မူဗော်ပိုဲတှ်ေ ပိုဲတအ်ဂှ် ဟွံပံၚ်တာဲကဵု တၠအဝဵုပုဟ်၊ တၠအဝဵုလဵုဟွံဟီု ပါလုပ် သီုသၞောတ်တၠအဝဵုမွဲဗော် ညံၚ်ဟွံဂွံကလေၚ်မံက်တိုန်ကၠုၚ် ပ္ဍဲကဵုကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာဏံပၠန်ဂှ် ပိုဲတအ်ပ္တိတ်ဇြဟတ် ရုန်ဂစာန်ရေၚ်တၠုၚ်အာဏောဂှ် ပ္ဍဲကဵုမူဝါဒဗော်ပိုဲ ချူစွံပ္တိုန်လဝ်အတိုၚ်ဏံရ။ လၟုဟ်လေဝ်သီကေတ်လဝ်အဝဵု။ ထိၚ်လဝ်အဝဵုကဵုဒှ် ဒှ်အကာဲအရာဓမံက်ရုပ်ရဴ သၞောတ်တၠအဝဵုဇေတ်တ်ရ။ ဂုဏ်နူဂှ်ရ ပေါဲရုဲမာဲပတောံ ဍေံတအ်ကၠောန်ဗဒှ်ဂှ် စၟတ်သမ္တီလေဝ်ပိုဲဟွံသ္ပတုဲ ပိုဲကလေၚ်ထပ်ပတိုန်စရၚ်စၟတ်သမ္တီပၠန်ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် မိက်ဂွံဟီုဏာရ၊
-ပ္ဍဲကဵုဂကောံမဟာမိတ် ကောန်ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ်ညဳသၟဟ်ဂှ် ယဝ်ရပတိုန်ကၠုၚ် စရၚ်စၟတ်သမ္တီဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မ္ဂး နကဵု UNA ဗီုလဵု သွက်ဖျေံအာသ္ဂုတ်သွာတ် နွံရော။
ယဝ်ရဟွံတုပ်ကၠုၚ်ဗီုပြၚ်ဏံတှ်ေ မဟာမိတ်ဏံဟီုဂှ် ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵု လတူမူဝါဒတုပ်သၟဟ်တုဲ ပိုဲဟီုဂးလဝ်နွံဒၟံၚ်ရ။ ဟီုတှ်ေ ယဝ်ရဟွံတုပ်သၟဟ်ရပုဟ်တှ်ေ နကဵုမဟာမိတ်ဏံ သွက်ဂွံဆက်ဒတူလာၚ်အာဂှ် ခက်ခုဲအာမာန်ရ။ ဆဂးဂှ် အရာဏံလေဝ် နကဵုအလဵုပူဂဵုမွဲမွဲ ဂွံဟီုဂးမာန်ဂှ် ဒးဟီုအတိုၚ်တၚ်သ္ဂုတ်သွာတ်ဏောၚ်။ အတိုၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ပိုဲကၠိုဟ်ကေတ်လဝ်ဂှ်တှ်ေ ပံၚ်တောဲဒက်ပကောံမဟာမိတ်ဟီုဂှ် ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵု လတူ FRAME အဓိကဍေံ လတူမူအဓိကဍေံတုဲတှ်ေ ဒးဒက်မဟာမိတ်ဏောၚ်။ မူဟွံတုပ်ရပုဟ်ဟီုတှ်ေ မဟာမိတ်ဂှ်လေဝ် ဂွံတန်တဴအာဂှ် ခက်ခုဲအာရ။
-ဟီုတှ်ေ စပ်ကဵုပရေၚ်ပတိုန်စၟတ်သမ္တီပ္ဍဲကဝ်မယှေန်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တုဲ လစွံစိုတ်ပ္ဍဲဂကောံ မဟာမိတ်ကောန်ဂကူကောန်ဍုၚ်အရၚ် ညဳသၟဟ်တအ် ဗီုပြၚ်လဵုနွံရော။
