နေဗျဳဒဝ်၊ ဂျာန္နဝါရဳ ၂၆
သွက်ဂွံဗပေၚ်ဇြဟတ်ပၞာန် ပ္ဍဲကဵုမုက်ပၞာန် မဒးဆေၚ်ဒၟံၚ်မုက် အလုံဍုၚ်မွဲဂှ်တုဲ ပ္ဍဲဂိတုဂျာန္နဝါရဳ ၂၃ ဂှ် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် စၞောန်ပျးလဝ် နဲသၞောဝ်ဥပဒေ မကၟာတ်လဒဵုအခေါၚ်တိတ်ဍုၚ်သ္အာၚ် လ္တူသၟတ်အာယုက်ပေၚ်တုဲတံဂှ်တုဲ မတံၚ်ပၠောပ်ဏာပ္ဍဲပၞာန်တံဂှ်ရ။
သၞောဝ်ယိုက်လျိုၚ်ပၞာန် မချူခၞံလဝ် ပ္ဍဲလက်ထက်တၠအဝဵုတြေံ ဥူတာန်ယှိုဲဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇၞော်မေန်အံၚ်လှာၚ် ဂယိုၚ်ပ္တိုန်လဝ်တုဲ ဂွံပွိုၚ်မွဲသၞာံဂှ် သ္ပဒတန်ကၠုၚ် နဲသၞောဝ်ဥပဒေရ။
အတိုၚ်နဲသၞောဝ်ဥပဒေ ဂှ်မ္ဂး အုပ်ဓုပ်ကွာန်အရာပ်ဂမၠိုၚ် ဒးပကောံစရၚ် ကုညးအဝဲစိုပ်တုဲ လုပ်ပၞာန်ဂွံတံဂှ်တုဲ ဒးပလံၚ်ဗစိုပ် ကုဂကောံပွိုၚ်ဍုၚ်တုဲ သွက်ဂွံစၟဳတ်ဂဥုဲ ညးစရၚ်မပါလုပ်တံဂှ် ပ္တိုန်အာစရၚ်ဏောၚ် မဒှ်ရ။
ညးမဂွံဒုၚ်ကေတ်တဲလိက်ကော်ဘိက် သ္ဂောံစၟဳတ်ဂဥုဲတံဂှ်ဝွံ စၟဳစၟတ်ကဵုဂကောံဂဥုဲတံဂှ်တုဲ ဂွံယိုက်လျိုၚ်ပၞာန် ယဝ်ရပရေၚ်ထတ်ယုက်ကဆံၚ်စိုပ်မ္ဂး ဒးဒုၚ်ကော်ဘိက်အာ သ္ဂောံလုပ်ယိုက်လျိုၚ်ပၞာန်ဏောၚ်ဂှ် စၞောန်ပျးလဝ်ရ။
ညးမအံၚ်အာပ္ဍဲအရာစမ်ၜတ်ဂဥုဲတံဂှ်ဝွံ ယဝ်ရအာတ်ပ္တိုန်ကၠုၚ် သွက်ဂွံဗၠးနူအခေါၚ်ယိုက်လျိုၚ်ပၞာန်၊ သွက်ဂွံဖအောန်ဖျေံကဵုကာလယိုက်ပၞာန်၊ သွက်ဂွံပဆုဲအခိၚ်တံဂှ်မ္ဂး ဟွံဂွံအမိၚ်နူဗဟဵုတေံမွဲသာ် တိတ်ဍုၚ်သ္အာၚ်ဟွံဂွံ သာ်ဝွံ ပတေၚ်ဂြတ်လဝ်ရ။
လအာတုပ်သာ်ဂှ်ကီု ညးမဂွံလဝ်လိက်ဘိက်တံဂှ်တှ်ေ ဟွံဂွံအခေါၚ် နူဗဟဵုမွဲသာ် တိတ်ဍုၚ်သ္အာၚ် ဟွံဂွံပုဟ်ဂှ်လေဝ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲၝောံပိုဒ် ၅၁ နဲသၞောဝ်ဥပဒေ ဂှ် ဂွံဆဵုကေတ်ရ။
သၟတ်မန်မွဲတၠဂှ်တှ်ေ သၞောဝ်ယိုက်လျိုၚ်ပၞာန် ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မပတေၚ်ဓရတ်လဝ်ဂှ်ဝွံ ဒှ်သဘဴရပ်ချုက်ထောံသၟတ်ဂမၠိုၚ် အပ္ဍဲကၟိုန်ဍုၚ်ရတုဲ ဟွံပေၚ်စိုတ် လ္တူညးအုပ်ဓုပ်တံပုဟ်ဂှ် ဟီုရ။
