လွိုၚ်ကဝ်၊ ဖေဖဝ်ဝါရဳ (၁၅)
ပ္ဍဲတွဵုရးကရေၚ်ဍာဲ ညးဒေသ မ္ဒးဂြိပ်ဒဴပါဲဒလေတ်ဒၟံၚ်ဘဲပၞာန် စနူအခိၚ်သီအဝဵုတုဲတေံကဵု ညးဍုၚ်ကွာန်ပါဲဒဴဘဲပၞာန် မထပ်စိုပ်ကၠုၚ် ကြဴနူပေါဲဗ္တိုက်သ္ကာတ်မြဟ်တုဲတံဂှ် ဇွောံမပိုတ်အိုတ်တံ သာသၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ရောၚ် ညးမရီုဗၚ်ရေၚ်တၠုၚ်ကဵုဒၟံၚ် ပရေၚ်ပါဲဒဴဘဲပၞာန်တံ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
ပ္ဍဲသၞာံတုဲကၠုၚ်တေံ ဇွောံမတဵုလွဳလဝ်တံဂှ် ပကောံပကေဝ်လဝ်ကီုလေဝ် အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် ဟိုတ်နူလၟိဟ်ညးပါဲဒဴဘဲပၞာန်တံ ထပ်ဂၠိုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဂှ်ရ ဇွောံမပိုတ်အိုတ်တံ ထပ်က္တဵုဒှ်ကၠုၚ်တုဲ ဒးဂဗဒၟံၚ်ကဵု အကာဲအရာ ကၠာဂွိုအ်စိုပ်က္ညၚ် ဇွောံမအိုဿီု အိုတ်အာမာန်တံရ။
ပ္ဍဲကဵုဗ္ဒိုပ်ညးဒဒိုက်ပါဲဒဴဘဲပၞာန် နူတွဵုရးကရေၚ်ဍာဲ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် စနူဂိတုဂျောန် သၞာံတုဲတေံတုဲ ဂဥုဲဇဗ ကေုာံ ဇွောံမစၞစ ဟွံရုမ်ဂပ်တံ က္တဵုဒှ်ဒၟံၚ် တီတီဒှ်ဒှ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုဗ္ဒိုပ်ပါဲဒဴဘဲပၞာန်လ္ၚဵုတံဂှ်လေဝ် ဒးဂဗဒၟံၚ်ကဵု ဇွောံမ ကေုာံ ဍာ်လွပ်ဍာ်သုၚ် ပိုတ်အိုတ်တံဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် ဟိုတ်နူကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကၠောန်ကၠုၚ် ထပိုတ်ပန်ထပိုတ် ကုတွဵုရးကရေၚ်ဍာဲဂှ်ရ ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက်ကဵု အကာဲအရာသာခက်ခုဲတံရောၚ်ဂှ် ညးဒုၚ်တာလျိုၚ် ဗ္ဒိုပ်ညးပါဲဒဴဘဲပၞာန် သ္ကုတ်ပလိုတ်ဒဳမအ်သဵုမွဲတၠ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“ဒၞါဲဒေသဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် ဟွံတဵုစ စၞစသတ်တဵုလွဳတံအိုတ်ရ။ ၜိုတ်ကသီုမှ တဵုတိုန်ညးသ္ကအ်။ မၞိဟ်နွံဒၟံၚ်အဏံတံဂှ်လေဝ် ဒှ်ဒၟံၚ်မၞိဟ် ကၠောန်မွဲတ္ၚဲ စမွဲတ္ၚဲတံဂှ်ရ ညးပါဲဒဴဘဲပၞာန်ဂှ်တှ်ေ ဇွောံမဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်ကြပ်အိုတ်ယျ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒးဂဗကဵု ဇွောံမပိုတ်အိုတ်တံ တၟာဂလိုၚ်ဏောၚ်ဂှ် အဲ ချိၚ်ခယျကေတ်ရ။ ပြဟ်ဟ်ဏံ လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်လေဝ် ကၠောန်ကၠုၚ် ထပိုတ်ပန်ထပိုတ်ဂှ် တီတီဒှ်ဒှ်ရ။ နူကဵုလွိုၚ်ကဝ် ယဝ်ရယိုက်ဏာဇွောံမ ကေုာံ သ္ၚု ပ္ဍဲဗ္ဒိုပ်ပါဲဒဴဘဲပၞာန်တံဟီုမ္ဂး ဒးအာအာတ်အခေါၚ် ဇရေၚ်ဍေံတံရ။ ဒးကေတ်စၟတ်တဲတံရ” သာ်ဝွံ ဟီုရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် အခိၚ်ကေတ်စၟတ်တဲ ပရေၚ်ပလံၚ်ဗစိုပ် ဇရေၚ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ်လေဝ် သွက်ဗ္ဒိုပ်ပါဲဒဴဘဲပၞာန်ဂှ် ဟီုဟွံဂွံတုဲ ဒးဟီုဒၟံၚ် သွက်သ္ဂောံသွံဖျာတံတုဲ ကုညးပလံၚ်ဗစိုပ်ကဵုဒၟံၚ် ဇွောံမ ကုဗ္ဒိုပ်ပါဲဒဴဘဲပၞာန်တံဂှ် ကၠောန်သ္ပရပ်ဒက်ဖျေံဒၟံၚ်ထံၚ်တံရောၚ် ညး သ္ဂးရ။
စနူအခိၚ်သီအဝဵုတုဲ ဒၞါဲညးပါဲဒဴဘဲပၞာန်တံမံၚ်ဂှ် ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဟိုတ်နူပန်ပှော်ဗ္တိုက်ဒၟံၚ် ကဵုလွဟ်ဇၞော်တံ အရိုဟ်ဒဒှ်တ္ၚဲဂှ်ရ ပရေၚ်ဂွိၚ်ဂွါဲ စပ်ကဵုလ္ပာ်စိုတ် ညးပါဲဒဴဘဲပၞာန်တံ နွံဒၟံၚ်ဂှ် ဥက္ကဌ ကမ္မတဳအခေါၚ်အရာမၞိဟ် ကံၚ်ဇြဳကဵုကသပ်တွဵုရးကရေၚ်ဍာဲ KSCC ဥူဗညာ ဟီုရ။
“နူကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ဂြာတ်မခတိုဟ်၊ ပန်ပှော်ကဵု လွဟ်ဇၞော် ဒၞါဲပြးဇးတံဂှ် ကၠောန်ဒၟံၚ်လၟိုန်ရ။ ဒးဒုၚ်စသိုၚ် စပ်ကဵုလ္ပာ်စိုတ်တံရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် ဗီုလဵုမှ ဟွံဂီုကၠီုပုဟ်။ အကာဲအရာ ဒးဖေက်လကိုတ်ဒၟံၚ်ကွေံကွေံတံဂှ် ဂွံဆဵုကၠုၚ်ရ” သာ်ဝွံ ညးသ္ဂးရ။
ပ္ဍဲတွဵုရးကရေၚ်ဍာဲဂှ် ဟိုတ်နူပေါဲဗ္တိုက် ကုဂကောံဒပ်စဵုဒၞါတံကဵု ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ်တုဲ ညးပါဲဒဴဘဲပၞာန် (၂) ကိုဋ်ပြၚ် နွံဒၟံၚ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုဂှ် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ်ဝွံ ဒှ်ညးဒေသ နူကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်ဖေဝ်ခုၚ်၊ မဵုဗျေဝ် သ္ကုတ်သၠုၚ်ကျာတွဵုရးသေံ ကေုာံ ယှာတဝ်၊ ဗဝ်လခေဝ်၊ မေအ်သေဝ်၊ ဖာသံၚ်၊ ဖရူသဵု၊ ဒဳမအ်သဵုတံရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ဟိုတ်နူကဵုလဝ်အခေါၚ် ကုအရီုဗၚ်စပ်ကဵုပရေၚ်ဗ္စာရဏာမၞိဟ်တံ လ္ပာ်လွိုၚ်ကဝ်ကဵု ဗ္ဒါဲဗ္ဒါဲတံသၟးဂှ်ရ အရီုဗၚ်ဍုၚ်သ္အာၚ်တံ သွက်သ္ဂောံစိုပ် ဇရေၚ်ညးပါဲဒဴဘဲပၞာန် မၞုံဒၟံၚ်ပၟိက်ဍာံဍာံတံဂှ် ခက်ခုဲဒၟံၚ်ရောၚ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ရုၚ် (UNOCHA) ဂှ်လေဝ် ဟိုတ်နူအပိုၚ်အခြာ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံတုဲ သွက်ဂွံရီုဗၚ်ကဵု ဂဥုဲဇဗ ကေုာံ စစၞ ညးပါဲဒဴဘဲပၞာန်အလုံကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာ မနွံဒၟံၚ်ပၟိက်တံဂှ် ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက်ကဵု အခက်အခုဲတံရောၚ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)