ဟိုတ်နူပြသၞာ ပရေၚ်ကူသာန်သွံရာန်ဗၞိက် နွံပၟိက်သြန်ဂှ်တုဲ ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ထပ်ဒးဂဗ ဘဲဒဏ်ၚုဟ်ဖျာက္ဍၚ်မာန်

နေဗျဳဒဝ်၊ ဂျူလာၚ် (၉)

လက်ထက်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဟိုတ်နူပြသၞာ ပရေၚ်ကူသာန်သွံရာန်ဗၞိက် နွံပၟိက်ကၠုၚ်သြန် သာပရေံကၠုၚ်ဂှ်ရ ညးဍုၚ်ကွာန်တံ သာတုဲဒးဒုၚ်ကၠုၚ် ဘဲဒဏ်ၚုဟ်ဖျာက္ဍၚ်တံမာန်ရောၚ် တၠကမၠောန်ဗၞိက်ပၠောပ်၊ ဗၞိက်ပလံၚ်ပ္တိတ်တံ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။

ပ္ဍဲသၞာံဘဏ္ဍာဏံ အပ္ဍဲဂိတုဨပရဴ ကဵု ဂိတုမေ ပ္ဍဲကဵုအခန်ကဏ္ဍဗၞိက်ပၠောပ်ကဵု ဗၞိက်ပလံၚ်ပ္တိတ်တံဂှ် နွံပၟိက်ဒၟံၚ် သြန်အမေရိကာန်ဒဝ်ဠာ (၁၂၀၀) ပြၚ်ရောၚ်ဂှ် ဂွံတီကေတ် အတိုၚ်တၚ်လလောၚ်တြး ဌာနဝန်ဇၞော်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် ကေုာံ ပရေၚ်ကူသာန်သွံရာန်ဗၞိက်တံရ။

အပ္ဍဲပွိုၚ်ၜါဂိတုဏံ နူကဵုကဏ္ဍဗၞိက်ပလံၚ်ပ္တိတ်ဂှ် အမေရိကာန်ဒဝ်ဠာ (၂၀၀၀) ပြကောဋိကိုဋ်ပြၚ်ဓဝ် ကလိဂွံလဝ်ကီုလေဝ် ပ္ဍဲကဵုကဏ္ဍဗၞိက်ပၠောပ်ဂှ် သုၚ်စောဲလဝ် အမေရိကာန်ဒဝ်ဠာ (၃၂၀၀) ပြကောဋိကိုဋ်ပြၚ်တုဲ နွံပၟိက်ဒၟံၚ် သြန်ဒဝ်ဠာအမေရိကာန် (၁၂၀၀) ပြကောဋိကိုဋ်ပြၚ်ရ။

တၠကမၠောန်ဗၞိက်ပၠောပ်ဗၞိက်ပ္တိတ်မွဲတၠဂှ် ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်ကူသာန်သွံရာန်ဂှ် ဟိုတ်နူတၚ်တၞဟ်ခြာ ဗၞိက်ပၠောပ် ဗၞိက်ပ္တိတ်တံ နွံဒၟံၚ်သၟးဟွံက သီုကဵုပရေၚ်ကေတ်အရေဝ်ကၟာတ်လဒဵုလၟုဟ်တုဲလေဝ် ဂွံပလံၚ်ပ္တိုန် ဗၞိက်ပ္တိတ်တံဂှ် ဟွံလောဲသွာတုဲ ဟိုတ်နူတၚ်နွံပၟိက် ကုဒဝ်ဠာတုဲ မ္ဒးထ္ၜးဒၟံၚ် သြန်နွံပၟိက်တံရောၚ်ဂှ် ဟီုရ။

