ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဖျေံကၠုၚ်ဒပ် ပ္ဍဲကဵုဘာဗ္တောန်လိက်လ္တူဍုၚ်တံကဵု ပ္ဍဲကဵုတက္ကသိုလ်ဂမၠိုၚ်

လ္ဂုၚ်၊ နဝ်ဝေမ်ဗာ ၂၈

ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မပံက်လဝ်မုက်ပၞာန် အလုံဍုၚ်မွဲဂှ်ဝွံ အပ္ဍဲအကြာတ္ၚဲတံဏံ ဖျေံကၠုၚ်ဒပ် ပ္ဍဲကဵုဘာဗ္တောန်လိက် လ္တူဍုၚ်ဇၞော်ဂမၠိုၚ် ပါလုပ်သီုကဵုဍုၚ်လ္ဂုၚ်တံကဵု ပ္ဍဲကဵုဘာတက္ကသိုလ်တံ ဂၠိုၚ်ကၠုၚ်ဂှ် သြန်လောန်တိုၚ်(မ်) ဂၠိုက်ဂၠါဲဂွံတီကေတ်ရ။

ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ အပ္ဍဲသတ္တာဟတုဲကၠုၚ်တေံ လုပ်စိုပ်ဖျေံကၠုၚ်ဒပ် ပ္ဍဲကဵုဘာတန်သၠုၚ် ပရေၚ်ပညာ ပွိုၚ်ဍုၚ်ဥက္ကလာပသၟဝ်ကျာ ရးဒေသဇၞော်လ္ဂုၚ် အထက (၁) ၊ အထက (၃) ၊ အလက (၇) ၊ အမက (၄) တံရ။

လအာတုပ်သာ်ဂှ်ကီု ပ္ဍဲကဵုဘာဗ္တောန်လိက် နူကဵုတာမွဲ၊ တိုက်ကျဳ၊ သၞေဟ်ဒဂုၚ်၊ ဥက္ကလာသၟဝ်ကျာ၊ ဒဝ်ပုံ၊ ဒဂုၚ်သၟဝ်ကျာ၊ လှိုၚ်သာယာ၊ အေန်ဇြုၚ်၊ လှိုၚ် ကေုာံ တေန်ဂါန်ကျောန်တံဂှ်လေဝ် လုပ်စိုပ်ဖျေံကၠုၚ်ဒပ်ဂှ် ဂွံတီကေတ် အတိုၚ်ဂလာန်ညးဒေသတံရ။

သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် အပ္ဍဲတက္ကသိုလ်လ္ဂုၚ်ဂှ် ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကေုာံ ကောန်ဒပ်ဗၠာဲသၟိၚ်တံ စၟဳတ်ဒၟံၚ်တံ ကၠောန်သ္ပဒၟံၚ်တုဲ ကေတ်လဝ်ဒၞါဲ နကဵုဇြဟတ်ညိညတံ နွံကၠုၚ်ဂှ် ကွးဘာမွဲတၠ ဟီုလဴထ္ၜးလဝ်ရ။

ပ္ဍဲဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာ ၂၆ ဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲကဵုတွဵုရးရခေၚ် ဍုၚ်သေတ်တိုဲ ပ္ဍဲကဵုၝောံခန်ပအပ်ပြာပ်တဆိပ် တက္ကသိုလ်ဂှ် ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ကေုာံ ဗၠာဲသၟိၚ် ဇြဟတ်ဒပ်ပံၚ်ကောံ ဗ္ဒါဲ ၃၀ စလုပ်စိုပ်ဖျေံကၠုၚ်ဒပ်ဂှ် ဂွံတီကေတ် နူကဵုညးဒေသဍုၚ်သေတ်တိုဲတံရ။

လ္ပာ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ဟိုတ်နူဖျေံကၠုၚ်ဒပ် သာ်ဏံဂှ်ရ သွက်ညးမပလေဝ်ပလေတ်ဒၟံၚ် သ္ဂောံတိုန်ဘာတံဂှ် ဒှ်ကၠုၚ်အခက်အခုဲတုဲ ညးဒေသတံဂှ်လေဝ် ပေါဲဗ္တိုက်ဒှ်ကၠုၚ်ဂှ် ဂွိၚ်ဂွါဲဒၟံၚ်အိုတ်ရောၚ် ညးဒေသဍုၚ်သေတ်တိုဲမွဲတၠ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။

