မတ်မလီု၊ ဂျာန္နဝါရဳ ၂၁

အခိၚ်ပၞာန်သီအဝဵု ကြပ်ပေၚ်ပန်သၞာံဏံ ဂကောံပၠန်ဂတးရပ်လွဟ်မန် ၄ ဂကောံဝွံ ဂွံဗ္တိုက်သရိုဟ် သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန် သၟဝ်အသံမွဲဂှ် ဒက်ပ္တန်လဝ် ကရောၚ်ပၞာန်ပံၚ်တောဲရာမညရ။

ကရောၚ်ပၞာန်ပံၚ်တောဲရာမညဂှ်တှ်ေ ဒပ်ပၞာန်ဗၠးၜးဍုၚ်မန် MLA ၊ ဒပ်ပၞာန်ဗၠးၜးကောန်ဂကူမန် MNLA-AD ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ AD ၊ ဒပ်စဵုဒၞါဍုၚ်မန် MSDF ကေုာံ ဒပ်ပၠန်ဂတးဍုၚ်မန် MSRF တံ ပါလုပ်ရ။

သွက်ဂွံထ္မံက်ရုပ်ရဴ ညံၚ်ဒပ်မန်မွဲ ဂွံမံက်ဂတဝ်ကၠုၚ်ဂှ် နဒဒှ်ကဆံၚ်ပထမ ဒပ်ပၠန်ဂတးမန် ၄ ဒပ်တံ ဂွံပံၚ်တောဲချဳဒရာၚ်အာပရေၚ်ပၞာန်ဂှ် သၞာံတုဲကၠုၚ် ပ္ဍဲဂိတုဒဳဇြေမ်ဗာတေံ တုပ်စိုတ်သ္ဂုတ်သွာတ်လဝ်ရ။

ကြဴနူဂှ်တုဲ သွက်ပြုပြေၚ်ပၞာန်ပံၚ်တောဲဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဂျာန္နဝါရဳ ၁၇ တေံ ထပ်ဆဵုဂဗလဝ် ပ္ဍဲတိဍာ်ဗၠးၜးမွဲဒၞါဲတုဲ ဒက်ပ္တန်လဝ် ကရောၚ်ပၞာန်ပံၚ်တောဲရာမညဂှ် ပ္ဍဲဂိတုဂျာန္နဝါရဳ ၁၉ တေံ ဒပ်ပၠန်ဂတးမန် ၄ ဒပ် လလောၚ်တြးလဝ်ရ။

ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ကရောၚ်ပၞာန်ရာမည ဒံက်တာသဳရိမန်ဆာန်ဂှ်တှ်ေ မွဲဂကောံကဵုမွဲဂကောံ စၞးပြးထ္ကးဒၟံၚ်ဂှ်တှ်ေ ကောံကလောံကၠုၚ်သာ်ဏံမာန်ဂှ်ဝွံ သာတုဲကၠောန်ကၠုၚ် ပြုပြေၚ်ပၞာန်စှ်ေကဵုဗျူဟာတံမာန်ဏောၚ်ဂှ် ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။

“ ဒက်ပ္တန်ကရောၚ်ပၞာန်စှ်ေကဵုဗျူဟာသာ်ဏံတုဲ ကၠောန်ကၠုၚ်ပြုပြေၚ်ပၞာန်တံ ကၟောန်န်ခိုၚ်ၚ်မာန်ဂှ်ဝွံ နူကဵုပြးထ္ကးတုဲ ဗီုညးညးကၠောန်ဒၟံၚ် ဗီုကဵုကၠာတေံဂှ်မ္ဂး သာတုဲကၠောန်ကၠုၚ် ပရေၚ်ပံၚ်တောဲချဳဒရာၚ်ပၞာန်တံမာန်ဏောၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။

တိဍာ်ချဳဒရာၚ်ဂှ်တှ်ေ စၟတ်လဝ် အလုံတွဵုရးဍုၚ်မန်မွဲကီုလေဝ် ဒေသမဆက်စပ် တွဵုရးကရေၚ်ကဵု ရးတၞၚ်သဳတံဂှ်လေဝ် နွံပၟိက်မ္ဂး ပံၚ်တောဲကဵုဒပ်မဟာမိတ်တံတုဲ ကၠောန်အာပြုပြေၚ်ပၞာန်တံဏောၚ်ဂှ် ညးဆက်ဟီုရ။

