မတ်မလီု၊ ဖေဖဝ်ဝါရဳ (၂၀)
ပ္ဍဲကဵုဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတးဗၟာ ဒစဵုဒစးကဵု ပရေၚ်သီအဝဵုတုဲ မကၠောန်ဗဒှ်ဒၟံၚ် ပရေၚ်ပၠန်ဂတးတံဂှ် ဒၟါနူကဵုအခိုက်အလိုက်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကဵုက္ဍိုပ်ကဵု ညးဗြဴ ကေုာံ ညးသၟတ်တံ ဟွံမွဲဂှ်ရ နွံပၟိက်ဒၟံၚ် သွက်ဂွံထ္မံက်ရုပ်ရဴ ပရေၚ်ကဆံၚ်တုပ်သၟဟ်တံရောၚ်ဂှ် ဂကောံလ္ၚတ်မၚ်ရံၚ် ပဋိပက္ခဍုၚ်နာနာ ICG (International Crisis Group) တံ ဟီုဂးလဝ်ရ။
ညးသၟတ်ဂမၠိုၚ် ဗွဲတၟေၚ် ညးဗြဴသၟတ် မပါလုပ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲပၠန်ဂတးတံဂှ်ဝွံ ပ္ဍဲအရာပၠန်ဂတး ဒစဵုဒစး ပရေၚ်အုပ်ဓုပ်ပၞာန်ဂှ် ပါလုပ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲကဵုကဏ္ဍပၟိက်ဇၞော်တံကီုလေဝ် သွက်အခန်ကဏ္ဍညးတံဂှ် ဟွံဂွံဒုၚ်သ္ပစၟတ်သမ္တီ ၜိုတ်ထေက်ကြိုက်တံဂှ်မွဲသာ် ဒးဒုၚ်ပါဲပ္တိတ်လဝ် နူကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ရောၚ်ဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲကဵုလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် ICG မလလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ (၁၆) တေံရ။
ဣဏံဝွံ ဟိုတ်နူကလှ်ပ္တိတ် ယေန်သၞာၚ်ဝါဒကၟက် အုပ်ဓလီု အဆက်ဆက်ဂှ်ကဵု ဗီုပြၚ်အစာံတံ ဟွံမာန်ဏီဂှ်ရ သွက်ဂွံသ္ပအဲပရဲ အခန်ကဏ္ဍညးဗြဴတံကဵု ညးသၟတ်တံဂှ် ဒၟါနူကဵုအခိုက်အလိုက်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံ ဟွံမွဲဏီတုဲ နွံပၟိက်ဒးကၠောန်အာ ပၠန်ဂတးဂမြၚ်ဗ္စာတံ ဗိုန်န်ရောၚ်ဂှ် ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး နူကဵုဂအုပ်ဂကောံညးဗြဴဂမၠိုၚ်−ဍုၚ်ဗၟာ မလွေးပိုးငယ် ဟီုရ။
“လၟုဟ် ပ္ဍဲကဵု NUG တံဟီုဟီု၊ ပ္ဍဲဂကောံပၠန်ဂတးလဵုဟီုဟီု၊ မၞိဟ်ဇၞော်ဇၞော်ဗွဲမဂၠိုၚ်တံဟေၚ် ကေတ်ဒၞါဲတုဲ ဂွံဆဵုဒၟံၚ် ပ္ဍဲကဵုအခန်သ္ကိုပ်သ္ကတံရ။ ကၟိန်ဍုၚ်မွဲဍုၚ် သွက်ဂွံဖောအ်ဗြေဝ်တောတက်ဂှ် နွံဒၟံၚ်ပ္ဍဲသ္ကေံတဲ ညးသၟတ်တံဟီုဂှ် လ္ပဝိုတ်ညိ။ ညးသၟတ်တံဂှ် ဗွိုၚ်မၞိဟ်ဍေံတံ သၟိက်မိက်ဂွံမံၚ်တန်တဴ ဗီုလဵုရောဟီုဂှ် ဒဒှ်မသ္ပစၞး မစှ်ေကဵုနတဲတံဂှ် ဟီုပ္တိတ်ဂံၚ်ၚ်သ္ကာသ္ကာတုဲ သွက်ဂွံကၠောန် ပရေၚ်ကဆံၚ်တုပ်သၟဟ်ဟီုဂှ် ပၟိက်ဇၞော်ကွေံကွေံရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲပၠန်ဂတးက္ညၚ်ဏံဂှ် စနူကဵုဂမြၚ်ညာဏ်တံဒှ်တမ် ဒးပၠန်ဂတးဏောၚ်” သာ်ဝွံ မလွေးပိုးငယ် သ္ဂးရ။
ပ္ဍဲကဵုလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် ICG ဂှ် ပ္ဍဲပရေၚ်ဍုၚ်ဗၟာဂှ် မၞိဟ်တြုံဇၞော်ဇၞော်တံဟေၚ် အုပ်ဓလီုလဝ်တုဲ ပါဲနူကဵုညးကဵုကသပ်ကၟိန်ဍုၚ် ဒဝ်အံၚ်သာန်သုကျဳမွဲတုဲ မူဝါဒပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဝွံ သွက်ညးဗြဴကဵု ညးသၟတ်တံဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်ဗီုပြၚ်မူဝါဒ ဟွံမွဲကဵုဖဵုတံရောၚ်ဂှ် သ္ဂးလဝ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုဂကောံပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် မဒက်ပ္တန်လဝ်တၟိ ညံၚ်ရဴအလဵုအသဳညဳသၟဟ်ဂကူ NUG လၟုဟ်တံဂှ်လေဝ် ညးသၟတ်တံ ပါလုပ်က္ဍိုက်ပ်ဂှ် ဟွံမွဲမွဲသာ် မၞိဟ်တြုံ ဇၞော်ဇၞော်တံဟေၚ် အုပ်ဓလီုဒၟံၚ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ဂှ်လေဝ် ထ္မံက်ထ္ၜးစုတ်လဝ်ကီုရ။
နကဵုဂကောံဗော်သွး ညံၚ်ရဴ NUG ကေုာံ NUCC တံဂှ် အကာဲအရာကဵုဒၞါဲ ကုညးသၟတ်တံ ကေုာံ ညးဗြဴတံ ဆအယာံမာတ်ပါလုပ်တအ်ဓဝ်ဂှ် လောန်ၜက်တုဲ၊ ဒၞါဲအခေါၚ်အဝဵု မနွံကဵုအခေါၚ်ဖျေံသ္ဂုတ်သွာတ်ဍာံဍာံတံဂှ် ဂပ်ဝ်ကဵုထေက်တုဲ သွက်ဂွံဒှ်ကၠုၚ် ယေန်သၞာၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် နူကဵုအကာဲအရာ ဝါဒကၟက် အုပ်ဓလီု မအောန်စှ်ေကၠုၚ်ဂှ် နွံပၟိက်ရောၚ် Tom Kean ညးမကဵုကသပ် Crisis Group ဟီုဂးလဝ် ပ္ဍဲကဵုလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်ဂှ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)