“သၟတ်တံဂှ်တှ်ေ ဂွံမိၚ်ကေတ်ပရိုၚ်ဏံဗက် စိုတ်ညးတံ ဒှ်အာသဘဴ ဒးဒုၚ်ရပ်ချုက်ထောံ အပ္ဍဲဍုၚ်ဏံဟဂှ်ရ။ အနာဂတ်ဇကု ဇကုဟွံပိုၚ် စိုတ်သာ်ဏံ ဒှ်ကၠုၚ်ရ။ ဖဵုအဆက်လက္ကရဴ မုဒှ်ကၠုၚ်မာန်ရောဟီုတှ်ေ လ္တူညးမအုပ်ဓုပ်ဒၟံၚ်လၟုဟ်တံဂှ်လေဝ် ဇြဟတ်ဂရိုဟ် ဒှ်ကၠုၚ်မာန်ရောၚ်။ သၟတ်တံဂှ်တှ်ေ စပ်ကဵုကိစ္စဏံတုဲ ဟွံပြေစိုတ်ဂှ် တၟံကၠံပေၚ်ၚ်ရ။ ပ္ဍဲဍုၚ် ပၞာန်အပ္ဍဲဍုၚ် မက္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်ဂှ် ဟိုတ်နူလလောၚ်ပ္တိတ်ကၠုၚ် သၞောဝ်ဒးယိုက်လျိုၚ်ပၞာန်တံဂှ်ရ ညးမွဲမှလေဝ် ဟွံမိက်ပါလုပ် ပ္ဍဲပၞာန်အပ္ဍဲဍုၚ်ဏံပုဟ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ညးမဒးဒုၚ်ကော်ဘိက် သ္ဂောံလုပ်ပၞာန်တံဂှ်ဝွံ ယဝ်မိက်ဂွံအာတ်ပ္တိုန် အခေါၚ်ဗၠးတိတ်နူယိုက်လျိုၚ်ပၞာန်၊ အခေါၚ်ဖအောန်ကဵုကာလယိုက်လျိုၚ်ပၞာန် ကေုာံ အခေါၚ်ပဆုဲကဵုအခိၚ်တံဂှ်မ္ဂး ဒးအာတ်ပ္တိုန် ကုဂကောံပွိုၚ်ဍုၚ်ဏောၚ်တုဲ နူဏံမွဲကဆံၚ် ပ္တိုန်ထ္ၜးအာ ဂကောံဗဟဵုတေံ အဆံၚ်ၚ် မဒှ်ရ။
ဆ္ဂး စပ်ကဵုအခေါၚ်ဗၠးၜးနူယိုက်လျိုၚ်ပၞာန် မပ္တိုန်ထ္ၜးကၠုၚ်ဂှ်တုဲ လ္ဂောံကဵုနဲသၞောဝ်ဥပဒေ ၝောံပိုဒ် ၂၈ ဂှ်မ္ဂး ညံၚ်ဂကောံဗဟဵုတေံ ဂွံကဵုအခေါၚ်မာန် သၞောဝ်အစာံမ္ဒးရပ်စပ်အာတံဂှ် ဗွဲမဗဗွဲကဵုအခိၚ် ဖျေံစၟတ်တုဲမှ ဒးလလောၚ်ပ္တိတ် အမိၚ်ဂွံအခေါၚ်ဗၠးတိတ်တံဂှ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
တၠပညာသၞောဝ်ဓဝ် ဥူကျဳမျေတ်ဂှ်တှ်ေ ဖျေံစၟတ်အာ တၚ်နၚ်မကဵုအခေါၚ်ဗၠးၜးတံ လက္ကရဴမှဟီုဂှ်ဝွံ ထပ်ဍဵုဍိုက်ဒၟံၚ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံဏောၚ်တုဲ ဒှ်နဲသၞောဝ်ဥပဒေ ကၠောန်ညံၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်ဂွံဂိဏောၚ်ဂှ် ဟီုတဴရ။
