မတ်မလီု၊ မာတ်ချ် (၃၀)
ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန် သ္ဘၚ်အတးကၠုၚ်စိုပ်ဏံ ညံၚ်ဂွံစဳမၞိဟ်ဂွံဂၠိုၚ် ဂွံကၠောန်ဗဒှ်မာန်ဂးတုဲ သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်တွဵုရးဍုၚ်မန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်မခါန်ကၞက်လဝ် ဥူအံၚ်ကျဳတုၚ်ဂှ် ကဵုကၠုၚ်ဇြဟတ်ဂရိုဟ် ကုတၠကမၠောန်ဂမၠိုၚ် ကေုာံ ကမ္ပဏဳတံ ဟွံဒေါအ်ဟွံဂွံ သွက်ဂွံသိုၚ်ခၞံကၞာထးအတးသၚ်္ကြာန်အိုတ်ဂှ် တၠကမၠောန်တံ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
သွက်သ္ဘၚ်အတး ဂွံစဳမၞိဟ်ဂွံဂၠိုၚ်ဂးတုဲ တုဲကၠုၚ် ပ္ဍဲဂိတုမာတ်ချ် (၂၈) တေံ ပ္ဍဲကဵုကောံဓရီုပ္ညဳပ္ညပ်ကမၠောန် သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ် သ္ဘၚ်အတးသၚ်္ကြာန် မကၠောန်ဗဒှ်လဝ် ပ္ဍဲရုၚ်အလဵုအသဳတွဵုရးကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကဵုကၠုၚ်ဇြဟတ်ဂရိုဟ် ကုတၠကမၠောန်တံကဵု ကမ္ပဏဳတံရ။
သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်တွဵုရးဍုၚ်မန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ခါန်ကၞက် ဥူအံၚ်ကျဳတုၚ်ဂှ် သွက်ဂွံထိၚ်ဒဝ် အာဲကၟာဲယေန်သၞာၚ်အခိုက်ကၞာ သ္ဘၚ်အတးသၚ်္ကြာန် ညံၚ်ဂွိုအ်လီုလာ်အာဂှ် ဟီုဂးကၠုၚ် သွက်ဂွံသိုၚ်ခၞံ ကၞာထးဝေၚ်ဍာ် ကေုာံ ကၞာထးပြေလၟောၚ်လှ်ေ မွဲဒမြိပ်ဇိုၚ်ၜဳမတ်မလီုဂှ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ပ္ဍဲအခိၚ်ကာလသ္ဘၚ်အတးဂှ် သွက်ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဂွံဝေၚ်ဍာ် နကဵုကၞာထးစတုဒိသာတံ ဗွဲမၜိုဟ်သြိုဟ်မာန် ရေၚ်တၠုၚ်အာဏောၚ်တုဲ ညံၚ်သ္ဘၚ်အတး ဂွံကၠောန်ဗဒှ် ဗွဲမအံၚ်ဇၞးမာန်ဂှ်လေဝ် သွက်ဂွံဘိုၚ်ပူဗိုၚ်ပါလုပ်အိုတ်ဂးတုဲ စၞောန်လဝ်ဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
တၠကမၠောန်မွဲတၠဂှ် ပ္ဍဲကဵုကောံဓရီုဂှ် သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ကၠောန်သ္ပညံၚ်သ္ဘၚ်အတးဍုၚ်ဗၟာ ဂွံပေၚ်ဒၟံၚ်ကဵုပူရိသာတ်တံတုဲ သွက်ဂွံလးထ္ၜးပျး ကုဂၠးတိမာန်ဂှ်ကီု၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ တၠကမၠောန်တံသီုဖအိုတ် သွက်ဂွံပူဗိုၚ်ရေၚ်တၠုၚ်အိုတ်ဂှ် ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်လဝ်ရောၚ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“နူဏေံတေံ သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်တွဵုရး လဴထ္ၜးလဝ်ရ။ လၟုဟ် သေံတံ ဍေံတံသ္ပပဓာန်ကုသၚ်္ကြာန်ဏံတုဲ သၚ်္ကြာန်ဍေံတံဏောၚ်၊ ဍေံတံ စလဝ်ဏောၚ်ဂးတုဲ ပၠံၚ်ၜးကေတ် အာဲကၟာဲသၚ်္ကြာန်ဍုၚ်ဗၟာတုဲ ဍေံတံ ပ္တိုန်လဝ် ပ္ဍဲကဵုယူနက်သကိုဝ်တေံတုဲယျဂှ် အဲဂွံမိၚ်ကေတ်ရ။ ညအ်ဂှ် နူကဵုသ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော် ဟီုထ္ၜးတုဲ မၞိဟ်သှ်ေသီုဖအိုတ်တံလေဝ် မြက်က်ဇက်က်ရ၊ သၞာံဏံ ညံၚ်အတးသၚ်္ကြာန်ဍုၚ်ဗၟာ သာတုဲဂွံစဳမၞိဟ်ဂွံဂၠိုၚ် အတးသၚ်္ကြာန်ဍုၚ်ဗၟာ ဗီုလဵုရောဟီုဂှ် သွက်ဂွံထ္ၜးပျးကဵုဂၠးတိဂးတုဲ ပိုယ်တံ ဘိုၚ်ပူဗိုၚ်တုဲ သၞာံဏံ ကၠောန်ညံၚ်ဂွံစဳဏောၚ်ဂးတုဲ ဂကောံဗော်သွးတံကီု၊ ကမ္ပဏဳတံကီု၊ ဆေၚ်ကၠေၚ်စက်တံကီု၊ တၠကမၠောန်တံကီု သီုဖအိုတ်ဂှ် ပ္ဍဲဇိုၚ်ၜဳတေံ ညံၚ်ဂွံပေၚ်ဒၟံၚ်ကဵုကၞာထးဂှ် ညးတံကၠောန်ညးသ္ကအ်ဏောၚ်၊ ဗ္စဖျုၚ် စတုဒိသာတံဏောၚ်၊ မွဲပၠန်ဂှ် ကၠောန်ကၞာထးဝေၚ်ဍာ်တံဏောၚ်၊ ဗီုသၞာံတုဲတုဲတေံကီု ညံၚ်မၞိဟ်ဂွံဂၠိုၚ်ဂှ် ကၠောန်ဏောၚ်ဂးတုဲ သီုညးဖအိုတ် ဘိုၚ်ပူဗိုၚ်တုဲရေၚ်တၠုၚ်အိုတ်ဏောၚ်ဂှ် သ္ဂုတ်သွာတ်လဝ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ် ညံၚ်သ္ဘၚ်အတး ဂွံစဳဂးတုဲ ပ္ဍဲကဵုမွဲဒမြိပ်ဂၠံၚ်ဇိုၚ်ၜဳတံဂှ် သွက်ဂွံသိုၚ်ခၞံ ကၞာထးနူဌာနမဆေၚ်စပ်တံဂှ်တုဲ ကုတၠကမၠောန်ပုဂ္ဂလိကတံဂှ်လေဝ် တန်တဴကဵုဂကူအဇာကမၠောန်တံတုဲ ဟွံဒေါအ်ဟွံဂွံ ပံၚ်တောဲညးသ္ကအ်တုဲ ကဵုသိုၚ်ခၞံလဝ် ကၞာထးတံဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
တၠကမၠောန်မွဲတၠဂှ်လေဝ် ၜိုန်ရကံၚ်ဇြဳပၞာန် စကာကဵုတၠကမၠောန်ပုဂ္ဂလိကတံ သိုၚ်ခၞံလဝ်ကၞာထး တၞဟ်နသ္ဘၚ်အတးဂွံစဳဂှ်ကီုလေဝ် စပ်ကဵုပရေၚ်ဂီုကၠီုတုဲ ဟီုဂးလဝ်ဟွံမွဲတုဲ မွဲဒမြိပ်ဂၠံၚ်ဇိုၚ်ၜဳဂှ် ညံၚ်ကၞာထးတံ ဂွံပေၚ်ဂှ်ဟေၚ် စွံအဓိက သွက်ဂွံကၠောန်ၜိုတ်အိုတ်ဂှ် စၞောန်ပ္ညုၚ်ကၠုၚ်ရ သာ်ဝွံ ဟီုလဝ်ရ။
