မဝ်သဂိုဝ်၊ မာတ် ၈
တၚ်တုပ်စိုတ်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် မဒုၚ်လျိုၚ်ကဵုဂီုကၠီုညးတံ အဓာန်ဇမၠိၚ် တၚ်တုပ်စိုတ်သာ်ဏံရ နကဵုရုယှာ တုပ်အာစိုတ် ကုယူကရုၚ်ဏောၚ်တုဲ တိဍာ်ညးတံမသီဂွံလဝ်လၟုဟ်တံဂှ် ကလေၚ်ဆုတ်ကဵုအာဟွံသေၚ်ပုဟ်ဂှ် သမ္မတ ဗလာဒဳမာပူတေန် ဟီုလဝ် ပ္ဍဲဂိတုမာတ် ၆ တေံရ။
ပူတေန်ဂှ်တှ်ေ ဟီုချေတ်ခရေတ်လဝ် ကုသမ္မတပြၚ်သေတ် မက်ကရောန်တုဲ နကဵုက္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ဍုၚ်ပလိုတ်ဂမၠိုၚ် လ္ပထၚ်ဍောတ်ကဵုညးဍုၚ်ကွာန်ရုယှာတံတုဲ ပရေၚ်ဒဒှ်သၟိၚ်ပၞာန် နပိုဝ်လဳယာန် လုပ်ၜက်ၜေတ်ရုယှာ ပ္ဍဲသၞာံ ၁၈၁၂ တေံတုဲ ဒှ်အာလဝ်ဆဆဵုဂှ်လေဝ် ထေက်ကဵုဒးသမ္တီဒးဂှ် ဟီုလဝ်ရ။
ဗီုပြၚ်တၚ်တုပ်စိုတ်ပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ် မဒုၚ်လျိုၚ်ကဵုပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်ဍုၚ်ရုယှာ အဓာန်ဇမၠိၚ် မကိတ်ညဳကဵုညးတံဂှ်ရ ရုဲစှ်အာဏောၚ်ဂှ် သမ္မတပူတေန် ဟီုလဝ်ကဵု မသကလောကောဒေံကောန်ပၞာန် မ္ဒးပြဟ်လလုဲအာလဝ် ပ္ဍဲယူကရုၚ်တံဂှ်ရ။
နကဵုရုယှာ ဆုတ်ကလေၚ်ကဵုနူယူကရုၚ်ဟာ တၚ်သၟာန်ညးမဒှ်မိ ကောန်ပၞာန်ရုယှာ မ္ဒးပြဟ်လလုဲအာမွဲတၠဂှ် သမ္မတပူတေန် ကလေၚ်သှ်ကၠုၚ်လဝ် နကဵုညးတံ သ္ဂောံကၠောန်သာ်ဏံ ရန်လဝ်ဟွံမွဲ မဒှ်ရ။
ရုယှာဝွံ အခိၚ်လၟုဟ် ထိၚ်ဒက်လဝ်တိတွဵုဒၞက်ယူကရုၚ် မသုန်ဂအုံ မွဲဂအုံတုဲ ဟီုမွဲနဲပၠန်မ္ဂး ထိၚ်ဂွံလဝ် ဗၞတ် ၁၁၃၀၀၀ ပန်ကၠၚ်ကဳလောမဳတာရ။
ပ္ဍဲသတ္တာဟတုဲကၠုၚ်တေံ ကြဴနူအရေဝ်ဂၠိုၚ်လဝ်ကဵု သမ္မတယူကရုၚ် ဇြဳလာန်သကဳ ပ္ဍဲသ္ၚိဗုတုဲဂှ် သမ္မတအမေရိကာန် ဒဝ်နေဝ်ထြာမ် ပြံၚ်လှာဲဗတးပတန်ထောံ မူဝါဒဍုၚ်ပလိုတ် စပ်ကဵုပေါဲပၞာန်ယူကရုၚ်ဂှ်တုဲ သဳကၠဳကဵုရုယှာတိုက်ရိုက်တုဲ ဒေါအ်လဝ်အရီုဗၚ်ပရေၚ်ပၞာန် သ္ဂောံကဵုယူကရုၚ်တံဂှ်ရ။
သမ္မတပူတေန်ဂှ်တှ်ေ စပ်ကဵုသ္ဂောံကလေၚ်ကဵုတိဍာ်တံဂှ်တုဲ နူကၠာတေံရ တးပါဲလဝ်တုဲ အခေါၚ်ယူကရုၚ် ဂွံဒှ်ကောန်ဂကောံနေတိုဝ်ဂှ်လေဝ် သ္ဒးဗလးတဲဏောၚ်ဂှ် အာတ်မိက်လဝ်တုဲရ။
ပွမပြံၚ်လှာဲထောံလဝ် မူဝါဒအမေရိကာန် စပ်ကဵုယူကရုၚ်ဂှ်ဝွံ ကဵုကၠုၚ်ဇြဟတ် ကုတၚ်စၟဳပေါဲသဳကၠဳပရေၚ်ၜိုဟ်လလမ်တံ ဂွံက္တဵုဒှ်ကၠုၚ်ဂှ်တုဲ မဟာမိတ်ယူရောပ်ဂမၠိုၚ်လေဝ် ဒှ်အာကုယူကရုၚ် မွဲပၠိုဟ်ဓဝ်ရ။
Ref; Reuters