ဝါသဝ် – ဖေဖဝ်ဝါရဳ (၂၄)
သမ္မတအမေရိကာန် ဂျိုဝ်ဗိုၚ်ဒါန် ဆဵုဂဗကဵု က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်နေတိုဝ် ကေုာံက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဥရောပတအ် ပ္ဍဲကဵုဝါသဝ် ပ္ဍဲဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ စၟတ်တ္ၚဲ (၂၂)တုဲ ဒၟာနူရုယှာပ္တိတ်ဒၟံၚ်ဇြဟတ် သွက်ဂွံဒက်ပ္တန် ပရေၚ်ဆက်ဆောံ ကေုာံကြုက် သာတုဲဂွံစုက်လုက်ဂှ်ရ မဟာမိတ်တအ် နူကဵုက္ၜဳဗလ်တေတ် စဵုကဵုက္ၜဳဒမျိုဟ်ဂှ် အရာဆေၚ်စပ်ကဵု ပရေၚ်ဂီုကၠီု ဇြဟတ်ဒးခိုဟ်တိုန်ကၠုၚ်ဏောၚ်ဂှ် သ္ပလဝ်ကတိပါၚ်အိုတ်ရ။
ကြဴနူရုယှာလောန်ၜက်ယူကရုၚ် လအ်ဗ္ဒာဲမွဲသၞာံတုဲဂှ် သွက်ဂွံထံက်ပၚ် ကဵုအာဇြဟတ် ကုယူကရုၚ် သမ္မတဗိုၚ်ဒါန် ဆဵုဗဂလဝ်ကဵု သ္ကိုပ်သ္ကနေတိုဝ် ကျာန်သတအ်တာန်ဗ ကေုာံသ္ကိုပ်သ္ကကၟိန်ဍုၚ်ဥရောပသၠုၚ်ကျာတအ်ရ။
ပေါဲသဳကၠဳဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိပ်ကၟိန်ဍုၚ် ဗူဂေရဳယျာ၊ ကၟိန်ဍုၚ်သမ္မတချေတ်၊ အေတ်သတိုဝ်နဳယျာ၊ ဟာန်ဂေရဳ၊ လေတ်ဗဳယျာ၊ လေတ်ဒူယေနဳယျာ၊ ပိုဝ်လာန်၊ ရိုမေနဳယျာ ကေုာံသလိုက်ဗေတ်ကဳယျာတအ် ဒၟာနူဂွိၚ်ဖေက် ပဋိပက္ခကၠောံထၞာန်စိုပ်ကၠုၚ်တုဲ တိုန်စိုပ်လဝ် ပေါဲံသဳကၠဳရဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ပ္ဍဲတၚ်လလောၚ်တြး ပေါဲသဳကၠဳတုဲဂှ် နူကဵုဗလ်တေတ် စဵုကဵုက္ၜဳဒမျိုဟ် သ္ကုတ်ဗၟံက် အလုံသီုဖအိုတ်ဂှ် ပရေၚ်စဵုဒၞာကေုာံ တၚ်ဒတူလာၚ် ဆေၚ်ရာကဵုပရေၚ်စဵုဒၞာ သာတုဲ ဒးခိုၚ်ဗိုန်ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်ကၠုၚ်ဏောၚ်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဂမၠိုၚ် ကဵုလဝ်ကတိပါၚ်အိုတ်ရ။
“ဆက်တုဲ သွက်ဂွံသာ်ပ္တိတ် ပ္ဍဲပရေၚ်ဂီုကၠီုဥရောပ မွဲကရေက် မွဲကရေက်ဂှ် ကဵုအာအခေါၚ် ကုရုယှာ ဟွံမာန်ပုဟ်” ဂးတုဲ သ္ကိုပ်သ္ကနေတိုဝ် ဟီုဗတိုက်ဖ္အောဝ်လဝ် မဟာမိတ်ဂမၠိုၚ် သွက်ဂွံဂလိုၚ်ပတိုန်ပရေၚ်ထံက်ပၚ်ယူကရုၚ်ရ။
ညံၚ်ဂွံကလိဂွံ ပရေၚ်ထံက်ဂလာန် တၚ်သ္ဂုတ်သွာတ် အာတ်မိက်လဝ် သွက်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလံတန် တဴဍာ်ဇမၠိၚ် ဗဗွဲကဵုဓဝ် သၠဲသၠဲလးလး ယူကရုၚ်စၟဳပတှ်ေကေတ်လဝ်ဂှ် မဟာမိတ်ဂမၠိုၚ် ဆဵုဂဗအာ ပ္ဍဲကောံဓရီုကုလသမဂ္ဂရောၚ်ဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုရုယှာမ္ဂး သမ္မတဗလာဒဳမာပူတေန်ဂှ် တိုန်စိုပ်ပ္ဍဲပေါဲမၞိဟ်ကောံကလောံတုဲ “သွက်တိဍာ်လုပ်ဝၚ်ပိုဲ၊ သွက်ညးဍုၚ်ကွာန်ပိုဲ ရုယှာဗတိုက်ဒၟံၚ်ရ” ဂှ် ဟီုလၟိၚ်လဝ်ဂလာန် ပ္ဍဲဂကောံမၞိဟ်ဂၠိုၚ်ကဵုလက်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ပူတေန် ဆဵုဂဗကဵု ကလုတ်တမာန်ကဆံၚ်လတူ ကၟိန်ဍုၚ်ကြုက် ဂေဝ်ကြေဝ်စိုပ်ဒၟံၚ်ရုယှာ ဝါမ်ရိတုဲ အမေရိကာန် ကေုာံနေတိုဝ်တအ်ဂှ် ဂွိၚ်ဒၟံၚ် ကၟိန်ဍုၚ်ကြုက်ပလေဝ်ပလေတ်ဒၟံၚ် သွက်ဂွံထံက်ပၚ်လွဟ်လက်နက်ကုရုယှာရဂှ် ဟီုသ္ဂးလဝ်ရ။
“ဒၟာနူပရေၚ်ဘပဠ ကေုာံပရေၚ်ကဵုဇြဟတ်ဓရိုဟ် ဂကောံတတိယတအ်တုဲ ပိုဲဒုၚ်အုပ်ဓလီုအာ ဟွံသေၚ်ရ” ဂှ် ကလုတ်တမာန်တၟေၚ် ဟီုသ္ဂးလဝ်ရ။
ပေါဲသဳကၠဳတုဲဂှ် သွက်ဂွံဂလိုၚ်ပတိုန် ပရေၚ်ပတှ်ေစှ်ေစိုတ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကေုာံသွက်ဇြဟတ်ပရေၚ်ရေၚ်တၠုၚ်ပ္ညဳပ္ညပ် ရုယှာ စှ်ေကိုန်မဟာဗျူဟာ ဇြဟတ်ဂွံခိုဟ်တိုန် ဆန္ဒကၟိန်ဍုၚ်ကြုက် နွံဒၟံၚ်ရဂှ် နိဿဲကဵုတၚ်ဝါမ်ရိ ဟီုသ္ဂးလဝ်တုဲ ဓမံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲဌာန်ပရိုၚ်ယှေန်ဟွာ ကၟိန်ဍုၚ်ကြုက်ပိုၚ်ပြဳဂှ်ရ။
“တၚ်ရန်တၟံ ကေုာံတၚ်ဒတူလာၚ်ဗဗွဲဓဝ်တအ်ဂှ် သ္ပလဝ်သ္ကံတဲတုဲ ပ္ဍဲအရာသောၚ်ကလး ပရေၚ်အကြေပ်အဂြတ် နကဵုဂၠံၚ်တရဴ နဲကဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ပါလုပ် ပ္ဍဲအခန်ကဏ္ဍ ရေၚ်တၠုၚ်လ္ပာ်ခိုဟ်ရောၚ်” ဂှ် ဝါမ်ရိ ဟီုသ္ဂးလဝ်ရ။
တုဲကၠုၚ် မွဲၜါတ္ၚဲဏံလေဝ် ပ္ဍဲလိက်ကသုက်တုပ် စိုတ်သွက်ဂွံယှအ်ဖအောန်ဖျေံ လက်နက်နျူကလဳယျာ New START က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ရုယှာ လလောၚ်တြးကၠုၚ် ပဆုဲပြံၚ်လဝ် ပရေၚ်ရုယှာပါလုပ်တုဲဂှ် တၚ်သ္ဂုတ်သွာတ်ဆေၚ်စပ်ကဵုလိက်ကသုက်ဂှ် ဒှ်တၚ်ဗၠေတ်မှာ ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ရဂှ် သမ္မတဗိုၚ်ဒါန် ဟီုသ္ဂးလဝ် ပ္ဍဲပေါဲဆဵုဂဗ ပ္ဍဲဝါသဝ် ဂှ်ရ။
အခိၚ်ဝန်ဇၞော်ပရေၚ်ဍုၚ်သ္အာၚ် ကၟိန်ဍုၚ်ရုယှာ ဆဵုဂဗဒၟံၚ်ကဵု ကလုတ်တမာန်ကြုက်ကဆံၚ်လတူဂှ် သွက်ဂွံသောၚ်ကလး ပဋိပက္ခယူကရုၚ်ဂှ် ဟွံဂွံသဳကၠဳလဝ် အစဳဇန်ကြုက်ပုဟ်ဂှ် ရုယှာလလောၚ်တြးလဝ်ရ။
Ref;CNA