လ္ဂုၚ်၊ နဝ်ဝေမ်ဗာ (၉)
ပေါဲရုဲမာဲ သၞာံ ၂၀၂၀ မကၠောန်ဗဒှ်လဝ် ပ္ဍဲလက်ထက်အလဵုအသဳ NLD အကြာတၚ်ကော်ဆော ယဲကပ်ဂၠးကဝ် COVID-19 ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာ (၈) ဏံမ္ဂး ပေၚ်ကၠုၚ် (၂) သၞာံဣရ။
ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲ သၞာံ ၂၀၂၀ ဂှ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် လုပ်စိုပ်ပြိုၚ်ပ္ကာန်လဝ်တံ အပံၚ်လၟိဟ် (၉၁) ဗော်နွံတုဲ ဗော်ဂွံဇၞးပေါဲရုဲမာဲဂှ် (၁၉) ဗော်နွံတုဲ ပ္ဍဲကဵုညးစၞးပူဂဵု မဂွံလဝ်ဇၞး ပ္ဍဲတွဵုရး ကေုာံ ရးဒေသတံဂှ် (၂) ဒၞါဲ၊ ဝန်ဇၞော်ကေၚ်ကာကောန်ဍုၚ်အရၚ်ဂှ် (၂) ဒၞါဲရ။
အလုံမွဲကၟိန်ဍုၚ် ဒေသဆန္ဒမာဲ (၁၁၇၁) ဒေသမၞုံဂှ် ကၠောန်ဗဒှ်လဝ် ပေါဲရုဲမာဲ ပ္ဍဲဒေသဆန္ဒမာဲ (၁၁၁၇) ဒေသတုဲ ဗော် NLD ဂှ် ဇၞးကၠုၚ်လဝ် ပ္ဍဲကဵုဒေသဆန္ဒမာဲ (၉၂၀) ဂှ်တုဲ ကလိဂွံလဝ် ပရေၚ်ထံက်ဂလာန် (၈၀) တၟံကၠံပြၚ် လောန်ၜက်အာ နူကဵုတၟံကၠံ မပံက်အလဵုအသဳမာန်ဂှ်ရ။
ဗော်ဖောအ်ဗြေဝ်ခိုၚ်ကၠိုက် (USDP) ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ မသ္ပလဝ် အထံက်အရီု ဖာလက္ကရဴဂှ် ဂွံဇၞးလဝ် ဒေသဆန္ဒမာဲ (၇၂) ဒေသရောၚ် နူကမ္မယှေန်ပေါဲရုဲမာဲ ကၟိန်ဍုၚ်လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် ဗွဲမလုပ်သၞောဝ်ရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ်ဂှ် ပ္ဍဲအခိၚ်ကၠုၚ်ကဵု ဆန္ဒမာဲ ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၂၀ တေံဂှ် သွဟ် မထ္မံက်ပ္တိတ်လဝ် နကဵုဆန္ဒညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် တးပါဲဟွံဂွံ ဒးဒုၚ်တဲရောၚ် ဟီုလဝ်ကီုလေဝ် ပ္ဍဲဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ (၁) သၞာံ ၂၀၂၁ ဂှ် သီကေတ်ထောံ အဝဵုကၟိန်ဍုၚ် နကဵုဗွဲအဓမ္မရ။
ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဥူတာန်သဵုနာၚ်ဂှ် ပရေၚ်သီအဝဵုဏံဝွံ ညံၚ်ဗော် NLD ဟွံဂွံအဝဵုဂှ်ကဵု မိက်ဂွံထိၚ်ဒဝ်အာ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဒပ်ပၞာန်မအုပ်ဓလံလဝ် ဍာ်ဇမၠိၚ်ဂှ်တုဲ ကၠောန်သ္ပလဝ်ရောၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“နူကဵုသ္ကိုပ်ဗိုလ်ပၞာန်မွဲဂကောံ မိက်ဂွံထိၚ်လဝ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဒပ်ပၞာန်မဆက်အုပ်ဓလံလဝ် ဍာ်ဇမၠိၚ်ဂှ်တုဲ ဂွိၚ်ဖေက်ဗော် NLD ဒဝ်အံၚ်သာန်သုကျဳ မပၠတရဴ ဂွံအာအဝဵု အလန်ဒုတိယပၠန်ဂှ် နကဵုညးတံ ဆက်အေၚ်ဒုၚ်ဟွံမာန်ရ၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ နကဵုလညာတ်ပါဲဟွံဗၠးတုဲ ဒးသီလဝ်လဝ်အဝဵုရောၚ်ဂှ် နကဵုညးတံ သီလဝ်အဝဵု ချိၚ်ခယျကေတ်ရ” သာ်ဝွံ ညးဟီုရ။