“ဘဝညးဒုၚ်ကာ မံၚ်အဏံတံဂှ်လေဝ် ဗီုလဵုမှ ဂီုကၠီုဟွံမွဲရပုဟ်လေဝ်။ ဒှ်ကွေံကွေံယျဟီုတှ်ေ ကဵု PDF ဒှ်ဒှ်၊ ကဵု AA ဒှ်ဒှ် ပေါဲဗ္တိုက်တန်တဴဒၟံၚ်ဂှ် တန်တဴဒၟံၚ် ဒပ်ပၞာန်နွံဒၟံၚ်ဒၞါဲလဵုတုဲဟီုတှ်ေ ဒၞါဲဒပ်ပၞာန်နွံဂှ် ကၠုၚ်ဗ္တိုက်ဏောၚ်။ ပ္ဍဲကဵုဒၞါဲတံဏံဂှ် ပရေၚ်ဇီုကပိုက်တံ တၟာဂလိုၚ်နွံဏောၚ်။ လၟုဟ်ဂှ် ဟိုတ်နူဖျေံလဝ်ဒပ် ဗိုန်န်ခိုၚ်ၚ်ဂှ်ရ ညးဒေသတံလေဝ် ဖေက်ဒၟံၚ်ညးသ္ကအ်အိုတ်ရ။ ကောန်ၚာ်ဟွံစိုပ် သေတ်တိုဲဏီတံဂှ်လေဝ် သွက်ဂွံတိုန်ဘာတံ မုတံဂှ် ဟွံဂံၚ်အာအိုတ်ရပုဟ် ဒှ်ဒၟံၚ်သာ်ဏံရ“ သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။

ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ နူစသီအဝဵုတေံဂှ် ပ္ဍဲကဵုဒေသပရေၚ်ပၞာန်သ္ကာတ်မြဟ်တံဂှ် ဖျေံကၠုၚ်ဒပ် ပ္ဍဲကဵုဘာဗ္တောန်လိက်၊ တက္ကသိုလ်၊ ရုၚ်ဂဥုဲ ကေုာံ စမြိုၚ်သာသနာတံ နွံလဝ်ရ။

ဆ္ဂး ကြဴနူသီအဝဵုဂွံကၠုၚ်ၜါသၞာံဘာ်ပြၚ်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုပရေၚ်ပၞာန်ပေါဲဗ္တိုက်သီဍုၚ် မစကၠုၚ်တံဂှ် ကျဗြံကၠုၚ်တုဲ စတုဲဂွံဆဵုကၠုၚ် ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ပ္ဍဲကဵုဘာဗ္တောန်လိက် လ္တူဍုၚ်တံရ။

ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ ပရေၚ်ပၞာန် ဥူတာန်သဵုနာၚ်ဂှ် ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဖျေံကၠုၚ်ဒပ် ပ္ဍဲကဵုဘာဗ္တောန်လိက် လ္တူဍုၚ်တံဂှ်ဝွံ ပြံၚ်လှာဲကၠုၚ် ဗျူဟာတဝ်စၞေဟ်စဵုဒၞါအပ္ဍဲဍုၚ်တံရောၚ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။

“လၟုဟ်ဂှ်တှ်ေ ပလေဝ်ဒၟံၚ်ပၞာန်ဒုၚ် စဵုဒၞါဍုၚ်တံရ။ အခိၚ်ဂှ်တှ်ေ ဌာန်ဂအုပ်တမ်ဒပ်၊ ဌာန်ဂအုပ်ရး လ္တူဍုၚ်တံဂှ် ၜိုတ်ပကောံပကေဝ်ဇြဟတ်ဒပ်တံဂှ် ဟွံရုမ်ဂပ်ရပုဟ်။ ဇၟာပ်ပ်ဒၞါဲပၞာန် ပၟိက်ဇၞော် လ္တူဍုၚ်တံဂှ် နကဵုဍေံတံ ဒှ်ဒၟံၚ်အကာဲအရာ ဒးကေတ်လဝ်ဒၞါဲ သွက်ပရေၚ်ဂီုကၠီုတံရဏောၚ်။ အေ ဂှ်တှ်ေ ဒၞါဲဟွံဒးၜံက်ခါဲဂဒုက် နွံဒၟံၚ်တုဲတုဲဂှ်တှ်ေ ဘာဗ္တောန်လိက်တံ၊ ရုၚ်ဂဥုဲတံ စမြိုၚ်ခိုၚ်ၚ်ကၠိုက်က်နွံသာ်ဏံဂှ် ပ္ဍဲကဵုဒၞါဲတံဏံဂှ် နကဵုညးတံ ပလေဝ်ပလေတ်ဒၟံၚ် သွက်ဂွံကေတ်ဒၞါဲတံရ။ ဣဏံဂှ် ကၠောန်ကၠုၚ် ဗျူဟာစဵုဒၞါတဝ်စၞေဟ် အပ္ဍဲဍုၚ်တံရဏောၚ်” သာ်ဝွံ ဟီုတဴရ။

လ္တူဍုၚ်လ္ဂုၚ်ဂှ်လေဝ် ဟိုတ်နူဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဖျေံလဝ်ဒပ် အပ္ဍဲဘာဗ္တောန်လိက်တံဂှ်တုဲ ကောန်ၚာ်သၟတ်တံ တိုန်စိုပ်ဘာ အောန်စှ်ေကၠုၚ်တုဲ ပရေၚ်ပန်ပှော်ဗ္တိုဟ်ထ္ကး ကရပ်ဘာတံ ဒှ်ကၠုၚ်ဂှ် မိမကွးဘာတံ ဂွိၚ်ဂွါဲဒၟံၚ်အိုတ်ရ။

(ဆရာကျောင်း) ညးဒုၚ်တာလျိုၚ် Yangon UG Association (YUA) မဒှ်ဂကောံဒပ်ပၠန်ဂတးလ္တူဍုၚ်ဂှ် ပရေၚ်ဖျေံဒပ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် အပ္ဍဲဘာဗ္တောန်လိက်တံဂှ်ဝွံ ယဝ်ရပရေၚ်ပန်ပှော်တံ က္တဵုဒှ်မ္ဂး သွက်ဂွံတြးဝါဒ ကုဍုၚ်သ္အာၚ်တံရောၚ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။

“ဒှ်အာသဘဴ ဍေံတံ လုပ်မံၚ်ထောံ အကြာညးဍုၚ်ကွာန်တံရဏောၚ်။ ယဝ်ရဗ္ဒိုပ်ဗၠာဲသၟိၚ် ဟွံသေၚ်မ္ဂး ဒပ်ပၞာန်၊ သၞေဟ်ကၚ်ဒပ်ပၞာန်တံဂှ်ဟီုမ္ဂး UG တံ ဒှ်ဒှ် ဂကောံတၞဟ်ဟ်တံ ဒှ်ဒှ် ဒှ်ဒၞါဲစွံပွန်ခိုဟ်တံဏောၚ်။ အာကၠောန် ပ္ဍဲကဵုဘာဗ္တောန်လိက်တံဂှ်ဟီုမ္ဂး ညံၚ်ရဴလၟေၚ်ဒဒှ်လွိုၚ်ကဝ်ဂှ်ကီု ဍေံတံဟီုတိုန်ဏောၚ်၊ တြးဝါဒ ကုဍုၚ်သ္အာၚ်တံဏောၚ်။ ဘာဗ္တောန်လိက်တံဟီုဂှ် နွံဒၟံၚ်ဇၟာပ်ပ်ဒၞါဲတုဲ ဒးပ္တိတ်ဇြဟတ်ညိဏောၚ်“ သာ်ဝွံ ဟီုဂးလဝ်ရ။

