ဂျဵုဟာန်နက်သ်ဗာတ်၊ မာတ်ချ် (၃၀)
အလဵုအသဳကြုက် ဟိုတ်နူပ္တိတ်ဓလေံကဵုလဝ် ဒဝ်ဠာအမေရိကာန် (၂၄၀) ဗဳလျာန် ကုဍုၚ်အဃောဖောအ်ဗြေဝ် (၂၂) ဍုၚ် မပါလုပ်လဝ် ပ္ဍဲကိုန်စဳမာန် မၞုံယၟု ခါဲဗန်(ဇုက်ဂတ်ဂၞိၚ်) မွဲတၞုၚ် ဂၠံၚ်မွဲတၞုၚ် နူသၞာံ ၂၀၀၈ စဵုကဵု အပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၁ ဂှ်တုဲ သွက်ဂွံကလေၚ်လေဲ သြန်ဓလေံတံဏံဂှ် နူကဵုဍုၚ်မဆေၚ်စပ်ဂမၠိုၚ် ဒးရုန်ဂ္စါန်ဒၟံၚ်အိုတ်ရ။
အတိုၚ်လိက်ဒုၚ်စဳရေၚ် တၠပညာသုတေသန နူကဵုကဳယဴအေန်သတဳကျုတ် မဆေၚ်စပ်ကဵုပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ဂၠးတိ ကေုာံ နူကဵုဘာ ဟာဗက်ကဳနဳဒဳ ကေုာံ တိုက်သြန်ဗဟဵုတံဂှ်မ္ဂး အပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၆ ကဵု ၂၀၂၁ တံဂှ် ပ္တိတ်ဓလေံကဵုလဝ် သြန်ဂၠေံပရေၚ်ဟံၚ်ပြာ် (၈၀) တၟံကၠံ ကုဍုၚ် သြန်လုပ်အဇာလဒေါဝ် ညံၚ်ရဴအာဂျေန်တဳဏာ၊ မန်ဂိုဝ်လဳယျာ ကေုာံ ပါကေဿတာန်တံဂှ် ဂွံတီကေတ်ရ။
အလဵုအသဳကြုက် မပ္တိတ်ဓလေံကဵုလဝ် ဒဝ်ဠာဂၠိုၚ်ကဵုဗဳလျာန် သွက်ပရေၚ်သိုၚ်ခၞံ စမြိုၚ်သ္ဇိုၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်အဃောဖောအ်ဗြေဝ်တံဂှ်ဝွံ အတိုၚ်သြန်ပရဲ မစၟဳစလဝ် နူကဵုကိုန်အစဳမာန်တံဏံ သွက်ဂွံကလေၚ်လေဲဂှ် လီုကၠုၚ်လဝ်ဂှ်ရ စနူသၞာံ ၂၀၁၆ တုဲ အစဳဇန်ဏံဝွံလေဝ် ပိုတ်အာလဝ်ရ။
တၠပညာပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် တိုက်သြန်ဗဟဵု မပါလုပ်လဝ် ပ္ဍဲပရေၚ်လ္ၚတ်ဏံဂှ် “ဟိုတ်နူကၠောန်ဒး ကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် အန္တရာယ်ဇၞော် မတွံဂး ပွမပ္တိတ်ကဵုသြန်ဓလေံ ကုဍုၚ်သ္အာၚ်တံဂှ်ရ ဗေကျေန်ဝွံ သွက်ဂွံရီု တိုက်သြန်ဍေံမာန်ဂှ် ဒးဂ္စါန်ဒၟံၚ် ဗွဲမသ္ကာတ်မြဟ်ရ” သာ်ဝွံ ဟီုဂးလဝ်ရ။
