မတ်မလီု၊ ဂျောန် (၂၅)
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်သီအဝဵု သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုသၞေဟ်ကၚ်အာတရဴ ပလံၚ်ဗစိုပ်ဗၞိက်တံဂှ် ညံၚ်ဂွိုအ်ကံက်သြန်လှုဲဂှ် ကဵုလဝ်သတိကီုလေဝ် ကောန်ဒပ်သၟဝ်တဲကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ကံက်ကၠုၚ်သြန်လှုဲ သာတုဲပရေံကၠုၚ်ရောၚ်ဂှ် ညးအာတရဴတံကဵု ရဲပလံၚ်ဗစိုပ်ဒၟံၚ်ဗၞိက်တံ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ် လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဂှ် ၚုဟ်ဗၞိက်တံ ဂွံဇၞော်သၠုၚ်ဒၟံၚ်ဂှ်ဝွံ ပ္ဍဲကဵုသၞေဟ်ကၚ်အာတရဴတံဂှ် ဟိုတ်နူခရိတ် အရပ်စပ် ဒၞါဲဟွံဒးအိုတ်တံ အိုတ်ဒၟံၚ်ဂှ်တုဲ ခရိတ်အရပ်စပ် ဟွံမွဲပၟိက်တံ ညံၚ်ဂွိုအ်အိုတ်ဂှ် ညးတာလျိုၚ် နူကဵုတွဵုရး ကေုာံ ရးဒေသတံ သွက်ဂွံရေၚ်တၠုၚ်ကောပ်ကာဲအာ ဇြိုဟ်ဟ်နက်က်ဂှ် တုဲကၠုၚ် ပ္ဍဲဂိတု ဂျောန် (၁၂) ပ္ဍဲကဵုကောံဓရီု သၠုၚ်ပ္တိုန်ပရေၚ်ကၠောန်ပ္တိတ် ကပေါတ်စၞစသ္ဇိုၚ်ဂှ် ကဵုလဝ်သတိရ။
ဆ္ဂး ပ္ဍဲကဵုသၞေဟ်ကၚ်ပရေၚ်စၟဳစၟတ်တံဂှ် ဂကောံဒပ်သၟဝ်တဲကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ဗက်ကၠုၚ်သြန်လှုဲတံ ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်နူကဵုကၠာတေံတုဲ ယဝ်ရဟွံကဵုမ္ဂးလေဝ် ကၠောန်သ္ပညံၚ်ဂၠံၚ်တရဴ ဂွံလအ်လဂှ်ကီု၊ ၜုၚ်တက်တံ ကီုဂှ် ကၠောန်သ္ပဒၟံၚ်ရောၚ် ညးဒဳယာန်ဖ္ဍိုက်ဗၞိက်မွဲတၠ ဟီုရ။
“လၟုဟ်ဂှ် ကွဳစက်တံဂှ် ဒးကဵုဒၟံၚ် ဇၟာပ်ပ်သၞေဟ်ကၚ် မွဲဒမြိပ်ဓဝ်ရ။ နူစ တိတ်နူမတ်မလီုဂှ် အာတ် အာဗက်အာတံဂှ် ဂၠိုၚ်ဒၟံၚ်ဟဂှ်ရ။ ပိုယ်တံဂှ်လေဝ် မၞိဟ်ဂှ်အောန်တုဲ ၜိုန်ရဖ္ဍိုက်လဝ် ကပေါတ်ညိညရဂှ် ဒးကဵုဒၟံၚ်အဆက်က်ရ။ ယဝ်ဟီုမာန်မ္ဂး ၜိုတ်ဟီုမာန် သက်သာဏောၚ်။ ဟီုဟွံမာန်မ္ဂးတှ်ေ အခိၚ်ဟွံ ပြေပြံၚ်တှ်ေ လၟိဟ်လှုဲဂှ် ဂၠိုၚ်အာဏောၚ်။ ဒးကဵုအောန်အိုတ်ဂှ်တှ်ေ မွဲသၞေဟ်ကၚ်ဂှ်တှ်ေ နူကဵု (၁၀၀၀ စဵုကဵု ၅၀၀၀) ရဏောၚ်။ ဟွံကဵုလှုဲမ္ဂး ညံၚ်ဂွံလဇုဲလဇဂှ် သၟာန်ဣတေံဣဏံ ဖံက်စၟဳတ်တံ နွံရ။ လိက်ထံက်ဂလာန်ပါလေဝ် ဟွံဂွံပုဟ်။ ဒှ်အာဗီုပြၚ်ဏံတုဲ ဒးကဵုအာအဆက်က်ဟဂှ်ရ။ ဟွံဒးကဵုစိုတ်မ္ဂး ဟီုအရေဝ်ဟွံလုပ်ကတောဝ်မ္ဂး တဲပါတံလေဝ် နွံရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ယဝ်ရဟွံကဵုလှုဲမ္ဂးလေဝ် ကွဳစက်ပလံၚ်ဗၞိက်တံဂှ် ဟွံကဵုအာရတုဲ လ္ဂောံကဵုအကာဲအရာ ပရေၚ်ဂီုကၠီုတုဲ စၟဳတ်လဝ်ဂးတုဲ ညံၚ်အခိၚ်ဂွံလအ် စၟဳစၟတ်ဒၟံၚ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲကဵုဗၞိက်ကပေါတ်ဂေတ်ဂြိပ်တံဂှ် အခိၚ်လအ်လတံ မ္ဒးက္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်ရောၚ် ညးဆက်ဟီုလဝ်ရ။
ညးမကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ် ပရေၚ်ပလံၚ်ဗစိုပ်ဗၞိက်မွဲတၠဂှ်လေဝ် မ္ၚးနူယာန်ဖ္ဍိုက်ဗၞိက်တံဂှ် ကပေါတ်ဗၞိက်ဂမၠိုၚ် တံလေဝ် ကဵုအကံက်အခေါန်ကၟိန်ဍုၚ်တုဲ အာကၠုၚ်ဒၟံၚ်ကီုလေဝ် ပ္ဍဲကဵုသၞေဟ်ကၚ် မၞုံမွဲဒမြိပ်ဂၠံၚ်တံဂှ် ဒးကဵုဒၟံၚ် ဂၠိုၚ်ကဵုကိုဋ်ရောၚ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“လၟုဟ်ပိုယ်တံ စိုပ်ၜိုတ် ဒဒန်ဗြဝတဳ ကဵု ကအ်ကြိက်ညိကီုဂှ် ၜိုတ် (၁) ကိုဋ်ဂှ် အိုတ်ဒၟံၚ်ယျ။ မုဟိုတ်ရောဟီုတှ်ေ မွဲကၚ်တှ်ေ လဆောဝ်လဆောဝ် အာတ်ဒၟံၚ် ၜိုတ် (၂) ဠက် (၃) ဠက်ဏောၚ်။ ဍေံတံ သွက်ဂွံယှအ်ကဵုဂှ် လ္ပဟီုဏီ။ ဒးဟီုသောၚ်ၚ်မ္ဂး ဗၠာဲသၟိၚ်ထိၚ်ယာန်ဗၟာတံဂှ်မှ အာတ် (၁) ဠက်မ္ဂး ၜိုတ် (၅) လ္ၚီဂှ် အာတ်ဂွံဒၟံၚ်ဏောၚ် ဟီုဂွံရ။ ဒပ်မၚ်ပယျဵုလၟုဟ်ဏံဟီုဂှ် ပရေံဒၟံၚ်ဏောၚ်။ ပိုယ်တံလေဝ် ကဵုလဝ်အခေါန်တုဲ အာကၠုၚ်ဒၟံၚ်ကီုရဏောၚ်။ ဗၞိက်တံဂှ်ပၠန်လေဝ် ကဵုအကံက်ခေါန်ကၟိန်ဍုၚ်တုဲ အာဒၟံၚ်ရ။ ဂၠံၚ်အဓိကဟီုဂှ် ဒးဟီုတပ်ပ်မ္ဂး သွက်ညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် ပရေၚ်ဂီုကၠီု ပရေၚ်ဂီုကၠီုဂးတုဲ ဟွံကေတ်ကဵုပရေၚ်ဂီုကၠီုမွဲသာ် အာတ်ဒၟံၚ်သာ်ဏံဂှ် ပရေံလောန်အာညိရ။ ယဝ်ရဖအောန်ကဵု မတံဏံမာန်မ္ဂး သာခိုဟ်ရ။ ညးလဵုဟွံဟီု အခိၚ်ဏံ ကြေပ်ဂြတ်ဒၟံၚ်အိုတ်ဟီုတှ်ေ ဖအောန်ကဵုညိညတုဲ မိက်ဂွံကဵုကူချပ်အိုတ်ရဂှ် အဲမိက်ဂွံဟီုရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ကောန်ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ဟိုတ်နူကံက်ဒၟံၚ်လှုဲ ပ္ဍဲကဵုသၞေဟ်ကၚ်စၟဳစၟတ်တံ ဂၠိုၚ်ကဵုဆဂှ်ရ သၟာဗၞိက်တံဂှ် လေဝ် လ္တူကပေါတ်ဗၞိက်တံဂှ် ထပ်ပံၚ်စုတ် သီုကဵုၚုဟ်သၞေဟ်ကၚ်တုဲ ဒးသွံတြးဒၟံၚ်ဂှ်ရ ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဒးဒုၚ်စသိုၚ်ဒၟံၚ် ၚုဟ်ဗၞိက်က္ဍၚ်တံရောၚ် မဒှ်ရ။
မွဲလ္ပာ်ပၠန်ဂှ် ကွဳစက်ပလံၚ်ဗစိုပ်ဗၞိက် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ်ဝွံ ဟိုတ်နူဗၞိက်အောန်ကၠုၚ်ကီု၊ ဟိုတ်နူၚုဟ်ကၠေၚ်စက် သၠုၚ်တိုန်ဒၟံၚ်သၟးဟွံက သီုကဵုၚုဟ်သၞေဟ်ကၚ် မွဲဒမြိပ်ဂၠံၚ်တံလေဝ် သၠုၚ်တိုန်ဒၟံၚ်ဂှ်ရ သြန်လုပ်ကဵုသြန်တိတ် ဟွံကိတ်ရတုဲ ကွဳစက်လ္ၚဵု ဒးဒေါအ်ဇူဒၟံၚ် နွံရ။
အလုံမွဲကၟိန်ဍုၚ် အပ္ဍဲကာလဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုဏံ မွဲဒမြိပ်ဂၠံၚ်ဇၞော်ကၟိန်ဍုၚ်တံဂှ် သၠဲပ္တိုန်သၞေဟ်ကၚ်တံ နကဵုတၚ်ထ္ၜးဟိုတ်ပရေၚ်ဂီုကၠီုတုဲ ပံက်ကၠုၚ်လဝ်တုဲ ဇၟာပ်ပ်သၞေဟ်ကၚ်ပံက်လဝ်တံဂှ်လေဝ် ဟိုတ်နူဒးကဵုဒၟံၚ်သြန်လှုဲတံဂှ်ရ သီုယာန်ကွဳစက် ပလံၚ်ဗစိုပ်ဗၞိက်တံ သီုညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ် ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက် အခက်အခုဲနာနာသာ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−CJ