သၞာံတုဲကၠုၚ် ကၠာဂွိုအ်သီအဝဵု ပိတ္ၚဲ ပ္ဍဲဂိတုဂျာန္နဝါရဳ (၂၈) သၞာံ (၂၀၂၀) ဂှ် သၞာဲဒဴကဆံၚ်လ္တူ လ္ပာ်ဒပ်ပၞာန်လ္ၚဵုတံ ဆဵုဂဗကဵု ညးတာလျိုၚ်အလဵုအသဳ NLD တံတုဲ လ္ပကၠောန်ဗဒှ် ကောံဓရီုကၠတ်ထဝ် အလန်ဒုတိယဂှ်တုဲ သွက်ဂွံဒေါအ်ဇူကဵုဂှ် အာတ်မိက်လဝ်တုဲ လ္ပာ် NLD ဟွံဗက်အလိုက်တုဲ တးပါဲလဝ်ရ။
နကဵုတၚ်ထ္ၜးဟိုတ် မာဲဟွံဓဝ်ယာ နွံဒၟံၚ် ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲဂှ် လ္ပာ်ဒပ်ပၞာန်တံ သီကေတ်လဝ် အဝဵုကီုလေဝ် ညးမၚ်လ္ၚတ်ပေါဲရုဲမာဲတံကဵု ကၟိန်ဍုၚ်သ္အာၚ်တံဂှ် ပေါဲရုဲမာဲ (၂၀၂၀) ဝွံ တၚ်ဍိုန်လျနွံပၟိက်တံ နွံကီုလေဝ် ဓဝ်ယာသၟဟ်တးဒၟံၚ်ရောၚ်ဂှ် သ္ပလဝ်တၚ်စၟတ်အိုတ်ရ။
ညးဍုၚ်ကွာန်တၠဆန္ဒမာဲ မစုတ်လဝ်မာဲတံ ဟွံဒုၚ်တဲ ပရေၚ်သီအဝဵုဂှ်တုဲ သီအဝဵုတုဲ ဂွံၜါပိတ္ၚဲဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်မှာဇန် ဂၠိုၚ်ကဵုဠက် အလုံကၟိန်ဍုၚ်မွဲ ထ္ၜးကၠုၚ်ဆန္ဒအိုတ်ရ။
သွက်ဂွံသ္ပစၟတ်သမ္တီကဵု သွဟ်ပေါဲရုဲမာဲဂှ်ကဵု သွက်ဂွံကလေၚ်လှဲပြံၚ်ကဵုအဝဵု ကုဗော်မဂွံဇၞးလဝ် ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန် တၠဆန္ဒမာဲတံ ထ္ၜးဆန္ဒအာတ်မိက်ကၠုၚ် ဗွဲမညဳသၟဟ်ရ။
ယိုက်ဂၠေၚ်တာလျိုၚ် ပ္ဍဲသၟဝ်ပၞာန်အုပ်ဓုပ် ဟွံမာန်ဂှ်ရ အ္စာၝောံဗ္တောန်လိက် မပါလုပ်လဝ် ပ္ဍဲချဳဒရာၚ် CDM မွဲတၠဂှ် ရံၚ်ကဵုအကာဲအရာလၟုဟ်မ္ဂး သွက်ဂွံဒက်ပ္တန် ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ ဖေဝ်ဒရာဒဳမဝ်ကရေဇြဳဂှ်ဟေၚ် ဒုၚ်တဲရောၚ်ဂှ် သ္ဂးရ။
“အခိၚ်ကၠာတေံဂှ်တှ်ေ ဒုၚ်တဲ သွဟ်ပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၂၀ တုဲ ရုဲစှ်အာ အလဵုအသဳညးဍုၚ်ကွာန်ဗွဲမဂၠိုၚ် မရုဲစှ်လဝ်တံဏောၚ်ဂှ် ဒုၚ်လဝ်တဲရ၊ ဆ္ဂး လၟုဟ်သီအဝဵုပေၚ်အာ (၂) သၞာံရဏောၚ်၊ တၠအဝဵုပၞာန်ဂှ် ပရေံကွေံကွေံရ၊ ဂၠံၚ်တရဴဂှ်လေဝ် ဂွံညာတ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ် ပြာပြာကတ်တ်ယျ၊ ညးဍုၚ်ကွာန်တံ နွံပၟိက်ဒၟံၚ်ဂှ် ဖေဝ်ဒရာဒဳမဝ်ကရေဇြဳဟီုတှ်ေ ဒဵုကဵုအခိၚ်လၟုဟ် ဂၠံၚ်တရဴသ္ဂောံအာ ဖေဝ်ဒရာဒဳမဝ်ကရေဇြဳဂှ် ဒုၚ်တဲရောၚ်” သာ်ဝွံ ညးဟီုရ။
ယဝ်ရကလေၚ်ဒုၚ်တဲ သွဟ်ပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၂၀ ဂှ်မ္ဂး ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကေုာံ ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် မဆက်စပ်ဒၟံၚ်ကဵု ဒပ်ပၞာန်တံ နွံဒၟံၚ်ဂှ်ရ ပရေၚ်သီအဝဵု က္တဵုဒှ်ကၠုၚ် မွဲဝါမာန်ပၠန်တုဲ ထပိုတ်ကၠေံရိုဟ်ကၞက် သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန်တုဲ ဒးဒက်ပ္တန်အာ ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ ဖေဝ်ဒရာဒဳမဝ်ကရေဇြဳရောၚ်ဂှ် ညးဟီုရ။