သြန်ဓလေံ အလဵုအသဳကြုက် ကုဍုၚ်မဒှ်ဒၟံၚ်အခက်အခုဲ ကဵုခတှ်တံဂှ်ဝွံ ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၀ ဂှ် နွံသၟဝ် ၅ တၟံကၠံဓဝ်တုဲ အခိၚ်စိုပ်သၞာံ ၂၀၂၂ ဂှ် သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်လဝ် စဵုကဵု (၆၀) တၟံကၠံဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲပရေၚ်လ္ၚတ်တံဂှ်ရ။
နဒဒှ်သြန်ဓလေံဂၠိုၚ်အိုတ် ဒဵုကဵုအမေရိကာန်ဒဝ်ဠာ ၁၁၁.၈ ဗဳလျာန်ဂှ် အာဂျေန်တဳဏာ ဂွံဒုၚ်လဝ်တဲတုဲ လက္ကရဴဍေံဂှ် ပါကေဿတာန် မကလိဂွံလဝ် အမေရိကာန်ဒဝ်ဠာ (၄၈ ဒဿမ ၅) ဗဳလျာန်ဂှ်ကဵု အဳဂျေတ် မဂၠေံလဝ် အမေရိကာန်ဒဝ်ဠာ (၁၅ ဒဿမ ၆) ဗဳလျာန်တံတုဲ ဍုၚ်တၞဟ်သ္အာၚ် (၉) ဍုၚ်တံဂှ်လေဝ် ပအပ်ကဵုလဝ် သြန်ဓလေံ သၟဝ်အမေရိကာန်ဒဝ်ဠာ ၁ ဗဳလျာန် မဒှ်ရောၚ်ဂှ် သ္ဂးရ။
ပ္ဍဲကဵုသြန်ဓလေံ မပ္တိတ်ကဵုလဝ် အတိုၚ်အစဳဇန်ရီုဗၚ်ပရေၚ်ဘဏ္ဍာ ကုသူရေန်နေမ်၊ သဳရိလၚ်္ကာ ကေုာံ ဍုၚ်အဳဂျေတ်တံဂှ် နွံဒၟံၚ် စဵုကဵု အမေရိကာန်ဒဝ်ဠာ ၁၇၀ ဗဳလျာန်ရောၚ်ဂှ် တိုက်သြန်ဗဟဵုကြုက် ပကောံခၞံလဝ်စရၚ်ရ။
သြန်ဓလေံ ကြုက်တံဝွံ ပွမကၠးမှးသောၚ်ကၠးတံလေဝ် ဟွံမွဲတုဲ ပရေၚ်ပ္ညဳပ္ညပ်တံလေဝ် ဟွံမွဲပုဟ်ဂှ် တၠပညာမွဲတၠ ဟီုဂးလဝ်ရ။
အတိုၚ်မလ္ၚတ်လဝ်ဂှ်မ္ဂး ပ္ဍဲကဵုစရၚ်သြန်သှ်ေသၟေဟ် တိုက်သြန်ဍုၚ်ကြုက်တံဂှ် ဟိုတ်နူအန္တရာယ် မဒးဂဗကၠုၚ်မာန်တံဂှ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုသြန်ဓလေံ ပန်ဂအုံ မွဲဂအုံ ဟွံသေၚ်မ္ဂး မသုန်ဂအုံ မွဲဂအုံဂှ်ဟေၚ် ပ္တိတ်ဓလေံကဵု ကုဍုၚ် သြန်လုပ်အဇာလဒေါဝ်တံဂှ်တုဲ ဍုၚ်မကေတ်လဝ်တံဂှ်လေဝ် သွက်ဂွံကလေၚ်လေဲဂှ် ကဵုလဝ် အခိၚ်ကာလအပဵုတံရောၚ်ဂှ်လေဝ် ဂွံတီကေတ်ရ။
ဍုၚ်ကြုက်ဝွံ ရေၚ်တၠုၚ်ဒၟံၚ် ပရေၚ်ပ္ညဳပ္ညပ် စပ်ကဵုကလေၚ်စၟတ် ကိစ္စခတှ် ကုဍုၚ်ဇြာမ်ဗဳယာ၊ ဂါမ်နာ၊ သဳရဳလၚ်္ကာတံဂှ်တုဲ ဟိုတ်နူဒေါအ်လဝ် ကိုန်စဳမာန်ဂှ်ရ ဒးဂဗဒၟံၚ် ကုပရေၚ်ပါ်ပါဲတံရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် တိုက်သြန်ဗဟဵု ကေုာံ ဂကောံသြန်ဗွဝ်ဍုၚ်နာနာတံဂှ်လေဝ် သွက်ဂွံဖအောန်ဖျေံကဵုခတှ် ကုဍုၚ်တံဏံဂှ် အာတ်မိက်လဝ် အလဵုအသဳကြုက်ရ။
Source: Reuters/lk