ပရေၚ်ဗ္တိုက်တရဴကျာဒပ်ပၞာန် ဂၠိုၚ်တိုန်ကၠုၚ် ၃၀၀ တၟံကၠံပြၚ်ဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜး ပ္ဍဲလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် ကုလ

ဝါယှေန်တာန်၊ အံက်တဝ်ဗာ (၂၅)

ပရေၚ်ဗ္တိုက်တရဴကျာ ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ လ္တူညးဍုၚ်ကွာန်ဟွံမွဲကဵုဒုဟ်ဒဏ်တံဂှ် အပ္ဍဲပွိုၚ်မွဲသၞာံ ဂၠိုၚ်တိုန်ကၠုၚ် စဵုကဵု ၃၀၀ တၟံကၠံပြၚ်ဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် ဆက်စပ်ကဵုဍုၚ်ဗၟာ မပ္တိုန်လဝ်ဂလာန် ကုကောံဓရီုနာနာကုလသမဂ္ဂ ပ္ဍဲဂိတုအံက်တဝ်ဗာ ၂၄ တုဲကၠုၚ်တေံဂှ်ရ။

ဂအုပ်ညးအုပ်ကာ ကုလသမဂ္ဂ၊ ညးစၞးတၟေၚ် ကုလသဂ္ဂ စပ်ကဵုဍုၚ်ဗၟာ ကေုာံ ဂကောံစၟဳတ်ဂၠိုက်ဂၠါဲဗွဲတၟေၚ် ကုလသမဂ္ဂတံ ပ္ဍဲကဵုတ္ၚဲဂှ် ပ္တိုန်ထ္ၜးလဝ် လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်ဗွဲလစှ်ေ စပ်ကဵုပရူအမှုရာဇဝတ် မကလိလောန်လဝ် လ္တူဂကူမၞိဟ်တံဂှ်ကဵု အမှုရာဇဝတ်ပၞာန် အပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာတံ ဗွဲတၞဟ်ခြာအိုတ်ရ။

ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ဂွံလဝ်အဝဵု စနူလၟေၚ်ဒဒှ်သီအဝဵု သၞာံ ၂၀၂၁ တေံဂှ်ဝွံ နူကဵုဂစိုတ်ဂယိုၚ်လဝ် ကောန်အရာပ် ၄၀၀၀ ပြၚ်ဂှ် အခိၚ်လၟုဟ် ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာ ပၟတ်ဓဇန်ကြမ်ကြတံ ဒးတူဂဵုဒၟံၚ်ယျဂှ် ညးစိုန်သ္ကီုကုလဗၠးၜး စပ်ကဵုဍုၚ်ဗၟာမွဲတၠ သ္ဂးလဝ်ရ။

ကြဴနူကလိဂွံအဝဵုတုဲ ဒပ်ပၞာန်ဗၟာဝွံ ကုဂကောံဒပ်ဒစဵုဒစးဒပ်ပၞာန်ဂမၠိုၚ်၊ လ္တူကွာန်ရး၊ ဘာဗ္တောန်လိက်၊ ရုၚ်ဂဥုဲ ကေုာံ ဗ္ဒိုပ်ညးမဆုဲပြံၚ်ကၠုၚ်ဒၞါဲဂမၠိုၚ် နူကဵုဒေသ ဂကောံဒပ်ရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံ မထိၚ်ဒက်လဝ်တံဂှ် ကၠောန်ၜိုတ်ကၠုၚ် ပရေၚ်ဗ္တိုက်ဟွံမွဲကဵုသၞောဝ်တံအိုတ်ရ။

လ္ဂောံကဵုဂလာန် တောမ်အာန်ဒရူ ညးစၞးတၟေၚ်အခေါၚ်အရာမၞိဟ် စပ်ကဵုဍုၚ်ဗၟာဂှ်မ္ဂး ပ္ဍဲကဵုဒေသလ္ၚဵုတံမ္ဂး ပရေၚ်ဗ္တိုက်တရဴကျာတံဂှ်ဝွံ အပ္ဍဲသၞာံတုဲကၠုၚ်တေံဂှ် ဂၠိုၚ်တိုန်ကၠုၚ် ၃၀၀ တၟံကၠံပြၚ်ဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။

သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ကောန်ဂကောံဒပ်ဂီုကၠီုဂမၠိုၚ် ဒဒှ်ရဂစိုတ်ပသောၚ်ထောံလဝ် ကောန်အရာပ် မရပ်ထိၚ်လဝ်တံဂှ် တောမ်အာန်ဒရူ သ္ဂးရ။

ပ္ဍဲအရာပ္တိတ်ဇြဟတ်ကၠောန်ၜိုတ် ပွပကီုပရာပ် လ္တူညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် ကောန်ပၞာန်ဂမၠိုၚ်ဝွံ စံၚ်ဂစိုတ် ကောန်အရာပ်ဂမၠိုၚ်ကီု၊ ကုတ်ထပိုတ်ကအ်၊ ကုတ်ထပိုတ် အဝဲအၚ်္ဂဇိုၚ်တဲ ကေုာံ ကၠောန်သ္ပထောံလဝ် ခန္ဓကာယ စဵုကဵုဗီုပြၚ်ရုပ်ရဴလီုတံဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်ဂှ်ရ။

နကဵုဍုၚ်သ္အာၚ်ဂမၠိုၚ် သွက်ဂွံသၠုၚ်ပ္တိုန်အသိၚ် ကေတ်အရေဝ်ကၟာတ်လဒဵု ကုကံၚ်ဇြဳပၞာန် မကလိလောန်ဒၟံၚ် အမှုရာဇဝတ်ပၞာန်တံသာ်ဏံဂှ်ကီု၊ နကဵုကံၚ်ဇြဳဂီုကၠီုမ္ဂး ထေက်ကဵုလှဲပြံၚ် ပရေၚ်ဍုၚ်ဗၟာ ဇရေၚ်ရုၚ်သၞောဝ်ဓဝ်ရာဇဝတ်ဍုၚ်သ္အာၚ်ဂှ် ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်လဝ် ပ္ဍဲလိက်ဒုၚ်စဳရေၚ်ဂှ်ရ။

Ref: UNHuman Right Watch