နေဗျဳဒဝ်၊ ဒဳဇြေမ်ဗာ ၁၂
နကဵုဂၠံၚ်ဍာန်ရပ်လွဟ်ဂှ် ဖံက်ပ္ကဝ်ဒၟံၚ် အခေါၚ်အရာညးဍုၚ်ကွာန်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ် မကလိလောန်ဒၟံၚ် အမှုရာဇဝတ်ပၞာန်ဂှ် ဟီုရ။
ပ္ဍဲအသေအဟာန်တ္ၚဲအခေါၚ်အရာမၞိဟ်အလုံဂၠးမွဲ မရနုက်ကဵု ၇၆ ဝါ ပ္ဍဲဂိတုဒဳဇြေမ်ဗာ ၁၀ ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ်တှ်ေ ညံၚ်ပရေၚ်ညိၚ်ဝတ်အပ္ဍဲဍုၚ် ဂွံလီုလာ်ကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ်ဂှ်ဝွံ ပလီုဒၟံၚ် အခေါၚ်အရာမၞိဟ် ကေုာံ အခေါၚ်ဗၠးၜး ညးဍုၚ်ကွာန်ကောန်အရာပ်တံဂှ်ဏောၚ် သ္ဂးရ။
ဒံက်တာ သဳရိမန်ဆာန် သ္ကိုပ်ဒပ် ဒပ်စဵုဒၞါဍုၚ်မန် MSDF ဂှ် သီအဝဵုတုဲ ကၠောန်ဒၟံၚ်ပြဝပကီုပရာပ်ဂှ်ဝွံ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ရဏောၚ်ဟီုဂှ် ညးညးအဲအဲ တီဒၟံၚ်အိုတ်ဂှ်ရ ဒှ်သဘဴသ္ပဏာဒုဟ် ကုညးဒးဒုၚ်ဖံက်ပ္ကဝ်ဒၟံၚ်အခေါၚ်အရာမၞိဟ်တံဂှ်ရောၚ် ဟီုရ။
“ ဒှ်သဘဴကလေၚ်ပ္တိုန်ဒုဟ် ကုညးဍုၚ်ကွာန်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် မဒးဒုၚ်ဖံက်ပ္ကဝ်ဒၟံၚ် အခေါၚ်အရာမၞိဟ် နူကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ်ရဏောၚ်။ ဖံက်ပ္ကဝ်သၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဍေံတံ မချူခၞံလဝ်ဂှ်တုဲ ပတှ်ေလွဟ်သီကၠေံအဝဵုဂှ်တုဲ ကၠောန်ဒၟံၚ်ပြဝပကီုပရာပ်တံဂှ် ဒှ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဟီုဂှ် အလုံဍုၚ်မွဲကီု အလုံဂၠးမွဲကီု တီဒၟံၚ်ဖအိုတ်ရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ နူသၞာံ ၂၀၂၁ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ စဵုကဵုတ္ၚဲဏံဂှ် ဖံက်ပ္ကဝ်အခေါၚ်အရာမၞိဟ် ညးဍုၚ်ကွာန်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံတုဲ ညံၚ်အခေါၚ်ဗၠးၜးဂွံလီုလာ်အာ မကၠောန်ဒၟံၚ်ဂှ်တှ်ေ မၞိဟ်တၠဒုဟ်အဓိကဂှ်တှ်ေ ဒှ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်သီအဝဵု မေန်အံၚ်လှာၚ် မအာဒၟံၚ်က္ဍိုပ်ဂှ်ရဏောၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
