ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကံက်ကေတ်ဒၟံၚ် တၚ်ဂၞၚ်ပူဂဵု ကောန်ဍုၚ်တအ် ဆက်ကၠုၚ်

နေပျဳဒဝ်၊ အံက်တဝ်ဗာ(၂၁)

ကံၚ်ဇြဳပၞာန်သီအဝဵု ကၠောန်ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် ပရေၚ်ကံက်ကေတ် တၚ်ဂၞၚ်ပူဂဵု ကောန်ဍုၚ်မွဲမွဲတၠ (Biographic) ကေုာံ တၚ်ဂၞၚ်ဇဳဝ (Biometric) ပ္ဍဲကဵုရးဒေသ ကေုာံ တွဵုလ္ၚဵုတအ် ဆက်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ရ။

ညံၚ်ကဆံၚ်ပရေၚ်မၞိဟ်ပိုန်ဒြပ်ဘဝ ဂွံသၠုၚ်တိုန်ဂးတုဲ သွက်ဂွံပ္တိတ်ကဵုသမာတ်ကာဒ် ကုညးယိုက်ဝန်ဌာနမဆေၚ်စပ်တအ်ကီု သီုဂကောံသ္ၚိကၟိန်ညးတအ်၊ ကောန်အရာပ်ညးဍုၚ်ကွာန်တအ်ဂှ် နဒဒှ်လၟေၚ်ကမၠောန်အာဂတ ဒးကံက်ကေတ်ဒၟံၚ် Biometric Data ရဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်လလောၚ်တြးလဝ်ရ။

အတိုၚ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဓမံက်ထ္ၜးလဝ်ပရိုၚ်မ္ဂး တၚ်ဂၞၚ်ကံက်ကေတ်လဝ်ဂမၠိုၚ်ဂှ် သီဂိုၚ်လဝ် ပ္ဍဲ National Database နကဵုသၞောတ် e-ID တုဲ ပ္တိတ်ကဵု ဇၟာပ်ကောန်ဍုၚ်မွဲမွဲ တၞးကာဒ် Unique ID မဂၞန်ပါ ၁၀ မပါ ပ္ဍဲအပ္ဍဲပွိုၚ်မွဲတ္ၚဲရ။

မဂၞန် Unique ID ပ္တိတ်ကဵုလဝ်တအ်ဂှ် သွက်ဂွံပံၚ်တောဲသုၚ်စောဲကဵု e-Government Application မာန်ဂှ် ဒှ်သၞောတ်သ္ဇိုၚ်တုဲ ပ္ဍဲအရာပ္တိုန်စရၚ် ပရေၚ်ပညာ၊ ပရေၚ်ထတ်ယိုတ် ကေုာံ ပရေၚ်ဒုၚ်ကာတၞဟ်တအ် ပ္တိုန်အာစရၚ် လောဲလောဲမာန်ရဂှ် ဟီုလဝ်ရ။

အခိၚ်လၟုဟ်ဏံ ပ္ဍဲပွိုၚ်ဍုၚ် မပ္တံကဵု ရးလဂုၚ်၊ ရးအၚ်ဝ၊ ရးတၞၚ်သြဳ ကေုာံတွဵုရးဍုၚ်မန်လ္ၚဵုဂှ်ဟေၚ် ကံက်ကေတ်ဒၟံၚ်တုဲ ညးမမံၚ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲပွိုၚ်မဆေၚ်စပ် သီုဖအိုတ်တအ် ရေၚ်တၠုၚ်ကၠောန်အာရောၚ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် လလောၚ်တြးလဝ်ပရိုၚ်ရ။

ညးမၚ်ရံၚ်ခါတ်အကာဲ လၟေၚ်ကမၠောန်လဝကကံၚ်ဇြဳပၞာန် မွဲတၠဂှ်မ္ဂး သုၚ်စောဲသမာတ်ကာဒ် ကဵုနဲကဲကွတ်ပညာကောန်ပျူတာတုဲ သွက်ဂွံကၠောန်ပရေၚ်စၟဳစၟတ် ၜိုန်အစဳဇန်လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်နွံဒၟံၚ်ကီုလေဝ် နကဵုအကာဲအရာကၟိန်ဍုၚ် ဃောဇၞော်မောဝ်ဏံ ဒှ်ဟွံမာန်ဏီရဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။

“လၟုဟ်ဏံလေဝ် ပ္ဍဲကဵုဌာနမဆေၚ်စပ်တအ် ကၠောန်ညံၚ်ဂွံတုဲဟွံမာန်ဏီဂှ် သွက်ဂွံစိုပ်ညးဍုၚ်ကွာန် ခက်ခုဲဒၟံၚ်တၟာဂလိုၚ်ဏီ။ ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ်ဍုၚ် ဍေံတအ်လလောၚ်တြးလဝ်ဂှ်လေဝ် ဟွံစိုပ်ညးဍုၚ်ကွာန်တအ်ဏီပုဟ်။ ကံက်ကေတ်လဝ်ဒေတာတုဲဒှ်အာယျ၊ တုဲအာတုဲဂှ်လေဝ် ဍာံဍာံတေံ ဟွံစိုပ်ညးဍုၚ်ကွာန်တအ်ပုဟ်။ စမာတ်ကာဒ်မွဲဟီုဂှ် လ္ပာ်လကြဴဏံ အစဳဇန် သွက်ကၠောန် ဗီုပြၚ်ဂွံစၟဳစၟတ် နကဵုနဲကဲကွတ်ပညာကောန်ပျူနွံရ။ အဓိကဂှ်တှ်ေ ဗီုပြၚ်စၟဳစၟတ်တၞးကာဒ်ကောန်ဍုၚ်ဂှ် စၟဳစၟတ်သမာတ်ကာဒ်ဏောၚ်။ တအ်ဏံဂှ်လေဝ် လၟုဟ်ဏံ ကဵုအကာဲအရာကၟိန်ဍုၚ်ပိုဲ ဃောတဴတက်ဒၟံၚ်ဂှ်တှ်ေ ဒှ်ဟွံမာန်ဏီရ” ဂှ် ဟီုလဝ်ရ။

