တၚ်ဆက်စၠောံ သၟာန်သွဟ်လဝ်ကဵု ညးတာလျိုၚ် ဇာနှိက်ပရေၚ်မၚ်ရံၚ်လ္ၚတ် ပေါဲရုဲမာဲကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန်သီအဝဵုဂှ် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၃ ဏံ သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ် ပေါဲရုဲမာဲနာနာ ပ္ဍဲတိဍာ်ဒေသလ္ၚဵုအလုံမွဲကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် ကၠောန်သ္ပကၠုၚ်ဒၟံၚ် ပရေၚ်ကံက်ကေတ်စရၚ်မၞိဟ် ကေုာံပရေၚ်ခၞံပကောံပကေဝ်စရၚ်မာဲရ။ မွဲလပါ်ပၠန်ဂှ်လေဝ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်သီအဝဵုဂှ် ပြံၚ်စၠောံကဵုအဝဵု ကုဗော်ဇၞးမာဲရောၚ်ဂှ် ထပ်ဟီုကဵုကၠုၚ်လဝ် ကတိပါၚ်ရ။
ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲလတူပေါဲရုဲမာဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ကၠောန်ဗဒှ်ဂှ် သာ်လဵုညာတ်ကေတ်ရော။ ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲဏံ ပရေၚ်စရၚ်မာဲဍာံစၟတ် နွံကၠုၚ်မာန်ဟာ။ ပ္ဍဲအခိၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဟွံညိၚ်ဝတ်ဏံ ပ္ဍဲလတူပေါဲရုဲမာဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ကၠောန်ဗဒှ် နကဵုသၞောတ် PR ဂှ် သာ်လဵုညာတ်ကေတ်ရော။ စပ်ကဵုအကာဲအရာဏံတုဲ သၟာန်သွဟ်လဝ်ကဵု ညးတာလျိုၚ်ဇာနှိက်မၚ်ရံၚ်လ္ၚတ် ပေါဲရုဲမာဲကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာမွဲတၠရ။
-ကိုပ်ကၠာအိုတ်ဏံ ပ္ဍဲအခိၚ်ပဋိပက္ခပရေၚ်ပၞာန် သ္ကာတ်မြဟ်ကၠုၚ်ဒၟံၚ်ဏံ ပ္ဍဲလတူပေါဲရုဲမာဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ကၠောန်ဗဒှ်ဂှ် ဗီုလဵုညာတ်ကေတ်ရော။