အတိုၚ်လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် IMM မလလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုအဝ်ဂါတ်ဂှ်မ္ဂး ဒပ်ပၞာန်ဗၟာဝွံ သက်သဳကလိလောန်ဒၟံၚ် အမှုရာဇဝတ် မကလိလောန်လဝ် လ္တူဂကူမၞိဟ်တံကဵု အမှုရာဇဝတ်ပၞာန် မဓဇန်ကြမ်ကြလဝ်တံ အလုုံဍုၚ်မွဲဂှ် နွံဒၟံၚ်တၟာဂလိုၚ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာဏံ ပၞာန်သီအဝဵုက္တဵုဒှ်ကၠုၚ်လဝ် ခေတ်အဆက်က်တုဲ သၞောတ်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳလေဝ် ဂွံအသိၚ်တောတက်ကၠုၚ်ကီုလေဝ် နကဵုတၚ်စောဲစပ် မမာဲဟွံဗဗွဲဓဝ်ဂှ် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၁ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳဂှ် ဒပ်ပၞာန် ကလေၚ်သီလဝ်အဝဵုမွဲဝါပၠန်ရ။
ကြဴနူဂှ်တုဲ အကာဲအရာအခေါၚ်အရာမၞိဟ်ဝွံ ပရေံစှ်ေကၠုၚ်လဝ်တုဲ ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ ရပ်လွဟ်ဗ္တိုက်ကောန်အရာပ်တံကီု၊ ဂစိုတ်ဂယိုၚ်ကီု၊ ရပ်ဒက်စုတ်အချုက် ကဵုဂအုံဗွဝ်ကီု၊ ဍဵုဍိုက်ပျဲပျာံတံ ဒှ်တမ် ကလိလောန်ကၠုၚ် အဆက်က်ရ။
အတိုၚ်တၚ်နၚ် ISP Myanmar ဂှ်မ္ဂး အပ္ဍဲကာလသီအဝဵုပွိုၚ်ပိသၞာံပြၚ်ဏံ လၟေၚ်ဒဒှ် ပြိုက်ဂစိုတ်လဝ်ကဵုဂအုံဗွဝ် ကလိလောန်လဝ် လ္တူကောန်အရာပ်တံဂှ် ဟွံအောန်နူကဵု ၆၅ နွံလဝ်တုဲ ကောန်အရာပ် ဟွံအောန်နူကဵု ၁၃၀၇ တၠ ဒးချိုတ်အာလဝ်ရောၚ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုအံက်တဝ်ဗာ ၂၃ တေံရ။
ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်ဒးဒုၚ်ပြိုက်ဂစိုတ် ကဵုဂအုံဗွဝ် လ္တူ ၁၀ တၠဂှ် ၉၂ တၟံကၠံဂှ်တှ်ေ ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်၊ ပျူသဝ်ထဳ ကေုာံ ဒပ်ဗွက်သၟဝ်တဲဂမၠိုၚ် ကလိလောန်လဝ်ရ။ နကဵုလၟေၚ်ဒဒှ်မ္ဂး ဟွံအောန်နူကဵု ၆၀ နွံလဝ်တုဲ ကောန်အရာပ် ဟွံအောန်နူကဵု ၁၂၁၀ တၠ ဒးချိုတ်အာလဝ်ရ။
ညးတာလျိုၚ် ဂကောံမၚ်ရံၚ်အခေါၚ်အရာမၞိဟ်ကချေၚ် KHRW မွဲတၠဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ ဒၞါဲညးဍုၚ်ကွာန်တံမံၚ်တန်တဴတံဂှ် ထောံမခတိုဟ် ပန်ပှော်ကီု၊ ရပ်ဒက်ဂစိုတ်ဂယိုၚ် ဟွံဗဗွဲကဵုသၞောဝ်တံဂှ် ကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ်လၟိုန်ရောၚ် ဟီုရ။
“ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်တှ်ေ ထောံဖျေံမခတိုဟ် လ္တူညးဍုၚ်ကွာန်တံ နကဵုက္ၜၚ်ကျာဗ္တိုက်ဂှ်ကီု၊ ပ္ဍဲဗ္ဒိုပ်ပါဲဒဴဘဲပၞာန်တံဂှ် မၚ်ကျောဝ်တံကီု။ ဒၞါဲညးဍုၚ်ကွာန်တံမံၚ်တံဂှ် ထောံဖျေံမခတိုဟ်ဗ္တိုက်ဒၟံၚ်တံ နွံဒၟံၚ်လၟိုန်ရ။ တုဲပၠန် ရပ်ဒက်ဟွံဗဗွဲကဵုသၞောဝ်တံ ပကီုပရာပ်ညးဗြဴတံလေဝ်ပါ။ ပရေၚ်ပြိုက်ဂစိုတ် ဟွံဗဗွဲကဵုသၞောဝ်တံဂှ်လေဝ် နွံဒၟံၚ်လၟိုန်ရ။ အပ္ဍဲပွိုၚ် ၂ သၞာံ ၃ သၞာံ ၄ သၞာံဏံဂှ်တှ်ေ ဍေံတံ ကၠောန်ဒၟံၚ်လၟိုန်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်တှ်ေ သွက်အခေါၚ်အရာ၊ သွက်ပရေၚ်ကဆံၚ်တုပ်သၟဟ် ညးဍုၚ်ကွာန်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် မနွံအပ္ဍဲဍုၚ်တံကဵု သွက်သ္ဂောံဂွံပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်တံဂှ် ပ္တိတ်ဇြဟတ်ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ်တုဲ ဂွံကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲမာန် သ္ပအဓိကကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ်ရောၚ် တြးလဝ်ဝါဒရ။
ဂွံဒှ်ကၠုၚ်ကၟိန်ဍုၚ် မၞုံကဵုပရေၚ်ၜိုဟ်သြိုဟ်သာယာ ကေုာံ ဘဝပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ပရေၚ်မၞိဟ်တံ ဖောအ်ဗြေဝ်တောတက်တုဲ မၞုံကဵုသၞောဝ်အစာံအခေါၚ်အရာမၞိဟ်တံ မသၠုၚ်ပြဲမွဲဂှ် နကဵုအလုံညးဍုၚ်ကွာန်ကောန်အရာပ်မွဲ သွက်ဂွံပံၚ်တောဲကၠောန်အာ ကုကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်လဝ်ရ။
မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် စပ်ကဵုပရေၚ်ရိုဝ်ဟေန်ဂျာ မက္တဵုဒှ်လဝ် အပ္ဍဲတွဵုရးရခေၚ်ဂှ်တုဲ သွက်ဂွံပ္တိတ်ကဵုလိက်ဝါရာန် သွက်အမှုရာဇဝတ် မကလိလောန်လဝ် လ္တူဂကူမၞိဟ်တံဂှ် ညးရေၚ်တၠုၚ်ဂဗုတ် ရုၚ်သၞောဝ်ဓဝ်အမှုရာဇဝတ်ဍုၚ်သ္အာၚ် ICC အာတ်ပ္တိုန်လဝ်ရ။
စပ်ကဵုပရေၚ်ဏံတုဲ သွက်ဂွံဒေါအ်ဒေၚ်ကဵု ပရေၚ်ဖံက်ပ္ကဝ်အခေါၚ်အရာမၞိဟ်တံ ဗွဲမပြဟ်ဂှ် ICC ပ္တိတ်လဝ်လိက်ဝါရာန် ကုကံၚ်ဇြဳပၞာန်တုဲ ဒဒှ်ရစိုပ်အခိၚ် သွက်ဂွံကေတ်အရေဝ်လွာဲဂှ်ဂှ် ဂကောံအခေါၚ်အရာမၞိဟ်ကချေၚ် KHRW ထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
လအာတုပ်သာ်ဂှ်ကီု ဂကောံအခေါၚ်အရာမၞိဟ်ကရေၚ် KHRG ဂှ်လေဝ် နကဵုဗွိုၚ်ဍုၚ်သ္အာၚ်ဂမၠိုၚ် ညံၚ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မဖံက်ပ္ကဝ်ဒၟံၚ်အခေါၚ်အရာမၞိဟ် မဓဇန်ကြမ်ကြဒၟံၚ်တံသီုဖအိုတ် ဂွံအိုတ်အးအာ၊ သွက်ဂွံစဵုဒၞါကဵု အခေါၚ်အရာမၞိဟ် ကေုာံ အနာဂတ်ညးဍုၚ်ကွာန်ဍုၚ်ဗၟာတံဂှ် အာတ်မိက်လဝ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−CJ/MOI