ပရေၚ်ပ္ကတ်ပ္ကေၚ်ပၞာန် ရုယှာ ကေုာံ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် အရာမဇီုကပိုက် လ္တူချဳဒရာၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ ဟွံမွဲ
နေဗျဳဒဝ်၊ နဝ်ဝေမ်ဗာ ၈
ပရေၚ်ပ္ကတ်ပ္ကေၚ်ပၞာန် ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မဒးဂိဒၟံၚ် ပ္ဍဲပရေၚ်ပၞာန်တံကဵု ဒပ်ဍာ်ရုယှာတံ မပံၚ်တောဲရေၚ်တၠုၚ်အာဂှ်ဝွံ ပရေၚ်ဇီုကပိုက် လ္တူချဳဒရာၚ်ပၞာန် ဂကောံမဟာမိတ်ကောဒေံပိဂကောံတံဂှ် ဟွံမွဲတုဲ ဒှ်ပြဝပပၞထ္ၜးစရဂှ် ညးခါတ်အကာဲပရေၚ်ပၞာန်၊ ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံ ဟီုရ။
ဒပ်ပၞာန်ဗၟာကဵု ရုယှာဂှ်ဝွံ နဒဒှ်အလန်ကိုပ်ကၠာအိုတ် က္ၜၚ်ပၞာန်ဒပ်ဍာ်ရုယှာတံ သွက်ဂွံပံၚ်တောဲပ္ကတ်ပ္ကေၚ်အာပရေၚ်ပၞာန် စပ်ကဵုပရေၚ်ဂီုကၠီုတရဴဍာ်ဂှ်ဝွံ စနူဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာ ၂ တုဲကၠုၚ်တေံတုဲ စိုပ်ကၠုၚ် ဍုၚ်ဗၟာရ။
ယာန်ဍာ်ပၞာန်ဂှ် သ္ကိုပ်က္ဍိုက်ပ်ဒပ်ဍာ် ဒပ်ဍာ်ကၟိန်ဍုၚ်ရုယှာ သ္ကိုပ်သ္ကတုဲ ဇြဟတ်ကောန်ပၞာန်၊ သၞာဲဒဴ ဗ္ဒါဲ ၈၀၀ ပါလုပ်ကၠုၚ်တုဲ ဂကောံဏံဂှ် ပ္ဍဲဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာ ၅ တေံ အလဵုက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော် မေန်အံၚ်လှာၚ် အာစိုပ်ဆဵုဂဗလဝ်ရ။
ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ပရေၚ်ပၞာန် ဥူတာန်သဵုနာၚ်ဂှ် ပ္ဍဲသ္ကုတ်သၟဝ်ကျာတေံ အခိၚ်ပရေၚ်ပၞာန်သ္ကာတ်မြဟ်ဒၟံၚ်ဂှ် ပရေၚ်ပ္ကတ်ပ္ကေၚ်ပၞာန်ပံၚ်တောဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ကဵု ရုယှာဂှ်ဝွံ ကၠောန်သ္ပလဝ် ဆအယာံမာတ်ထ္ၜးစရတုဲ လ္တူချဳဒရာၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ ဂှ် ပရေၚ်ဇီုကပိုက်တံ နွံအာဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် ဟီုရ။