“အရာမဒးကဵုအာအခေါၚ်ဗၠးၜး ကုညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ်တှ်ေ ဗွဲကြဴမှဖျေံစၟတ်သၞောဝ်အစာံတုဲ စၟဳတ်အာဏောၚ်ဟီုဂှ်တှ်ေ ပွမကဵုအခေါၚ်ဗၠးၜး နူနဲသၞောဝ်ဥပဒေဏံဂှ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံ မုမှဟွံဂွံဒုၚ်စသိုၚ်ပုဟ်။ သၞောဝ်ဥပဒေဏံဂှ် ဒှ်သၞောဝ်ညးဍုၚ်ကွာန်တံ ဂွံဒုၚ်စသိုၚ်ဟွံသေၚ် ဒှ်သၞောဝ်ထပ်ဍဵုဍိုက်ညးဍုၚ်ကွာန်တံပၠန်ဏောၚ်။ ညအ်ဂှ်လေဝ် ဟွံကိတ်ညဳကဵု သၞောဝ်ပုဟ်။ ညအ်ဂှ်တှ်ေ အရာမပါလုပ်လဝ် ပ္ဍဲသၞောဝ်တုဲတုဲတံဂှ် ညံၚ်ညးဍုၚ်ကွာန်ဂွံဂိ ဒှ်အမိၚ် ဒှ်နဲသၞောဝ်ဥပဒေ ထပ်လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
ဂကောံကော်ဘိက်ဂွံလုပ်ပၞာန် ကဆံၚ်ပွိုၚ်ဍုၚ်ဂှ်တှ်ေ ပ္ဍဲကဵုစရၚ်မၞိဟ်ကဵုလဝ်လိက်ပၟိၚ်ဂမၠိုၚ် ရဲသ္ပလဝ်ဆန္ဒတံဂှ် ကဵုက္ဍိုပ်ရုဲစှ်အာဏောၚ် စၞောန်ပျးလဝ်ကီုလေဝ် ယဝ်လၟိဟ်ဟွံပေၚ်မ္ဂး ကဵုလဝ်အခေါၚ် နကဵုနဲကဲရုဲစှ်ဂၠံက်ကေတ်မာဲရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် အပ္ဍဲဂြောဝ်ဂတာမွဲမွဲ မၞိဟ်လုပ်ပၞာန်ဂွံ ယဝ်နွံဂၠိုၚ်နူကဵုမွဲတၠမ္ဂး မွဲတၠတုဲမွဲတၠ အလန်ညးကဵုညး ဒးဒုၚ်ကော်ဘိက်အာဏောၚ်ဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲၝောံပိုဒ် ၃၁ ( ဂ) ပ္ဍဲနဲသၞောဝ်ဥပဒဂှ်ေရ။
မၞိဟ်အဝဲစိုပ်တုဲ လုပ်ပၞာန်ဂွံတံဂှ် အခိၚ်ကော်စိုပ် သ္ဂောံစုတ်စရၚ် ယဝ်ကၠုၚ်ဟွံစိုပ်မ္ဂး ဂၠိုက်ဂၠါဲစၟဳတ်အာ ဇရေၚ်ဂြောဝ်ဂတာတံဏောၚ်တုဲ ညးကၠုၚ်ဟွံစိုပ်တံဂှ်ဝွံ ဒးဒုၚ်ဖျေံစၟတ်ဒဏ်ထံၚ် စဵုကဵုပိသၞာံမာန်ရ။
အတိုၚ်နဲသၞောဝ်ဥပဒေ မကရေပ်ဓရတ် ညးဍုၚ်ကွာန်တံဂှ်မ္ဂး ပ္ဍဲအရာပကောံကောန်ပၞာန်တံဂှ် နူအုပ်ဓုပ်ကွာန်အရာပ်တံ ဒးကၠောန်ကဵု စရၚ်အုပ်ဓုပ်ပွိုၚ်ဍုၚ်တံ မၞုံပၟိက်ဂှ်ရောၚ် ဒှ်ဒၟံၚ်အကာဲအရာသာ်ဏံရ။
နာဲနဂါ ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ဒပ်ပၠန်ဂတးဍုၚ်မန် MSRF ဂှ်တှ်ေ ညံၚ်ဇြဟတ်ဒပ်ပၞာန်ဂွံဂၠိုၚ်တိုန် ညးမကၠောန်ၜိုတ်ပါလုပ်ဒၟံၚ် ပ္ဍဲအရာပကောံကောန်ပၞာန်တံဂှ် ဒးကေတ်အာအရေဝ် ပိုတ်တ်သ္ကုတ်တ်ဏောၚ်ဂှ် ဟီုရ။
