နေဗျဳဒဝ်၊ မာတ်ချ် (၃၀)
ကံၚ်ဇြဳပၞာန်ဂှ် ဒဵုကဵုတ္ၚဲဏံ ၜိုန်ရလလောၚ်တြး တ္ၚဲကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲတံ ဟွံမာန်ဏီကီုလေဝ် သွက်ဂွံလုပ်စိုပ်ပြိုၚ်ပ္ကာန် ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲဂှ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် မပ္တိုန်လဝ်စရၚ် ဇရေၚ်ကဝ်မယှေန်ပေါဲရုဲမာဲတံဂှ် နွံဒၟံၚ် စဵုကဵု (၆၃) ဗော်ရ။
ဗော်စန်ဒက်အာအလုံဍုၚ်မွဲဂှ် နွံဒၟံၚ် (၁၂) ဗော်တုဲ ဗော်စန်ဒက်အာ အပ္ဍဲရးဒေသ ဟွံသေၚ်မ္ဂး တွဵုရးမွဲမွဲတံဂှ် နွံဒၟံၚ် (၅၁) ဗော်တုဲ စၟဳစၟတ်ဒၟံၚ် ဗော်တံဏံ သွက်သ္ဂောံကဵုအခေါၚ်ပ္တိုန်စရၚ်တံကဵု အခေါၚ်ဒက်ပ္တန်ဗော်တံရောၚ်ဂှ် ကဝ်မယှေန်ပေါဲရုဲမာဲကၟိန်ဍုၚ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုမာတ်ချ် (၂၈) တေံရ။
နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် အာယုက်လလောၚ်တြးလဝ်ကာတၟေၚ် ကုကၟိန်ဍုၚ်ဂှ် ပေၚ်ကၠေံ (၂) သၞာံတုဲ အပ္ဍဲဂိတုအဝ်ဂါတ် သၞာံ ၂၀၂၃ ဏံ ကၠောန်ဗဒှ်ကဵုပေါဲရုဲမာဲရောၚ် ကၠာတေံၜိုန်ရဟီုဂးလဝ်ကီုလေဝ် ဒဵုကဵုတ္ၚဲဏံ လလောၚ်တြး တ္ၚဲချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ် ဟွံမာန်ဏီရ။
ညးမၞုံအခေါၚ်ဟီုဂး ကံၚ်ဇြဳပၞာန် သ္ကိုပ်ပၞာန်ဇြဝ်မေန်ထောန်ဂှ် လ္ဂောံကဵုအကာဲအရာ မက္တဵုဒှ်ဒၟံၚ် အပ္ဍဲဍုၚ်တံကဵု အကာဲအရာပရေၚ်ဂီုကၠီုတံဂှ်တုဲ တ္ၚဲကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲ ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ဂှ် ဟီုဟွံမာန်ဏီပုဟ်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုအသေအဟာန် တ္ၚဲဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မကၠောန်ဗဒှ် ပ္ဍဲဂိတုမာတ်ချ် (၂၇) ဂှ် ဟီုဂးလဝ် ကုအ္စာပရိုၚ်ဂမၠိုၚ်ရ။
ညးလ္ၚတ်မၚ်ရံၚ်ပေါဲရုဲမာဲမွဲတၠဂှ် နကဵုကံၚ်ဇြဳပၞာန် လလောၚ်တြး တ္ၚဲကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲ ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ် ဟွံမာန်ဂှ်ဝွံ နကဵုတၚ်ထ္ၜးဟိုတ် ဟွံၜိုဟ်သြိုဟ် ကေုာံ ဟွံဂီုကၠီုတံဂှ် မိက်ဂွံဆက်ထိၚ်အာအဝဵုကၟိန်ဍုၚ် ဒဵုကဵု (၂၀) သၞာံဏောၚ်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“စရၚ်လၟိဟ်မၞိဟ်ဂှ်လေဝ် ကၞောတ်သၞာံ ၂၀၂၄ တေံမှ ကံက်ဏောၚ်ဟီုတှ်ေ ယဝ်ရကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲမ္ဂး ဒှ်အာဗီုပြၚ် စိုပ်သၞာံ ၂၀၂၅ တေံဏောၚ်။ ပ္ဍဲကဵုအခိၚ်တေံ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်လၟုဟ်တံဏံ ဟိုတ်နူဟွံပ္တိုန်စရၚ်တုဲ ပါဲပလီုထောံ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဏံပၠန်ဏောၚ်။ ဍာံဍာံဂှ်တှ်ေ အခိၚ်ကၠောန်ဗဒှ်ပေါဲရုဲမာဲ ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ဂှ်လေဝ် ဟီုဟွံမာန်ပုဟ်။ ဟိုတ်ဍေံဂှ် ဒၟါနူဟွံဂီုကၠီု၊ ဟွံၜိုဟ်သြိုဟ်။ နကဵုဟိုတ်သာ်ဏံရ (စကစ) ဂှ် မိက်ဂွံကၠောန်ဒၟံၚ်ဗီုပြၚ် ထိၚ်အဝဵု ဒဵုကဵုဗၞတ် (၂၀) သၞာံ။ မိက်ဂွံကၠောန်ဒၟံၚ် ဗီုအေန်ဒိုဝ်နဳယှာ။ လၟုဟ်လေဝ် သုၚ်စောဲ ၝောံပိုဒ် ၄၁၇ တုဲ ထပ်ရပ်စပ် ၝောံပိုဒ် ၄၁၉ တုဲ ထပ်ကၠောန် (၆) ဂိတုဂတတေံပၠန်ဏောၚ်။ တုဲမ္ဂး (၆) ဂိတုပၠန်ဂးတုဲ ထပ်ကၠုၚ်ပၠန်ဏောၚ်။ ညအ်ဂှ် ဟွံၜိုဟ်သြိုဟ်တုဲ အကာဲအရာသာမညဟွံသေၚ်ဂးတုဲ အာဒၟံၚ်အတိုၚ်ဏံရဏောၚ်။ ပြဟ်ဟ်ဏံ ပေါဲရုဲမာဲဂွံဒှ်ဂှ် ဒှ်ဟွံမာန်ဟဂှ်ရ။ ဆ္ဂး ညံၚ်အရေဝ်ဂွံကျေဝ်ဂှ် ဟီုဒၟံၚ်။ ကၠောန်ပေါဲရုဲမာဲဏောၚ်ဟီုတုဲ ချိုတ်တ်ပၠိုတ်တ်ဂှ်လေဝ် ဟီုဟွံမာန်ပုဟ်” သာ်ဝွံ ညးသ္ဂးရ။
ပ္ဍဲကဵုပေါဲရုဲမာဲ သၞာံ ၂၀၂၀ ဂှ် နကဵုတၚ်စောတ်စောဲမာဲဟွံဓဝ်ယာဂှ် ရပ်ဒက်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ကၟိန်ဍုၚ်တံတုဲ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မကေတ်လဝ်အဝဵု နကဵုဇြဟတ်လွဟ်ဂှ် ယဝ်ရရေၚ်တၠုၚ် တၚ်စၞောန်ပျးကာလကာတၟေၚ်တံတုဲမ္ဂး ကၠောန်ဗဒှ်ကဵုပေါဲရုဲမာဲတုဲ လှဲပြံၚ်ကဵုအဝဵု ကုဗော်မဂွံဇၞးဂှ်ရောၚ် သာ်ဝွံ ဟီုဂးဒၟံၚ်လၟိုန်ရ။
ဆ္ဂး ပ္ဍဲဂိတုအံက်တဝ်ဗာတေံတုဲကၠုၚ်တေံ ကဠာမာဲ မကော်လဝ်တိန်ဒါဂှ်ကီု သီုကဵုကပေါတ် မဆေၚ်စပ်ကဵုပေါဲရုဲမာဲ (၁၀) ဂကူ သွက်ဂွံရပ်စပ် ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲဂှ် ပ္ဍဲသၞာံပရေၚ်ဘဏ္ဍာဂတဏံ သွက်ဂွံရာန်မာန် ဆက်ရေၚ်တၠုၚ်အာဏောၚ်ဂှ်ရ ဒဒှ်ရပလီုပါဲထောံဂှ် ပ္ဍဲဂိတုမာတ်ချ် (၂၈) တေံ ကဝ်မယှေန်ပေါဲရုဲမာဲကၟိန်ဍုၚ်ကံၚ်ဇြဳပၞာန် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ်ရ။