“ထ္ၜးသြန်နွံပၟိက်ဟီုဂှ် သြန်ဂွံနၚ် နူကဵုဗၞိက်ပၠောပ်၊ ဗၞိက်ပ္တိတ် အကြာၜါဏံ တၚ်တၞဟ်ခြာတံဂှ် ကော်စသြန်နွံပၟိက်ရ။ ဟီုမ္ဂး လၟုဟ်တှ်ေ နွံပၟိက်ဒၟံၚ်ဒဝ်ဠာဂှ်လေဝ် ဂၠိုၚ်ဒၟံၚ်ဏောၚ်။ ဂၠိုၚ်တုဲ ဗၞိက်ပလံၚ်လ္ပာ်ပိုယ်ဏံဂှ် ပလံၚ်ပ္တိတ်ဂၠိုၚ်ၚ်ဟွံမာန်ပုဟ်။ အရာပလံၚ်ဂွံတံဂှ်လေဝ် လၟုဟ်လေဝ် ကဵုဗာန်တံဏံကၟာတ်ဒၟံၚ်ဂှ်ကဵု ကဵုကေတ်ဒၟံၚ်ဒုဟ် ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်တံဟီုဂှ်တှ်ေ လ္ပာ်ဏံဂှ်လေဝ် ဒဝ်ဠာအောန် က္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်ရ။ လၟုဟ်ဂှ် ကမၠောန်ဂမၠိုၚ် ဟွံခိုဟ်အိုတ်ပုဟ်လေဝ်။ မိက်ဂွံဗ္ကန်ကပေါတ် နူကဵုဍုၚ်သ္အာၚ်မ္ဂး ဥပမာကြုက်တံ၊ သေံတံ ဍုၚ်တၞဟ်ဟ်တံဂှ်မ္ဂး ပိုယ်တံဂွံဗ္ကန်ကပေါတ်နူတံဏံဂှ် ဟွံလောဲသွာပုဟ်လေဝ်။ အဓိကမုဟွံလောဲပုဟ်ဟီုမ္ဂး လှုဲဟွံမွဲရ။ လၟုဟ်ဂှ် ဒဝ်ဠာဂှ် ဂွံဗက်ရာန်ဒၞါဲလဵုဂှ်ဟွံတီပုဟ် ဒှ်ဒၟံၚ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။

သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ပ္ဍဲကဏ္ဍဗၞိက်ပၠောပ်ဗၞိက်ပ္တိတ်တံဂှ် တၚ်နွံပၟိက်ဒဝ်ဠာတံ သၠုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဗက် ဒးဖအောန်ဖျေံ ကမၠောန်တံ ဒှ်ကၠုၚ်မာန်တုဲ သွက်ဂွံကၠောန်ကမၠောန်တၟိတံကဵု သွက်ဂွံသၠဲပ္တိုန်ကမၠောန်တံဂှ် ဒှ်ကၠုၚ် အခက်အခုဲရောၚ် ညးဆက်ဟီုရ။

တၠကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်မွဲတၠဂှ်လေဝ် နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် သွက်ဂွံဖအောန်ဖျေံ အရာမနွံပၟိက်သြန်တံဂှ်တုဲ ကဵုပ္တိတ်ကၠုၚ်ဗၞိက်ပ္တိတ်အပ္ဍဲဍုၚ်တံမာန်တုဲ ယဝ်ရဖအောန်ဖျေံဗၞိက်ပၠောပ်တံမ္ဂး ဘဲဒဏ်ၚုဟ် ဗၞိက်က္ဍၚ် တံဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ထပ်ဒးဒုၚ်စသိုၚ်မာန်ရောၚ်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။

“အဓိကဂှ်တှ်ေ သြန်ဗၞိက်ပ္တိတ်ကဵု သြန်ဗၞိက်ပၠောပ်ဂှ် ဟွံသၟဟ်တးပုဟ်။ ယဝ်ရထ္ၜးဒၟံၚ်သြန်နွံပၟိက်မ္ဂး ပိုယ်တံတော်ရံၚ်ဖဵုအဆက်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ဂှ်တှ်ေ မုဒးကၠောန်ရောဟီုတှ်ေ ပိုယ်တံချပ်ရံၚ် လ္ပာ်အလဵုအသဳ၊ လ္ပာ်ကၟိန်ဍုၚ်တံဂှ်မ္ဂး ၜိုတ်သ္ပမာန် ပ္တိတ်အပ္ဍဲဍုၚ် ဂၠိုၚ်ၚ်တုဲ ပလံၚ်ပ္တိုန်ဍုၚ်သ္အာၚ်ဂၠိုၚ်ၚ်၊ ပလံၚ်တုဲတှ်ေ ညံၚ်ဂွံဂွံသြန်နွံပၟိက်ဂှ် ဒှ်နဲကဲဂၠါဲကေတ်မွဲရ။ အဓိကဂှ်တှ်ေ ကၠောန်လ္ပာ်သၠုၚ်ပ္တိုန် ဗၞိက်ပလံၚ်တံဂှ်ရလေဝ်။ ဗၞိက်ပလံၚ်ပ္တိတ်ဂှ် ညံၚ်ဂွံပလံၚ်ပ္တိတ်ဍုၚ်သ္အာၚ်ဂၠိုၚ်ၚ်မာန်၊ ဗၞိက်ပၠောပ်ဂှ်လေဝ် ဖအောန်ဖျေံတုဲ အရာဟွံမွဲ ပၟိက်တံဂှ် ဟွံကဵုရာန်ရပုဟ်။ လ္ပာ်ဏံဂှ် မုဒှ်ရောဟီုတှ်ေ ကၠေၚ်စက်တံမုတံဂှ် ထိၚ်မာန်ကီုလေဝ် ကပေါတ်ဆက်စပ်ကဵုဓာတ်လလဳတံ၊ စပ်ကဵုပရေၚ်သိုၚ်ခၞံတံဂှ် ၚုဟ်တိုန်အာအိုတ်ဏောၚ်။ ဒးပၠောပ်ဝါတ်ဂါတ်ကီု၊ တုဲတှ်ေ သြန်ဍုၚ်သ္အာၚ် အောန်စှ်ေကီုတုဲတှ်ေ ၜိုတ်ကဏ္ဍပၟိက်ဇၞော်တံဂှ်ရ ကဵုက္ဍိုပ်တုဲ ကၠောန်ဒၟံၚ်ပရေၚ်ကူသာန်သွံရာန်တံရ။ ညအ်ဂှ် လဴထ္ၜးကဵု ၜိုတ်တဳအဵုရဳ သ္ဘဴဓဝ်ညိညရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။

အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ ဟိုတ်နူတၚ်နွံပၟိက်ဒဝ်ဠာတုဲ ပ္ဍဲသၞာံတုဲကၠုၚ်တေံ ဟိုတ်နူကရောံ ပရေၚ်ကေတ်ဒုဟ်ကၟာတ်လဒဵု ကမၠောန်ကၠေၚ်ဍေန် ကေုာံ ကမၠောန်သၟုဟ်ဓာတ်သဘာဝ MOGE တံဂှ် သွက်ဂွံဂွံသြန်ဒဝ်ဠာသှ်ေဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်သ္အာၚ် (၅၀၀) ပြကောဋိကိုဋ်ပြၚ်ဂှ် ကဵုပံက်လဝ် စရၚ်ဗာန်ဓလုက် ပ္ဍဲကဵုဗာန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ဗၟာရ။

ပရေၚ်ကဵုပံက်စရၚ်ဗာန်ဓလုက်ဂှ် ဒၟါနူပရိုၚ်မံက်တိတ်အာဂးတုဲ တုဲကၠုၚ်တ္ၚဲအကြာတံဏံ ညးတာလျိုၚ် နူကဵုရုၚ် MOGE တံပါလုပ်ကီု သီုကဵုညးယိုက်ဝန် ဗ္ဒါဲၜိုတ် ၂၀ ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ရပ်ဒက်စၟဳစၟတ်ဒၟံၚ်ရောၚ် ဌာန်ပရိုၚ်လ္ၚဵု ထ္မံက်ထ္ၜးဒၟံၚ်ရ။

ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ ညံၚ်ဂွံဂွံသြန်ဒဝ်ဠာတုဲ အဝ်ပရေတာပရေၚ်ဆက်စၠောံ အပ္ဍဲဍုၚ် (၄) မပ္တံကဵု MPT, ATOM, Ooredoo ကေုာံ MyTel တံဂှ်လေဝ် ဟွံဒ္ဂေတ်ဗက်တၚ်စၞောန်ဂးတုဲ နကဵုတၚ်ထ္ၜးဟိုတ်ဏံဂှ် တပ်လဝ်ဒဏ် အဝ်ပရေတာမွဲ ဒဝ်ဠာအမေရိကာန် (၁) ကိုဋ်ရ။

အတိုၚ်ဂလာန်တိုက်သြန်ဂၠးတိမ္ဂး ပ္ဍဲလက်ထက်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဏံ သြန်နွံပၟိက် ပရေၚ်ဘဏ္ဍာဂှ် သၠုၚ်တိုန် ကၠုၚ်တုဲ GDP ဝွံ စိုပ်ကၠုၚ် စဵုကဵု (၅ ဒဿမ ၄) တၟံကၠံရောၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဂျောန် (၂၇) တေံ လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။

ဆ္ဂး ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ အကာဲအရာပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ကၟိန်ဍုၚ်ဗၟာ မပရေံစှ်ေဒၟံၚ်ဂှ်ဝွံ ယာက္ဍိုပ်ဟွံမာန် ဏီမွဲသာ် ဟိုတ်နူမူဝါဒဗၠေတ်တ်ဂမၠိုၚ်တုဲ သဝ်စှ်ေကၠုၚ်ဒၟံၚ်ထပ်ကဵုထပ်ဂှ်ဝွံ သ္ကဵုဇီုကပိုက်တဴ ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်ကၟိန်ဍုၚ်ဏောၚ်ဂှ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။

ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)

ဗီု−CJ