လွိုၚ်ကဝ်၊ ဖေဖဝ်ဝါရဳ (၂၀)
ဟိုတ်နူပရေၚ်ပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်တံတုဲ ပ္ဍဲတွဵုရးကရေၚ်ဍာဲ ပေါဲဗ္တိုက်မသ္ကာတ်မြဟ်ဒၟံၚ် အလုံမွဲတွဵုရးဂှ် တိဍာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် သ္ဇက်ဂွံချဳဒရာၚ် သွက်ပေါဲရုဲမာဲဂှ် ဍန်ဂြက်ကၠုၚ်ဂှ် ဂွံတီကေတ် အတိုၚ်ဂလာန်လဟီု ဂကောံအပ္ဍဲဒေသတံရ။
ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၂၀ တေံဂှ် ကၠောန်ဗဒှ်လဝ် ပေါဲရုဲမာဲ ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်လွိုၚ်ကဝ်၊ ဒဳမအ်သဵု၊ ဖာသံၚ်၊ မေဝ်သေအ်၊ ဗဝ်လခေဝ်၊ ယှာတဝ် ကေုာံ ပွိုၚ်ဍုၚ်ဖရူသဵုတံရ။
ပ္ဍဲအခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် ပွိုၚ်ဍုၚ်ဒဳမအ်သဵုဝွံ နူစသီအဝဵုတုဲဂှ် အကြာဒပ်စဵုဒၞါဒေသတံကဵု ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ် ဒဵုကဵုအခိၚ်လၟုဟ် ဒှ်ပွိုၚ်ဍုၚ် ပေါဲဗ္တိုက်သ္ကာတ်မြဟ်ဒၟံၚ်ဖိုဟ်မွဲရ။ သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် လ္ပာ်ပွိုၚ်ဍုၚ်ယှာတဝ် ကဵု ဖရူသဵုတံလေဝ် ပရေၚ်ပၞာန်ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်တံ နွံဒၟံၚ်ရ။
လ္တူဍုၚ်လွိုၚ်ကဝ်၊ ဖာသံၚ် ကေုာံ ဗဝ်လခေဝ်တံဂှ် ဒှ်ဒေသ ယန္တယာပရေၚ်အုပ်ဓုပ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဇြဟတ်ခိုဟ်တံတုဲ ပ္ဍဲကဵုဒေသတံဏံဂှ် စနူဂိတုဂျာန္နဝါရဳ (၉) စဵုကဵု (၃၁) လလအ်ပွိုၚ် (၂၃) တ္ၚဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကံက်စရၚ်လၟိဟ်မၞိဟ်ဂှ် ဂကောံအုပ်ဓုပ်တံ ကၠောန်လဝ်ရောၚ် ဂွံတီကေတ် ဇရေၚ်ညးဒေသတံရ။
မွဲလ္ပာ်ပၠန်ဂှ်လေဝ် စနူဂိတုဂျာန္နဝါရဳအိုတ်တေံတုဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ထ္ပက်ကၠုၚ်ကရောၚ်ပၞာန် ပ္ဍဲကွာန် မွဲဒမြိပ်ဍုၚ်လွိုၚ်ကဝ်တံဂှ် နွံဒၟံၚ်ရ။
ကၠောန်သ္ပသာ်ဏံဂှ်ဝွံ သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲ လ္တူဍုၚ်လွိုၚ်ကဝ်မာန်တုဲ ကၠောန်သ္ပၚးတး ဗ္ဒါဲဗ္ဒါဲဍုၚ်တံရောၚ်ဂှ် ဥက္ကဌ ကံၚ်ဇြဳအခေါၚ်အရာမၞိဟ် ကံၚ်ဇြဳကဵုသပ်တွဵုရးကရေၚ်ဍာဲ ဥူဗညာ သ္ဂးရ။
“သွက်ပေါဲရုဲမာဲဂှ် ပြဟ်ဒုၚ်တုဲ အဓိကဂှ်တှ်ေ ရန်တၟံ သွက်ဂွံကၠောန် လ္တူဍုၚ်လွိုၚ်ကဝ်ဂှ် အဲချိၚ်ခယျကေတ်ဂွံရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဗွဲတၟေၚ် သွက်ဂွံစဵုဒၞါ ဍုၚ်လွိုၚ်ကဝ်ရ။ သွက်ဂွံစဵုဒၞါ ဍုၚ်လွိုၚ်ကဝ်ဂှ် နူမ္ၚးဍုၚ် အောန်အိုတ် ၜိုတ်ပန်၊ မသုန်စှော်မိုၚ်ဂှ်၊ ယဝ်ရဍေံတံ ဟွံဖျေံစိုတ်ပုဟ်မ္ဂး အောန်အိုတ် နူကဵုၜိုတ် (၃) မိုၚ် စဵုကဵု (၅) မိုၚ်ဂှ် ဍေံတံ ကေတ်လဝ်ဂီုကၠီုမာန်မှဟေၚ် ဍေံတံ ကၠောန်ပေါဲရုဲမာဲ ပ္ဍဲဍုၚ်လွိုၚ်ကဝ်မာန်ဟီုဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်ဂွံရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ မ္ၚးဍုၚ်လွိုၚ်ကဝ်ဂှ် သာတုဲထ္ပက်ကရောၚ်ပၞာန်တုဲမှ အာဒၟံၚ်ဗီုပြၚ်ဖျေံသ္ဇိုၚ်ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ပ္ဍဲလ္ပာ်ဗၟံက်လွိုၚ်ကဝ်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ အခိၚ်ပြဟ်ဟ်တေံ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကၠောန်ၜိုတ်လဝ် ပရေၚ်ပန်ပှော်တရဴကျာတံ လၟေၚ်ဒဒှ်တ္ၚဲရ။
ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်ဒဳမအ်သဵု၊ ပွိုၚ်ဍုၚ်ဖရူသဵု၊ ပွိုၚ်ဍုၚ်ယှာတဝ် ကေုာံ ပွိုၚ်ဍုၚ်ဗဝ်လခေဝ် ပေါဲဗ္တိုက်မသ္ကာတ်မြဟ်ဒၟံၚ်ဖိုဟ် ဒဵုကဵုအခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ရပ်စပ်အာ အဝဵုပရေၚ်အုပ်ဓုပ်ပၞာန်ရောၚ် နကဵုစၟတ်တ္ၚဲ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ (၂) ဂှ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် တၚ်လလောၚ်တြးရ။
ကြဴနူလလောၚ်တြးသာ်ဏံတုဲဂှ် လ္တူဍုၚ်လွိုၚ်ကဝ်တံဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် သုၚ်စောဲ သီုကဵုသ္ၚိဒၟံၚ်ညးဒေသတံတုဲ မၚ်တောပ်ဗ္တိုက်ကၠုၚ်တံနွံဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ပ္ဍဲတွဵုရးကရေၚ်ဍာဲဂှ် ၜိုန်ရကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပလေဝ်ပလေတ်ဒၟံၚ် သွက်ပေါဲရုဲမာဲကီုလေဝ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် အပ္ဍဲတွဵုရးဂမၠိုၚ် မပ္တံကဵု ဗော်ကောန်ဂကူကယာန် KNP ကေုာံ ဗော်ဒဳမဝ်ကရေတ်တေတ်ကောန်ဂကူကယာန် KySDP တံဂှ် လုပ်ပြိုၚ်အာ ပေါဲရုဲမာဲကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် ဟီုဂးလဝ်ရ။
ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲ ၂၀၂၀ တေံ ပ္ဍဲကဵုဒေသဆန္ဒမာဲ (၃၄) ဒၞါဲ တွဵုရးကရေၚ်ဍာဲဂှ် KySDP ဂှ် သွက်ကၠတ်ထဝ်ပိဂှ် ဂွံလဝ်ဇၞး နကဵု (၈) ဒၞါဲ ဒုတိယဂၠိုၚ်အိုတ်ရ။
ညးမဒှ်နာယက ဗော် KNP ဃောန်မာကိုဝ်ဗာန်ဂှ် ဟွံလုပ်ပေါဲရုဲမာဲကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်ဝွံ မ္ၚးနူဓဝ်ပတှ်ေဟွံမွဲဂှ် ဒၟါနူဟွံမိက်ဒစဵုဒစး ဆန္ဒညးဍုၚ်ကွာန်ရောၚ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“ဒးဟီုကၠးကၠးမ္ဂး ပေါဲရုဲမာဲဏံဂှ်ဝွံ ဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵု သၞောဝ်သ္ဇိုၚ် ၂၀၀၈ တုဲ ကၠောန်ဟီုဂှ်ဝွံ ဒပ်ပၞာန်ဏံဂှ် ဆက်တုဲ နကဵု ၂၅ တၟံကၠံဂှ် သွက်အဝဵုဂွံတန်ကဵု