ဟိုတ်နူပေါဲဗ္တိုက်ရးသေံသၟဝ်ကျာတုဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဒးကၠောန်မံၚ်ပရေၚ်သၠုၚ်စိုတ်ဓါတ် 

လာယှိုဝ်၊ နဝ်ဝေန်ဗာ(၉) 

ဟိုတ်နူပရေၚ်ပြုပြေၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ ဂကောံမဟာမိတ်ကောဒေံပိဂကောံတံ စကၠုၚ်လဝ် ပ္ဍဲရးသေံသၟဝ်ကျာဂှ်တုဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဒးဗလးလဝ်တဲ ကုဗ္ဒိုပ်တံ၊ ဍုၚ်တံဂှ် ဒးသုၚ်စောဲကၠုၚ်ဗျူဟာ သၠုၚ်စိုတ်ဓါတ်တံရ။ 

ပ္ဍဲတ္ၚဲ မဟာမိတ်ကောဒေံပိဂကောံ လလောၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ဂှ်ရ ဗ္ဒိုပ်ဒပ် နူကဵုဍုၚ်နခါမ် ကေုာံ လာယှိုဝ် မၞုံရးသေံသၟဝ်ကျာတံ ဒးဒုၚ်ဗ္တိုက်သီလဝ် မွဲအခိၚ်ဓဝ်တုဲ ဂိတုအံက်တဝ်ဗာ စၟတ်တ္ၚဲ ၃၁ ဂှ်မှ လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ လလောၚ်ပ္တိတ်ကၠုၚ်ပရိုၚ်ရ။ 

ဗွဲကြဴဏံ သၟာအနုသုခုမတံဂှ် သွက်ဂွံအာစိုပ် ပြေကဵုလၟောၚ် ကုကောန်ဂကောံဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဒးဒုၚ်ဗ္တိုက်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲရးသေံသၟဝ်ကျာတံ ကေုာံ ဂကောံသ္ၚိကၟိန်ညးတံဂှ် ခရိုနဳတံဂှ် ဒးကဵုမံၚ်သြန်ပ္တိုန်ဂုဏ်စရာဲတံတုဲ ပလံၚ်ဗ္စိုပ်ကဵုဒၟံၚ် စၞစသုၚ်တံ စဵုကဵုပၞောန်ဂတတေံရဂှ် ပရိုၚ်ဂမၠိုၚ် ထ္မံက်ပ္တိတ်ကၠုၚ်မံၚ်ရ။ 

ပ္ဍဲပေါဲဗ္တိုက် ပရေၚ်ပြုပြေၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဒးဂိမံၚ် လ္ဂောံကဵုပရေၚ်ပၞာန်တံဂှ် ပ္ဍဲအကာဲအရာ ဒးရုန်ဂ္စာန်မံၚ် ညံၚ်ဟွံဂွံဒးဒုၚ်ချိုတ်ဂှ် ဗ္ဒိုပ်ပၞာန်ဒုၚ်တံ ဒးဒုၚ်သီမံၚ်အဆက်က်တုဲ ပရေၚ်ဖျေံလွဟ် ကေုာံ ပရေၚ်ဂြိပ်တိတ်နူဗ္ဒိုပ်တံ က္တဵုဒှ်မံၚ်ရ။

 ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ဥူတာန်သဵုနာၚ်ဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲအခိၚ်လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ကျမံၚ်ပရေၚ်ဗီုလၟုဟ်ဏံဂှ် ကၠောန်သ္ပမံၚ် သွက်ဂွံသၠုၚ်ပ္တိုန်ကဵုစိုတ်ဓါတ်ကောန်ဂကောံတံကီုလေဝ် ပြံၚ်သၠာဲအကာဲအရာပေါဲပၞာန်တံဟွံမာန်ပုဟ်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။ 