“အခိၚ်လၟုဟ် ရုယှာဂှ်လေဝ် အခိၚ်မဟာမိတ်ဍေံတံ အောန်ဒၟံၚ် ဍုၚ်ဗၟာဂှ်လေဝ် အခိၚ်မဟာမိတ်ဟွံမွဲဒၟံၚ်ဂှ် ညးတံညးတံ ပံၚ်ဖက်ဆဵုဂဗညးသ္ကအ်တုဲ ကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ်ညးသ္ကအ်ရ။ ကိစ္စဇၞော်ကွေံကွေံဂှ်ဟွံသေၚ်ပုဟ်။ ပံၚ်တောဲပ္ကတ်ပ္ကေၚ်ဒပ်ဍာ် ရုယှာ−ဗၟာ မကၠောန်ဗဒှ်ဒၟံၚ်လၟုဟ်ဟီုဂှ် ပ္ဍဲကဵုညး မဟာမိတ်နွံဒၟံၚ်ဟီုဂှ် သွက်ဂွံထ္ၜးစ အပ္ဍဲဒေသပသိဖေတ်ခ် ကေုာံ ဍုၚ်အာဇြဳယာန်တံရ။ ဟိုတ်နူကၠောန်သ္ပပ္ကတ်ပ္ကေၚ်ပၞာန်ပံၚ်တောဲသာ်ဏံမာန်ဂှ်ရ ပ္ဍဲကဵုချဳဒရာၚ်ပၞာန် (၁၀၂၇) ဂှ်လေဝ် ပွမက္တဵုဒှ်ပရေၚ်ဇီုကပိုက်ဂှ်ဟွံမွဲပုဟ်။ အကာဲအရာကၠောန်မာန် ညံၚ်ပရေၚ်ဇီုကပိုက်တံ ဂွံနွံဂှ်လေဝ် ဟွံမွဲပုဟ်။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ကိစ္စဏံဂှ် နကဵုပိုယ်တံ စွံလဝ်စိုတ် ညံၚ်ရဴချဳဒရာၚ်ထ္ၜးစ ပၟိက်ဟွံဇၞော်မွဲရ“ သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ပ္ကတ်ပ္ကေၚ်ထ္ၜးကဵုပရေၚ်ပၞာန်ပံၚ်တောဲ ကုရုယှာဂှ်ဝွံ မွဲနဲမွဲဗီု ဟိုတ်နူမိက်ဂွံထ္ၜးစ ကုဍုၚ်သ္အာၚ်တံ ဒဒှ်ရ အပ္ဍဲကဵုဍုၚ်ဂှ် ပ္ကတ်ပ္ကေၚ်ပရေၚ်ပၞာန် အပ္ဍဲကဵုဍုၚ် အတိုၚ်သၞောတ်တြေံ နကဵုဗီုပြၚ်မုဟွံဒှ် ဂွံဒၟံၚ်ဂှ် ညးဆက်ဟီုရ။
ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဥူဖေတာန်ဂှ်လေဝ် ပရေၚ်ပ္ကတ်ပ္ကေၚ်ပရေၚ်ပၞာန်ဂှ်ဝွံ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မိက်ဂွံထ္ၜးပျးစ ဒဒှ်ရလက္ကရဴညးတံ ဍုၚ်ရုယှာနွံဒၟံၚ်ဂှ်တုဲ သွက်ဂွံကဵုဇြဟတ်စိုတ် ကုကောန်ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံတုဲ ရေၚ်တၠုၚ်လဝ်ရောၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်ဂှ်လေဝ် ဍုၚ်ရုယှာမွဲဍုၚ် နွံဒၟံၚ်လက္ကရဴညးဏောၚ်။ တုဲပၠန် သွံဒၟံၚ်သီုလွဟ်လက်နက်၊ သီုက္ၜၚ်ကျာတံရ။ ဗ္တောန်ကဵု သီုကွတ်ပညာ။ ဍုၚ်ဏံမွဲဍုၚ် ဒတူလိုၚ်ဒၟံၚ် လက္ကရဴညးဟီုဂှ် သွက်ညးဂှ်တှ်ေ ဂွံယၟုမွဲကီုရ။ ပ္ဍဲကဵုပေါဲပၞာန်ဏံ ညအ်ဂှ် ကဵုအာ နဒဒှ်ဇြဟတ်မ္ဂး နတဲဏံ ပေါဲဗ္တိုက်တွာ်တံ၊ ပေါဲဗ္တိုက်တရဴကုန်တံဂှ် ဂၠိုၚ်ဒၟံၚ်ဏောၚ်။ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂှ်တှ်ေ ပန်ဒၟံၚ်သီုကဵုက္ၜၚ်ကျာ ရုယှာတံ ပ္တိတ်လဝ်ဂှ်ရဏောၚ်။ ၜိုတ်ဏံ နွံမာန်ရ။ ဆ္ဂး ပရေၚ်ပ္ကတ်ပ္ကေၚ်ပၞာန်ဏံဂှ် ဟွံဆေၚ်စပ်ကဵု ဗ္ဒိုပ်ပ္ကတ်ပ္ကေၚ်ဒပ်ဍာ်ကွေံကွေံပုဟ်။ လ္ပာ်ဍေံတံလေဝ် ကူချပ်လဝ်ဗီုဏံ နွံမာန်ဏောၚ်။ ညအ်ဂှ် ဆၜိုတ်ကေတ်စယၟုရဏောၚ်။ ၜိုန်ရကဵုဇြဟတ်စိုတ်ကီုလေဝ် ဍာံဍာံတေံ ပ္ဍဲကဵုဗလးတိဏံဂှ် ဟွံစိုပ်စတရဴအှ်ေပုဟ်။ ပ္ဍဲကဵုကိစ္စ ဇၟာပ်ပ်ဗ္တိုက်ကျဒၟံၚ် ပ္ဍဲဗလးတိဏံဂှ် ဍုၚ်ရုယှာပါပါ၊ ဍုၚ်လဵုပါပါ ကောန်ပၞာန်ညးတံ စိုတ်ဓာတ်စှ်ေတုဲ စိုပ်ဒၟံၚ်ကဆံၚ် ဓဝ်ပတှ်ေဟွံမွဲ လ္တူအလဵုအသဳညးတံရ“ သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ မ္ၚးနူကဵုကျဒၟံၚ် အပ္ဍဲပေါဲဗ္တိုက်အပ္ဍဲဍုၚ်တံဂှ် ဒၟါနူကဵုပရေၚ်ထံက်ဂလာန် ညးဍုၚ်ကွာန်တံလေဝ် ဟွံမွဲဒၟံၚ်ဂှ်ရ သွက်ဂွံကဵုဇြဟတ်စိုတ် ကုကောန်ဒပ်ညးတံ နကဵုနဲကဲနာနာသာ်မာန်ဂှ် ကၠောန်ၜိုတ်ဒၟံၚ်တံ နွံကီုလေဝ် နတဲဏံဂှ် ဟွံအံၚ်ဇၞးပုဟ်ဂှ် ညးဆက်ဟီုရ။
ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မကျကၠုၚ်ပရေၚ်ပၞာန်အဆက်က် ပ္ဍဲပေါဲဗ္တိုက်ဗလးတိဏံဂှ်ဝွံ မွဲလ္ပာ်တေံဂှ် ဟိုတ်နူမိက်ဂွံထ္ၜးစ ကုဍုၚ်သ္အာၚ်တံ ဗီုပြၚ်အပ္ဍဲဍုၚ်မညိၚ်ဝတ်ဒၟံၚ်ဂှ်တုဲ နကဵုဗီုပြၚ်နာနာသာ်ဂှ် လိက်ပရိုၚ်တြးဝါဒတံ ဒးဗက်ကၟာတ်လဒဵုဒၟံၚ်မွဲကဆံၚ်ရ။
ပရေၚ်ပ္ကတ်ပ္ကေၚ်ပၞာန် စပ်ကဵုပရေၚ်ဂီုကၠီုတရဴဍာ် အလန်ပထမကိုပ်ကၠာအိုတ် ဒပ်ဍာ်ရုယှာ ကေုာံ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ် နူဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာ ၇ စဵုကဵု ဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာ ၉ တေံ သွက်ဂွံပံၚ်တောဲပ္ကတ်ပ္ကေၚ်အာ လလအ်ပွိုၚ် ၃ တ္ၚဲ ပ္ဍဲကဵုပလိုတ်ဍုၚ်ဗိက် မိုၚ်ဍာ် ဗၞတ် ၈၅ မာၚ်ဂှ် နွံဒၟံၚ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−MOI
sanlontai