ပ္ဍဲကဵုသၞောဝ်ဥပဒေပေါဲရုဲမာဲဂှ် ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုပွိုၚ်ဍုၚ် (၃၃၀) ပွိုၚ်ဍုၚ်တုဲ ဒးကၠောန်ဗဒှ်အာ ပေါဲရုဲမာဲဏောၚ်ဂးတုဲ ဣဏံဂှ် ဒုၚ်လဝ်သ္ဇိုၚ်ကဵု ပေါဲရုဲမာဲရ။ ဆဂးဂှ် မူစိပွိုၚ်ဍုၚ် ကၠောန်ဗဒှ်တှ်ေ ဒှ်ပေါဲရုဲမာဲ ဟွံဒှ်ပေါဲရုဲမာဲဂှ် ဟွံပါလုပ်ပုဟ်။ အခိၚ်လၟုဟ်ဏံ EAO တအ်လေဝ် ဟွံဒုၚ်တဲပုဟ်။ ယဝ်ရးသေတ်ဂါၚ်တှ်ေ အကာဲအရာ ကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲဟွံဂွံ နွံဗွဲမဂၠိုၚ်ရ။ ဍေံဂှ် ကၠောန်ဗဒှ်အလုံသီုဖအိုတ်ဏောၚ်ဟီုတှ်ေ အဲထေၚ်ကေတ်တှ်ေ ၜိုတ်လဵုကၠောန်ဗဒှ်ရောဂှ် ဟွံပါကၠုၚ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲဒၞာဲတိဍာ် စကစအုပ်ဓုပ်လဝ်၊ ရးဒေသဇၞော် လဂုၚ်တအ် ဗဂေါတအ်ရ။ ဒၞာဲဍေံတအ်ကၠောန်ဗဒှ်ဂွံရ ကၠောန်ဏောၚ် အဲထေၚ်ကေတ်ရ။
-ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုဗလးမုက်တိ သွက်ပေါဲရုဲမာဲဂှ် ကၠောန်သ္ပဒၟံၚ် ပရေၚ်ကံက်ကေတ်စရၚ်မၞိဟ်တအ်ရဂှ် လလောၚ်တြးကၠုၚ်လဝ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။ ပ္ဍဲလတူဏံ သာ်လဵု ညာတ်ကေတ်ရော။
ဣဏံဂှ်တှ်ေ အခိၚ်လၟုဟ်ဏံ ဟီုဂးဒၟံၚ် ညံၚ်အရေဝ်ဂွံကျေဝ်ဓဝ်ရ။ ဇေတ်တ်တေံဂှ် ပိုဲတအ်ကၠောန်လဝ် ပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၁၀။ ကၠောန်လဝ်ပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၁၅၊ ကၠောန်လဝ်ပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၂၀ ရ။ တိုန်မွဲသ္ၚိ စှ်ေမွဲသ္ၚိဏောၚ်ဟီုတုဲတှ်ေ ကဝ်မယှေန်ပေါဲရုဲမာဲကၠာတေံလေဝ် ကေၚ်ဟီုလဝ်ရ။ ဗီုလဵုပလေဝ် ဒှ်ဟွံမာန်ပုဟ်။ လၟုဟ်ဏံဂှ် သ္ပသ္ဇိုၚ်မုရောတှ်ေ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵု ၆၆/ကတုဲ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုစရၚ်သ္ၚိကၟိန်တုဲ ခၞံပကောံဒၟံၚ် စရၚ်မာဲရ။ ပ္ဍဲ ၂၀၁၀၊ ၂၀၁၅၊ ၂၀၂၀ ဂှ် စရေအရာပ်/ကွာန်တအ်ရ ပကောံခၞံလဝ်ရ။ စရေအရာပ်/ကွာန်တအ် ပတိုန်နၚ်တုဲ တေက်ကဵုစရၚ်လဝကတုဲ ပိုဲကၠောန်ကၠုၚ်လဝ် စရၚ်မာဲရ။ လၟုဟ်ဂှ် စကစဂှ် တိုန်မွဲသ္ၚိ စှ်ေမွဲသ္ၚိတုဲယျဟီုဂှ် စှ်ေလဝ်တုဲအာ ဒၞာဲလဵုရော။ ဇေတ်တ်တေံ ဒၞာဲလဵုလေဝ် ဟွံဂွံစှ်ေဏီရ။ သွက်ဂွံစှ်ေ ဗလးမုက်တိဂှ် စရၚ်ရုၚ်အရာပ် ကဵုနၚ်လဝ်ဂှ် ပၠုပ်စုတ် ပ္ဍဲကောန်ပျူတာတုဲ တက်ဒၟံၚ်ရ။ လၟုဟ်တှ်ေ ပ္ဍဲကဵုအရာပ်တအ်ဂှ် ကလေၚ်ကၠောန်ဒၟံၚ် စရၚ်သ္ၚိကၟိန် ယာယဳနွံဒၟံၚ်ရ။ ပရေၚ်နုက်ပတိတ်၊ ပရေၚ်ပါဲပ္တိတ်၊ ပရေၚ်ပလှ်ပတိတ်တအ် ကလေၚ်သ္ပဒၟံၚ် ဗီုဏံတုဲ ဍေံတအ်ကၠောန်မံၚ် စရၚ်ဂှ်ရ။ ကံက်ကေတ် စရၚ်တိုန်မွဲသ္ၚိ စှ်ေမွဲသ္ၚိဟီုဂှ် ကဵုအကာဲအရာ ကၟိန်ဍုၚ်ပိုဲဏံဂှ် ဒှ်ဟွံမာန်ပုဟ်။ ယဝ်ရဒးဟီုတှ်ေ ဂကောံအုပ်ဓုပ်ဒၟံၚ် ကဵုအရေဝ်ကီု၊ ဂကောံကဝ်မယှေန်တအ်ကီု ဟီုလဝ်ဂှ် ဇေတ်တ်တေံ ပ္ဍဲကဵုဍုၚ်ပိုဲ ဂွံကံက်ကေတ်စရၚ် တိုန်မွဲသ္ၚိစှ်ေမွဲသ္ၚိဂှ် ဒှ်ဟွံမာန်ရ။
-သ္ကုတ်လကြဴဏံ ဒၞာဲပ္ဍဲဗီုကဵုဍုၚ်လဂုၚ်တအ်ဂှ် သွက်ဂွံကံက်ကေတ်စရၚ်မာဲဂးတုဲ စကစကော်ကေတ်ဒၟံၚ် ဂကောံပရဟိတ ညးအာယုက်ဇၞော်တအ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ဒၟံၚ်ဏောၚ်ဟီုတှ်ေ ပရေၚ်ဍာံစၟတ်ဂှ် နွံကၠုၚ်မာန်ဟာ၊ ဗီုလဵုညာတ်ကေတ်ရော။
ကၠောန်စရၚ်မာဲဏောၚ်ဟီုတှ်ေ ဇေတ်တ်တေံ ပိုဲတအ် ဂအုပ်နာနာ ဒးပါဏောၚ်။ လဝက ဒးပါဏောၚ်။ ဒးတေက်ဒးစၟတ် စရၚ်ဏောၚ်။ ကော်ကေတ် ဂကောံပရဟိတအ် သ္ဇိုၚ်ဝန်စေတနာတအ်တုဲ တိုန်မွဲသ္ၚိ စှ်ေမွဲသ္ၚိမာန်ဟီုတှ်ေ ဆဂးဂှ် ပိုဲတအ် အကာဲအရာဏံကဵု ဍုၚ်ပိုဲဂှ် ဗီုလဵုပလေဝ် ဒှ်ဟွံမာန်လးလးရ။ စရၚ်မာဲဟီုဂှ် ပိုဲတအ်ဂှ် ပေါဲရုဲမာဲတုဲအာတုဲ ပေါဲရုဲမာဲ ၅ သၞာံမွဲဝါ တုဲအာတုဲယျတှ်ေ စတမ်နူသၞာံတုဲအာဂှ် ဒးကၠောန်စရၚ်မာဲဂှ် ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ဏောၚ်။ သွက်ဂွံကံက်စရၚ် တိုန်မွဲသ္ၚိ စှ်ေမွဲသ္ၚိဟီုဂှ် ဘာတ်ဂျေတ် ဂၠိုၚ်မံၚ်ဏောၚ် ညးလဵုလေဝ်ဗက်အာ ကဵုစေတနာ ဟွံမာန်ပုဟ်။ ညံၚ်ဂွံပြေပြံၚ်ဂှ် စှ်ေထောံၜိုတ်မွဲအရာပ်တုဲ ကံၚ်စရၚ်မာဲစှ်ေမွဲသ္ၚိ တိုန်မွဲသ္ၚိတုဲယျ။ ၜိုတ်သွာၚ်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ် နူလတူတေံဟီုဂှ်ရ ပိုဲဟီုဒၟံၚ်ဏံရ။ ဇေတ်တ်တေံဂှ် တိုန်မွဲသ္ၚိ စှ်ေမွဲသ္ၚိဟီုဂှ် ကဵုအကာဲအရာကၟိန်ဍုၚ်ပိုဲလေဝ် ဒှ်ဟွံမာန်ပုဟ်။ ဗီုပြၚ်အကာဲအရာတိဍာ်ကီု၊ တရဴအာတရဴကၠုၚ်ကီု၊ ဂၠံၚ်ဍာန် ပရေၚ်ဆက်စၠောံကီု၊ နူကၠၚ်ဂှ် ပရေၚ်ဂီုကၠီုကီု လဂုၚ်ဟီုဂှ် ဍုၚ်ဇၞော်ဏောၚ်တှ်ေ ဂၠံတိုက် နွံပ္ဍဲလတူဍုၚ်ဂှ် အာဂွံလေဝ်။ ပ္ဍဲကဵု ဗီုကဵုလှာၚ်သာယျာလဂုၚ် လၟိဟ်မၞိဟ်နွံၜိုတ် (၁၂) ကိုတ်ဂှ်တှ်ေ ကၠောန်မံၚ်တိုန်မွဲသ္ၚိ စှ်ေမွဲသ္ၚိဟီုဂှ် ဣဏံဂှ် ရမျာၚ်နူမၞိဟ်ဖအိုတ် တိတ်ကၠုၚ်ဏောၚ်လေဝ်။ ဍေံတအ် ဟွံကံက်ကေတ်တိုန်မွဲသ္ၚိ စှ်ေမွဲသ္ၚိတုဲ ပ္ဍဲဒၞာဲဗီုကဵုလဂုၚ်ဂှ် ကံက်လဝ်တိုန်မွဲသ္ၚိ စှ်ေမွဲသ္ၚိတုဲယျဟီုဂှ် ဟီုလဝ် ဆၜိုတ်ဗီုပြၚ်ရ။
-တုဲပၠန်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲဏောၚ် ၜိုန်ရဟီုမံၚ်ကီုလေဝ် ဒဵုကဵုလၟုဟ်ဏံ ဒက်ကၠုၚ်ဂကောံရုဲကဝ်လ္ပါ် အရာပ်/ကွာန် ဟၟဲကၠုၚ်ဏီရ။ ပ္ဍဲလတူဏံ ဗီုလဵုသ္ၚဳဂၠိပ်ညာတ်ကေတ်ရော။
အခိၚ်လၟုဟ်ဏံ နကဵုစကစဂှ် ပိုဲတအ် ပ္ဍဲဖေဖဝ်ဝါရဳ စၟတ်တ္ၚဲ ၁ ဂှ် ထိၚ်လဝ်အာဏာဟီုဟီု၊ သီကေတ်အာဏာဟီုဟီု အာယုက်ပေၚ်ကၠုၚ်ယျ။ အာယုက်ပေၚ်ယျတှ်ေ ဒးကလေၚ်ပြံၚ်စၠောံကဵု တာလျိုၚ် ကုကံၚ်ဇြဳပရေၚ်ဂီုကၠီုကောန်ဂကူဏောၚ်။ ညးမၞုံပါဝါသၠုၚ်အိုတ် ပ္ဍဲကံၚ်ဇြဳပရေၚ်ဂီုကၠီုကောန်ဂကူဂှ်တှ်ေ သမ္မတရ။ နူကဵုသမ္မတဂှ် ဒးကၠောန်ဏောၚ်ဟီုတှ်ေ ကဝ်မယှေန်ပေါဲရုဲမာဲလေဝ် ပ္ဍဲကဵုပေါဲရုဲမာဲဂှ် ပၟိက်ဇၞော်အိုတ်ရ။ ကဝ်မယှေန်ပေါဲရုဲမာဲဂှ် ဒးနွံကဵုဓဝ်တာရာတုဲ ဒးဒှ်မၞိဟ် မံၚ်လဒေါဝ်ဏောၚ်။ ကဝ်မယှေန် အရာပ်/ကွာန်ဂှ်လေဝ် တၚ်ဍိုန်လျကၟိန်ဍုၚ်ပိုဲဂှ် ပရေၚ်စၟဳစၟတ် ပ္ဍဲအခိၚ်ဒက်ပ္တန်ကဝ်မယှေန် အရာပ်/ကွာန်ရ။ စရၚ်မာဲဂှ် ညးဂှ် ဒးပကောံခၞံကဵု အဓိကရောတှ်ေ ဂအုပ်နာနာကဵု လဝကရ ဒးကၠောန်ကဵုအဓိကရ။ ဆဂး