ဂုဏ်နူဟွံဂွံကၠောန်ဗဒှ်ကောံဓရီုဏီဂှ်ရ နကဵုအဲ သ္ပစၞးကဵု UNA တုဲ ဂွံဟီုဂှ် ခက်ခုဲဒၟံၚ်ညိညရ။ မုဒှ်ရောတှ်ေ ဗော်လ္ၚဵုဂှ် လလောၚ်တြးလဝ် ကၠးကၠးတၟးတၟးလေဝ် နွံရ။ ပ္ဍဲကဵုပိုဲတအ်ဂှ် ဗော်ကောန်ဂကူကရေၚ်တအ်၊ ဗော်ကရေၚ်ဍာဲတအ် လုပ်ပြိုၚ်ပေါဲရုဲမာဲဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ညးတအ်လေဝ် ဟီုသ္ဂးလဝ်ရ။ ဆဂးဂှ် ရမျှာၚ်ထတ်ထတ်သ္ကာတ်တ်ဂှ် ဟွံတိတ်ကၠုၚ်ဏီ။ ဗော်သှ်ေမံၚ်ဂှ်လေဝ် ကလေၚ်ပလန်ကၠုၚ်တဲ ဗီုဏံကီုဏောၚ်။ သွက်ဂွံဟီုသီုဖအိုတ်ဂှ်တှ်ေ ဒှ်ကိစ္စ တၚ်သ္ဂုတ်သွာတ်ကောံဓရီုပိုဲ ဒးဟီုရ။
-သၞောတ်ဥပဒေပတိုတ်စရၚ်စၟတ်သမ္တီဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပျးဌာန်ကၠုၚ်လဝ်တၟိဂှ် နကဵုဗော်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳရခေၚ် (ALD) ဗီုလဵုညာတ်ကတ်ရော။
အရာဏံဂှ်တှ်ေ သောၚ်ဒၟံၚ်ရ။ အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် အကာဲအရာဗီုဏံ ညံၚ်ဂွံအုပ်ဓလီုထောံ အလုံကၟိန်ဍုၚ်မွဲမာန်ဂှ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကၠောန်ဗက်အတိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေပတိုန်စၟတ်သမ္တီမာန်ဟီုဂှ် ဗော်ကျာန်ဖောတ် ပြံၚ်လဝ်ဗီုပြၚ်ဍေံတအ်မွဲဗော်ဓဝ်ရနွံရလေဝ်။ အရာဏံဂှ် ကလေၚ်ပၠုပ်စုတ် ပ္ဍဲသၞောတ်မွဲဗော်သက်က်ရ၊ ဗွဲတၟေၚ်တှ်ေ နကဵုကဵုကောန်ဍုၚ်အရၚ်တအ်ဟီုတှ်ေ ဗီုလဵုသ္ပလေဝ် ဂွံစိုပ်အာ ကဆံၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ဟွံမာန်ဂှ် ပျးဌာန်ကၠုၚ်ဥပဒေဏံရ။ ၝဏံဂှ် နဲလဵုလေဝ် သွက်ဂွံဒှ်လက္ချဏ်ခိုဟ် သွက်ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ ဂွံဒှ်ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံညဳသၟဟ်မွဲမာန်ဂှ် နကဵုသၞောဝ်ဥပဒေပျးဌာန်ကၠုၚ်လၟုဟ်ဏံဂှ် ဗီုလဵုပလေဝ် ဒှ်ဟွံမာန်ပုဟ်။ ယဝ်ရဒးဟီုမွဲဗီုပၠန်တှ်ေ ညံၚ်အာယုက်တၠအဝဵုဍေံဂွံဂၠိၚ် မွဲလပါ်ပၠန်လေဝ် ညံၚ်အဝဵုဍေံဂွံတန်ကြန်ဂှ် ဒှ်ပရေၚ်ပျးဌာန်လဝ် သက်က်ရဂှ် ညာတ်ကေတ်ရ။
-မွဲပၠန်ဂှ် ပ္ဍဲလက်ထက်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် အခန်ကဏ္ဍဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တအ် ဗီုပြၚ်လဵု အေဲဇြစှ်ေကၠုၚ် ညာတ်ကေတ်ရော။ လတူဏံ ပါ်ပါဲသ္ၚဳဂၠိပ်ကဵုညိ။
ဟီုမွဲနဲပၠန်တှ်ေ ယဝ်ရဗလးပၞာန်သၠဲကၠုၚ်တှ်ေ ဗလးပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် အတိုၚ်တြေံတေံရ က္ဍန်စှ်ေအာဏောၚ်။ အရာဏံဂှ် ဒှ်လက္ချဏ်ခိုဟ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ဟီုမွဲဗီုပၠန်တှ်ေ အဝဵုဂှ် နွံဒၟံၚ်ပ္ဍဲပၠံၚ်လွဟ် ပၠံၚ်သေနာတ်ဟီုဂှ်တှ်ေ ဗီုလဵုလေဝ် နကဵုကၟိန်ဍုၚ်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳမွဲဂွံဒုၚ်တဲမာန်ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ လၟုဟ်လေဝ် နူကဵုဍေံတအ်ပလေဝ်ကၠုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေပေါဲရုဲမာဲရ။ ကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲဏောၚ်ဟီုရ။ ဇေတ်တ်တေံပ္ဍဲဗလးမုက်တိဂှ် ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံပိုဲ ပၟတ်တူထၞာန်ဒၟံၚ်ရ။ မွဲနဲပၠန်တှ်ေ ညံၚ်ဂကောံညးအရာပ်ပါလုပ်သီုကဵုဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ပိုဲ ချဳဒရာၚ်ဟွံဂွံဂှ် မွဲလပါ်ပၠန်ဂှ် သၞောဝ်ဥပဒေဗော်တအ် မွဲလပါ်ပၠန်လေဝ်သၞောဝ်ဥပဒေဂကောံညးအရာပ်တအ် ဗက်ပျးဌာန်ကၠုၚ်လဝ်ရ။ မွဲလပါ်ပၠန်ဂှ်လေဝ် အမိၚ်အသံဍေံတအ်၊ ဟွံကလၚ်ဗက်အမိၚ်ဍေံတအ်ဟီုဗက်ဂှ် ပန်ဂစိုတ်ဏောၚ်၊ ရပ်ဒက်ဏောၚ်၊ စံၚ်ပလီုသ္ၚိဌာန်ဏောၚ်။ ဍေံတအ်ပလေဝ်ပလေတ်လဝ်ပရေၚ်ပ္ကီုပရာပ်တအ်ဂှ်ရ။ အခိၚ်ဗလးပၞာန်သၠဲကၠုၚ်ဗီုဏံဂှ် ဗလးပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် နကဵုသၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တအ်ကို နကဵုဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဂကောံနာနာတအ်ကီု ဗီုလဵုလေဝ်ချဳဒရာၚ်ဟွံဂွံရ။ ဂွံဆဵုကေတ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲကဵုဗလးတိ အတိုၚ်ပကတိရ။
-အလန်လကြဴအိုတ်ဏံ စပ်ကဵုပေါဲရုဲမာဲကံၚ်ဇြဳပၞာန်ကၠောန်ဗဒှ်တုဲ မုမိက်ဂွံထပ်ဟီုဗပေၚ်နွံရော။
အတိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေကလေၚ်ပလေဝ်လဝ်လလောၚ်တြးလဝ်လၟုဟ်ဂှ် အလုံမွဲကၟိန်ဍုၚ်ဗော်ကဆံၚ်ကၟိန်ဍုၚ်တအ်ဂှ် ဒးပံက်ရုၚ်ကဝက်အလုံမွဲကၟိန်ဍုၚ် ဟီုမွဲဗီုပၠန်တှ်ေ ဒးပံက်စွံလဝ်ရုၚ်(၅၀)တၟံကၠံဏောၚ်ပ္ဍဲကဵု(၅၀)တၟံကၠံ ကဝက်ညးစၞးအလုံသီုဖအိုတ်ဂှ် ဒးလုပ်ပေါဲရုဲမာဲဏောၚ်ဟီုဂှ် ဍေံတအ်ပျးဌာန်လဝ်သၞောဝ်ရ။ ဆဂးအရာဍေံတအ်ဟီုလဝ်ဂှ် အဝဵုဍေံတအ် ဗျာပ်တြးအာဒၟံၚ် (၆၀) တၟံကၠံ အလုံကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် ယဝ်ရဒးဟီုတှ်ေ ပ္ဍဲကဵုဗျာပ်တြးဒၟံၚ် (၆၀)တၟံကၠံဂှ် ဒးလုပ်ရုဲစှ် (၅၀)တၟံကၠံဏောာၚ်ဟီုဂှ် နတဲဗီုလဵုလေဝ် ဒှ်ဟွံမာန်ရ။ သွက်ဂွံစန္ဒက် အေ (၅၀)တၟံကၠံဂှ် ဗီုလဵုလေဝ် ဒှ်ဟွံမာန်ရ။ ယဝ်ရဒးဟီု မွဲဗီုပၠန်တှ်ေ အလဵုပရအ်အဝဵုတအ်ဏံဂှ် ပါဲနူကဵုဍေံတအ်ဂွံဂွံအဝဵုတုဲတှ်ေ မုလေဝ် ဟွံချပ်တုဲ ဗက်ဂၠာဲကၠောန်သ္ပဒၟံၚ်ရ။ ဇေတ်တ်တေံဂှ်ဟီုတှ်ေ ပရအ်အဝဵုတအ်ဏံ အလဵုဍေံတအ်ဂှ် ကမၠောန်ဍေံတအ်၊ လဟီုဍေံတအ်ဃောသီကေတ်လဝ်အဝဵုတေံဂှ် အလဵုဍေံတအ်ဂှ် မွဲသၞာံတုဲမွဲသၞာံ၊ သၞာံပထမတြဴဂိတု၊ တြဴဂိတု ၜါဝါဟီုတှ်ေ ၂၀၀၈ ဍေံတအ်ဂှ် ချူဓဇက်လဝ်အတိုၚ်ပၟိက်စိုတ်ဍေံတအ် အရာပျးဌာန်လဝ်ပ္ဍဲကဵုသၞောဝ် ၂၀၀၈ ဂှ် အိုတ်ဒၟံၚ်ယျ၊ အးဒၟံၚ်ယျ။ ဣဏံဂှ်လေဝ် ထပ်ဂလိုၚ်ပတိုန် (၆)ဂိတုပၠန်ဏောၚ် ဟီုရ။ ဇေတ်တ်တေံဂှ် ရံၚ်ကဵုလပါ်ဍေံတအတှ်ေ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗီုဏံဂှ် ဒှ်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ထေက်ကဵုနွံဟွံသေၚ်ပုဟ် အတိုၚ်ဇကုဟီုလဝ် ဇကုကြအ်အဝဵုလေဝ် ညံၚ်အဝဵုဏံဂွံတန်ကြန်ဂှ် ကၠောန်ဟွံမာန်ပုဟ်။ ညံၚ်တာလျိုၚ်ဂွံပြေဂွံ ကၠောန်ဟွံမာန်တှ်ေ အလဵုမၞိဟ်ဍေံတအ်ဂှ် ဒးပါဲပတိတ်ထောံက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗီုဏံထေက်ဏောၚ်။ စွံလဝ်ဟွံဂွံရပုဟ်။ လပါ်ဍေံတအ်လေဝ် ညာတ်ကေတ်ဗီုဏံဏောၚ် အဲထေၚ်ကေတ်ရ။ ဟီုတှ်ေ ထပ်၆ ဂိတုဟီုဂှ်လေဝ် အရာဏံ ကဵုအတိုၚ် သၞောဝ်ဥပဒေဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ဍေံတအ်ဟီု အတိုၚ်ဍေံတအ်မိက်ဂါံဂါံဏောၚ်။ ဍေံတအ်သ္ပမာန်တုဲကၠောန်ဒၟံၚ်ဏောၚ်။ ထပ် ၆ ဂိတုပၠန် လဒှ်လေဝ်ဒှ်ပၠန်ဏောၚ်။ ဍေံတအ်မိက်ဂွံဂွံတှ်ေ ဍေံတအ်ဆက်အာပၠန်ဏောၚ်။ မုဒှ်ရောတှ်ေ ဂုဏ်နူဒှ်တၠအဝဵုဂှ်ရ အဲမိက်ဂွံ တၠအဝဵုသှ်ေသၟေဟ်ခက်ၜက်ဒၟံၚ်ဏီရ။