မတ်မလီု၊ နဝ်ဝေမ်ဗာ ၂၃
ဟိုတ်နူပေါဲဗ္တိုက် မကၠောံထၞာန်ကၠုၚ်အလုံဍုၚ်ဂှ်ကီု သီုကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟွံညိၚ်ဝတ်တံဂှ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုတိုက်သြန်တံဂှ် ဂွံပ္တိတ်သၠုဲ ဝါတ်ဂါတ်ကၠုၚ်ဂှ်ရ လ္တူကဏ္ဍရဝ်ဗာ တွဵုရးဍုၚ်မန်ဂှ် ပရေၚ်ဇီုကပိုက်တံ နွံကၠုၚ်ရောၚ် တၠကမၠောန်ရဝ်ဗာတံ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
လ္ဂောံကဵုဗ္ၜတ်ကၟိန်ဍုၚ်မ္ဂး ကဏ္ဍရဝ်ဗာတွဵုရးဍုၚ်မန် ရဝ်ဗာတိတ်ဂၠိုၚ်အိုတ်ဂှ်ဝွံ ဟိုတ်နူတိဍာ်ဟွံညိၚ်ဝတ်တုဲ သွက်ဂွံခွါတ်ထၜိုတ် အခိၚ်ဒှ်ဒၟံၚ်အခက်အခုဲဂှ် ထပ်ဒးဂဗဒၟံၚ် သီုကဵုပြသၞာ ပ္တိတ်လှုဲနူကဵုတိုက်သြန်တံ ဝါတ်ဂါတ်ကၠုၚ်တံရ။
တွဵုရးဍုၚ်မန် မပလံၚ်ပ္တိုန်သွံတြးဒၟံၚ် ဗၞိက်အပြောံရဝ်ဗာ မတိတ်ကၠုၚ်ဂမၠိုၚ် ကုဍုၚ်ကြုက်၊ ဍုၚ်သေံတံဂှ်ဝွံ သွက်ဂွံပ္တိတ်လှုဲ နူကဵုတိုက်သြန်တံဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်အခက်အခုဲဂှ်ရ ဂွံရာန်ကေတ်ထၜိုတ် ကေုာံ ပလံၚ်ပ္တိုန်သွံတြး အပ္ဍဲဗွဝ်ဖျာတံဂှ် ဒှ်ကၠုၚ်အခက်အခုဲရ။
တၠကမၠောန်ရဝ်ဗာမွဲတၠဂှ် လၟေၚ်ဒဒှ်ဏံဝွံ အပ္ဍဲကာလသီအဝဵုဏံ ဒှ်အလန်ဒုတိယ ပ္တိတ်လှုဲဝါတ် ပ္ဍဲကဵုတိုက်သြန်တံဂှ်တုဲ ဟိုတ်နူပ္တိတ်ကေတ်လှုဲ ၜိုတ်နွံပၟိက်ဟွံဂွံဂှ်ရ သွက်ဂွံကၠောန်သ္ပသွံရာန်တံဂှ် ဒးဂဗဒၟံၚ်အခက်အခုဲယျဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“ဂွံပ္တိတ်လှုဲလှာ်တံဂှ် အရာမခက်ခုဲတံ နွံကၠုၚ်ရ။ ဗီုကဵုဒှ်လဝ်ကၠာတေံဂှ် ကလေၚ်ဒှ်ကၠုၚ်ပၠန်ရ။ ပြသၞာတိုက်သြန်တံ နွံကၠုၚ်ရ။ ကဏ္ဍဟွံပ္တိတ်ကဵုလှုဲဂၠိုၚ်ၚ်တံဂှ် နွံရ။ လ္ၚဵုတံဂှ်ပၠန်လေဝ် ပံက်လဝ်အကံက်မ္ဂး လှဲပြံၚ်နကဵုအကံက်မွဲကုမွဲဂှ် ဂွံဒၟံၚ်ဏီ။ နူကဵုဏံဂှ် ပ္တိတ်မလှုဲမ္ဂး ပ္တိတ်ဂွံညိညရဏောၚ်။ ဥပမာ ၜိုတ်ၜါစှော်၊ ပိပန်စှော်တံရ။ နကဵုရဲထၜိုတ်တံ ဒေၚ်ထၜိုတ်တံဂှ်တှ်ေ ၜိုတ်ဏံဂှ် မုမသ္ပဟွံဂွံတုဲ ဒှ်ဒဒိုက်ကွေံကွေံရ၊ ညိညဟွံသေၚ်ပုဟ် နွံဒၟံၚ်တၟာဂလိုၚ်ဏောၚ်။ ပြသၞာသြန်ဗာန်ဂှ် စကၠုၚ်အလန်ဒုတိယပၠန်ရ“ သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ဟိုတ်နူပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟွံညိၚ်ဝတ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုတိုက်သြန်ပုဂ္ဂလိကတံကဵု တိုက်သြန်ကၟိန်ဍုၚ်ပိုၚ် ဒပ်ပၞာန်မထိၚ်ဒက်လဝ်တံဂှ် မၞိဟ်မွဲမ္ဂး မွဲသတ္တာဟ ၂၀ ကိုဋ်ဒ္ကေဝ်၊ ကမၠောန်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်တံမ္ဂး ၂၀၀ ကိုဋ်ဒ္ကေဝ်ဓဝ်ဟေၚ် ကဵုအခေါၚ်ပ္တိတ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဂွံတီကေတ် အတိုၚ်ဂလာန်တၠကမၠောန်တံရ။
ဆ္ဂး တိုက်သြန်ဗဟဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုတိုက်သြန်တံဂှ် ပ္တိတ်လှုဲဂွံဒၟံၚ် ဟွံမွဲကဵုဗၞတ်ဗ္ၜတ် အတိုၚ်သၞောတ်တြေံရတုဲ ဒဒှ်မပ္တိတ်လှုဲ ၜိုတ်လ္တူ ၁၀၀၀ ကိုဋ်ဒ္ကေဝ်တံသၟးရ မၚ်ရံၚ်ဒၟံၚ်ကြပ်ပ်နွံဂှ် ပ္ဍဲဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာ ၂၀ တေံ ဟီုဂးကၠုၚ်ရ။
တၠကမၠောန်ရဝ်ဗာ မွဲတၠပၠန်ဂှ်လေဝ် ဟိုတ်နူပ္တိတ်လှုဲ ပ္ဍဲကဵုတိုက်သြန်တံ ၜိုတ်နွံပၟိက်ဟွံဂွံဂှ်ရ သွက်ကမၠောန်ဂွံဂေတ်ဂြိပ်တံရဂှ် အခက်အခုဲနွံကၠုၚ်တုဲ ဒၟါနူပ္တိတ်လှုဲဟွံဂွံဂှ်ရ ၜိုန်ဗွဝ်ဖျာနွံကီုလေဝ် အကာဲအရာသွံဟွံဂွံတံ က္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်ရောၚ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
“ပြၚ်လှဲကျာတ်ဂှ် ဒှ်အဓိကရဏောၚ်။ ဍေံတံကဵုဂှ်တှ်ေ ယဝ်ရဟီုထ္ၜး ကမၠောန်မာန်မ္ဂး မွဲတ္ၚဲ (၂၀၀) ။ မၞိဟ်ပူဂဵုမွဲဓဝ်ရမ္ဂး (၂၀) ရဟီုတုဲ ဂွံကၠောန်ကမၠောန်ဂှ်လေဝ် ဟွံဍကၠောံပုဟ်။ ပိုယ်တံဂှ်တှ်ေ ဒးကၠောန်ဒၟံၚ်ကမၠောန် ကုမၞိဟ်ဂလိုၚ်ဏောၚ်၊ မၞိဟ်မွဲဓဝ်ဂှ်တှ်ေ ဂွံစၜိုတ်အရပ်စပ်သ္ၚိရဏောၚ်။ သွက်ကမၠောန်ဂှ် ဟွံဂွံပုဟ်။ အဓိကဂှ်တှ်ေ ဗွဝ်ဖျာကဵု ပ္တိတ်လှုဲစုတ်လှုဲ၊ လှဲပြံၚ်တံရ။ မတံဏံဂှ် ပိုယ်တံ ဒှ်ဒၟံၚ်အခက်အခုဲတုဲ ၜိုန်ဗွဝ်ဖျာမံက်ကီုလေဝ် ပိုယ်တံဂွံသွံဂှ် အကာဲအရာဟွံကဵုပုဟ်“ သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