ပ္ဍဲကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာဂှ် သွက်ဂွံဒက်ပ္တန်ဗဒှ် e-ID သၞောတ်တၞးပ္တိုန်စရၚ် အဳလေတ်ထရဝ်နေစ်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုလက်ထက်အလဵုအသဳ NLD တုဲကၠုၚ်ဏံ ပရေၚ်ပ္တိတ်လဝ်ဇြဟတ် သွက်ဂွံဓမက်ရုပ်ရဴကေၚ်နွံလဝ်တုဲ ဟိုတ်နူပရေၚ်သီအဝဵု ဒးဒေါံဇူကၠုၚ်လဝ်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုသၞာံ ၂၀၂၂ ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကလေၚ်စကၠောန်ချဳဒရာၚ်လဝ်ရ။

လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်မ္ဂး နဒဒှ်ပရေၚ်ဒုၚ်ကာညးဍုၚ်ကွာန် ဂွံစိုပ်တရဴ ညံၚ်ဂွံကၠောန်ပ္တိတ်ကဵု National ID Smart Card ဗွဲမကိတ်ညဳ ကုသၞောဝ်ဥပဒေ ဆက်ကၠောန်ရေၚ်တၠု်အာရောၚ်ဂှ် ဟီုဂးလဝ်ရ။

နူကဵုတၞးကာဒ်ကောန်ဍုၚ်စက္ခူ ဂွံပြံၚ်စၠောံတၞးကာဒ်သမာတ်ဂှ် ပါဲနူကဵုတၚ်ဂၞၚ်ဗပေၚ်လဝ် နူကဵုအခိၚ်ကၠာတေံတုဲ တၚ်ဂၞၚ်ပူဂဵု ထပ်ဗပဵုပ္တိုန်လဝ်ကီု သီုပရေၚ်ကၠောန်ရေၚ်တၠုၚ် ဗှ်သကေန် စက်တဲ၊ မုက်၊ မတ်တအ်ကၠောန်သ္ပဒၟံၚ်ရ။

ကောန်ထံၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တြေံမွဲတၠဂှ်မ္ဂး နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် လ္တူနူကဵုပ္တဝ်လဝ်က္ဍိုပ်ကဵု သမာတ်ကာဒ်ဂှ် သွက်ဂွံထိၚ်ဒဝ်ညးဍုၚ်ကွာန်တအ် ပ္တိတ်ဒၟံၚ်ဇြဟတ် ဗီုပြၚ်၊ နဲကဲစုၚ်ရဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်မ်ရ။

“လ္တူနူပ္တဝ်ဒၟံၚ်ကဵုသမာတ်ကာဒ်ဂှ် ကေတ်လဝ် Biography ဇၟာပ်ကောန်ဍုၚ် မွဲမွဲတၠတုဲတှ်ေ ပ္တိတ်ဒၟံၚ်ဇြဟ် ကဵုတၚ်ရန်တၟံ သွက်ဂွံထိၚ်ဒဝ်ဏောၚ် အဲညာတ်ကေတ်ရ။ ပြဟ်ဟ်ဏံ တၞးကာဒ်ကောန်ဍုၚ်စက္ခူဂှ်လေဝ် ဘာသာတၞဟ်လ္ပဟီုဏီ ဗုဒ္ဓဘာသာလေဝ် ဗွဲမဂၠိုၚ် ဂွံလဝ်ဟွံဇဳ ညးသ္ကအ်ဏီပုဟ်။ လ္တူနူသမာတ်ကာဒ်ဂှ် ဍေံ(စကစ) ပ္တိတ်ဒၟံၚ်ဇြဟတ် သွက်ဂွံထိၚ်ဒဝ်ညးဍုၚ်ကွာန်တအ် နကဵုနဲကဲစုၚ် ဗီုပြၚ်စုၚ်ဏောၚ် ပိုဲညာတ်ကေတ်ရ”ဂှ် ညးဟီုလဝ်ရ။

နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် သွက်ဂွံပြံၚ်တၞးကာဒ်ကောန်ဍုၚ် သမာတ်ကာဒ်ဂှ် နဒဒှ်ဓရိပ်အာဂတ ပလေဝ်ပလေတ်ဒၟံၚ် သွက်ဂွံကံက်ကေတ် တၚ်ဂၞၚ်ပူဂိုလ် Biometric Data ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ်ဍုၚ် ပလေဝ်ပလေတ်ဒၟံၚ်တအ်ဂှ် စွံအဓိကကဵုစရၚ်သ္ၚိကၟိန်တုဲ စၟဳစၟတ်ဒၟံၚ်ရ။

ပရိုၚ် – သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)

ဗီု – MOI