“နူဏေံတေံ ကော်ကောံဓရီုဂှ် ကြပ်ကၠုၚ်ကဵုအတးယျဟီုတှ်ေ သွာၚ်ပရေၚ်သိုၚ်ခၞံဟီုမ္ဂးလေဝ် ရဲဆေၚ်စပ်ကဵုပရေၚ်သိုၚ်ခၞံတံ ပကောံတုဲ သွက်ဂွံသိုၚ်ကၞာထးမွဲ။ နူကဵုဌာနမဆေၚ်စပ်တံဟွံသေၚ် ပုဂ္ဂလိကတံရဏောၚ်။ ကိစ္စသွက်ဂွံသိုၚ်ကဵု ကၞာထးတံရ။ အဓိကဂှ်တှ်ေ ညံၚ်အတးဂွံစဳရ။ ကၞာထးဂှ်သိုၚ်ဏောၚ်၊ ဆ္ဂး ပရေၚ်ဂီုကၠီုဂှ် ညးဂှ်ကဵုရောဟီုဂှ် ဟွံဟီုပုဟ်။ ဟီုတပ်ပ်ရ ဒးဟီုသောၚ်ၚ်မ္ဂး ပရေၚ်ဂီုကၠီုဂှ် နွံဒၟံၚ်ပၟိက်ဏောၚ်လေဝ်။ အေတံဏံဂှ် မုမှဟွံဟီုမွဲသာ် သွက်ဂွံသိုၚ်ခၞံကၞာထးတံ မုတံဟီုဂှ် အတိုၚ်တီလဝ်ဂှ်ရ။ ဍေံတံဂှ်တှ်ေ ရန်တၟံမိက်ဂွံကၠောန် ညံၚ်ဂွံစဳဂှ် သၞာံတုဲတေံလေဝ် ကၠောန်လဝ်ဗီုဏံရ။ ဟွံအံၚ်ဇၞးပုဟ်၊ အဓိက မွဲဒမြိပ်ဇိုၚ်ၜဳ ညံၚ်ဂွံပေၚ်ဒၟံၚ်ကဵုကၞာထးဂှ် ပၟိက်ဇၞော်ရ။ ပက်ဍာ် ဟွံပက်ဍာ်ဟီုဂှ် စွံလဝ်မွဲကဏ္ဍ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ပ္ဍဲကဵုကောံဓရီုဏံဂှ် ဝန်ဇၞော်တွဵုရးဍုၚ်မန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်မခါန်ကၞက်လဝ် မွဲတၠဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲကဵုဂၠံၚ်ဇိုၚ်ၜဳ ညံၚ်အခိၚ်အတး ဂွံပေၚ်ဒၟံၚ်ကဵုမၞိဟ်ဂှ် ကၞာထးတံသၟးဟွံက ပ္ဍဲကဵုဒၞါဲခဠာတ်ဗ္တဳ မၞုံဂၠံၚ်ဇိုၚ်ၜဳတံဂှ်လေဝ် သွက်ဂွံကၠောန်သၚ်္ကြာန်တွာ်ဂှ် စဳဇန်လဝ်ရောၚ်ဂှ်လေဝ် ဟီုဂးဒၟံၚ်တံနွံဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ် စနူသၞာံ ၂၀၂၀ တုဲကၠုၚ်တေံတုဲ ဟိုတ်နူအကာဲအရာယဲကပ်ကဝ်ဝေဒ်တုဲ ဟွံဂွံကၠောန်ဗဒှ်လဝ် သ္ဘၚ်အတးသၚ်္ကြာန်ဂှ်တုဲ ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ ပ္ဍဲကဵုအခိၚ်အတးသၚ်္ကြာန် သၞာံ ၂၀၂၁ ကဵု သၞာံ ၂၀၂၂ မကၠောန်ဗဒှ်လဝ်တံဂှ်လေဝ် နကဵုညးဍုၚ်ကွာန်တံ ပံၚ်တောဲပါလုပ်လဝ် ဟွံမွဲရ။
အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ၜိုန်ရပလေဝ်ပလေတ်ဒၟံၚ် ညံၚ်ဂွံကၠောန်ဗဒှ်သ္ဘၚ်အတးသၚ်္ကြာန် ဂွံပေၚ်ဒၟံၚ်ကဵုမၞိဟ်တံကီုလေဝ် သွက်ဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတးတံဂှ် ပ္ဍဲကဵုကၞာထးသၚ်္ကြာန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်မကၠောန်ဗဒှ်ဂှ် ညံၚ်ဂွိုအ်ကၠောန်သ္ပ ပွမပါလုပ်မိပ်မြဟ်အာတံဂှ် ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်လဝ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီုဓာတ်−MUN