နေပျဳဒဝ်၊ အံက်တဝ်ဗာ (၁၇)
ပြဒ္ဒညာပရေၚ်ဍုၚ်ဟွံညိၚ်ဝတ် က္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် ဆေၚ်စပ်ဒၟံၚ်ကဵုပရေၚ်ပညာ ညးဍုၚ်ကွာန်ဒၟံၚ်ကွာန်ရးတအ် ဗွဲအဓိကရဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်သီအဝဵု ဂအုပ်သ္ကိုပ်ဗိုလ်ဇၞော်မေန်အံၚ်လှာၚ် ဟီုသ္ဂးလဝ်ရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ် ဟိုတ်နူပရေၚ်ပညာ ညးဍုၚ်ကွာန်ဒၟံၚ်ဌာန်ရးတအ် ဇြဟတ်ဍိုန်လျတုဲ ပ္ဍဲလ္တူပရေၚ်ဍုၚ်သ္အာၚ် ကဆော်ဖအဴကေုာံ လ္တူပရိုၚ်ဟွံဍာံပြတအ်ဂှ် ကတောဝ်ယံၚ်တုဲ ညံၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ဟွံဂွံညိၚ်ဝတ် ကၠောန်သ္ပရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ်ရဂှ် ဟီုလဝ် ပ္ဍဲတ္ၚဲ NCA ပေၚ် ၈ သၞာံဂှ် သီုဟၟဲကဵုရိုဟ်ကၞက်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် မွဲကရောံကဵုပရၚ်ပညာညးဍုၚ်ကွာန် ဒၟံၚ်ဌာန်ရးတအ် ဇြဟတ်ဍိုန်လျဒၟံၚ်ဂှ် သီုဂမြၚ်လညာတ်ညာဏ်တအ်လေဝ် တၚ်နွံပၟိက်နွံဒၟံၚ်တုဲ ပ္ဍဲပရေၚ်ဒက်ပ္တန် ကၟိန်ဍုၚ်တဴတက် ဂတာပ်ခေတ်ဂှ် ဒးဂဗဒၟံၚ်ကဵုအခက်ခုဲဗွဲမဂၠိုၚ်ရဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဟီုလဝ်ရ။
ညးဒေသရးသေတ်ဂါၚ်မွဲတၠဂှ်မ္ဂး လ္တူတၚ်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဟီုဂးလဝ်ဂှ် သွက်ဂွံဒုၚ်တဲမာန်ဟၟဲတုဲ ပၠန်ဂတးဒၟံၚ်ကဵုဂကောံပၞာန်ဂှ် ဟိုတ်နူဟွံလေပ်ပညာဟွံသေၚ်တုဲ ဒၟာနူလညာတ်ပညာနွံတုဲ ပၠန်ဂတးဒၟံၚ်ရဂှ် ကလေၚ်ဟီုပလန်လဝ်တဲရ။
“ညးဍုၚ်ကွာန် ကောန်ရးတအ်ဂှ် ဒၟာနူကွတ်ပညာဗီုဏံဟၟဲတုဲ ပၠန်ဂတးဒၟံၚ် ဗီုဏံဟွံသေၚ်ပုဟ်။ လ္တူနူကွတ်ပညာဂှ် ဟိုတ်နူလညာတ်ညာဏ်နွံတုဲ ကလေၚ်ပၠန်ဂတးဒၟံၚ်ကဵုဍေံတအ်ရ။ မုဒှ်ရောတှ်ေ ကွာန်ရးဒေသပိုဲ ၜိုန်ဒှ်ကွာန်ဂြိုပ်လေဝ် လၟုဟ်ဂှ် ဟိုတ်နူဒှ်ဒၟံၚ် (၂၁)ဗွဝ်ကၠံသၞာံဂှ်ရ ညးလေပ်ပညာခေတ်တအ် နွံဗွဲမဂၠိုၚ်။ ကွာန်ဂြိုပ်ၜိုန်ဟီုကီုလေဝ် ဒှ်မၞိဟ်ဓီုၜီု ဟွံလေပ်ပညာတအ်သၟး ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ လၟုဟ်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုကွာန်ရးလေဝ် ဟိုတ်နူတၠပညာ နွံဗွဲဂၠိုၚ်ဂှ်ရ ဗီုကွတ်ပညာနွံကီုဂှ် လညာတ်ညာဏ်ပညာလေဝ် နွံဗွဲမဂၠိုၚ်ရ။ ဒၟာနူဂှ်ရ ပ္ဍဲညးဍုၚ်ကွာန် ဌာန်ကွာန်ရးတအ်ဂှ် ဒၟာနူက္ဍဟ်နွံဒၟံၚ်ဂှ်ရ အရေဝ်ဍေံဟီုဂှ် ညိဓဝ် ဒုၚ်တဲဟွံမာန်ပုဟ်” ဂှ်ဟီုလဝ်ရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုသၞောတ်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳ အစောန်စရာဲလညာတ်ညာဏ်စၚ်ခြၚ်ဗ္စာရဏာ ကောန်ဍုၚ်ကွာန်တြုံဗြဴတအ် ပၟိက်ကိစ္စဇၞော်ဒၟံၚ်တုဲ သွက်ဂွံပလေဝ်ပလေတ်အရာတအ်ဏံကဵု သွက်ဂွံကၠောန် ညံၚ်လညာတ်သမ္တီ၊ ဂမြၚ်ညာဏ်တအ် နွံဒၟံၚ်ပၟိက်ရဂှ် ဟီုဏာလဝ်ရ။
ပၠန်ဂတးက္ညၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူပရေၚ်ပညာ ညးဍုၚ်ကွာန်တအ် ဇြဟတ်ဍိုန်လျ မံက်တိတ်ကၠုၚ်ဟွံသေၚ်တုဲ နကဵုတၚ်ထ္ၜးဟိုတ် စရၚ်မာဲဗၠေတ်မှာ ကေတ်ဇြဟတ်ကဵုလွဟ်လက်နက်တုဲ ဟိုတ်နူသီကေတ်လဝ်အဝဵုကၟိန်ဍုၚ် တန်ကဵုတန်ဂှ်ရ သၟဝ်ဂၠုၚ်ဗုၚ်ကွဳဟွံသှ်ေ အလုံညးဍုၚ်ကွာန်မွဲ ပၠန်ဂတးဒစဵုဒစးဒၟံၚ်ရ။
လ္တူတၚ်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဟီုဂးလဝ်ဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်ကောန်ဒေသအညာမွဲတၠဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲကဵုကွာန်ရးတအ်ဂှ် ညးလေပ်ပညာ ဂွံလဝ်တဆိပ်ကြာ နွံဗွဲမဂၠိုၚ်တုဲ ဟိုတ်နူဟွံမိက်စိုပ်သၟဝ်ဒၞပ်ပၞာန်တုဲ ပၠန်ဂတးဒၟံၚ်ညးသ္ကအ်ရဂှ် ထပ်ကလေၚ်ဟီုပလန်လဝ်တဲရ။
“ပ္ဍဲကဵုညးဍုၚ်ကွာန် ဒၟံၚ်ကွာန်ရးတအ်လေဝ် မၞိဟ်ဂွံလဝ်တဆိပ်ကြာ နွံမွဲဂအုံ။ သုၚ်စောဲလဝ်ဝေါဟာဟွံလေပ်ပညာဂှ်တှ်ေ ဟွံဒးဗီုပုဟ်လေဝ်။ လၟုဟ် ပ္ဍဲဒပ်ပၞာန်ဍေံရော မၞိဟ်လေပ်ပညာ နွံမူစိရော။ သ္ဂံၚ်ပ္ဍဲကဵုဒပ်ပၞာန်ဍေံတအ် ၝဟွံအံၚ်လဝ်(၄)တန် နွံဒၟံၚ်ဟွံသာပုဟ်။ ဣဏံဂှ် ဟွံဓဝ်ပုဟ်လေဝ်။ ဟွံလေပ်ပညာ ဗီုဂှ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ဒုၚ်ဟွံမာန်တုဲ ပၠန်ဂတးဒၟံၚ်။ ဟွံမိက်စိုပ်အာ သၟဝ်ဂတာဒၞပ်ပၞာန်၊ ဟွံမိက်ဒုၚ်သ္ပဍိက်။ လၟုဟ်ဂှ် အာဒၟံၚ်ဖေတ်ဒရေဝ်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳဍာံဍာံဏောၚ်။ မၞိဟ်က္ဍိုက်က္ဍိုပ်တအ်ကီု၊ မၞိဟ်ဗက်လကြဴတအ်ကီု သီုဖအိုတ်ဂှ် မၞိဟ်လေပ်ပညာသၟးရ။ တအ်ဏံသီုဖအိုတ်ဂှ် ဒှ်ဒၟာနူမေန်အံၚ်လှာၚ်ဖအိုတ်ရလေဝ်၊ ယဝ်ရဍေံဟွံသီကေတ်အဝဵုတှ်ေ သွက်ဂွံဒှ် ကၠုၚ်ဟၟဲပုဟ်။ ဒၟာနူဍေံသီကေတ်အဝဵုတုဲ လၟုဟ်ဏံ ဟွံဂွံဗ္တောန်လိက်ရပုဟ်။ ဘာဗ္တောန်ဒၟံၚ်လိက်ဂှ်လေဝ် ဂြာတ်ထောံဖျေံဗုမ်။ ကၠုၚ်ပန်ကဵုက္ၜၚ်ကျာ။ အ္စာၝောံဗ္တောန်လိက်တအ်ဂှ်လေဝ် ဒၟာနူသ္ပ CDM တုဲရပ်ကေတ်။ လၟုဟ်ဂှ် ဗ္တောန်လ္တူအောန်လာၚ်လေဝ် ကုတ်ထောံအေန်တာနေတ်။ အဓိကဂှ် ဍေံရလေဝ်၊ ဒၟာနူမေန်အံၚ်လှာၚ်၊ ယဝ်ရဍေံဟွံသီအဝဵုတှ်ေ အရာတအ်ဏံ သွက်ဂွံဒှ်ကၠုၚ်ဟၟဲပုဟ်။ ဒှ်လေဝ် ဟွံဒှ်ကၠုၚ်ပုဟ်”ဂှ် ဟီုလဝ်ရ။
ပရေၚ်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဟီုဂးလဝ် က္ဍိုပ်ဍုတ်ဟၟဲဂှ် ဒှ်က္ဍိုက်ဓရိုက်ဒၟံၚ် လၟိဟ်မၞိဟ်မံၚ်ပ္ဍဲဒေသကွာန်ရး ၇၀ တၟံကၠံ တအ်တုဲ ဒှ်ဓမံက်ထ္ၜးဒၟံၚ် ဗီုပြၚ်သရုပ်တၠအဝဵုပၞာန်တအ် ဟၟဲလညာတ်ညာဏ်ဍာံဍာံဇေတ်တ်ရဂှ် ညးချဳဒရာၚ်ကတိုၚ်ကၟဟ် ပရေၚ်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳတအ် ဟီုပါ်ပါဲလဝ်ရ။
ပ္ဍဲမွဲကာလသီအဝဵုဏံ ညးဍုၚ်ကွာန် ဒၟံၚ်ကွာန်ရးတအ်ဂှ် ဟိုတ်နူလ္ပာ်ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် စံၚ်ပလီုဘာဗ္တောန်လိက်ကဵု သ္ၚိဒၟံၚ်တအ်ကီု၊ ဟိုတ်နူရပ်ဒက်ပြိုက်ဂစိုတ် အ္စာအ္စာၝောံ CDM တအ်ကီုတုဲ သ္ပတံနူအခေါၚ်ဗ္တောန်ပညာ ဗွဲမဗၠးၜး ဒးဆောံလေၚ်ဒၟံၚ်ရ။
အတိုၚ်ဂကောံမၚ်ရံၚ်ခါတ်အကာဲ ပရေၚ်ပညာကၟိန်ဍုၚ်နာနာ (GCPEA) ဟီုလဝ်မ္ဂး ပ္ဍဲကဵုလက်ထက်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပ္ဍဲစရၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ပရေၚ်ပညာဒးဒုၚ်ဗတိုက်လဝ် ကဆံၚ်လ္တူအိုတ်ဂှ် ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာပါလုပ်ကၠုၚ်ရဂှ် လလောၚ်တြးလဝ် ပ္ဍဲလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် ဂိတုသေပ်တေမ်ဗာ စၟတ်တ္ၚဲ (၉)တုဲကၠုၚ်ဏံရ။
ပရိုၚ် – သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု – Social Media