တိုက်သြန်ဗဟဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် အပ္ဍဲပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟွံညိၚ်ဝတ် မက္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်လၟုဟ်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုတိုက်သြန်တံဂှ် ဟိုတ်နူပ္တိတ်ကၠုၚ်လှုဲ ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်တံ နွံကၠုၚ်ဂှ်ရ ပွမပ္တိတ်လှုဲ လ္တူ ၁၀၀၀ ကိုဋ်ဒ္ကေဝ်တံဂှ် တိုက်သြန်ဗဟဵုကီု၊ (စသုံးလုံး) ကီု ကေုာံ ဂကောံထံၚ်ပရိုၚ်စပ်ကဵုလှုဲလှာ် (FIU) တံကီု မၚ်ရံၚ်ဒၟံၚ်ကြပ်ပ်အိုတ်ရောၚ်ဂှ် သ္ဂးရ။
ပွမပ္တိတ်လှုဲ နူကဵုတိုက်သြန်တံ ဂၠိုၚ်နူကဵု ဒဒှ်မနွံပၟိက်ဂှ်ကီု၊ ပါလုပ်ဆက်စပ် ပ္ဍဲကဵုဝေၚ်ၚုဟ်ဖျာတံဂှ်ကီု၊ ပွမချူတြးဆဝ်မ္ၚုဟ် ညံၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဂွံပ္တိတ်လှုဲလှာ်တံဂှ်ကီု၊ ကုညးမတြးဒၟံၚ်ဝါဒတံဂှ် ကေတ်အာအရေဝ် နကဵုသၞောဝ်မတန်တဴဒၟံၚ်တံ ဗွဲမစိုပ်တရဴဏောၚ်ဂှ် ကဵုလဝ်သတိရ။
ဟွံမွဲပၟိက်မွဲသာ် ဟိုတ်နူပ္တိတ်လှုဲတံဂှ်တုဲ ညံၚ်ရဴသၞာံ ၂၀၂၁ တုဲကၠုၚ်တေံဂှ် နကဵုညးဍုၚ်ကွာန်တံ လှုဲဇကုနူကဵုတိုက်သြန်တံဂှ် ကဵုတၟံကၠံမွဲမွဲတုဲ ညံၚ်ရဴကလေၚ်ကော်ဘိက်ဒၟံၚ် ဂွံဒှ်ကၠုၚ်ဗီုပြၚ်ဒးလှာဲကေတ်တံရောၚ်ဂှ် တိုက်သြန်ဗဟဵု ဟီုဂးလဝ်ရ။
ပ္ဍဲဍုၚ်ဗၟာ ကြဴနူဒပ်ပၞာန်သီအဝဵုတုဲ ၚုဟ်မးသြန်ဗၟာစှ်ေကၠုၚ်ကီု၊ ဓဝ်ပတှ်ေလ္တူတိုက်သြန်တံ အောန်စှ်ေကၠုၚ်ကီုဂှ်ရ ပ္ဍဲကဵုသၞာံ ၂၀၂၁ ဂိတုမာတ်ချ်ဂှ် ကြဴနူပ္တိတ်ကၠုၚ်သြန် နူကဵုတိုက်သြန်တံ နွံကၠုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ်တုဲဂှ် လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ သၞောတ်ဗ္ၜတ်လဝ် ပရေၚ်ပ္တိတ်မလှုဲတံဂှ်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−CJ