“ဟိုတ်ဂှ်ရ ဒၞါဲဏံဂှ် သွက်ဂွံသၠုၚ်ပ္တိုန်ကဵုစိုတ်ဓါတ်ဂှ် နွံပၟိက်ကၠုၚ်ဂှ်ရ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ မပ္တံ ဗလးသၟာအနုသုခုမတံ၊ ဖျေံလာပ်တံဂှ် ကၠောန်သ္ပကၠုၚ်ဗွဲမသၠးပွးဏောၚ်။ ဆ္ဂး အရာဏံဂှ် ပ္ဍဲပေါဲပၞာန်ပ္ဍဲဍုၚ်က္တဵုဒှ်မံၚ်လၟုဟ်ဏံဂှ် နွံဆအယာံမာတ် လံက်ကၠေၚ်ပရိုတ် ကုယဲကေန်ဇြာ ကီုရ။ အစောံစရာဲ လွဳမာန်၊ သၠုၚ်ပ္တိုန်လ္တူနူဏံမာန်ဂှ် ဟွံမွဲရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ အရာဏံဂှ် ဒှ်လၟေၚ်ကမၠောန်ရမဒှ်တုဲ ဒှ်ကိစ္စ ပရေၚ်စိုပ်တရဴနွံတၟေၚ်ၚ်တံ ဟွံသေၚ်တုဲ မုမှပြံၚ်သၠာဲ အကာဲအရာ ပရေၚ်ပၞာန်တံ ဟွံမာန်ပုဟ်” ဂှ် ညးသ္ဂးရ။ 

သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ဒးဂဗကၠုၚ် အကြေပ်ဂြတ်ပရေၚ်ပၞာန်မ္ဂး သွက်ဂွံကဵုဇြဟတ်စိုတ်ဂှ် ကၠောန်ကၠုၚ်ဇဳဒိုဟ်လေပ်တုဲ ပ္ဍဲပွဳူသၞာံ ၁၉၇၀ ဂှ်လေဝ် အခိၚ် ဒးဆေၚ်ကၠုၚ်မုက် ပေါဲဗ္တိုက် ကုဗော်ကောန်မျူနေတ်ဗၟာ သ္ကာတ်တ်မြဟ်ဟ်ဂှ်လေဝ် ဗလးသၟာအနုသုခုမတံတုဲ ကၠောန်သ္ပလဝ် ပရေၚ်ပြေလၟောၚ် သွက်ဂွံသၠုၚ်စိုတ်ဓါတ်တံရဂှ် လဴထ္ၜးလဝ်ရ။ 

ဌာနဝန်ဇၞော် လလောၚ်ပရိုၚ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကေုာံ ဂကောံရုပ်ဒမျိုၚ်တံဂှ်တှ်ေ နကဵုညးလောကရုပ်ဒမျိုၚ်တံဂှ် ဒုၚ်တဲကုပရေၚ်ဗ္တိုက်သၟဝ်ကျာဂှ် ဟွံမာန်ပုဟ်ဂှ် ပလံၚ်ဗ္စိုပ်လိက်ဇရေၚ်ပၞာန်တံတုဲ သွက်ဂွံရီုဗၚ်ထံက်ပၚ်ကဵုဂှ် သဳကၠဳပ္ညဳပ္ညပ်လဝ်ရဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲလိက်ပရိုၚ်ကျေမုံ(ကြေးမုံ) ပ္တိတ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတု နဝ်ဝေန်ဗာ စၟတ်တ္ၚဲ (၆)ဂှ်ရ။ 

ဆ္ဂး သွက်ဂွံအာစိုပ် ပြေကဵုလၟောၚ် ဇရေၚ်ဂကောံဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မၞုံရးသေံသၟဝ်ကျာ ဒးဒုၚ်ဗ္တိုက်မံၚ် လၟေၚ်ဒဒှ်တ္ၚဲတံဂှ် အခိၚ်ကေုာံဒၞါဲတံဂှ် ဟွံထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ရ။ 

ညးခါတ်အကာဲပရေၚ်ပၞာန်တံဂှ်တှ်ေ ဂၠံၚ်ကွဳစက် မၞုံရးသေံသၟဝ်ကျာလ္ၚဵုတံဂှ်တှ်ေ လ္ဂောံကဵုပရေၚ်ပၞာန်ဂှ် ဂကောံကောဒေံပိဂကောံတံ ကၟာတ်လဒဵုလဝ် မဒှ်တုဲ နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ သုၚ်စောဲသၞေဟ်က္ၜၚ်ကျာ လာယှိုတုဲ ကၠောန်သ္ပပရေၚ်ပြေလၟောၚ်ပ္ဍဲဍုၚ်ဂှ် မာန်မံၚ်ရဂှ် ထံက်ထ္ၜးလဝ်အိုတ်ရ။ 

