လ္ဂုၚ်၊ အံက်တဝ်ဗာ (၆)
အပြံၚ်အလှာဲ ဒၞါဲကဆံၚ်သၠုၚ်ၚ် ပ္ဍဲဗော်ကျခိုၚ်ယျေဂှ်ဝွံ ဒှ်သွက်ဂွံထမံက်ရုပ်ရဴ သွပ်လ္ပအ်သမ္မတ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်သီအဝဵု သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ်ရောၚ်ဂှ် ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံ ကေုာံ သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဝှ်ကြံၚ်တံ ဟီုဂးလဝ်ရ။
ကောံဓရီု အလန်တတိယ ဗော်ကျခိုၚ်ယျေ ဒပ်ပၞာန်မကဵုလဝ် အထံက်အရီုဖာလက္ကရဴဂှ် ကၠောန်ဗဒှ်လဝ် လလအ်ပွိုၚ်ၜါတ္ၚဲတုဲ အပြံၚ်အလှာဲသွက်ဒၞါဲကဆံၚ်သၠုၚ်ၚ် ပ္ဍဲဗော်တံ က္တဵုဒှ်လဝ်တုဲ သ္ကိုပ်ဗၠာဲသၟိၚ်တြေံ ဥူခေန်ယဳ မဒှ်မၞိဟ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ် ဒှ်ကၠုၚ် ဥက္ကဌဗော်ဂှ် ဗွဲမလုပ်သၞောဝ်ရ။
အတိုၚ်ဂလာန် ညးမတိုန်စိုပ် ကောံဓရီုတံဂှ်မ္ဂး ရုဲစှ်လဝ် နဒဒှ်ဥက္ကဌဗော်ဂှ် ဥူခေန်ယဳ၊ ဒုဥက္ကဌဗော်ဂှ် ဥူမျေတ်ဟုၚ် ကေုာံ ဥူလှထောန်၊ နဒဒှ်ဖက်ဆောညးအုပ်ကာဂှ် ဥူတေန်အံၚ်ချေတ်တံတုဲ ဒၞါဲဥက္ကဌမွဲဒၞါဲကဵု ဒၞါဲညးအုပ်ကာ မွဲဒၞါဲတံဂှ် ဟွံခါန်ကၞက်မွဲသာ် စွံလဝ် သွက်ညးမပြံၚ်ကၠုၚ် လ္ပာ်ဒပ်ပၞာန်တံရောၚ်ဂှ် သ္ဂးရ။
ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဥူယျေဝ်ထောန် (သီပေါ) ဂှ် ကဵုသ္ကိုပ်ဗိုလ်လ္ၚဵု ဒၞါဲကဆံၚ်သၠုၚ်ၚ်တံ ဒေါအ်ဇူထောံ နူကဵုဒပ်ပၞာန်ဗၟာတုဲ ပြံၚ်ဆုဲကၠုၚ် ပ္ဍဲဗော်ဂှ်ဝွံ နကဵုဥက္ကဌ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ယဝ်ရကေတ်ဒၞါဲသမ္မတမ္ဂး ဒှ်အာအကာဲအရာ သာလောဲသွာအာရောၚ်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“ဗီုဂှ်ဟီုမ္ဂး သွက်ဂွံပ္တိုန် ဥက္ကဌ (နစက) သ္ကိုပ်က္ဍိုက်ပ်ပၞာန် မေန်အံၚ်လှာၚ်လၟုဟ် နဒဒှ်သမ္မတဂှ် သာကြပ်အာရ၊ သာတုဲချိၚ်ခယျ လောဲအာရ၊ ကၠာတေံ ဥက္ကဌ ဗော်ကျခိုၚ်ယျေတံဂှ်တှ်ေ ယဝ်ရညးတံ မာန်အာမ္ဂး သွက်ဂွံပ္တိုန်သမ္မတဂှ် ဒးပ္ညဳပ္ညပ်ဒၟံၚ် တၟာဂလှ်ေဏီ၊ ကၠောန်ထောံ ဗီုဏံဟီုမ္ဂး သာ်လဵုဒှ်ဒှ် ဗော်ကျခိုၚ်ယျေ ဂှ် ဒှ်အာအဓိပ္ပာယ် မွဲဂကောံကဵု ဒပ်ပၞာန်ဗၟာတံရ၊ လညာတ်ညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ်လေဝ် ညာတ်မံၚ် နဒဒှ်ဗော်မၜံၚ်တိတ်ကၠုၚ် နူဒပ်ပၞာန်ဏောၚ်၊ ဒဵုကဵုလၟုဟ် ဆက်ညာတ်ဒၟံၚ်ရောၚ် အဓိပ္ပာယ်ဏံရ၊ ဟီုတှ်ေ အခိၚ်လၟုဟ် ယဝ်ရဥက္ကဌ (နစက) မိက်ဂွံကေတ် ဒၞါဲသမ္မတမ္ဂး သာတုဲလောဲသွာအာရောၚ်ဂှ် ညာတ်ရ” ဂှ် ညးဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