ပွိုၚ်ဍုၚ်သဓီု၊ ကျာ်ထဝ်၊ ၜဳကလေၚ်၊ ကျာ်မြဟ်၊ မုဟ်ဍုၚ်သ္ကုတ်သၠုၚ်ကျာ၊ ဇြပ်ဗု ကေုာံ ပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ် ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန်တံဝွံ ဒှ်ဒေသဂကောံရပ်လွဟ်ကောန်ဍုၚ်အရၚ်တံကဵု ဂကောံပၠန်ဂတးအပ္ဍဲဒေသတံ ချဳဒရာၚ်ဇြဟတ်ခိုဟ်ရ။

ဆ္ဂး အပ္ဍဲကာလသီအဝဵုတုဲကၠုၚ်တေံ ညံၚ်ရဴဒေသကောန်ဍုၚ်အရၚ်တၞဟ်ဟ်တံဂှ် ဂွံဝေၚ်ကၠုၚ်လဝ် ပရေၚ်ပၞာန်သီဍုၚ်သီဗ္ဒိုပ် မဂွံဗ္တိုက်သီလဝ် ဗ္ဒိုပ်ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ဌာန်ဂအုပ်တံဂှ် ဟွံမွဲရ။

ဒံက်တာသဳရိမန်ဆာန်ဂှ်တှ်ေ ကရောၚ်ပၞာန်ရာမည မဒက်ပ္တန်လဝ်ဂှ်ဝွံ ရန်တၟံလဝ် ဂွံဗ္တိုက်သီအာ တမ်ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်၊ ဌာနပၞာန်ပၟိက်ဇၞော်တံဂှ်ရောၚ် ဟီုရ။

“ ဂွံဝေၚ်ပၞာန်ပရေၚ်ပၞာန်မစှ်ေကဵုဗျူဟာတံမာန်ဂှ် တမ်ဒပ်မွဲမွဲကဵုဒှ် ဗ္ဒိုပ်ပၞာန်ပၟိက်ဇၞော်တံကဵုဒှ် ဂွံဗ္တိုက်သီ တိဍာ်ပၟိက်ဇၞော် ဟွံသေၚ်မ္ဂး ဗ္ဒိုပ်ဒပ်တံမာန်ဂှ်တုဲ နကဵုတၚ်ရန်တၟံသာ်ဏံ ပိုယ်တံပံၚ်ကောံလဝ်တုဲ ဖျေံလဝ်တၚ်ရန်တၟံရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။

ပရေၚ်ပၞာန်စှ်ေကဵုဗျူဟာ ပၟိက်ဇၞော်တံဂှ်လေဝ် မ္ၚးနူ PDF သၟဝ်ဌာနဝန်ဇၞော်ကာစဵုဒၞါ NUG မဒှ်ဂကောံမဟာမိတ်တံဂှ် နွံပၟိက်မ္ဂး ပံၚ်တောဲကၠောန်အာပရေၚ်ပၞာန် ကုဒပ်ဗော်သွးကောန်ဂကူကရေၚ် KNU တံဏောၚ်ဂှ်လေဝ် ဆက်ဟီုရ။

ရန်ကဵုသွက်ဗၠးၜးဂကူမန်တုဲ ဂကောံပၠန်ဂတးမန်သီုဖအိုတ်ဂှ်တှ်ေ ညးဍုၚ်ကွာန်မန်တံ မိက်ဂွံကဵုလုပ်ပေါဲဗ္တိုက် သၟဝ်သၞောတ်ကောပ်ကာဲကဵုအမိၚ် Chain of Command (CoC) မွဲကရောံမွဲစွံရ။