“ဇြဟတ်ဒပ်ပၞာန်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်တံ ဂွံဂၠိုၚ်တိုန်ကၠုၚ်ဂှ် ယဝ်ဆက်ကၠောန်မံၚ် ပရေၚ်ပကောံကောန်ပၞာန်တံဂှ်မ္ဂး ပိုယ်တံ စွံစိုတ်ညံၚ်သၞတုဲ ကေတ်အာအရေဝ် ပိုတ်တ်သ္ကုတ်တ်ဏောၚ်။ ညအ်ဂှ် အတိုၚ်လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ကၠာတေံဂှ် မုမှပြံၚ်လှာဲအာဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် အဲကဵုဏာသမ္တီ နူဒၞါဲဏံရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
သၞာဲဒဴမယိုက်ဒၟံၚ်တာလျိုၚ် သၟဝ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဒးလုပ်ယိုက်လျိုၚ်ပၞာန်ဏောၚ်တုဲ သြန်ဂိတု ညးတံမဂွံဒၟံၚ်ဂှ်ကဵု သြန်ဂိတုနူဒပ်ပၞာန် ၜါဏံဂှ် အတိုၚ်ပၟိက်စိုတ် ဒးရုဲစှ်ကေတ်မွဲရောၚ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ် ပ္ဍဲနဲသၞောဝ်ဥပဒေ ဂှ်ရ။
သ္အာၚ်နူဂှ်ပၠန် ယဝ်ဒှ်ကောန်ဂကောံ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်မွဲမွဲမ္ဂး အပ္ဍဲအခိၚ်ကာလယိုက်လျိုၚ်ပၞာန်ဂှ် ဒဒှ်ရနုက်တိတ်အာ နူဗော်မဆေၚ်စပ်တံတုဲယျဂှ် ဒးစၟတ်သမ္တီကေတ်သာ်ဏံရောၚ် သ္ဂးရ။
မွဲလ္ပာ်ဂှ်ပၠန် သွက်ဂီုကၠီု ကေုာံ ကာစဵုဒၞါကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် ယဝ်အကာဲအရာကာမံက်တိုန်ဒှ်ကၠုၚ်မ္ဂး မၞိဟ်အဝဲစိုပ်တံကဵု မၞိဟ်ယိုက်လျိုၚ်ပၞာန်တုဲဒှ်တံ သီုဖအိုတ်ဒှ်ဒှ် လ္ၚဵုတံကဵုဒှ် သွက်ဂွံယိုက်လျိုၚ်ပၞာန် ပ္ဍဲဒေသမွဲမွဲဂှ် လလောၚ်ပ္တိတ်အာ အမိၚ်စန်ဒက်ပၞာန်လေဝ်မာန်ဂှ် သ္ဂးရ။
ဥူတာန်သဵုနာၚ် ညးလ္ၚတ်သ္ၚဳဂၠိပ်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ် ပ္တိတ်ဒၟံၚ်သၞောဝ်ကီုလေဝ် နတဲဏံ မၞိဟ်အဝဲစိုပ်တုဲတံဂှ် တံၚ်ဂြဲပၠောပ်ပ္ဍဲဒပ်ပၞာန်တုဲ ဒှ်ဒၟံၚ်အကာဲအရာ ကဵုဒုၚ်ချိုတ်ဒၟံၚ် သွက်ဒပ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ရောၚ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“ပ္တိတ်ဒၟံၚ် သၞောဝ်ပၞာန်တံ နဲသၞောဝ်ဥပဒေတံကီုလေဝ် ကၠောန်ဒၟံၚ်နတဲဂှ်တှ်ေ ၜိုတ်မၞိဟ်ဆဵုဂှ် ရပ်ဒၟံၚ်ဏောၚ်။ နတဲဏံ အရာလဵုမွဲဇီုကပိုက်ကၠုၚ်ရောဟီုဂှ် ဟွံဒးဟီုရပုဟ်။ ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ်တှ်ေ မၞိဟ်အဝဲစိုပ်တုဲတံဂှ် တံၚ်ပၠောပ်ပ္ဍဲဒပ်ဍေံတံတုဲ ကၠောန်ဒၟံၚ်ဂွံဗပေၚ်ဇြဟတ်ပၞာန်။ ဒှ်သဘဴ ကဵုဒုၚ်ချိုတ်ဒၟံၚ် သွက်ဒပ်ဍေံတံ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ ဂွံပလီုကၠေံသၞောဝ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မဟွံဗဗွဲကဵုသၞောဝ်တံဂှ် ဒှ်အခိၚ်ဒးဗ္တိုက် ညံၚ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် ဂွံဒတုံပြဟ်စှ်ေဏောၚ်ဂှ် မ္ဒးသ္ၚဳဂၠိပ်ကေတ်ရ” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
စပ်ကဵုပရူပရာ မဆေၚ်စပ်ကဵုသၞောဝ်ယိုက်လျိုၚ်ပၞာန်ဂှ်တုဲ ပပ္တံနူဘာတန်သ္ဇိုၚ်တံ ဂွံဗ္တောန်ဖျေံကဵုအာ ပ္ဍဲဇုတ်ဓရံၚ်ဗ္တောန်တံ နဒဒှ်ဘာသာမွဲဂှ် ဒးရေၚ်တၠုၚ်အာ ကုဌာနဝန်ဇၞော်မဆေၚ်စပ်တံရောၚ် စုတ်လဝ် ပ္ဍဲနဲသၞောဝ်ဥပဒေ ဂှ်ရ။
အတိုၚ်သၞောဝ်ယိုက်လျိုၚ်ပၞာန် မစၞောန်ပျးလဝ် ပ္ဍဲသၞာံ ၂၀၂၄ ဂိတုဖေဖဝ်ဝါရဳ ၁၀ ဂှ်မ္ဂး ဇၟာပ်ကောန်ဍုၚ် အကြာအာယုက် ၁၈ စဵုကဵု ၃၅ သၞာံ ဒးယိုက်လျိုၚ်ပၞာန် ဗွဲတွဵုမအောန် နူ ၂ သၞာံ စဵုကဵု ၅ သၞာံ မဒှ်ရ။
သၞောဝ်ဏံဝွံ ကၠာဟွံဂွံစၞောန်ပျးနဲသၞောဝ်ဥပဒေတေံဂှ်ရ ကောန်ဂကောံကော်ပကောန်ပၞာန်တံဂှ်ဝွံ ရပ်စပ်နဲကဲနာနာသာ်တုဲ ပကောံကၠုၚ်ဒၟံၚ်ကောန်ဒပ်တုဲ ပံက်ကၠုၚ်လဝ် တန်ဗ္တောန်ကွတ်ပၞာန် စဵုကဵု လၟေၚ် ၉ ရ။
အတိုၚ်တၚ်နၚ် အလဵုအသဳညဳသၟဟ်ဂကူ NUG ဂှ်မ္ဂး ဟိုတ်နူသၞောဝ်ယိုက်လျိုၚ်ပၞာန်တုဲ ညးဒးဒုၚ်ရပ် ၂၂၇၆၅ တၠ နွံဂှ် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုဂျာန္နဝါရဳ ၁ တေံရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)
ဗီု−MOI