နေပျဳတဝ် ၊ ဒဳဇြမ်ပါ ၁
ကၠာဲဟွံစိုပ်ပေါဲရုဲမာဲ ၜိုတ်မွဲဂိတုဏံ သမ္မတဗဳလာရုသ် စိုပ်ကၠုၚ် ဍုၚ်ဗမာ အလန်ပထမကၠာအိုတ်တုဲ သွက်ဍုၚ်ဗမာ ဂွံညိင်ဝပ်ဂှ် ကဵုအာအရီုဗၚ်ရောၚ် ဟီုရ။
အတိုၚ်လိက်ပရိုၚ်ကၟိန်ဍုၚ် တြးလဝ်ပရိုၚ်မ္ဂး ပ္ဍဲကဵုနဝ်ဝမ်ပါ ၂၈ ပေါဲဆဵုဂဗ ၜါဍုၚ်ကဵု ထပက်စၟတ်တဲပရေၚ်ဓဝ်ကၠိုဟ်ခၠုၚ်တုဲ ပ္ဍဲကဵုသောၚ်ကလး တင်လိက်လလောၚ်တြးကဵု မဳဒဳယာတံဂှ် သမ္မတဗဳလာရုသ် လူကာရှန်ကို ဟီုလဝ်ရ။
ပ္ဍဲအကာဲအရာပြဟ်ဟ်မ္ဂး သွက်ဂွံထမံက်အာ ပရေၚ်အနာဂတ် ဍုၚ်ဗမာဂှ် ဒးထမံက်အာရုပ်ရဴ ပရေၚ်ညိင်ဝပ်ၜိုဟ်သြိုဟ် ကၠာအိုတ်မဒှ်တုဲ သွက်အရာပရေၚ်အပ္ဍဲဍုၚ် ဂွံညိၚ်ဝပ်အာ နကဵုဍုၚ်ဗဳလာရုသ် ၜိုတ်သ္ပမာန် ကဵုအာအရီုဗၚ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
တုဲပၠန် အကြာၜါဍုၚ် စပ်ကဵုပရေၚ်ကူသာန်ဗၞိက်၊ ပရေၚ်ပိုန်ဒြပ်၊ သၠာဲဂတးပရေၚ်ယေန်သၞာၚ်တံသၟးဟွံက သွက်အရာပံၚ်တောဲ သၠုၚ်ပတိုန်ပရေၚ်ဖောအ်ဗြဳ ဗီုတိထ္ၜးဂၠံၚ် ၂၀၂၆-၂၀၂၈ တံကီုလေဝ် ထပက်လဝ်စၟတ်တဲ တုဲအာယျ သမ္မတလူကာရှန်ကို ဟီုရ။
သွက်ပရေၚ်ပံၚ်တောဲ အကြာၜါဍုၚ် ပ္ဍဲကဵုအခန်ကဏ္ဍကိစ္စဇၞော် စပ်ကဵု ပရေၚ်ဂဥုဲ၊ ပရေၚ်ကွတ်စက်၊ ပရေၚ်တဵုလွဳ၊ သိပ္ပံကဵု နဲကဲပညာနာနာကေုာံ ပရေၚ်ပၞာန်တံကီု သဳကၠဳလဝ်ရောၚ် သ္ဂးရ။
ပ္ဍဲနဝ်ဝမ်ပါ ၂၇ အခိၚ်ဗ္တံ သမ္မတဗဳလာရုသ် စိုပ်ကၠုၚ်ဍုၚ်ဗမာတုဲ ပ္ဍဲနဝ်ဝမ်ပါ ၂၈ အခိၚ်သဝ်တ္ၚဲဂှ် ကလေၚ်စဴအာရ။ တရဴဍုၚ်ဗမာညး ပွိုၚ် ၂၄ နာဍဳဟွံပေၚ်ကီုလေဝ် လ္တူကဝ်မယှေန်ပၞာန်ကၠောန်အာ ပေါဲရုဲမာဲဂှ် ဒှ်အထံက်ပၚ် ကွေံကွေံရောၚ် ညးလ္ၚတ်တံ သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“နကဵုဗီုပြၚ်ဏံ ကၠုၚ်ကၠောန်ကဵုဏာ Promote (ညးဂမၠိုၚ်ဂွံတီ) ပေါဲရုဲမာဲဒပ်ပၞာန်ရ။ ညံၚ်ရဴဗီုပြၚ်သ္ပစၟတ်သမ္တီ သ္ပကမၠောန်တုဲ ဗွဲတၞဟ်ခြာကၠုၚ်စိုပ်လဝ် ဂွံဆဵုရ။ ပ္ဍဲကဵုမေန်အံၚ်လှိုၚ် ဒုၚ်တၠုၚ်ဂှ်တှ်ေ ဂအုံမၞိဟ်ၜိုတ်နွံမံၚ်ပ္ဍဲညးတေံသီုဖအိုတ် မွဲအလန်ဓဝ်ဗတိတ်နၚ်လဝ် ဂွံဆဵုရ” သာ်ဝွံ ဗိုလ်ဇၞော်ဇြေန်ယဝ် CDM ဟီုကဵုဌာန်ပရိုၚ်သြန်လောန်တိုၚ်မ်ရ။
လ္တူပေါဲရုဲမာဲကဝ်မယှေန်ပၞာန်ဂှ် ကုလသမဂ္ဂကဵုပါလဳမာန်ယူရောပ်တံ တးပါဲလဝ်တုဲ၊ အာသဳယာန်ဂှ်လေဝ် ဗီုကဵုဟွံသ္ပကဵုစၟတ်သမ္တီဂှ်ကီု၊ ဆဂး ကြုက်၊ ရတ်ယှာ၊ အေန္ဒိယကဵု ဗဳလာရုသ်တံဂှ်တှ်ေ ထံက်မံၚ်ဂလာန်ရ။
အလဵုအသဳဍုၚ်ပန်ဍုၚ်ဏံ ကဵုဇြဟတ်ထံက်ဂလာန် ပေါဲရုဲမာဲကဝ်မယှေန်ပၞာန်ကေုာံ သွက်သြန်လုပ်ကဝ်မယှေန်ပၞာန်ဂှ်လေဝ် ဆက်ရီုဗၚ်မံၚ်တုဲ ဆက်ကဵုအယုက်ပရေၚ်လဝေၚ်ပၞာန်ရဂှ် Justice for Myanmar ထံက်ထ္ၜးရ။
မွဲလပါ်ဂှ်ပၠန် ဂွံပရေၚ်ထံက်ဂလာန်ကောန်ဍုၚ်ဗမာကေုာံ သ္ပစၟတ်သမ္တီဂှ်မ္ဂး ရုံဂပ်မံၚ်ရ ကဝ်မယှေန်ပၞာန်ဟီုမံၚ် ပေါဲရုဲမာဲဏံဂှ်တှ်ေ ညးဍုၚ်ကွာန်အပ္ဍဲဍုၚ်မ္ၚးဍုၚ်ဗွဲမဂၠိုၚ်တံ စိုတ်ဟွံလုပ်စအိုတ်ရ။
ပ္ဍဲအကာဲအရာဏံ နကဵုအလဵုဇကု သမ္မတဗဳလာရုသ် ကၠုၚ်စိုပ်လဝ်ဍုၚ်ဗမာဂှ် လၟေၚ်တရဴ အကြာဆက်ဆောံပရေၚ်ၜါဍုၚ် သ္ပလဝ်စၟတ်သမ္တီမွဲမာန်ရဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် သ္ဂးရ။ တုဲပၠန်ပရေၚ်ဍုက်ကေဝ်ဆာန်ကၟိန် အကြာၜါဍုၚ် ကေုာံပရေၚ်ပံၚ်တောဲတံကြပ်ကၠုၚ် စိုပ်မံၚ်အဆံၚ်သၠုၚ်အိုတ်ရဏောၚ် ဟီုရ။
အတိုၚ်လၟေၚ် ဂၠံၚ်တရဴပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ကိတ်ညဳကဵုအကာဲအရာဍုၚ်ဗမာ ဗီုဂါံကွာ်မံၚ်ဏံ ဍုၚ်ဗဳလာရုသ် ဒတူလိုၚ်ကဵုလဝ်ဂှ် တင်ဂုဏ်တုဲ ဗလးနၚ်ဂကောံညးစၞးရံၚ်လ္ၚတ် ပေါဲရုဲမာဲဂှ်လေဝ် ဒုၚ်တၠုၚ်ရဂှ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန်ဟီုဏာ ပ္ဍဲပေါဲသောၚ်ကလးလိက်ပရိုၚ်ရ။
နူကဵုပၞော်တိတ်ပေါဲရုဲမာဲ ညံၚ်ဂွံဂွံပရေၚ်ထံက်ဂလာန် ဍုၚ်ဂၠးကဝ် ကဝ်မယှေန်ပၞာန်ဂစာန်ကၠောန်ဖန်လဝ် နဲကဲစုၚ်ၚ်တုဲ ယှအ်တော်လဝ်ဟွံဂွံပုဟ် ဗိုလ်ဇၞော်ဇြေန်ယဝ် CDM ဟီုစၟတ်လဝ်ရ။
“ပၞော်တိတ်ပေါဲရုဲမာဲ သွက်ဍေံတံ(စကမ) ဍုၚ်ဂၠးကဝ်ဟွံသ္ပစၟတ်သမ္တီဂှ် ညးဂွံသ္ပစၟတ်သမ္တီ နဲကဲဗီုပြၚ်နာနာသာ် ဗီုပြၚ်ကၠောန်ကၠုၚ်လဝ်ဂှ် ဂွံဆဵုရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ စပ်ကဵုကိစ္စပရေၚ်ဍုၚ်သ္အာၚ်မ္ဂး ယှအ်တော်လဝ်ဍေံတံ ဟွံဂွံပုဟ်။ မုဟိုတ်ရောဟီုတှ်ေ ယှအ်တော် ယှအ်တော်ကၠုၚ်တုဲ ဂကောံပၞာန်မေန်အံၚ်လှိုၚ်တံ ဒှ်အာဗီုပြၚ် “ပရအ်ဂှ် ခိုဟ်စအာ” ကၠောန်ကၠုၚ်လဝ် ဗီုပြၚ်ဏံမာန် ဂွံညာတ်လဝ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
စပ်ကဵုအလဵုအသဳအမေရိကာန် ကလေၚ်ရုပ်ထောံ အခေါၚ်စ္ၜုဲစ္ၜော်ယာယဳတုဲ စဳဇန်မံၚ် သွက်ဂွံဒုၚ်တဲကောန်ဍုၚ်ဗမာ ကရပ် ၄၀၀၀ တံ သွက်ဂွံစဴစုတ်ကဵုမာဲမာန် ရေၚ်တၠုၚ်အာရောၚ် က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ပၞာန် ဟီုလဝ်ရ။
ဗီုဏံကီု နကဵုဗီုပြၚ်ဟိုတ်နာနာသာ် ကောန်ဍုၚ်ဗမာ စိုပ်မံၚ်ဍုၚ်မ္ၚးတံ သွက်ဂွံပံၚ်တောဲရေၚ်တၠုၚ်အာ ပ္ဍဲပရေၚ်ဒဳမဝ်ကရေသဳမာန် ညံၚ်ဂွံကလေၚ်စဴကၠုၚ်ဍုၚ်ဗမာဂှ် ညးဗတိုက်ဖအောဝ်ဟီုလဝ်ကီုရ။
ပရိုၚ်-သြန်လောန်တိုၚ်မ်
Photo – MOI