ပကောံပကေဝ်စရၚ်မာဲဟီုဂှ် လၟုဟ်ဏံ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ထ္ၜးဗီုပြၚ် တက်စုတ်လဝ် ပ္ဍဲကဵုကောန်ပျူတာဍေံတအ်တုဲ စရၚ်မာဲနွံမံၚ်တုဲတုဲဂှ် ပကောံပကေဝ်လဝ် စရၚ်မာဲတၟိရဂးတုဲ နူပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၁၀ တေံတုဲ စဵုကဵုလၟုဟ်ရ။ စရၚ်မာဲဂှ် ဒုၚ်သဇိုၚ်ကဵု ဗီုဟီုလဝ်တုဲဏံတုဲ ပကောံပကေဝ်လဝ်ရ။ ဟီုတှ်ေ တိုန်မွဲသ္ၚိ စှ်ေမွဲသ္ၚိ။ တုဲပၠန်ဒက်ပ္တန် ကဝ်မယှေန်တအ်လေဝ် ယဝ်ဒက်ပ္တန်ကဝ်မယှေန် အရာပ်/ကွာန်တုဲဟီုတှ်ေ ဒးခါန်ကၞက် ညးနွံကဵုပရေၚ်လ္ဂူတပ်တး ပ္ဍဲအရာပ်တအ်ဂှ်ဏောၚ်။ ပ္ဍဲအခိၚ်အကာဲအရာကၟိန်ဍုၚ်ပိုဲ ခက်ခုဲဒၟံၚ်ဂှ် တအ်ဏံဂှ် ဍေံတအ် စကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲ စနူကဵုဖေဖဝ်ဝါရဳ စၟတ်တ္ၚဲ (၁)ဏောၚ်။ အခိၚ်လဵုကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲဟီုဂှ် ပ္ဍဲအကြာဏံ ဒးရံၚ် ပရေၚ်ချဳဒရာၚ် ဍေံတအ်ဏောၚ်။
-ကံၚ်ဇြဳပၞာန်သီအဝဵုဂှ် ပ္ဍဲကဵုပေါဲရုဲမာဲကၠုၚ်စိုပ်လၟုဟ်ဏံဂှ် သုၚ်စောဲအာသၞောတ် PR ဏောၚ် ဟီုဂးလဝ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။ ပ္ဍဲလတူဏံ ဗီုလဵုညာတ်ကေတ်ရော။
လၟုဟ်ဏံဂှ် နကဵုသၞောတ် PR ဂှ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တအ်ကဵုဒှ်၊ ကဝ်မယှေန်ကဵုဒှ် ဒးတီလဝ် သၞောဝ်ဥပဒေချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ဏောၚ်။ သၞောတ် PR ဟီုဂှ် သွက်ဂွံသုၚ်စောဲသၞောတ်မွဲမွဲဂှ် ဒးအာအတိုၚ် သၞောဝ်ဥပဒေသ္ဇိုၚ်ဏောၚ်။ ပ္ဍဲကဵုသ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေဂှ် စုတ်လဝ် သၞောတ် PR ကီုဟာ။ လၟုဟ်ဏံ သ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေဂှ် ယဝ်ရသ္ပလဝ်ဒ္တန်ကဵု ပရေၚ်အုပ်ဓုပ်၊ ပရေၚ်စဳရေၚ်ဂဗုတ်၊ ပရေၚ်ခၞံသၞောဝ်ဏောၚ်ဟီုတှ်ေ သုၚ်စောဲ သၞောတ် PR ဂှ်ဂွံရ။ လၟုဟ်ဏံဂှ် သုၚ်စောဲသၞောတ် PR