ညးမလ္ၚတ်ဒၟံၚ် အကာဲအရာပရေၚ်ပၞာန် အပ္ဍဲဒေသမွဲတၠဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲသၞာံဏံ ဂကောံပၠန်ဂတးမန်တံ ကၠောန်ကၠုၚ်ကောံကောံကလောံကလောံမာန်မ္ဂး ပရေၚ်ထံက်ပၚ်ပူဗိုၚ် နူညးဍုၚ်ကွာန်မန်တံလေဝ် ဇြဟတ်ခိုဟ်ကၠုၚ်ဏောၚ်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။

“သၞာံ ၂၀၂၅ ဂှ်တှ်ေ ဒှ်သၞာံ CoC ဂကောံပၠန်ဂတးမန်တံ ဇြဟတ်ခိုဟ်ကၠုၚ်ဏောၚ် ဟီုဂွံရ။ စပ်ကဵုပရေၚ်ဏံတုဲ ညးဍုၚ်ကွာန်မန်တံလေဝ် ဂွံဇြဟတ်ဏောၚ်ဂှ် ထေၚ်ကေတ်ရ။ အကြာဂကောံပၠန်ဂတးတံဂှ် ယဝ်ရကၠောန်ကၠုၚ်ကောံကောံကလောံကလောံမာန်မ္ဂး ပရေၚ်ပူဗိုၚ်ညးဍုၚ်ကွာန် ကေုာံ ပရေၚ်ထံက်ပံၚ်တံဂှ်လေဝ် ခိုဟ်ကၠုၚ်ဏောၚ်။ ပၠန်ဂတးမန်ဂှ်တှ်ေ သီအဝဵုတုဲ ၜိုတ်ပန်သၞာံမှ ဇြဟတ်ခိုဟ်ကၠုၚ်ဟီုဂှ် ရံၚ်မွဲလ္ပာ်ပၠန်မ္ဂး ခိုဟ်မံၚ်ရ။ ဂတးညးတံ ဂကောံလ္ၚဵုလ္ၚဵုတံ ဗၠေတ်မှာယောၚ်ယာလဝ်တံဂှ် နကဵု late-comer advantage မ္ဂး ကေတ်ခန်လ္ၚတ်ဂွံမာန်ဏောၚ် ထေၚ်ကေတ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။

ပ္ဍဲတွဵုရးဍုၚ်မန် ကရောံပၠန်ဂတးက္ညၚ်ဂှ် ပ္ဍဲဒပ်ရပ်လွဟ် မမံက်ဂတဝ်ကၠုၚ် ဟွံအောန်နူကဵု ၃၀ ဂှ် ဒပ်ပၠန်ဂတးမန်တံဂှ်တှ်ေ ဒက်ပ္တန်ကၠုၚ်လဝ် ဗီုညးကုညးအိုတ်ရ။

ပ္ဍဲကဵုဏံ ဒပ်စဵုဒၞါဍုၚ်မန် MSDF ၊ ဒပ်ပၠန်ဂတးဍုၚ်မန် MSRF ကေုာံ ဒပ်ဗၠးၜးဍုၚ်မန် MLA တံဝွံ ပၞာန်သီအဝဵု အခိၚ်ပြဟ်ဟ်တေံကဵု သီအဝဵုတုဲ ဗွဲကြဴဏံဂှ် ဒက်ပ္တန်လဝ်အိုတ်ရ။

ဒပ်ပၞာန်ဗၠးၜးကောန်ဂကူမန် MNLA-AD မဒှ်ဒပ်ဗော်ဍုၚ်မန်တၟိ ဗ္တိုက်သရိုဟ်တၠအဝဵုပၞာန် မပါ်တိတ်လဝ် နူကဵုဗော်မိဂှ်တှ်ေ စိုပ်သၞာံ ၂၀၂၄ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳဂှ်မှ ဂွံဗ္တိုက်ကုကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ပါလုပ်ကၠုၚ်ရ။

အခိၚ်လၟုဟ် ဂကောံပၠန်ဂတးမန် ၄ ဂကောံဝွံ သွက်ပေါဲဗ္တိုက် ဗ္တိုက်သရိုဟ်ထပိုတ်ရိုဟ်ကၞက် သၞောတ်တၠအဝဵုပၞာန်ဂှ် နဒဒှ်ကရောၚ်ပၞာန်ပံၚ်တောဲရာမညဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်မွဲဂကောံမွဲကရောံဣရ။

မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် ဂကောံပၠန်ဂတးသ္ပသ္ဇိုၚ်ကဵုတွဵုရးဍုၚ်မန် MSRO  မၞုံအာယုက်ပိသၞာံဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲကဵုသၟဝ်ကောပ်ကာဲကဵုအမိၚ် ဒပ်ဗၠးၜးဍုၚ်မန် MLA မပါလုပ်လဝ် ပ္ဍဲကရောၚ်ပၞာန်ပံၚ်တောဲရာမညဂှ် စနူဂိတုဂျာန္နဝါရဳ ၁၉ တုဲ ပံၚ်တောဲအာပေၚ်ၚ်ဏောၚ်ဂှ် လလောၚ်တြးလဝ်ရ။

နာဲမာဃ ဒုညးဒုၚ်တာလျိုၚ် ဌာနလလောၚ်ပရိုၚ် ကရောၚ်ပၞာန်ရာမညဂှ် ဣဏံဝွံ ဒပ်မန်ဂွံဒှ်ကၠုၚ် သွက်ဂွံထ္မံက်ရုပ်ရဴဂှ် ဒှ်လဂါံဇိုၚ်ပထမတုဲ နကဵုညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဂွံပံၚ်တောဲပါလုပ်ကဵုဂှ် ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်လဝ် သာ်ဏံရ။

“တၚ်ရန်တၟံ ဂွံဒက်ပ္တန်ကရောၚ်ပၞာန်ဏံဂှ်တှ်ေ အနာဂတ်တေံ ညံၚ်ဒပ်မန်မွဲ ဒပ်ပၠန်ဂတးမန်တံသီုဖအိုတ် မပံၚ်တောဲပါလုပ်တံ ဂွံဒှ်ကၠုၚ်ဂှ် ဆက်တုဲဂွံထ္မံက်အာရုပ်ရဴမာန်ဂှ် ပိုယ်တံကၠောန်ဒၟံၚ် နဒဒှ်လဂါံဇိုၚ်ပထမရ။ စပ်ကဵုပရေၚ်ဏံတုဲ နကဵုညးဍုၚ်ကွာန်မန်တံလေဝ် ဂွံပံၚ်တောဲပါလုပ်ကဵုဂှ် မိက်ဂွံဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်ရ။ မၞိဟ်ထံက်ပၚ်မာန်တံဂှ်တှ်ေ ထံက်ပၚ်တုဲ နကဵုသၟတ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဂွံပံၚ်တောဲပါလုပ် ပ္ဍဲပၠန်ဂတးဏံအိုတ်ဂှ်လေဝ် ပိုယ်တံ မိက်ဂွံဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။

ဂကောံဒပ်ပၠန်ဂတးမန် ၄ ဂကောံဝွံ ကၠာဟွံဂွံဒက်ပ္တန်ကရောၚ်ပၞာန်ရာမည ပ္ဍဲဂိတုဂျာန္နဝါရဳ သတ္တာဟဒုတိယဂှ် ပ္ဍဲကဵုပေါဲဗ္တိုက်ကြုၚ်လံၚ် ပွိုၚ်ဍုၚ်ရေဝ် မစဒှ်လဝ်ဂှ် လုပ်ဗ္တိုက်ဒၟံၚ် ကုကံၚ်ဇြဳပၞာန် မွဲကရောံကဵုမဟာမိတ်တၞဟ်ဟ်ဂမၠိုၚ်ရ။

ပရေၚ်ပြုပြေၚ်ပၞာန် ကရောၚ်ပၞာန်ရာမညကၠာအိုတ်ဂှ်တှ်ေ သွက်ဂွံထ္မံက်ရုပ်ရဴ ဗွဲမပြဟ်မာန်ဂှ် ဖျေံလဝ်အစဳဇန်တံတုဲဒှ်ဂှ်ရ နကဵုညးဍုၚ်ကွာန်မန်တံ ဂွံမံၚ်ကဵုသတိဝိရိယအိုတ်ဂှ် ဒံက်တာသဳရိမန်ဆာန် ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်လဝ်ရ။

ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)

ဗီု−Social Media

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *