ဂါဇြာ၊ အံက်တဝ်ဗာ (၁၂)
ပရေၚ်ဗ္တိုက်ဂြာတ်ဗုမ် အေဿရေတံ ဒၟါနူသ္ကာတ်မြဟ်လောန်ဂှ်ရ ကောန်ဍုၚ်ပါလက်သတိုၚ် မၞုံပ္ဍဲဂါဇြာတံဝွံ ဒးဒုၚ်စသိုၚ်ဒၟံၚ် ညံၚ်ရဴအခိၚ်ဘဲကပ် အရေဝ်အာရာပ် “နက်ခ်ဗာ” မစၞောန်ကၠေံ ကုပေါဲပၞာန်သၞာံ ၁၉၄၈ အခိၚ်ညးတံ ဒးဒုၚ်သီကၠေံတိဍာ်ဂှ်ရောၚ် ဟီုဂးဒၟံၚ်အိုတ်ရ။
အပ္ဍဲပဋိပက္ခ ကုပါလက်သတိုၚ် လလအ်ပွိုၚ် ၇၅ သၞာံဂှ် နကဵုပရေၚ်ဗ္တိုက်တရဴကျာ သ္ကာတ်အိုတ်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုအံက်တဝ်ဗာ ၁၀ တေံ အေဿရေ ဟိုတ်နူထ္ပက်လဝ်ပၞာန် ကုဒေသဂါဇြာဂှ်တုဲ ဒးဂြိပ်ဒဴဒၟံၚ်ညးသ္ကအ်အိုတ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုဏံ အာလာသ် အာယုက် ၂၂ သၞာံဂှ် “အကာဲအရာဂှ်တှ်ေ ဒၞါဲလဵုမှ ဟွံဂီုကၠီုပုဟ်။ နူဏေံတေံရ အဲပြံၚ်ဆုဲလဝ်ဒၞါဲ စဵုကဵုပိဝါတုဲယျ” သာ်ဝွံ တက်ကေတ်ဗဳဒဳယောသ္ကုတ် အကာဲအရာ ဒးဒုၚ်ဂြာတ်လဝ်မခတိုဟ်ဂှ်တုဲ ပ္တိုန်လဝ် လ္တူအေန်သတာဂရာမ်ညးရ။
ကြဴနူပရေၚ်ဗ္တိုက်ဟာမာသ် ကုအေဿရေတုဲဂှ် ကရောံညးဂှ် မၞိဟ်တၞဟ်သ္အာၚ်တံလေဝ် ဒးဂၠါဲလဝ် ဒၞါဲဗၠးဘဲ နူကဵုပရေၚ်ဗ္တိုက်ထောံမခတိုဟ်ဂှ်ရ။
“နူဏေံတေံမှ ပါနော်ပိုယ် ကေၚ်ဟီုလဝ် ပရူ နက်ခ်ဗာ ၁၉၄၈ တေံဂှ် ကၠိုဟ်ကေတ်ရ။ အခိၚ်ဂွံမိၚ်ကေတ်ပရူဒဒှ်တံဏံဂှ် ဟွံကၠိုဟ်လဝ်ပုဟ်” သာ်ဝွံ အခိၚ်အောပ်မာဒၟံၚ် ပ္ဍဲကဵုသ္ၚိမွဲမ မၞုံဂါဇြာဂှ် ညးဟီုဂးလဝ် ပ္ဍဲဇာဇၞိက်ပရေၚ်မၞိဟ်ညးရ။
“လၟုဟ် အဲဂွံအာယုက် ၂၂ သၞာံယျ၊ နူဏေံတေံမှ ဂွံကၠိုဟ်ကေတ် ပရူ “နက်ခ်ဗာ” ဂှ်ပေၚ်ၚ်ရ” သာ်ဝွံ ညးသ္ဂးလဝ်ရ။
ကြဴနူဘဲကပ်ပေါဲပၞာန် “နက်ခ်ဗာ” တုဲဂှ် စဵုကဵုလအ်ဂွံထပှ်စှော်သၞာံဂှ် ကောန်ဍုၚ်ပါလက်သတိုၚ်ဂမၠိုၚ် သွက်ဘဲကပ်ဇၞော်ကဵုဇြဟတ်ဂှ် ဒးလရိုဟ်ယာံဒၟံၚ်ဖိုဟ်ရ။
အပ္ဍဲပေါဲပၞာန်ဇၞော်ဏံဂှ် ကောန်ဍုၚ်ပါလက်သတိုၚ် ဗ္ဒါဲ ၇ ကိုဋ် ဒးဒုၚ်ထဍေၚ်ပ္တိတ်နူ သ္ၚိဌာန်ညးတံတုဲ ဂွံကလေၚ်စဴဂှ်လေဝ် ဒးဒုၚ်ကယျာန်ပါဲလဝ်ရ။ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ်တှ်ေ မ္ၚးနူကဵုဂျဝ်ဒါန်၊ လက်ဘနန်၊ သဳရဳယျာတံဂှ် ဒးပြံၚ်ဆုဲမံၚ်လဝ် ပ္ဍဲဂျေရုသလေန်သ္ကုတ်ဗၟံက်၊ သြၚ်ပလိုတ်ဂါဇာတံဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
အဘူအေဝ်ကာသ် မဒှ်ညးထ္ၜးနဲကဲလက်ပၠုဲဂှ် ဟိုတ်နူပရေၚ်ဗ္တိုက်ထောံမခတိုဟ် ပ္ဍဲတ္ၚဲစန်တုဲကၠုၚ်တေံဂှ်တုဲ သ္ၚိမသုန်ထပ်ညး ဒဒှ်ရလီုလာ်အာလဝ်ဂှ် ဟီုဂးလဝ်ရ။
အေဝ်ကာသ် ကေုာံ ကောန်ညးဂမၠိုၚ်ဝွံ အခိၚ်လၟုဟ် မံၚ်တန်တဴဒၟံၚ် ပ္ဍဲကဵုသ္ၚိသ္ကအ်ရဲညး ခေတ္တကီုလေဝ် ပရေၚ်ဗ္တိုက်ထောံမခတိုဟ် သာတုဲသ္ကာတ်မြဟ်ကၠုၚ်တံ ဒှ်ကၠုၚ်ဂှ် ဂွိၚ်တဴဒၟံၚ်ဗွဲမလောန်ရ။
“ညအ်ဂှ် တုပ်ပ်ကဵု ပေါဲပၞာန် ၁၉၄၈ တေံရ၊ ညအ်ဂှ် ဒှ်နက်ခ်ဗာ မွဲပၠန်ရ” သာ်ဝွံ ညးဟီုလဝ်ကဵု ဌာန်ပရိုၚ်ရာ်တာရ။
အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် အေဿရေဝွံ ပတေၚ်ဂြတ်လဝ် ဒေသဂါဇြာဂှ်တုဲ ပွမပၠောပ်ပ္တိုန် စၞစ ကေုာံ ကၠေၚ်စၞပၟတ်တံဂှ်လေဝ် တာဒၞါလဝ်ပေၚ်ၚ်တုဲ ဇြဟတ်ဓာတ်လလဳတံဂှ်လေဝ် ထပိုတ်လဝ်ရ။
ဝန်ဇၞော်ကာစဵုဒၞါအေဿရဂှ်ေ ဟိုတ်နူပရေၚ်ဗ္တိုက်ဏံတုဲ ၚုဟ်မးဒေသဂါဇြာ မ္ဒးကဵုဂှ်ဝွံ “တၞောဝ်ဒတောဝ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ် နတဲဏံ က္တဵုဗဒှ်ကဵုအပြံၚ်အလှာဲဏောၚ်” ဂှ် ကဵုလဝ်သတိရ။
Ref: Reuters
sanlontai