ဥူခေန်ယဳ ညးမဒှ်ကၠုၚ် ဥက္ကဌ ဗော်ကျခိုၚ်ယျေဂှ်ဝွံ ဒေါအ်ဇူလဝ် နူကဵုဒပ်ပၞာန် နကဵုကဆံၚ်သ္ကိုပ်ဗိုလ်တုဲ ပ္ဍဲလက်ထက် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်တြေံ သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် တာန်ယှိုဲဂှ် ဒှ်ညးကေတ်လဝ်တာလျိုၚ် နဒဒှ်သ္ကိုပ်ဗၠာဲသၟိၚ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ပ္ဍဲလက်ထက်အလဵုအသဳ ဂွံဒုၚ်ရုဲစှ် သၞာံ ၂၀၁၀ သမ္မတဥူတုၚ်ဇြုၚ်ဂှ် ကေတ်လဝ်တာလျိုၚ် နဒဒှ်ဝန်ဇၞော် ပရေၚ်ကောပ်ကာဲမၞိဟ်လုပ်တုဲ ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵု ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၁ တုဲဂှ် ကလေၚ်ယိုက်ဂၠေၚ်လဝ်တာလျိုၚ် နဒဒှ်ဝန်ဇၞော်ကောပ်ကာဲပရေၚ်မၞိဟ်လုပ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ပၠန်ရ။
တုဲကၠုၚ် ပ္ဍဲဂိတုအဝ်ဂါတ် (၁၈) တေံဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကဵုဥူခေန်ယဳ ဒေါအ်ဇူလဝ် နူကဵုကဆံၚ်ဝန်ဇၞော်တုဲ ပ္ဍဲဂိတုအံက်တဝ်ဗာ (၅) ဂှ် ဂွံဒုၚ်ရုဲစှ်ပ္တိုန်လဝ် နဒဒှ်ဥက္ကဌ ဗော်ကျခိုၚ်ယျေရ။
သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဝှ်ကြံၚ် ဥူဖေတာန်ဂှ် အတိုၚ်အကာဲအရာလၟုဟ်မ္ဂး ယဝ်ရပံၚ်ထောံ ညးစၞးကၠတ်ထဝ်ဒပ်ပၞာန် ကဵု ဗော်ကျခိုၚ်ယျေတံမ္ဂး (၅၀) တၟံကၠံပြၚ် ဂွံဒၞါဲမာန်ဂှ်ရ သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ်ဟေၚ် ဒှ်ကၠုၚ်သမ္မတမာန်ရောၚ် ဟီုလဝ်ရ။
“ပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၂၃ ဂှ် ဍေံတံ ကၠောန်ဏောၚ်၊ ကၠောန်တှ်ေ ဒပ်ပၞာန်ဍေံတံကဵု ဗော်ကျခိုၚ်ယျေ ပံၚ်မ္ဂး ၜက်အာ (၅၀) တၟံကၠံမာန်ရောၚ်၊ အခိၚ်ဂှ်တှ်ေ သ္ကိုပ်ဗိုလ်ပၞာန် မပါလုပ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲဗော်ကျခိုၚ်ယျေဍေံတံ ပ္တိုန်သမ္မတ ကုသ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ်ရောၚ်၊ ဣဏံဂှ် ဒှ်ကိစ္စကၠောန်ဒၟံၚ်လၟိုန်ရ၊ ကဵုဇြဟတ်ဍေံတံကဵု မအုပ်ဓလီုလဝ် ကၠတ်ထဝ်တံဂှ်မ္ဂး ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲ (၅၀) တၟံကၠံပြၚ်အာယျတှ်ေ သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်မေန်အံၚ်လှာၚ်ဟေၚ် ဒှ်ကၠုၚ်သမ္မတရဏောၚ်” သာ်ဝွံ ညးသ္ဂးရ။
အတိုၚ်တၚ်စၞောန်ပျး သၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန် ၂၀၀၈ ဂကောံဒပ်ပၞာန် မကေမ်ၛှာပ်လဝ်ဂှ်မ္ဂး မ္ၚးနူညးစၞးကၠတ်ထဝ် ကောန်ပၞာန် (၂၅) တၟံကၠံ ဟွံဒးဒုၚ်ရုဲစှ်ဂှ်ကဵု တၟံကၠံဗော်ကျခိုၚ်ယျေ မဂွံတံဂှ် ယဝ်ရထပ်ပံၚ်စုတ် ဒၞါဲညးစၞး ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် မဟာမိတ် (၂၀) ပြၚ် မကလိဂွံတံဂှ်မ္ဂး ပအပ်ခါန်ကၞက်ကၠုၚ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် နဒဒှ်သမ္မတကၟိန်ဍုၚ်မာန်ရောၚ်။
ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဒံက်တာသာၚ်ကျဳဇြေန်သဵုဂှ်လေဝ် အပြံၚ်အလှာဲ ဗော်ကျခိုၚ်ယျေ ဂှ်ဝွံ နကဵုဂကောံဒပ်ပၞာန် ဟွံဒေါအ်ဟွံဂွံ သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ်ကၠုၚ် ပေါဲရုဲမာဲ နဒဒှ်ပၞော်တိတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ဒှ်ပွပလေဝ်ပလေတ်လဝ်တုဲ ကၠုၚ်စိုပ်ပ္ဍဲအကာဲအရာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဏံမ္ဂး သ္ဇက်ဂွံဂယျာန်ဓဝါန်တံ ထပ်မံက်ကၠုၚ်မာန်ရောၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“အခိၚ်ဏံ တၚ်ရန်တၟံဍေံတံ (စကစ) ဂှ်တှ်ေ ဂ္စါန်ဒၟံၚ် သွက်ဂွံထမံက်ရုပ်ရဴ ဘာသာဍေံတံသၟးဂှ် ချိုတ်ပၠိုတ်ဒၟံၚ်ရောၚ် ဟီုဂွံရ၊ နကဵုဍေံတံ အခိၚ်လၟုဟ် အကြေပ်ဂြတ်ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာကီု၊ ပၞော်အကြေပ်အဂြတ်ဒပ်ပၞာန် မကၟာတ်ဒၟံၚ်ကီုတံဂှ် ဒုၚ်ဂိုၚ်ကေတ်လဝ် ပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၂၃ ဏံ နဒဒှ်ပၞော်တိတ် ဒပ်ပၞာန်ဏောၚ်ဂှ် ဂွံညာတ်ကေတ်ရ၊ ပေါဲရုဲမာဲဏံဂှ် ဂၠံၚ်လဵုဒှ်ဒှ် ဍေံတံ သ္ဂောံကၠောန်အာဂှ် နွံရ၊ ဆ္ဂး ပ္ဍဲအကာဲအရာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် မမံက်တိတ်ကၠုၚ် နကဵုသွဟ်ပေါဲရုဲမာဲတံဂှ် သ္ဇက်ဂွံဂယျာန်ဓဝါန် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ် ထပ်မံက်ကၠုၚ်မာန်ရောၚ်ဂှ် အဲညာတ်ရ” သာ်ဝွံ ညးသ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ နူကဵုက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ် မပၠတရဴဂှ် ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲ သၞာံ ၂၀၂၀ ဂှ် နကဵုတၚ်ထ္ၜးဟိုတ် မာဲဟွံဓဝ်ယာဂှ် ပလှ်ဖျေံလဝ် အလဵုအသဳအရာပ်တုဲ လလောၚ်တြးလဝ် အကာဲအရာကၟိန်ဍုၚ် ကာမံက်တိုန် အတိုၚ်သၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန် ၂၀၀၈ ရ။
အာယုက်ကာလ ကာတၟေၚ်ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ လက္ကရဴအိုတ်ဂှ်ဝွံ ပ္ဍဲသၞာံကၠုၚ်စိုပ် ၂၀၂၃ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ (၁) ဏံ အာယုက်အိုတ်ရောၚ် မဒှ်ရ၊ အတိုၚ်သၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန် ၂၀၀၈ ဂှ်မ္ဂး ဒပ်ပၞာန်ဗၟာဝွံ အပ္ဍဲကာလကာတၟေၚ် ပွိုၚ် (၆) ဂိတု အာယုက်မအိုတ်ဏံဂှ် ဒးကၠောန်ဗဒှ် ပေါဲရုဲမာဲ ဟွံဒေါအ်ဟွံဂွံရ။
အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်သီအဝဵု သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ်ဝွံ မၞိဟ်ဍေံတံ ကေုာံ မၞိဟ်ပတှ်ေလ္ပာ်ဒပ်ပၞာန်တံဂှ် ကဵုလဝ်ဒၞါဲ ပ္ဍဲဗော်ကျခိုၚ်ယျေတုဲ ကၠောန်ၜိုတ် ဒစးဒုၚ်ပလေဝ်ပလေတ်ဒၟံၚ် သွက်ပေါဲရုဲမာဲ မကၠုၚ်စိုပ်ဏံရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)