မတ်မလီု၊ အံက်တဝ်ဗာ (၂၈)
ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန် စနူရာသဳဗြဲကျာတၟးကၠုၚ်စိုပ်ဏံတုဲ ညံၚ်ညးအာတရဴဂွံဂၠိုၚ် သွက်ဂွံကၠောန်ဂှ်ကဵု သွက်ဂွံခၞံဗဒှ် ဒၞါဲအာတရဴတၟိတၟိတံဂှ် လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကဵုကၠုၚ်ဇြဟတ်ဂရိုဟ်ရောၚ် တၠကမၠောန်အာတရဴ ကေုာံ ဟဝ်တေဝ်တံ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တွဵုရး သၟဝ်သ္ကိုပ်သ္က ဥူအံၚ်ကျဳတုၚ် သ္ကိုပ်ဝန်ဇၞော်တွဵုရးဍုၚ်မန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မခါန်ကၞက်လဝ်ဂှ်ဝွံ သွက်ကဏ္ဍအာတရဴ ဂွံဖောအ်ဗြေဝ်ဂးတုဲ စနူဂိတုတုဲတုဲကၠုၚ်တေံဂှ်ရ မွဲဏှမွဲဏှ ကော်တၠကမၠောန်အာတရဴ ကေုာံ ဟဝ်တေဝ်တံတုဲ ကဵုဒၟံၚ်ဇြဟတ်ဂရိုဟ်တံရ။
အခိၚ်ဆဵုဂဗကဵု တၠကမၠောန်အာတရဴ ကေုာံ ဟဝ်တေဝ်တံဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် သွက်ဂွံဗဒှ်ဗီုပြၚ် ဒဒှ်ရတိဍာ်ညိၚ်ဝတ်ၜိုဟ်သြိုဟ်တုဲ စဳဒၟံၚ်ဂှ်ကဵု သွက်ဂွံသၠုၚ်ပ္တိုန်ကဏ္ဍအာတရဴဂှ် ကဵုဇြဟတ်ဂရိုဟ် ဟီုဂးကၠုၚ်တံ နွံဒၟံၚ်ရ။
ညးထ္ၜးဂၠံၚ်ကၟုဲအာတရဴမွဲတၠဂှ် လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ၜိုန်ရကဵုဇြဟတ်ဂရိုဟ် ဟီုဂးဒၟံၚ် သွက်ဂွံကၠောန် ညံၚ်ကဏ္ဍအာတရဴ ဂွံဖောအ်ဗြေဝ်ဂှ်ကီုလေဝ် စပ်ကဵုပရေၚ်ဂီုကၠီုကီု သီုကဵုတၚ်သၞောတ်ဗ္ၜတ် အမိၚ်တိတ်ဗ္တံဟွံဂွံတံဂှ်တုဲ ကဏ္ဍအာတရဴ ဂွံဖောအ်ဗြေဝ်ကၠုၚ် ဟွံမွဲပုဟ်ဂှ် ဟီုရ။
“ဍေံတံဂှ်တှ်ေ စွံအဓိကကဵု တွဵုရးဍုၚ်မန်တုဲ မိက်ဂွံဗြေဝ်တိုန် ကဏ္ဍအာတရဴရ။ လ္ပာ်ဍေံတံ ကော်သဳကၠဳဂှ်တှ်ေ ယဝ်ရဂၠံၚ်ပယျဵုတံပံက်မ္ဂး ဂီုကၠီုညိဟာ သၟာန်ညအ်ရ။ ဂၠံၚ်ပယျဵုတံပံက်မ္ဂး ကၟုဲနူကဵုဗြဝတဳတံ လုပ်ကၠုၚ်မ္ဂး ပြေပြံၚ်ဏောၚ်။ ဍေံတံ ကဵုပရေၚ်ဂီုကၠီုတှ်ေ ပိုယ်တံ ခက်ခုဲညိညဏောၚ်။ အခိၚ်ကၟုဲတံ စှ်ေကၠုၚ်တှ်ေ ဆဵုဒးဂီုကၠီုဍေံတံမ္ဂး ၜါလ္ပာ်ပရေၚ်ကြံၚ်မ္ၚိုဟ်တံ နွံဒၟံၚ်တုဲ ပိုယ်တံ စှ်ေကဵု ပရေၚ်ဂီုကၠီုဟွံမာန်ပုဟ်။ ပိုယ်တံ ဟွံမိက်ကေတ် ပရေၚ်ဂီုကၠီုပုဟ်။ ညာတ်ဒးအာ ဂီုကၠီုဂှ်တုဲ ပ္ဍဲပိုယ်တံ ဒှ်ဒၟံၚ်ပြသၞာတံ တၟာဂလိုၚ်ဏောၚ်။ ဝါတ်အိုတ်ဂှ်တှ်ေ မာယှေဝ်လဝ်ဏံရဏောၚ်။ ဒၟါနူအခိၚ်ကီု၊ ဒဒန်ကၟာတ်တံကီု၊ ဒးတတ်ဒဒန် ညံၚ်ဂွံဂတာပ်အခိၚ်ကီု ဒးတိက်အကြာဂၠံၚ်တံဂှ်တှ်ေ ဟွံဂီုကၠီုရပုဟ်။ အခက်အခုဲဏံဂှ်တှ်ေ ဇၞော်ကွေံကွေံဏောၚ်။ ဟွံရုပ်သီ မာယှေဝ်လဝ်ဏံဏီမ္ဂး ကဏ္ဍအာတရဴ ဂွံဖောအ်ဗြေဝ်တိုန်ဂှ်ဝွံ အာကၠုၚ် ဗၠးဗၠးၜးၜး ဟွံဂွံပုဟ်” သာ်ဝွံ ဟီုတဴရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ပ္ဍဲအရာအာကၠုၚ်တရဴတံဂှ်လေဝ် ဟိုတ်နူပရေၚ်စၟဳတ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မတေၚ်ဂြတ်တံဂှ်တုဲ တရဴမအာဂှ် ဗွဲမဂတာပ်အခိၚ် ဟွံစိုပ်မွဲသာ် အခိၚ်လအ်လတံ နွံတုဲ ဒၟါနူကံက်လှုဲ ပ္ဍဲကဵုသၞေဟ်ကၚ်စၟဳတ်တံ မွဲဆမွဲတာန်တုဲလေဝ် ကဏ္ဍအာတရဴ ဂွံဖောအ်ဗြေဝ်ဂှ် ၜိုတ်ထေၚ်လဝ် ဒှ်ကၠုၚ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် ညးဆက်ဟီုရ။
အခိၚ်လၟုဟ်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ သွက်ဂွံကၠောန်ဗဒှ် သ္ဘၚ်ကျာ်ဣသိယဵု ကေုာံ သ္ဘၚ်ကျာ်ကျာ်ခမဳ ဒၞါဲဒယှ်တှ် တွဵုရးဍုၚ်မန်တံဂှ် သုၚ်စောဲနဲကဲနာနာသာ်တုဲ ပ္တိတ်ဇြဟတ် ပလေဝ်ပလေတ်ဒၟံၚ်ရ။
တၠကမၠောန်ဟဝ်တေဝ်မွဲတၠဂှ် ပ္ဍဲကဵုတိဍာ် တွဵုရးဍုၚ်မန် ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူဟွံညိၚ်ဝတ်ၜိုဟ်သြိုဟ်ဏီဂှ်ရ ညံၚ်ညးအာတရဴဂွံဂၠိုၚ်တိုန် အစဳဇန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မကၠောန်ဗဒှ်ဂှ်ဝွံ အံၚ်ဇၞးမာန်ဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် ထံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
“ပ္ဍဲကဵုတွဵုရးဍုၚ်မန်ရဂှ်လေဝ် ပွိုၚ်ဍုၚ်မွဲကဵုမွဲဂှ် ဟွံတုပ်ပုဟ်။ မတ်မလီုဂှ်တှ်ေ ၜိုဟ်သြိုဟ်ညိည။ ၜိုတ်မတ်မလီု၊ မုဟ်ဍုၚ်ဂှ်တှ်ေ အာကၠုၚ်ချဳဒရာၚ် ကၠောန်ကလောန်ဂှ် ပြေပြံၚ်ဒၟံၚ်ရဏောၚ်။ ဥပမာ ဂွံဒၟံၚ်အခေါၚ်အာကၠုၚ် စဵုကဵု (၁၂) နာဍဳဂှ်တှ်ေ ခိုဟ်ဒၟံၚ်ရ။ ဥပမာ− ပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ်ဟီုမ္ဂး ဗ္တံ ၆ နာဍဳ နူဂယး ၆ နာဍဳဟီုတှ်ေ မုမှကၠောန်ဟွံဂွံရပုဟ်။ မုကမၠောန်မှလေဝ် ဟွံပြေပြံၚ်ရပုဟ်။ လ္ပာ်ကျာ်မြဟ်၊ ကျာ်ထဝ်၊ ၜဳကလေၚ်တံလေဝ် ဟွံၜိုဟ်သြိုဟ်ပုဟ်။ ဟွံၜိုဟ်သြိုဟ်တုဲ မၞိဟ်တံ ဂွံအာကၠုၚ်ချဳဒရာၚ်ဂှ် ဟွံလောဲသွာအှ်ေပုဟ်။ ဂွံကၠောန်ကလောန်ဂှ် အခက်အခုဲဂၠိုၚ်ကွေံကွေံဏောၚ်။ မုကမၠောန်ဒှ်ဒှ် ကမၠောန်အာတရဴတံကဵု ကမၠောန်ရေၚ်တၠုၚ်ဖဵုကေၚ်ကာတံဂှ်တှ်ေ မုမှဟွံခိုဟ်ပုဟ်” သာ်ဝွံ ဟီုရ။
မွဲလ္ပာ်ပၠန်ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ ကၟုဲအာတရဴ အပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန် ဂွံဂၠိုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဂးတုဲ ကဵုကလေၚ်ပံက် ကမၠောန်အာတရဴ ကေုာံ ဟဝ်တေဝ်တံကီု၊ ကျာ်စေတဳဒယှ်ယှ်၊ စမြိုၚ် ကေုာံ ထီုဂမၠိုၚ် ညံၚ်ဂွံတံၚ်ဂြဲအာရီုမၞိဟ်ဂမၠိုၚ်မာန်၊ ပ္ဍဲကဵုကွာန်ရးအရာပ်တံဂှ်လေဝ် သွက်ဂွံကၠောန်သ္ပ သ္ဘၚ်မိပ်၊ သ္ဘၚ်ကဵုဒါန်သ္ပကုသဵုတံဂှ် စၞောန်ပ္ညုၚ်လဝ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုပိုၚ်ဍုၚ်ကျာ်မြဟ်၊ ပံၚ်၊ ၜဳကလေၚ်၊ သဓီု၊ ကျာ်ထဝ် တွဵုရးဍုၚ်မန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မစဳဇန်ဒၟံၚ် သွက်ညးအာတရဴ ဂွံဂၠိုၚ်တံဂှ် ပရေၚ်ပန်ပှော်တံ မွဲဏှမွဲဏှ နွံဒၟံၚ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ်ဟီုမ္ဂး လလောၚ်တြးလဝ် နဒဒှ်ပရေၚ်အုပ်ဓုပ်ပၞာန်ရ။
ကဏ္ဍအာတရဴ တွဵုရးဍုၚ်မန် ဟီုပ္တိုန်စဒၟံၚ် ရုၚ်စက်ယက်ဟွံတိတ်ဂှ်ဝွံ ဒၟါနူယဲကပ်ကဝ်ဝေဒ်ကီု သီုကဵုပရေၚ်ပၞာန်သီအဝဵုတံဂှ်တုဲ ဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက် ကုအကြေပ်အဂြတ်တုဲ ကမၠောန်အာတရဴဂမၠိုၚ် ညံၚ်ဂွံကလေၚ်ယိုပ်ယာကၠုၚ်မာန်ဂှ် ဒးဂဗဒၟံၚ် အခက်အခုဲအိုတ်ရ။
တွဵုရးဍုၚ်မန် ပ္ဍဲအခိၚ်ကၠာဂွိုအ်သီအဝဵုတေံ လၟေၚ်သၞာံ ကၟုဲအာတရဴ အပ္ဍဲဍုၚ်၊ မ္ၚးဍုၚ် မလုပ်စိုပ်ဒၟံၚ် ဗ္ဒါဲ ၃ ပြကောဋိကိုဋ်ဂှ်ဝွံ အပ္ဍဲကာလသီအဝဵုဂှ် ဒးဂဗဒၟံၚ်ကဵု ညးအာတရဴအောန်စှ်ေကၠုၚ် တီတီဒှ်ဒှ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−TLT
sanlontai