ဒၟါနူဟွံဒုၚ်တဲ ကုပၞာန်သီအဝဵုဂှ်တုဲ သၞာဲဒဴကၟိန်ဍုၚ် နူကဏ္ဍမဆေၚ်စပ် နာနာတံဝွံ ပါလုပ်ကၠုၚ်လဝ် ပ္ဍဲကဵုချဳဒရာၚ် ဟွံကလၚ်အမိၚ် CDM ဂှ်အိုတ်ရ။
ဒပ်ပၞာန်ဗၟာဝွံ နူကဵုပါ်ထ္ကးပကီုပရာပ် ကုညးဍုၚ်ကွာန် မထ္ၜးဒၟံၚ်ဆန္ဒ ဗွဲမၜိုဟ်လလမ်တံဂှ် ကၠောန်သ္ပကၠုၚ် စဵုကဵုပန်ဂစိုတ်တံတုဲ ကုညးမပါလုပ်တံဂှ် ရပ်ဒက်ဖျေံထံၚ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုဒၞါဲစၟဳစၟတ်တံဂှ် ကလိလောန်လဝ် ပွမပျဲပျာံ မသ္ကာတ်မြဟ်တံရ။
အတိုၚ်စရၚ် ဂကောံမၚ်မွဲရံၚ်စံၚ် ကောန်ထံၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် AAPP စဵုကဵုဂိတုအံက်တဝ်ဗာ (၇) ဂှ်မ္ဂး မၞိဟ်မဒးပြဟ်လလုဲအာ ပ္ဍဲပၠန်ဂတးက္ညၚ် ဒစဵုဒစးပၞာန်သီအဝဵုဂှ် မၞုံလဝ် (၂၄၂၀) တၠရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် နူစအခိၚ်ဒပ်ပၞာန်သီအဝဵု စဵုကဵုဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာ သၞာံ ၂၀၂၂ ဂှ် အပံၚ်လၟိဟ်မၞိဟ် မဒးဒုၚ်ရပ်ချုက်လဝ်တံ မၞုံ (၁၂၈၉၀) တၠတုဲ ပၞောဝ်ကဵုဂှ် (၁၆၃၂) တၠဂှ်ဝွံ ဒှ်ညးဒးဒုၚ်ဖျေံလဝ်ဒဏ်ထံၚ်တံရ။
ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ် မပၠတရဴဂှ်ဝွံ နူစအခိၚ်သီအဝဵုဂှ် ရပ်ဒက်ထိၚ်ဒဝ်လဝ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ကၟိန်ဍုၚ် ကဆံၚ်လ္တူတံ မပါလုပ် သီုကဵုညးစၞး NLD တံ ကေုာံ ဂကောံကမ္မယှေန် ပေါဲရုဲမာဲတံ သီုဖအိုတ်ရ။
အတိုၚ်စရၚ် စဵုကဵုဂိတုအံက်တဝ်ဗာ နူဂကောံကံၚ်စၟတ်သမ္တီ ပွမဝးပ္ကဝ် အခေါၚ်အရာမၞိဟ် (NLD-HTDT) ဗော် NLD မဒက်ပ္တန်လဝ်ဂှ်မ္ဂး ညးစၞးကၠတ်ထဝ် မဒးဒုၚ်ရပ်ဒက်လဝ် (၉၀) တၠတံ မပါလုပ် သီုကဵုကောန်ဂကောံဗော် အပံၚ်ဖအိုတ်ဂှ် (၁၁၆၉) တၠ နွံရောၚ် သ္ဂးရ။
ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ လအ်ဂွံပန်ဂိတုတုဲဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ရုဲစှ်ကၠုၚ် သွက်ဂွံပၠန်ဂတးရပ်လွဟ် ကုသၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန်ဂှ်တုဲ ဂကောံဒပ်စဵုဒၞါညးဍုၚ်ကွာန် မဗ္တိုက်ဒစဵုဒစးဒၟံၚ် ကုကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ အလုံမွဲကၟိန်ဍုၚ်ဂှ်လေဝ် မံက်တိတ်ကၠုၚ် မွဲဂကောံတုဲ မွဲဂကောံရ။
လအာတုပ်သာ်ဏံကီု ညးစၞးနူဗော် NLD တံကဵု က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်လ္ၚဵုတံ ပံၚ်တောဲတုဲ ဒက်ပ္တန်ကၠုၚ်လဝ် အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ဂကူ NUG ကီုရ။
အခိၚ်ကာလလၟုဟ်ဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲပရေၚ်ဗ္တိုက်ဖလှေက် ထပိုတ်ရိုဟ်ကၞက် သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန် အလုံကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် ပဋိပက္ခပရေၚ်ပၞာန် ပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်တံ သ္ကာတ်မြဟ်ဒၟံၚ်တုဲ ဒပ်ပၞာန်ဗၟာဝွံ ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက်ကဵု ပေါဲဗ္တိုက် ကဵုဂကောံဒပ်စဵုဒၞါညးဍုၚ်ကွာန်တံ မပါလုပ် သီုကဵု ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် မၞုံဒေသ ကချေၚ်၊ ကရေၚ်ဍာဲ၊ ရခေၚ်၊ ချေၚ် ကေုာံ ကရေၚ်တံဂှ်ရ။
ဥူအံၚ်ထောန်ကျဝ် ညးမလုပ်ပြိုၚ် ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၂၀ နဒဒှ်ညးစၞး ကၠတ်ထဝ်ကောန်ဂကူ၊ ပွိုၚ်ဍုၚ်သေတ်တိုဲ နူဗော်ကောန်ဂကူရခေၚ်ဂှ်တုဲ ဂွံဇၞးလဝ်ဂှ်ဝွံ ဒၟါနူပေါဲဗ္တိုက်တံ သ္ကာတ်မြဟ်ဒၟံၚ်ဂှ်ရ ဒှ်ဒၟံၚ်အကာဲအရာ သောၚ်ကလးကေတ် နကဵုနဲကဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဟွံဂွံရောၚ်ဂှ် သ္ဂးရ။
“လၟုဟ်ဂှ် ဇြိုဟ်နက်အာ ကွေံကွေံဂှ် ဟီုဂွံရ၊ မွဲလ္ပာ်ကုမွဲလ္ပာ် ပေါဲဗ္တိုက်တံ ဒှ်ဒၟံၚ်သ္ကာတ်မြဟ်ဟ်ရ၊ အေဂှ်ရ ဒှ်အာအကာဲအရာ သောၚ်ကလးကဵု နဲကဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟွံဂွံတံရ၊ ပ္ဍဲကဵုအကာဲအရာရပ်လွဟ်တုဲ မဗ္တိုက်ဒၟံၚ် သ္ကာတ်တ်မြဟ်ဟ်တံဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်သီအဝဵုကဵုဒှ် NUG, CRPH ရပ်လွဟ်တုဲ ဒစဵုဒစးဒၟံၚ်တံကဵုဒှ် ပိုယ်ရဲအကြာတံဂှ် သွက်ဂွံဟီုဂှ်လေဝ် လွဟ်လက်နက်ဟွံမွဲပုဟ်၊ သၟန်ပါၚ် သွက်ဂွံဟီု အတိုၚ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ်ရနွံ၊ အေဂှ်တှ်ေ ဟီုလေဝ် ဟီုကၠုၚ်တုဲယျ၊ ဂ္စါန်လေဝ် ဂ္စါန်ကၠုၚ်တုဲယျ၊ ကြပ်ပေၚ်ဒၟံၚ် ၜါသၞာံရတှ်ေ အကာဲအရာသောၚ်ကလးကဵု နဲကဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂွံ ဟွံမွဲဒၟံၚ်ပေၚ်ၚ်ရဂှ် ညာတ်ကေတ်ရ” သာ်ဝွံ ညးသ္ဂးရ။
အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ်လေဝ် လညာတ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ၊ အရာမနွံပၟိက် အာတ်မိက်တံလေဝ် စိုပ်ဒၟံၚ်ကဆံၚ်သၠုၚ်အိုတ်တုဲ တၚ်ဍိုန်လျဆုတ်ယောၚ် သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန်ဂှ်လေဝ် ကၠးတၟးကၠုၚ်အိုတ်ဂှ်ရ ပ္တဝ်အာက္ဍိုပ်ကဵု ပရေၚ်ဒက်ပ္တန် ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ ဖေဝ်ဒရာဒဳမဝ်ကရေဇြဳဂှ်ဝွံ သာဒးရးရောၚ်ဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ စှ်ေလဝ်စိုတ်အိုတ်ရ။
အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ဂကူ မပါလုပ် သီုကဵုဂကောံဇြဟတ် ပရေၚ်စဵုဒၞါညးဍုၚ်ကွာန်တံကဵု ဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ် မဒစဵုဒစးပၠန်ဂတးဒၟံၚ်ကဵု ဒပ်ပၞာန်ဗၟာတံဂှ်ဝွံ ဗ္တိုက်ဖလှေက် ထပိုတ်ထောံရိုဟ်ကၞက် သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန်တုဲ ပ္တဝ်ဒၟံၚ်က္ဍိုပ်ကဵု ဂၠံၚ်တရဴဒက်ပ္တန် ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ ဖေဝ်ဒရာဒဳမဝ်ကရေဇြဳရ။
ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ဒပ်စဵုဒၞါဍုၚ်မန် သ္ကုတ်သၠုၚ်ကျာ (MSDF-S) နာဲနဂါဂှ် သွက်ဂွံဒက်ပ္တန် ကၟိန်ဍုၚ်ပံၚ်ကောံ ဖေဝ်ဒရာအနာဂတ်မာန်ဂှ် ပလှ်ဖျေံ ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ဗွဲမပြဟ်တုဲ ဒးပလီုကၠေံ သၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန် ၂၀၀၈ ဟွံဒေါအ်ဟွံဂွံရောၚ်ဂှ် သ္ဂးရ။
လ္ပာ်ဒပ်ပၞာန်ဂှ်တှ်ေ ကၠုၚ်စိုပ်သၞာံ ၂၀၂၃ ဏံ ဒ္ဂေတ်ဗက် သၞောတ်သ္ပစၞးခလပ်ဆ ( PR) တုဲ ကၠောန်ဗဒှ်အာ ပေါဲရုဲမာဲ ဗၠးၜး ဗဗွဲဓဝ်မွဲတုဲ လှဲပြံၚ်အာကဵု အဝဵု ကုဗော်မဂွံဇၞးဂှ်ရောၚ် သ္ဂးလဝ်ရ။
ညးဍုၚ်ကွာန်တၠဆန္ဒမာဲ မကဵုလဝ်မာဲ ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၂၀ မွဲတၠဂှ် ပေါဲရုဲမာဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မကၠောန်ဂှ် ဒုၚ်အာတဲ ဟွံသေၚ်တုဲ စုတ်အာမာဲလေဝ် ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် ဟီုရ။
ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ် ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံကဵု ပေါဲရုဲမာဲတံဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် သွက်သ္ဂောံဂွံ ပရေၚ်ဗဗွဲဓဝ်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုဒေသ မထိၚ်ဒက်လဝ် တိဍာ်မာန်တံဂှ် ကၠောန်ဗဒှ်ကၠုၚ် ပေါဲရုဲမာဲမာန်ရောၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်ဒၟံၚ်တံလေဝ် နွံဒၟံၚ်ရ။
ဆ္ဂး ပေါဲရုဲမာဲ ဂကောံဒပ်ပၞာန်ဗၟာ မကၠောန်ဗဒှ်ဂှ်ဝွံ ဟိုတ်နူပ္တဝ်ဒၟံၚ်က္ဍိုပ် သွက်သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန် အာယုက်ဂွံဂၠိၚ်ရဂှ်တုဲ ပေါဲရုဲမာဲဗၠးၜး ဗဗွဲဓဝ် ဒှ်ကၠုၚ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် ထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ဂကူ NUG ဂှ် သၞာံ ၂၀၂၃ မကၠုၚ်စိုပ်ဏံဂှ်ဝွံ စၟတ်လဝ် နဒဒှ်သၞာံ မကဵုသ္ဂုတ်သွာတ် ကုပရေၚ်ပၠန်ဂတးဂှ်တုဲ ပေါဲရုဲမာဲကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဟွံလီု ညံၚ်ဂွံလီု ဗ္တိုက်ပလီုအာရောၚ် ဟီုဂးလဝ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)