တုဲကၠုၚ် ပ္ဍဲဂိတုနဝ်ဝေမ်ဗာ ၁၁ တေံ ဂကောံဒပ်ပံၚ်ကောံပၠန်ဂတး ကရေၚ်ဍာဲတံ ကြဴနူလုပ်စိုပ်ဗ္တိုက်လဝ် ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မဖျေံလဝ်ဒပ် ပ္ဍဲတက္ကသိုလ်ဍုၚ်လွိုၚ်ကဝ်တုဲဂှ် ရီုပ္တိတ်လဝ် ညးဒုၚ်ကာ ပရေၚ်ပညာ ကေုာံ ကောန်ဇာတ်ညးတံ မအာကၠုၚ်ဟွံဂွံ ကၟာတ်ဒးမံၚ် အပ္ဍဲတက္ကသိုလ်တံဂှ်ရ။

စပ်ကဵုလၟေၚ်ဒဒှ်ဏံတုဲ ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဗိုလ်ဇၞော်ဇြဝ်မေန်ထောန်ဂှ် ဂကောံဒပ်ပၠန်ဂတးတံ ရပ်ဒက်ဏာလဝ် ညးဒုၚ်ကာပရေၚ်ပညာတံရောၚ်ဂှ် တြးဝါဒတုဲ ပ္ဍဲကဵုလိက်ပရိုၚ်ကၟိန်ဍုၚ်ပိုၚ် ဒပ်ပၞာန်မထိၚ်ဒက်လဝ်တံဂှ်လေဝ် ဒဒှ်ရဟီုဗျိပၠုတ်လဝ်ဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။

ဂကောံဂၠိုက်ဂၠါဲစၟဳတ်ဗၠးၜး စပ်ကဵုဍုၚ်ဗၟာ (IIMM) ဂှ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာဝွံ ဘာဗ္တောန်လိက် ကေုာံ ဘာလကျာ်တံဂှ် သ္ပညံၚ်ရဴပွန်သၞတုဲ ဒဒှ်ရဗ္တိုက်လဝ် နူကဵုတရဴကျာတံဂှ် သက်သဳသာဓကဗွဲမဂၠိုၚ်ဂၠေၚ် နွံဒၟံၚ်ရောၚ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။

အတိုၚ်စရၚ် သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ပကောံပကေဝ်ဂွံလဝ် ၜိုတ်က္ဍစိုပ်ဂှ်မ္ဂး အပ္ဍဲကာလသီအဝဵုဏံ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဝွံ ဖျေံလဝ်ဗ္ဒိုပ် ပ္ဍဲကဵုတက္ကသိုလ်(ပြည်) ၊ တက္ကသိုလ်ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်မုၚ်ယဲ၊ တက္ကသိုလ်နဲပညာမုၚ်ယဲ၊ ပ္ဍဲလ္ဂုၚ်၊ လှိုၚ်၊ မိုဝ်ညှေန်၊ ကလေဝ် ကေုာံ ပ္ဍဲကဵုပါၚ်ဂၠံၚ်လုပ်တက္ကသိုလ် ရးဒေသ ကေုာံ တွဵုရးတၞဟ်သ္အာၚ်တံရ။

နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် အခိၚ်လၟုဟ် ဟွံသ္ပဂရု ကုသၞောဝ်ပၞာန်ဍုၚ်သ္အာၚ်၊ လၟေၚ်ကမၠောန်ပရေၚ်ပၞာန်ဍုၚ်သ္အာၚ်တံဂှ်ရတုဲ ကဵုက္ဍိုပ်ပလေဝ်ပလေတ်ကၠုၚ် ညံၚ်ဂွိုအ်ဒးဆောံလေၚ်တိဍာ်တံသၟးဂှ်ရ နကဵုညးဍုၚ်ကွာန်တံ ၜိုတ်သ္ပမာန် သွက်ဂွံဝေၚ်ပါဲ ဒၞါဲမကြပ်ကဵု ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံအိုတ်ဂှ် ဂကောံဇြဟတ်ပၠန်ဂတးတံ ကဵုလဝ်သတိရ။

ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)

ဗီု−Getty Image