မွဲလ္ပာ်ပၠန်ဂှ် လ္ဂောံကဵုသၞောဝ်ပ္တိုန်စရၚ်ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ၝောံပိုဒ် ၂၅ ကံၚ်ဇြဳပၞာန် မစၞောန်ပျးလဝ်ဂှ်မ္ဂး အပ္ဍဲပွိုၚ် (၆၀) တ္ၚဲ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် (၄၀) မဟွံကၠုၚ်ပ္တိုန်စရၚ်ဗော်တံဂှ် ဒဒှ်ရပလီုထောံ နူကဵုနဒဒှ်ဗော်ဂှ် လလောၚ်တြးလဝ်ရ။
ပ္ဍဲကဵုဗော် မ္ဒးဒုၚ်ပလီုတံဂှ် ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်လ္ၚဵုတံဝွံ ပံၚ်တောဲကဵုဗော်တၞဟ်သ္အာၚ်တံတုဲ နကဵုယၟုတၟိတၟိ သွက်အခေါၚ်ဒက်ပ္တန်ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တၟိတံဂှ် ပ္တိုန်လဝ်စရၚ်နွံတုဲ ဗော်နွံတုဲတုဲဂှ် ပလီုကၠေံတုဲ အာစိုပ်ပံၚ်တောဲကဵု ဗော်တၞဟ်ဟ်တံလေဝ် နွံဒၟံၚ်ရ။
ဂအုပ်ဗော်ဒဳမဝ်ကရေဇြဳကောန်ဂကူ မဂွံဇၞးလဝ် ပ္ဍဲပေါဲရုဲမာဲသၞာံ ၂၀၂၀ တေံဂှ်ကီု သီုကဵုဂအုပ်ဂကောံဒဳမဝ်ကရေဇြဳ ကောန်ဍုၚ်အရၚ်သေံ၊ ဂအုပ်ဂကောံဒဳမဝ်ကရေဇြဳကောန်ဂကူချေၚ်၊ ဗော်ညးဍုၚ်ကွာန်ကရေၚ်၊ ဗော်ဖောအ်ဗြေဝ်တောတက် ကောန်ဂကူလာဟူ၊ ဗော်ကောန်ဂကူကယာန်၊ ဗော်ကောန်ဂကူ တအာၚ်(ပလံၚ်) ကေုာံ ဗော်ဒဳမဝ်ကရေတ်တေတ်တွဵုရးကရေၚ်ဍာဲတံလေဝ် ဒးဒုၚ်ပလီုလဝ်ရ။
ဥူဖေတာန် သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဝှ်ကြံၚ်၊ သီုကဵုဒှ်ညးစၞးကၠတ်ထဝ်တြေံ မကေၚ်ဂွံဇၞးလဝ် ပေါဲရုဲမာဲ ၜါဝါအဆက်က်ဂှ် ပ္ဍဲကဵုအကာဲအရာ ပေါဲရုဲမာဲနွံမံၚ်အလဵုရောဟွံတီဒၟံၚ်ဂှ် ယဝ်ရပ္တိုန်စရၚ် သွက်ပရေၚ်ဒတူလိုၚ်ဗော် ကေုာံ ညံၚ်ကပေါတ်ကညောတ်ဗော်ပိုၚ်တံ ဂွိုအ်ဒးဒုၚ်သီဂိုၚ်ဂှ်မ္ဂး ဒှ်အာသဘဴ ထံက်တဴဂလာန် ကုပရေၚ်သီအဝဵုရောၚ်ဂှ် သ္ၚဳဂၠိပ်လဝ်ရ။
“အလုံမွဲကၟိန်ဍုၚ် ဒှ်ဒၟံၚ်ဟွံညိၚ်ဟွံဝတ်ရ။ ပေါဲရုဲမာဲဟီုဂှ် နွံဒၟံၚ်အလဵုဟွံတီပုဟ်။ ပ္ဍဲကဵုအကာဲအရာသာ်ဏံဂှ် နကဵုဗော်ဂမၠိုၚ် ပ္ဍဲကဵုအကာဲအရာ မက္တဵုဒှ်ဒၟံၚ်လၟုဟ်ဂှ် ယဝ်ရလုပ်စိုပ်ချဳဒရာၚ်မ္ဂးလေဝ် မုတၟေၚ်အာရော။ သရောပ်တုဲမိက်ဂွံဟီုဂှ်တှ်ေ ပ္ကောံလဝ် သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံဏောၚ်။ သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဟီုဂှ် ဒးသ္ဍိုက်ဆာန် ဓဝ်ဍာံကဵု ဓဝ်တပ်တးတံဂှ်ဏောၚ်။ ညအ်ဂှ် ဒှ်လက္ချန်သိက္ခာ ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်၊ သၟာပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်တံ အဓိကဏောၚ်။ သ္ပထောံမဇ္ၛဟ် ကုဓဝ်ဍာံ ကေုာံ ဗဗွဲဓဝ်တံတုဲ ဒၟါနူကဵုဟိုတ်တၞဟ်ဟ်သာ် ဒၟါနူကိစ္စ ညံၚ်ဂွိုအ်သီ စမြိုၚ်ဗော်၊ ပရေၚ်ဒတူလိုၚ်ဗော်တံဂှ်တုဲ အာပ္တိုန်စရၚ်ဗော်မ္ဂး ဒှ်အာသဘဴသ္ပထောံမဇ္ၛဟ် ကုဗဗွဲဓဝ်တံဏောၚ်။ ဒှ်အာသဘဴထံက်ဂလာန် ကုပရေၚ်သီအဝဵုတံဏောၚ်။ နကဵုဟိုတ် မာဲဟွံဓဝ်ယာဂှ် ပေါဲရုဲမာဲဝွံ ဒှ်အာသဘဴ ထံက်ဂလာန် ကုပရေၚ်ပၞာန်သီအဝဵုဂှ်ဏောၚ်” သာ်ဝွံ သ္ဂးရ။
လ္ဂောံကဵုနဲဥပဒေ ပ္တိုန်စရၚ်ဗော်ပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန် ၝောံပိုဒ် ၂၀ (က) ဂှ်မ္ဂး ဗော်မွဲမွဲ နကဵုဆန္ဒဇကုဇကု ပလီုကၠေံဗော်တံကဵုဒှ်၊ ပ္တိုန်လဝ်စရၚ်ဂှ် ဒးဒုၚ်တးပါဲ နကဵုသၞောဝ်တံကဵုဒှ် ကပေါတ်ကိရိယာဗော်ပိုၚ်တံဂှ် ဒးအပ်ပြာပ် ဇရေၚ်ဂကောံဗော်သွး၊ ဌာန နူကဵုအလဵုအသဳကၟိန်ဍုၚ် မစၟတ်လဝ်တံ ဟွံသေၚ်မ္ဂး အတိုၚ်နဲကဲမစၟတ်လဝ်တံရောၚ်ဂှ် ထ္မံက်ထ္ၜးလဝ်ရ။
ဒုဥက္ကဌ ဗော် NLD ပွိုၚ်ဍုၚ်သာန်ချံၚ် ဥူဗိုဝ်ဝ်ဥူဂှ် “NLD ဝွံ လုကဴညးဍုၚ်ကွာန်တံနွံဒၟံၚ်တှ်ေ ဒှ်ဗော်တန်တဴဒၟံၚ်မွဲရောၚ်၊ ဓမ္မ ကေုာံ အဓမ္မ ပြိုၚ်ပ္ကာန်မ္ဂး လက္ကရဴအိုတ် ဓမ္မဟေၚ်ရ မာန်ဏောၚ်ဟီုဂှ် အဲမိက်ဂွံဟီုရ” သာ်ဝွံ ဟီုကဵု ဌာန်ပရိုၚ်သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်) ရ။
ပလီုကၠေံ ဗော် NLD ဒဝ်အံၚ်သာန်သုကျဳ မဒှ်က္ဍိုပ်သ္ကိုပ်ညးဍုၚ်ကွာန် မဒးဒုၚ်ရပ်ထိၚ်လဝ် နူကဵုအခိၚ်သီအဝဵုတေံ မသ္ကိုပ်မသ္ကဂှ်တုဲ ထပ်ပ္တိတ်ထောံ နူကဵုပရေၚ်ဍုၚ်ကွာန်ဂှ်ဝွံ ပ္ဍဲကဵုသောၚ်ကလး ပရေၚ်ဍုၚ်ဗၟာဂှ် သာတုဲသ္ကဵုခက်ခုဲတဴရောၚ်ဂှ် ဌာနဝန်ဇၞော်ပရေၚ်ဍုၚ်သ္အာၚ်ဂျပါန် လလောၚ်ပ္တိတ်လဝ် ပ္ဍဲဂိတုမာတ်ချ် (၂၉) တေံရ။
သွက်ဂွံဗလးကဵု က္ဍိုပ်သ္ကိုပ် NLD ဂမၠိုၚ် သီုကဵုပါလုပ် ဒဝ်အံၚ်သာန်သုကျဳတံဂှ်တုဲ ညးမဆေၚ်စပ်အိုဿီုပါလုပ်တုဲ သွက်ဂွံသောၚ်ကလး ဗွဲမၜိုဟ်လလမ်ဂှ် အလဵုအသဳဂျပါန် ဖ္တိုက်ဖ္အောဝ်လဝ် ဒပ်ပၞာန်ဗၟာ ဗွဲမဇြိုဟ်နက်ရ။
ပရိုၚ်−သြၚ်လောန်တိုၚ်(မ်)