ဟွံဂွံတုဲ ပ္ဍဲကဵုကၠတ်ထဝ်လေဝ် ကေၚ်သဳကၠဳကၠုၚ်လဝ်သၞောတ် PR တုဲ သုၚ်စောဲဟွံဂွံပုဟ်ဂးလဝ်တုဲ တၚ်သဳကၠဳ နူကဵု ၂၀၁၀ တေံလေဝ် ကေၚ်နွံကၠုၚ်ရ။ အခိၚ်လၟုဟ်ဏံဂှ် နူစကစဂှ် သုၚ်စောဲအာသၞောတ် PR ဏောင်တှ်ေ အလဵုဍေံတအ်ဂှ် ဟွံကၠိုဟ်လဝ် သ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဒကန်ပ္တန်ပေၚ်ၚ်ပုဟ်။ သီုဟွံကၠိုဟ်လဝ်မွဲသာ်ဂှ် သုၚ်စောဲ သၞောတ် PR ဏောၚ်။ ဟီုတှ်ေ ဗော်သှ်ေနူဂှ်တအ်ဂှ်လေဝ် ဟွံကၠိုဟ်လဝ် သၞောဝ်ဥပဒေကွေံကွေံပုဟ်။ သၞောတ် PR ဍေံတအ်မိက်ဂွံကၠောန်ဇေတ်တ်တေံဂှ် ပေါဲရုဲမာဲသုၚ်စောဲသၞောတ် PR ဟီုဂှ် ကဝ်မယှေန်ပေါဲရုဲမာဲ မုသ္ပဂွံဟီုဂှ် ပြဌာန်နဲဥပဒေဟေၚ်ရ ဂွံဏောၚ်။ သွက်ဂွံပြဌာန်သ္ပဒ္တန် သၞောဝ်ဥပဒေဂှ် ညးခၞံသၞောဝ် ကၠတ်ထဝ်တအ်ရ ခၞံသၞောဝ်ဂွံဏောၚ်။ လၟုဟ်ဂှ်တှ်ေ ကဝ်မယှေန်ဂှ် သုၚ်စောဲသၞောတ် PR ဏောၚ်ဟီုဂှ် ကဝ်မယှေန်ဂှ် ကၠတ်ထဝ်ရဟာ၊ ဂကောံခၞံသၞောဝ်ဟာ။ တအ်ဏံဂှ် ဗၠေတ်မှာဒၟံၚ်ယျ။ ပရေၚ်ဗၠေတ်မှာ ဇၞော်ဇၞော်ဒှ်ဒၟံၚ်ယျ။ ဍေံတအ်ဂှ် စိုပ်မံၚ်ကဆံၚ် ဗီုမိက်ဂွံဟီုဂှ် ဟီုမံၚ်ယျဏောၚ်။
-သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ် ပေါဲရုဲမာဲကဵု သၞောတ် PR ဂှ်တုဲ နူလပါ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပလေဝ်ပလေတ်ကၠုၚ် သၞောဝ် ၂၀၀၈ မာန်ဟာ။ ဗီုလဵုညာတ်ကေတ်ရော။
လၟုဟ်ဏံ ဍေံတအ်ပတိတ်ဒၟံၚ်ဇြဟတ် ဗီုဂှ်ဖိုဟ်ရ။ တုဲကၠုၚ်ဏံဂှ်လေဝ် ကော်လဝ် EAO တအ်ရ။ လၟုဟ်ဂှ်ကော်ကၠုၚ် ဂကောံထ္ပက်လဝ်စၟတ်တဲတအ်ရ။ ကော်တုဲ ပလေဝ်သ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဒက်ပ္တန်ဏောၚ်ဟီုဂှ် အခိၚ်လၟုဟ်ဏံ ဟိုတ်နူဍေံတအ် ထိၚ်လဝ်အာဏာဏောၚ်ဟီုဂှ်ရ ပလေဝ်သၞောဝ်ဟွံဂွံပုဟ်။ ဒးကၠောန်ဒ္ဂေတ်ဗက်အာ အတိုၚ်သၞောဝ် နွံဒၟံၚ်တုဲတုဲဂှ်ဏောၚ်။ ပရေၚ်အုပ်ဓုပ်၊ ပရေၚ်စဳရေၚ်သၞောဝ်ဓဝ်၊ ပရေၚ်ခၞံသၞောဝ်ဂှ် နွံမံၚ်ပ္ဍဲတဲဍေံဂှ်ရ ဒှ်မံၚ်ဗီုပြၚ် ဗီုဍေံမိက်ဂွံကၠောန်ဂှ် ကၠောန်ဒၟံၚ်ရ။ ယဝ်ရ ပလေဝ်သ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဒက်ပ္တန်ဏောၚ်ဟီုတှ်ေ ဗီုနူကၠၚ်ဏံ ဒးဒုၚ်ကေတ်ဆန္ဒဏောၚ်။ အတိုၚ်ၝောံပိုဒ် (၄၃၆) လေဝ်ဒးကေတ်ဆန္ဒဏောၚ်။ ကၠောန်အရာတအ်ဏံတုဲမှ ဂွံပလေဝ် သ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဒက်ပ္တန်ဂှ် ဂွံရ။ အလဵုဍေံတအ်ချူဓဇက်လဝ်တုဲ အလဵုဍေံတအ် ညံၚ်ပလေဝ်ဟွံဂွံဂှ်ချူဓဇက်လဝ်ဂှ် အလဵုဍေံတအ်ဟွံကၠိုဟ်လဝ်တုဲ ကလေၚ်တုဲဖံက်ပ္ကဝ် ဒၟံၚ်ရ။ ပလေဝ်သ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဥပဒေဏောၚ်ဟီုဂှ် အကာဲအရာလၟုဟ်ဏံဂှ် ဒးအာ အတိုၚ်သ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဒက်ပ္တန်ဂှ်ရ။ ယဝ်ရအလဵုဍေံတအ် ရပ်လဝ် သၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန်ဂှ်ဏောၚ်တှ်ေ ဒးအာအတိုၚ်သၞောဝ်သ္ဇိုၚ်ဒက်ပ္တန်ဂှ်ရ။ သ္ဇိုၚ်သၞောဝ်ဒက်ပ္တန်ဂှ် ဍေံတအ်ကၠောန်ဗၠေတ်လေဝ် ဖံက်ပ္ကဝ်လေဝ် ကိတ်ညဳဒၟံၚ်ကဵု သၞောဝ်ဥပဒေရဂးတုဲ ဟီုမံၚ်ကဵုပါၚ်ရ။ ဍာံဍာံတေံဂှ် ဍေံတအ် ဖံက်ပ္ကဝ်ဒၟံၚ်သီုဖအိုတ်ရ။
-အလန်လကြဴအိုတ်ဏံ ပေါဲရုဲမာဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ကၠောန်ဗဒှ်ဏံ မုဆက်ဒှ်ကၠုၚ် ဗီုလဵုမာန်ရော။ ပ္ဍဲလတူဏံ သ္ၚဳဂၠိပ်ကဵုညိ။
အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ်တှ်ေ ယဝ်ရဍေံတအ် ကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲဏောၚ်ဟီုတှ်ေ ဍေံတအ်ကၠောန်ဗဒှ် ပေါဲရုဲမာဲ နဒဒှ်ပၞော်တိတ်ဍေံတအ်ရ။ တ္ၚဲတၞေံတေံလေဝ် ဍေံဟီုလဝ် ပ္ဍဲတ္ၚဲဗၠးၜးဂှ်ရ။ ကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲတုဲ ဗော်ဇၞးဂှ် ကဵုအာဇၞးဏောၚ်။ ကလေၚ်ပအပ်ကဵု အဝဵုပၠန်ဏောၚ်ဟီုဂှ် ပ္ဍဲကဵုဂလာလၟိၚ် ဍေံဟီုလဝ်ရ။ ဟီုဂှ်တှ်ေ ကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲဟီုလဝ်ဂှ် ပလီုလဝ်ဗော် NLD