သွက်ဂွံသ္ပဍိက် ကုအလုံညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ်တုဲ ကၠောန်လဝ်ဂှ်ရ ဗော်ဂှ် ဟွံပတှ်ေပုဟ်။ ဒုၚ်တဲမာန် ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ဒးဟီုသရောပ်မ္ဂး ပေါဲရုဲမာဲဏံဂှ် ပိုယ်တံလေဝ် ဟွံပတှ်ေပုဟ်။ ဆန္ဒသွက်ဂွံလုပ်လေဝ် ဟွံမွဲပုဟ်။ ပိုယ်တံဂှ် ကလေၚ်တုဲ အစောံစရာဲသွက်ဂွံပကောံဗော်ဂှ်လေဝ် ဟွံမွဲပုဟ်။ ပိုယ်တံလုပ်မ္ဂးလေဝ် ညအ်ဂှ် ဒစဵုဒစးညးဍုၚ်ကွာန်တံတုဲ ဒှ်အာသဘဴဖံက်သစ္စရဏောၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
နကဵုဗော် NLD မလုပ်စိုပ်ပြိုၚ်လဝ် နကဵုဗ္ၜတ်အလုံကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာဂှ်လေဝ် ဒစဵုဒစးအာ ပေါဲရုဲမာဲကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် မဒှ်မတုဲ ကုညးမရီုဗၚ်ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်လေဝ် စၟတ်အာ နဒဒှ်ညးကလိလောန် ပွက္တဵုသပုန်ကၟိန်ဍုၚ်ရောၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဂျာန္နဝါရဳ (၂၉) တေံ လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။
ဒပ်စဵုဒၞါကောန်ဂကူကရေၚ်ဍာဲ KNDF, ဒပ်စဵုဒၞါညးဍုၚ်ကွာန် ဒဳမအ်သဵု (DMO-PDF) မက္တဵုဒှ်ပေါဲဗ္တိုက် သ္ကာတ်မြဟ်ဒၟံၚ်ကဵု ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်လေဝ် အပ္ဍဲတွဵုရးကရေၚ်ဍာဲဂှ် ကဵုအာအခေါၚ် ကုပေါဲရုဲမာဲကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကၠောန်ဗဒှ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဂျာန္နဝါရဳ (၂၈) တေံ ပံၚ်တောဲလလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ကုညးမရီုဗၚ်ကဵုဒၟံၚ်အထံက်အရီု ကုပေါဲရုဲမာဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မကၠောန်ဗဒှ် အပ္ဍဲတွဵုရးကရေၚ်ဍာဲဂှ် နကဵုပရေၚ်ဂီုကၠီုဂှ် ကဵုလဝ်သတိတုဲ ဒစဵုဒစးအာ ပေါဲရုဲမာဲ နကဵုဂၠံၚ်ဍာန်စုၚ်ဇဳရောၚ်ဂှ်လေဝ် KNDF ဟီုလဝ်ကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
ပ္ဍဲတွဵုရးကရေၚ်ဍာဲ လၟိဟ်မၞိဟ် ဗ္ဒါဲ (၃) ကိုဋ်နွံဂှ် ဟိုတ်နူပေါဲဗ္တိုက် ဂကောံဒပ်ပၠန်ဂတးတံကဵု ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံတုဲ လၟိဟ်မၞိဟ် (၂) ကိုဋ်ပြၚ် ထောံလသာသ္ၚိဌာန် ဒးဂြိပ်ဒဴပါဲဒလေတ်ဒၟံၚ်ရ။
ဟိုတ်နူပၟတ်ပၞာန်ဗီုလၟုဟ်တုဲ လ္တူဍုၚ်တံဂှ် မၞိဟ်ဟွံမွဲရတုဲ ပေါဲရုဲမာဲ မဒုၚ်သ္ဇိုၚ်ကဵုညးဍုၚ်ကွာန်တံတုဲ မ္ဒးကၠောန်ဂှ်လေဝ် သာ်လဵုထ္မံက်ရုပ်ရဴရောဟီုဂှ် ဂကောံမှာဇန်အပ္ဍဲဒေသတံ ပ္တိတ်ဒၟံၚ်ခန်သၟာန် ကုကံၚ်ဇြဳပၞာန်အိုတ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)