မွဲလ္ပာ်ပၠန်ဂှ်တှ်ေ ကုညးယိုက်ဂၠေၚ်မံၚ်တာလျိုၚ် ဂီုကၠီုကေုာံ ပရေၚ်စဵုဒၞါ ပ္ဍဲတိဍာ်ဂအုပ်ဌာန်ပၞာန်ရးဒိုဟ်ဨသာန် မၞုံရးသေံသၟဝ်ကျာတံဂှ် ပ္ဍဲပွိုၚ်(၆)တ္ၚဲ ညးတၠဒါန် (၇၃၀)ပြၚ်တံ ကၠုၚ်စိုပ်ပ္တိုန်လဝ် ဂုဏ်စရာဲ နကဵုသြန် (၈၂၇၀၀)ကိုဋ်ပြၚ်ရ။ 

ပ္ဍဲဏံဂှ် လ္ဂောံကဵုပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် ခရိုနဳ ကိတ်ညဳမံၚ်ကုကံၚ်ဇြဳပၞာန် မၞုံနေဗျဳဒဝ်မပါလုပ် လ္ဂုၚ်၊ မာန္တလေဝ်၊ တၞၚ်သဳ၊ မကွေ၊ ဗဂေါ၊ ရးသေံဗၟံက် ကေုာံ ရးသေံသၠုၚ်ကျာတံဂှ်တှ်ေ ကဵုလဝ်ဒါန် ကုသ္ကိုပ်ရး မၞုံဂအုပ်ဌာန်ပၞာန်ရးတံရ။ 

ဆ္ဂး ယၟုကေုာံ ကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ် ကဵုလဝ်ဒါန်သြန် ကုကောန်ဂကောံဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ဟွံမွဲရ။

 ဗိုလ်ဇၞော် CDM ကံၚ်တူဝေန်ဂှ်တှ်ေ ခရိုနဳတံ ကဵုမံၚ်ဒါန်သြန် ဇရေၚ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံဂှ် ဒှ်ပရေၚ်သၠုၚ်ပ္တိုန်စိုတ်ဓါတ် ကောန်ပၞာန် စိုတ်ဓါတ်စှ်ေဒၟံၚ် ပ္ဍဲပၞောန်ဂတတေံ မွဲသာ်ကီုရဂှ် ဟီုကဵုဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်မ်ရ။ 

“ကဵုမံၚ်ဒါန်သြန် ကုကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ဗီုတံဏံဂှ်လေဝ် လၟုဟ်မှဟွံသေၚ်ပုဟ်။ နူကဵုစသီအဝဵုတေံရ ခရိုနဳထံက်ဂလာန်ဒပ်ပၞာန်တံ ကဵုမံၚ်ဒါန်မံက်က်ထေၚ်ၚ်ဗီုဏံဂှ် နွံကၠုၚ်မံၚ်တုဲတုဲရ။ လ္ၚဵုတံဂှ်လေဝ် မံက်က်ထေၚ်ၚ်ဟွံသေၚ်မွဲသာ် ဟိုတ်နူ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ဓရေပ်ဓရတ်အာတ်မိက်တုဲကဵုဒှ်၊ ဘပဠတုဲကဵုဒှ် မၞိဟ်ကဵုဏာဒါန်တံဂှ်လေဝ် နွံတွဵုရ။ ဂှ်တှ်ေ အရာတံဏံဂှ် ပ္ဍဲဗလးတိဇေတ်တ်ဏံဂှ် ကၠောန်မံၚ်ရ။ ဣဏံဂှ်လေဝ် နူကဵုဍေံတံဂှ် ဒှ်ပရေၚ်သၠုၚ်စိုတ်ဓါတ် ကုကောန်ပၞာန် စိုတ်ဓါတ်စှ်ေမံၚ် ပ္ဍဲပၞောန်ဂတတေံ မွဲသာ်ရဂှ် အဲမိက်ဂွံဟီုရ” ဂှ် ညးသ္ဂးရ။

ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်တှ်ေ မွဲကရောံကဵုလိက်ရာဒနာမိက်ကေုာံ ပုၚ်(ဒံပေါက်) ညးတၠဒါန်ကဵုလဝ်ဒါန် ကုကောန်ဂကောံဒပ် ယိုက်ဂၠေၚ်မံၚ်တာလျိုၚ် ပ္ဍဲရးသေံသၟဝ်ကျာဂှ် နူကဵုလ္ဂုၚ်ဂှ်မွဲကဆံၚ် ပလံၚ်ဗ္စိုပ်ဏာလဝ် ဍုၚ်လာယှို နကဵုက္ၜၚ်ကျာဒပ်ပၞာန်တုဲ ဗက်ပလံၚ်ဗ္စိုပ်ကဵုလဝ် ဗ္စိုပ်တဲကောန်ဂကောံဒပ်တံရဂှ် သ္ဂးရ။ ဗိုလ်ဇၞော်ကံၚ်တူဝေန်ဂှ်တှ်ေ နကဵုဗီုပြၚ် ဖ္ဍိုက်ဗပေၚ်ကဵု ဆန္ဒကောန်ဂကောံဒပ် မၞုံပၞောန်ဂတံဂှ် ပလံၚ်ဗ္စိုပ်ကဵုလဝ်စၞစ နကဵုက္ၜၚ်ကျာဒပ်ပၞာန်တံမွဲအလန် ကေၚ်ဂဗလဝ်ရဂှ် လဴထ္ၜးလဝ် တၚ်ဆဵုဂဗညး အခိၚ်ယိုက်ဂၠေၚ်လဝ်တာလျိုၚ် ပ္ဍဲတွဵုရးရခေၚ် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၁၉ တေံရ။ 

ဆ္ဂး ကြဴနူပၞာန်သီအဝဵု ကိုပ်ကၠာနူ ပရေၚ်ပြုပြေၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ ဟွံဂွံစဏီဂှ် ပ္ဍဲပေါဲဗ္တိုက်က္တဵုဒှ်လဝ် အကြာဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ကဵု ဂကောံပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်တံဂှ်တှ်ေ ပရေၚ်ပလံၚ်စၞစ ကေုာံ ပရေၚ်ပြေလၟောၚ် စဵုကဵုပၞောန်ဂတ ဗီုလၟုဟ်ဏံဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးပ္ဍဲလိက်ပရိုၚ်တံ ဟွံဂွံဆဵုကေတ်လဝ်ရ။ 

နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် လ္တူကၠောန်သ္ပမံၚ်ပရေၚ်သၠုၚ်စိုတ်ဓါတ် စဵုကဵုပၞောန်ဂတတံဂှ် ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ဂကောံကဝ်က MNDAA ပါလုပ်မံၚ် ပ္ဍဲပရေၚ်ပြုပြေၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ လဳကျာဝေန်ဂှ်တှ်ေ ” အလဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဍေံတံဂှ် သရံၚ်သဂါတ်မံၚ်ရ” ဂှ် သ္ပလဝ်တၚ်စၟတ်ကဵု သြၚ်လောန်တိုၚ်မ်ရ။ 

ပြဟ်ဟ်ဏံဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲပရေၚ်ပြုပြေၚ်ပၞာန် ၁၀၂၇ ပွိုၚ် (၁၃)တ္ၚဲဏံဂှ် ဂကောံကောဒေံပိဂကောံတံ ဗ္တိုက်သီဂွံလဝ် ဍုၚ်(၆)ဍုၚ် ကေုာံ ဗ္ဒိုပ်ဒပ်အပံၚ် ဟွံအောန်နူကဵု (၁၄၀) မၞုံပ္ဍဲရးသေံသၟဝ်ကျာတံရ။

 လအာတုပ်သာ်ဂှ်ကီု ဍုၚ်ဇြဟတ်ပရေၚ်ဒစဵုဒစးသၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန်ခိုဟ် မၞုံပ္ဍဲရးသက်ကိုၚ် ၜါဍုၚ်ဂှ်လေဝ် ဗော်ဗၠးၜးကချေၚ် KIA မပါလုပ် ဒပ်စဵုဒၞါ PDF သၟဝ်တဲ NUGတံ သီဂွံလဝ်ရ။ 

ပရိုၚ်-သြၚ်လောန်တိုၚ်မ် 

ဗီု-MOI