လေဝ်ဟွံမွဲပုဟ်။ ဗော် NLD လေဝ် အခေါၚ် လုပ်ဒုၚ်ရုဲစှ် ဒးနွံကီုဏောၚ်။ ယဝ်ရ ကဵုလဝ်အခေါၚ် လုပ်ဒုၚ်ရုဲစှ်ဟီုတှ်ေ ဒးကလေၚ်ဗလးကဵု ညးဆေၚ်ဆက်ကဵုဗော် NLD သီုဖအိုတ်ဂှ်ဏောၚ်။ ဗလးကဵုတုဲအိုတ်မှ ဂွံလုပ်ဒုၚ်ရုဲစှ်ဏောၚ်။ လၟုဟ်ဏံဂှ်တှ်ေ ဗော် NLD ဂှ်လေဝ် ဟွံဂံၚ်ပလီုထောံပုဟ်။ တုဲပၠန်ပေါဲရုဲမာဲလေဝ် ကၠောန်ဏောၚ်ဟီုတှ်ေ မၞိဟ်ပိုဲကဵုပိုဲရ ပိုဲကၠောန်ကေတ်ဏောၚ်။ လၟုဟ်လေဝ် အဲဟီုဒၟံၚ်ဂှ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟီုဂှ် ဒးစဳကၠးသၞောဝ်ဏောၚ်။ ဒက်ပ္တန် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် မွဲဗော်ယျဏောၚ်တှ်ေ ဒးစဳကၠးလဝ်သၞောဝ်ဏောၚ်။ ဒးကၠိုဟ် အကာဲအရာကၟိန်ဍုၚ်ဇကုဏောၚ်။ လၟုဟ်ဂှ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တအ် မုသၞောဝ်လေဝ်ဟွံတီ ဟွံကၠိုဟ် သ္ပပၞဟွံတီဒၟံၚ်ညံၚ်ၚ်တုဲ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ်တှ်ေ ဖံက်ပ္ကဝ်ဒၟံၚ် သၞောဝ်ဥပဒေသၟးရဂၠိုၚ်။ ပေါဲရုဲမာဲလၟုဟ်ဏံဂှ် ဇေတ်တ်တေံ ညိဟွံကိတ်ညဳကဵု သၞောဝ်ဥပဒေလးလးရ။ ဆဂးဂှ် ဒေါံဟွံဂွံဒးကၠောန်ဗဒှ်ဏောၚ်တှ်ေ အတိုၚ်အခေါၚ်ရုဲစှ် ဗၠးဗၠးၜးၜး၊ အခေါၚ် လုပ်ဒုၚ်ရုဲစှ် ဗၠးဗၠးၜးၜး ဗလးပ္တိတ်ကဵု က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်နူဗော် NLD တအ်တုဲ ဗော်တအ်ဂှ် ဒးလုပ်ဒုၚ်ရုဲဏောၚ်။ သၞောတ် PR ဍေံတအ်ဟီုဒၟံၚ်ဂှ် ဟွံဂွံပုဟ်။ ယဝ်ရသုၚ်စောဲဏောၚ်လေဝ် ဒးဗလးကဵု က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဗော်NLD တအ် ဂွံလုပ်ပြိုၚ် သီုဖအိုတ်ဏောၚ်။ ယဝ်သ္ပဗီုဏံတှ်ေ ပေါဲရုဲမာဲဏံဂှ် ဒှ်ပေါဲရုဲမာဲ ဒုၚ်တဲဂွံရ။ လၟုဟ်ဂှ် ဍေံတအ်ဂစာန်ကၠောန်ဒၟံၚ်ရ။ ပ္ဍဲဒေသကၠောန်ဂွံဂှ်ရ ပိုဲဒက်အလဵုအသဳဏောၚ် ဟီုဗီုဂှ်တှ်ေ ပေါဲရုဲမာဲဏံ ဗီုလဵုသ္ပလေဝ် ဒှ်ပေါဲရုဲမာဲ ဒုၚ်တဲဟွံဂွံရ။